Những bí ẩn của lịch sử Việt Nam: Đòn Rồng (Phần 1)

GIỚI THIỆU VỀ TÁC GIẢ

HUMPHREY HAWKSLEY là phóng viên BBC tại châu Á trong 10 năm. Vào những năm 80 ông có mặt ở Sri Lanka, Ấn độ, và Philippine. Từ năm 1990, ông làm việc ở Hồng công trên cương vị phóng viên khu vực. Trong suốt thời kỳ phát triển sôi động nhất trong thế kỷ 20 của những nước quốc gia đông Á này, ông đã liên tục đưa tin từ hơn 20 nước châu Á. Năm 1994 ông được cử đến làm trưởng phân xã của BBC tại Trung quốc và kể từ đó, Humphrey Hawksley đã có nhiều dịp đi khắp đất nước rộng lớn này.

SIMON HOLBERTON đã hoàn thành hai nhiệm kỳ công tác ở châu Á. Gần đây nhất ông là trưởng phân xã Hồng công của tờ Financial Times (1992 – 1996), tại đó ông đã tiến hành đưa tin về việc Trung quốc chuẩn bị tiếp quản Hồng công và các tin tức về việc Trung quốc thực hiện công cuộc hiện đại hóa nền kinh tế rộng lớn của đất nước này. Vào những năm 1980, ông đưa tin về Nhật bản và Triều Tiên cho tờ Melbourne Age (1984 – 1986). Năm 1996 ông trở lại làm việc cho tờ Financial Times ở Anh, nơi ông chuyên viết về lĩnh vực năng lượng.

LỜI NÓI ĐẦU

Tại thời điểm bạn đọc đang theo dõi cuốn sách này thì có thể những biến cố được mô tả trong đó vẫn còn chưa diễn ra... bởi vì đây là một tác phẩm hư cấu dựa trên những sự kiện có thực. Những biến cố mang tính giả tưởng được các tác giả đề cập tới chính là sự kiện nước Trung hoa trỗi dậy trở thành một siêu cường mới trên trường quốc tế quốc tế, đó sẽ là một trong những diễn biến quan trọng nhất của thế giới trong cuối thế kỷ 20, đầu thế kỷ 21.

Trong bối cảnh nước Nga sau chế độ Xô viết đã trở nên không ổn định và suy yếu, việc một nước Trung hoa mới giàu có và mạnh mẽ tái xuất hiện trên sân khấu chính trị thế giới với tư cách là một quốc gia duy nhất có tham vọng và cũng có đủ khả năng đe dọa vị thế siêu cường bất đối xứng của Mỹ đã đặt các chế độ dân chủ trên thế giới trước những vấn đề hoàn toàn mới mẻ, những vấn đề mà hơn 50 năm qua họ chưa từng gặp phải bao giờ.

Cũng giống như châu Âu trong nửa đầu thế kỷ 20 đã từng bị một nước Đức quốc xã đầy tham vọng đánh cho tơi tả, các chế độ dân chủ trên thế giới hiện nay cũng bị thách thức bởi Trung quốc, một đất nước lớn nhất thế giới với đầy tham vọng. Giới lãnh đạo Trung quốc đã liên tục nghiền nát mọi nỗ lực cải cách dân chủ trong nước, bên cạnh đó họ đã vạch ra những kế hoạch bành trướng lãnh thổ, đưa ra những yêu sách chi tiết về lãnh thổ đối với Tây tạng, biển Nam Trung hoa và Đài loan và một phần Ấn độ

Mùa xuân năm 1996, quân đội Trung quốc (Giải phóng quân Nhân dân - PLA) đã tiến hành các cuộc tập trận quy mô lớn dọc theo đường bờ biển phía đông, trên thực tế, cuộc tập trận này chính là một đợt tập dượt nhằm chuẩn bị cho việc xâm lược Đài loan. Vào năm trước đó, đã có những cuộc đụng độ ở vùng biển Nam Trung hoa khi Trung quốc cố gắng xác lập chủ quyền trên phần lãnh thổ còn đang bị tranh chấp.

Mùa xuân năm 2000, các chiến hạm của Mỹ đã được gửi tới eo biển Đài Loan để bảo vệ cho đảo này trước sự đe dọa xâm lược của Trung quốc. Hàng ngày, một lực lượng hải quân hùng hậu của Trung quốc rầm rập giương oai như muốn nuốt sống Đài loan, trong khi đó nhóm tàu chiến Mỹ thì đứng kề bên, sẵn sàng can thiệp khi cần. Khó có thể đánh giá chính xác được rằng tình hình căng thẳng như thế sẽ có thể dẫn đến việc bùng nổ một cuộc chiến như thế nào. Trong quá khứ, Trung quốc đã từng chẳng thèm giấu diếm ý định sử dụng các cuộc đụng độ quân sự để đạt đến mục tiêu cuối cùng của họ. Ví dụ, đã có những đụng độ quân sự quy mô nhỏ giữa Trung quốc với các lực lượng của Phillipines và của Việt nam tại vùng biển chồng lấn đang tranh cãi chủ quyền ở biển Nam Trung hoa. Trung quốc cũng có những tranh cãi lặp đi lặp lại với Ấn độ về vùng biên giới chung giữa hai nước. Mặc dù có lịch sử chiến tranh liên miên như vậy nhưng Trung quốc vẫn vượt qua khỏi tình trạng rối loạn lan truyền rất nhanh trong khu vực gây nên bởi khủng khoảng và suy sụp kinh tế trong khu vực Đông Á, đồng thời Trung quốc cũng tập hợp được những biến động chính trị để trở thành một thành lũy cuối cùng của sự ổn định trong khu vực, trở thành một đối tác thương mại khiến cho Mỹ cảm thấy có thể tiến hành buôn bán và cần phải buôn bán với Trung quốc.

Năm 2002, tổng thống Bil Clinton đã tiến hành một cuộc hội thảo mới ngay tại Bắc Kinh, hội thảo này đã được hoan nghênh như một sự kiện đột phá trong quan hệ Trung – Mỹ, nhưng rốt cục thì sự kiện đó cũng chỉ là một cử chỉ mong manh. Ngay sau khi tổng thống Bil Clinton về nước, nhà đương cục Trung quốc đã ra lệnh tiến hành một trong số các cuộc đàn áp thẳng tay và có hệ thống nhất kể từ khi xảy ra vụ thảm sát nhân dân trên quảng trường Thiên an môn năm 1989. Chủ tịch Giang Trạch Dân đã kêu gọi đề phòng chống lại “các lực lượng thù địch quốc tế” và long trọng tuyên bố rằng Trung quốc sẽ không bao giờ sao chép lại “hệ thống chính trị theo kiểu phương Tây”.

Đồng thời với các sự kiện trên, Trung quốc vẫn không ngừng rêu rao rằng Hoa kỳ có những kế hoạch cụ thể nhằm kiềm chế sự phát triển của Trung quốc, họ khẳng định Hoa kỳ đã bắt đầu một cuộc chiến tranh lạnh mới nhằm chống lại Trung quốc. Ở Trung quốc, nhiều người đã nói đến vấn đề đó, từ các học giả ôn hoà nhất cho đến bản thân các nhà lãnh đạo hiện nay như Chủ tịch Giang Trạch Dân, thủ tướng Lý Bằng. Năm 1996, đã có năm tác giả trẻ người Trung quốc cùng nhau viết một cuốn sách bán rất chạy, có nhan đề Trung quốc có thể nói: “Không”. Cuốn sách này đã trình bày một cách ngắn gọn về một làn sóng mới của chủ nghĩa dân tộc đại Hán đầy hung hăng hiếu chiến, các tác giả của cuốn sách cũng cho rằng việc [trung quốc] phải tiến hành một cuộc đối đầu chống lại Hoa kỳ là điều không thể tránh khỏi trong tương lai.

Khi xem xét tất cả các nhân tố và sự kiện như trên, bao gồm cả các thảm họa kinh tế mới xảy ra vào cuối thế kỷ 20 tại châu Á mà hậu quả là tình trạng rối loạn chính trị ở Malaysia và Indonesia; tình trạng căng thẳng trong vấn đề vũ khí hạt nhân giữa Ấn độ với Pakistan; những quyết định rõ ràng của Bắc Triều tiên trong việc hình thành tiềm lực vũ khí hạt nhân chiến thuật … thì vấn đề được đặt ra là tình trạng đối đầu và leo thang quân sự một cách nhanh chóng xuất hiện ở châu Á dường như chỉ là vấn đề thời điểm, có nghĩa là lúc nào sẽ xảy ra, chứ không phải là vấn đề có hay không có căng thẳng khu vực. Bằng việc viết cuốn Đòn Rồng này, các tác giả muốn kiểm chứng xem việc Trung quốc tiếp tục bất chấp yêu cầu dân chủ hóa sẽ tác động như thế nào đến không chỉ Mỹ, mà còn cả Nhật bản, Đông nam Á, thế giới Hồi giáo, nước Nga và châu Âu.

Trong cuốn sách Đòn Rồng, chúng tôi (các tác giả) đã dựa trên những xu hướng hiện tại để tạo ra một kịch bản cho tương lai và dõi theo kịch bản này cho đến khi mọi việc đều kết thúc. Để minh họa cho tính chất đe dọa trong chính sách của Trung quốc, chúng tôi đã sử dụng nhiều tài liệu đã được công bố, đặc biệt là tờ Giải Phóng Quân báo của quân đội Trung quốc, chúng tôi cũng trích dẫn những yêu sách cụ thể của Trung quốc đối với khu vực biển Nam Trung hoa kèm theo những kế hoạch quân sự để đạt cho được mục tiêu chiếm đóng các vùng lãnh thổ đó. Hầu hết những nội dung mà chúng tôi cho phát ra từ miệng của nhân vật Vương Phong, Chủ tịch nước Cộng hòa nhân dân Trung hoa theo hư cấu của tác giả, đều là những lời phát biểu đã được chính các quan chức Trung quốc nói ra, hoặc đã xuất hiện trên các phương tiện tuyên truyền chính thức của đảng Cộng sản Trung quốc trong vài năm qua.

Theo một cách tương tự, chúng tôi đã sử dụng những lời phát ngôn có thật của người Nhật để lồng vào một số điều mà nhân vật Noburo Hyashi, thủ tướng Nhật theo hư cấu, nói ra. Lời giải thích của vị thủ tướng Nhật về hệ thống Amber và phần lớn bài phát biểu trước toàn thể quốc dân của ông được rút ra từ cuốn Nước Nhật bản có thể nói: “Không” của hai tác giả Akio Morita và Shinrato Ishihara.

Chúng tôi xin nhấn mạnh một lần nữa là khi viết cuốn sách Đòn Rồng chúng tôi đã tham khảo tất cả các nguồn tại liệu chính thức đã được công bố. Các phần phân tích chuyên môn về chính trị, quân sự và tài chính trong cuốn sách này được hoàn thành với sự giúp đỡ của các chuyên gia hàng đầu trong từng lĩnh vực. Các tác giả đã dựa trên trình độ quân sự thực của quân đội các nước để xây dựng nên các kịch bản chiến trường. Riêng các kỹ năng và khả năng chiến đấu của Quân Giải phóng nhân dân Trung hoa (PLA) được giả định ở trình độ của chính họ vào năm 2009. Hiện nay không quân Trung quốc đã có thể thực hiện việc tiếp dầu trên không, Trung quốc cũng đã có các tên lửa tầm dài sử dụng nhiên liệu rắn có thể bắn đến Mỹ, tàu ngầm đại dương của Trung quốc có thể đi ngang biển Thái bình dương. Nhưng cho đến trước năm 2019, Trung quốc không thể có được hàng không mẫu hạm. Tại thời điểm hiện tại, hầu hết các tàu chiến và máy bay hiện đại của Trung quốc đều do Nga cung cấp.

Trung quốc khao khát thực hiện một liên minh chính trị có tính chiến lược, liên minh đó sẽ bắt các bên phải tính toán lại cán cân quyền lực giữa nước Cộng hòa Nhân dân Trung hoa với Liên bang Hoa kỳ, liên minh chiến lược đó cũng sẽ cho phép quân đội Trung quốc có thể thành công trong việc thách thức các lực lượng quân sự của Mỹ. Trung quốc vừa mới đạt được liên minh mong đợi đó bằng một hiệp ước ký với nước Nga, liên minh này sẽ cùng đưa cả hai quốc gia bước sang thế kỷ hai mươi mốt, sẽ cho phép Trung quốc nổi lên với tư cách là một quốc gia lãnh đạo có tính tự nhiên trong bối cảnh tình trạng bất ổn định đang gia tăng ở khu vực châu Á – Thái bình dương. Liên minh với nước Nga còn có thể giúp Trung quốc sớm ngăn chặn được sự nổi lên của Nhật bản, quốc gia vẫn bị coi là kẻ đã gây ra những tội ác sỉ nhục khi họ tiến hành cuộc xâm lược đẫm máu vào Trung quốc và các nước vùng Đông Á hồi đầu thế kỷ 20. Đối với Nga và các nước đang phát triển, liên minh với Trung quốc đã khai thác được thái độ thù địch có tính tự nhiên chống lại các nền dân chủ và hệ thống kinh tế phương Tây, đồng thời tự bản thân mô hình liên minh nói trên đã trở thành một hình mẫu có thể thay thế cho việc phụ thuộc vào phương Tây. Điều có thể được coi là ấn tượng nhất trong việc triển khai liên minh Nga-Trung chính là việc Trung quốc đã hỗ trợ cho chương trình vũ khí hạt nhân của Pakistan, một sự hỗ trợ đã khiến cho tình hình khu vực ngày càng trở nên phức tạp với sự xuất hiện của hai cường quốc hạt nhân mới: Pakistan và Ấn độ. Sự thay đổi đột ngột như vậy trong một khu vực hoàn toàn nhạy cảm chỉ càng làm tăng thêm nhu cầu nâng cao tính cảnh giác khi liên hệ với một quốc gia quyền lực nhất trong khu vực.

Việc tiềm năng thực sự của Trung quốc trở thành một hiện thực không thể chối bỏ chỉ xảy ra trong thời kỳ Bil Clinton đảm nhận chức vụ tổng thống Mỹ. Từ trước đó, Mỹ vẫn thất bại trong việc hình thành một chính sách toàn diện về vấn đề làm thể nào để xử lý mối quan hệ với Trung quốc.

Tiềm năng thực sự của Trung quốc chỉ trở nên rõ ràng trong nhiệm kỳ của tổng thống Bill Clinton. Tuy nhiên vào thời điểm chúng tôi viết cuốn sách này, Hoa kỳ vẫn chưa vạch ra được một chính sách toàn diện về cách thức đối phó với người Trung quốc. Mười năm sau khi Liên bang Xô viết sụp đổ, một siêu cường khác đang xuất hiện. Nó giàu có. Nó mang tính bành trướng và có những khác biệt văn hóa so với với phương Tây. Nó cũng đang cay đắng vì quá khứ của mình. Trung quốc là một nhà nước độc đảng phi dân chủ mà chính phủ của nó phải chứng tỏ được mình để đảm bảo sự tồn tại. Cuốn sách này được viết ra như một lời cảnh báo về điều có thể xảy ra nếu chính sách của phương Tây, và nhất là của Mỹ, đối với Trung quốc, bị buông lơi.

Trong quá trình xây dựng cuốn sách này, các tác giả đã nhận được nhiều sự giúp đỡ của các các sỹ quan Anh, Mỹ, các chuyên gia kinh tế, chuyên gia phân tích … một vài ngưới trong số họ không muốn được nêu tên trong phần giới thiệu này.

David Tait, cựu Sĩ quan Tác chiến trên tàu ngầm tấn công HMS Oppossum, đã giúp chúng tôi xây dựng nên kế hoạch tác chiến bằng tàu ngầm sử dụng công nghệ máy phát điện diezen của hải quân Trung quốc. John Myers, một cựu chỉ huy tàu ngầm hải quân hoàng gia Anh, và Richard Sharpe, một cựu chỉ huy tàu ngầm hạt nhân hiện đang là chủ bút tờ Jane’s Fighting Ships, đã xem xét và giúp thẩm định tính khả thi của kế hoạch này. Cựu sĩ quan biệt động hải quân hoàng gia David Dunbar đã giúp xây dựng nên kế hoạch tấn công đổ bộ bằng máy bay lên thẳng diễn ra trong ngày đầu tiên của chiến dịch “Đòn Rồng”. Các tác giả cuốn sách cũng dành những lời cảm ơn cho Ian Strachan, cựu phi công thử nghiệm máy bay chiến đấu không quân hoàng gia Anh, về những ý kiến cố vấn của ông trong vấn đề tiến hành một cuộc không chiến, và John Downing, cựu sĩ quan tình báo hải quân hoàng gia, người đã giúp hoàn thiện một số phần về chiến tranh thông tin trong cuốn sách này.

Nhiều người khác vẫn còn đang phục vụ trong quân đội đã giúp chúng tôi đảm bảo tính hợp lý khi viết về các trận chiến đấu trên không, trên biển và trên bộ, nhưng những tên tuổi của họ vẫn còn phải giữ kín.

Patricia Lewis đã có những nhận xét hữu ích về phần thiết kế quả bom hạt nhân của Nhật, trong khi Steve Thomas đã nhận xét chi tiết các phần đề cập đến khả năng Nhật bản sử dụng vũ khí hạt nhân. Damon Moglen và Saun Burnie cung cấp tài liệu cần thiết và đưa ra những lời tư vấn xác đáng cũng về vấn đề đó, trong khi Nick Rowe giúp hoàn thiện những chi tiết về phản ứng của dân thường và các quan chức địa phương trong trường hợp xảy ra một cuộc chiến tranh hạt nhân. Các nhà nghiên cứu khác như Charlie Whipple và Gene Koprowski, Kurt Hanson, Keiko Bang cùng một số người khác muốn giấu tên cũng đã tham gia tích cực trong việc xây dựng kịch bản “Đòn Rồng”.

Các nhà ngoại giao đã giúp dựng các cuộc họp diễn ra trong các chính phủ phương Tây, và chúng tôi đã dựa vào lời khuyên của các chuyên gia ở Hồng công và London để ráp các sự kiện lại với nhau nhằm làm sáng tỏ những tác động mà chiến dịch Đòn Rồng sẽ tạo ra đối với các thị trường tài chính.

Peter Gignoux, John Mulcahy và Rose Mary Safranek đã gợi ý về cách thức mà Trung quốc có thể điều khiển các thị trường tài chính. Chúng tôi đã sử dụng các nguồn tài liệu đã được công bố, tham khảo ý kiến của một số cán bộ điều hành các công ty dầu lửa (những người này yêu cầu giấu tên), để có được những đánh giá rộng rãi hơn về triển vọng đối với thị trường dầu lửa cũng như mức độ khai thác dầu trong tương lai ở biển Nam Trung hoa.

Ian Harwood và John Sheppard đã tư vấn về triển vọng nền kinh tế thế giới và bức tranh về các thị trường chứng khoán chính trong tương lai, còn Paul Chertkow và Adrian Powell đã giúp về các vấn đề hối đoái.

Chương Một

Bắc Kinh, Trung quốc
Giờ địa phương: 05h00’ Chủ Nhật, 18/02/2005
Giờ quốc tế: 21h00’ thứ Bảy, 17/02/2005

Một lớp sương tuyết mỏng manh bao phủ những viên đá lát quanh quảng trường Thiên An Môn, nơi được coi là biểu tượng quyền lực đầy ám ảnh của Đảng Cộng sản Trung quốc và cũng là đài kỷ niệm sự thành công của Đảng trong việc cai trị đất nước to lớn này. Ánh đèn quanh quảng trường xuyên qua màn khói sương lơ lửng trên thành phố làm hắt lên một quầng sáng đầy ma quái. Quảng trường rỗng không, chẳng có ai đi lại ngoại trừ một vài anh lính canh trẻ tuổi bồng súng đứng nghiêm như những bức tượng buồn tẻ lạnh lẽo. Một sự im lặng ngấm ngầm, kỳ lạ bao trùm khắp quảng trường rộng hơn 1000 mẫu Anh, bao trùm cả các tòa nhà quanh đó.

Phía nam quảng trường Thiên An Môn là lăng Chủ tịch Mao Trạch Đông, vị hoàng đế của thế kỷ 20. Những cuộc cách mạng đầy hỗn loạn của Mao đã gieo rắc vô số hạt giống để tạo nên một nhà nước Trung hoa độc tài mạnh mẽ như ngày nay. Mao đã cho dùng đá granitte để xây lên Đài kỷ niệm các Liệt sĩ Nhân dân cao 30 mét với 170 hình tượng to như người thật, chân tượng có khắc bút tích của chính ông: “Vinh quang mãi mãi thuộc về những người anh hùng dân tộc”. Ở phía đông của quảng trường là Bảo tàng Cách mạng Trung quốc đồ sộ và Bảo tàng Lịch sử cũng uy nghi không kém. Ở phía tây là những chiếc cột và các bậc thang lên xuống của Đại Lễ đường Nhân dân Trung hoa, trải dài hơn 300 mét tính từ đầu này cho đến đầu kia. Phòng tiệc lớn của Đại Lễ đường chứa được 5.000 khách, bên cạnh phòng tiệc lớn còn các căn phòng nhỏ hơn mang tên gọi: Hồng công, Ma cao, Đài loan. Phòng Hồng công và phòng Ma cao là nơi lưu giữ những chứng tích gợi nhắc về sự kiện Trung quốc đã phải chịu để mất hai vùng lãnh thổ này vào tay người Bồ Đào Nha và người Anh trong thời kỳ nền phong kiến Trung hoa suy tàn; phòng Đài loan được xây dựng để nhắc đến sự kiện chia cắt nhục nhã của đất nước này. Ở phía bắc quảng trường là cổng Thiên An Môn, nơi đây vào năm 1949 Mao Trạch Đông đã tuyên bố thắng lợi của Đảng Cộng sản. Để kỷ niệm sự kiện này, người ta đã cho treo lên phía trên cổng Thiên An Môn một bức đại chân dung của Mao. Và từ đó cho đến tận ngày nay, bức đại chân dung đó đã nghiễm nhiên trở thành một phần không thể thiếu của cổng Thiên An Môn. Từ cổng Thiên An Môn có năm chiếc cầu chạy tới năm cổng lớn của Tử Cấm Thành. Cổng Thiên An Môn chính là mối liên kết những vị hoàng đế cổ xưa với những hoàng đế mới của đất nước Trung quốc. Khu vực quan trọng nhất trong thành Bắc Kinh chính là Tử Cấm Thành, hay còn được gọi bằng cái tên Đại Nội, khu vực này trải rộng trên một diện tích chừng hơn 250 mẫu Anh, trong Đại Nội có đến 9.000 căn phòng, xưa kia đã từng là nơi ở của 70.000 hoạn quan chuyên lo phụng sự Hoàng đế. Những cánh cửa của Tử Cấm Thành mở ra phía quảng trường, từ đây quyền lực của hoàng đế và sức mạnh của chủ nghĩa dân tộc đã tỏa ra toàn Trung quốc.

Tối nay, đây là nơi dành cho một người, kẻ muốn chính mình trở thành một vị Hoàng đế mới.

Cách vài trăm mét về phía tây, cạnh Cấm Thành là những bức tường cao quét vôi đỏ của Trung Nam Hải - Khu vực dành riêng cho gia đình các quan chức cao cấp. Ngay trên cổng chính ra vào Trung Nam Hải là tấm biển mang dòng chữ Trung quốc rất lớn: “Phục Vụ Nhân Dân”. Dọc bức tường nằm ở phía tây cổng là khẩu hiệu: “Đảng Cộng Sản Trung quốc Vĩ Đại Muôn Năm”. Trên bức tường phía đông là một dòng chữ nữa tỏ lòng tôn kính: “Tư Tưởng Bất Diệt Của Chủ Tịch Mao Muôn Năm”. Bên trong Trung Nam Hải là những con đường rộng rãi, sạch sẽ, ẩn mình dưới những hàng liễu rũ và chạy lượn vòng quanh những hồ nước đóng băng. Từ ngoài nhìn vào có thể thấy những căn phòng khánh tiết trang hoàng đẹp đẽ. So với những cung điện được xây dựng dưới thời vua chúa trong Tử Cấm thành, những ngôi nhà mới xây trong Trung Nam Hải tuy có phần xa hoa hiện đại hơn nhưng vẫn không kém phần thâm trầm bí hiểm. Những biểu tượng quyền lực của nhà nước hiện diện ở mọi nơi: các camêra theo dõi, các ăngten đĩa và máy phát radio.

Túc trực 24/24 tại chốt gác cổng ra vào Trung Nam Hải là những người lính vũ trang mặc quân phục màu xanh lá cây. Những người lính này thuộc biên chế của Lữ đoàn Cận vệ Trung ương, nổi tiếng một thời với cái tên gần như đã trở thành huyền thoại: đơn vị 8341, chuyên bảo vệ các nhà lãnh đạo Trung quốc. Với quân số khoảng 8000 người, Lữ đoàn cận vệ Trung ương hay đơn vị 8341 đã giành được nhiều thành tích đáng chú ý, đặc biệt trong bối cảnh đất nước có nhiều rối ren. Nhờ có sự bảo vệ của đơn vị này mà nhiều bí mật của Đảng Cộng sản Trung quốc đã được được giữ kín một cách tuyệt đối. Tình báo phương Tây vẫn coi Trung Nam Hải là một trong những trung tâm quyền lực khó thâm nhập nhất trên thế giới. Những người được tuyển vào biên chế của Lữ đoàn Cận vệ phải là những người có lý lịch cực kỳ trong sạch và rõ ràng, tốt nhất là những người xuất thân từ các gia đình nông dân ở những vùng núi xa xôi, nếu mù chữ và ít học thì càng tốt. Điều này đảm bảo sự tin cậy và lòng trung thành của họ. Sự thực thì kể từ năm 1949, tại Trung Nam Hải chưa hề có một nhà lãnh đạo cao cấp nào của Trung quốc bị ám sát. Điều này không hề giống với những sự kiện lịch sử trung – cận đại đã từng xảy ra ở Tử Cấm Thành.

Toán lính gác có vũ trang tại các cổng ra vào Trung Nam Hải đã được thông báo là chủ tịch Trung quốc sẽ xuất phát ngay trước lúc 5 giờ. Khi đoàn xe hộ tống gồm 3 chiếc Limusine hiệu Mercedes sêri 88 tiến đến gần, các cánh cổng gỗ nặng nề được mở ra. Bốn quân cảnh lái môtô mở đường cưỡi trên những chiếc BMW 1100 phân khối đi hộ tống ở phía trước và sau đoàn công xa.

Đoàn xe toàn một màu sơn đen bóng lao đi mà không sử dụng còi hú và đèn nháy. Ngoài trời, ánh trăng mờ nhạt chỉ đủ xuyên qua màn không khí ô nhiễm. Đường phố vắng tanh. Lác đác đó đây là những nhóm người vô gia cư đang ngồi sưởi ấm quanh mấy đám lửa được đốt lên dưới gầm cầu vượt. Các số liệu báo cáo mới nhất đã cho Bộ Chính trị Trung ương đảng Cộng sản Trung quốc biết tình trạng thất nghiệp nặng nề trong toàn quốc, tổng số thất nghiệp hiện đã lên tới 250 triệu người. Đây quả là một con số kinh hoàng, số dân Trung quốc thất nghiệp đã bằng cả dân số nước Mỹ, 250 triệu người đang phải đi lang thang khắp đất nước, không nhà cửa, mệt mỏi, và không một xu dính túi. Tuy đám thất nghiệp này chưa nổi loạn, nhưng sự nghèo khó đã cắt đứt mối ràng buộc giữa họ - những kẻ vô sản thuần túy - với Đảng Cộng sản - Đảng của giai cấp Cần lao. Ngạn ngữ Trung hoa có câu “bần cùng sinh đạo tặc”, hiện những kẻ thất nghiệp bần cùng này chưa dám nổi loạn chẳng qua chỉ vì họ còn lo sợ bị chính quyền đàn áp. Nhưng chẳng biết cái gì sẽ xảy ra nếu tình trạng thế này cứ kéo dài thêm…

Các nhà lãnh đạo Trung quốc thường thích đi lại bằng hệ thống đường ngầm và đường sắt, nhưng tối nay Chủ tịch Vương Phong (Wang Feng) muốn chiêm ngưỡng một lần nữa cái thành phố mà ông sẽ làm cho nó thay đổi mãi mãi. Không ai nói gì trong chiếc xe của ông. Người lái xe rẽ về bên phải vào đại lộ Trường An. Tọa lạc ngay phía bên trái con đường mà họ đi ngang qua là Bộ Thương Mại và Hợp tác nước ngoài, một cơ quan chính phủ rất sành sỏi trong việc ve vãn thu hút đầu tư nước ngoài. Chính nhờ hoạt động của Bộ này mà các công ty thượng hạng của Hoa kỳ như Boeing, Motorola, McDonald’s và các công ty khác đã xuất hiện ở Trung quốc. Những nhà đầu tư giàu có này đã xác lập vị trí vững chắc của họ tại đây bằng những khoản đầu tư trị giá hàng tỉ đôla và các kế hoạch tài chính kéo dài đến 20 năm. Có thể nhìn thấy sự hiện diện của các nhà đầu tư tư bản nước ngoài qua những biển quảng cáo lòe loẹt của các hãng Kenwood, Digital, Rémy Martin… chúng nằm chễm chệ trên nóc các tòa nhà vốn được xây dựng trong thời kỳ “đẩy mạnh công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa” ở Trung quốc. Tất cả bọn họ - những nhà đầu tư người Mỹ, người Nhật, người Âu đã phớt lờ lời van nài của các nhóm nhân quyền trên khắp thế giới để tiếp tục làm ăn với một chính phủ độc tài lớn nhất thế giới. Tất cả bọn họ đều mải mê kiếm tiền và đều tán đồng chủ trương dính líu ngầm (contructive engagement) với chính quyền Trung hoa Cộng sản. Chính chủ trương đó đã mở đường cho công cuộc kiếm tiền của họ ở Trung quốc, đồng thời cho phép nền kinh tế Trung quốc phát triển và bùng nổ.

Bên phải đại lộ Trường An là các tòa nhà của Hãng Hàng không Trung quốc, khách sạn Dân tộc, Ngân hàng Trung quốc và các cơ quan khác của chính phủ. Đoàn xe đi vượt qua đường Vành đai số 2 và xuyên qua Bảo tàng Quân đội, đây là nơi sẽ sớm được bổ sung thêm những hiện vật trưng bày ghi nhận một thắng lợi vinh quang nữa của Quân Giải phóng Nhân dân Trung hoa (PLA).

Xa hơn về phía tây, bên ngoài Đài Truyền hình Trung ương Trung quốc, những lính gác thường lệ đã được thay thế bằng một phân đội đặc nhiệm thuộc Lữ đoàn Cận vệ. Lính cận vệ đặc biệt cũng có mặt bên ngoài tòa nhà hãng thông tấn Tân Hoa xã. Lúc này đèn đường trên các con phố của thành phố Bắc Kinh đã bắt đầu được thắp sáng, tuy nhiên, ở đôi chỗ đèn đường vẫn khi lóe khi tắt như nó đã từng thế suốt 50 năm qua.

Trong chưa đầy nửa giờ, đoàn xe của Vương chủ tịch đã đi qua Di Hòa viên, nơi ẩn dật của các vị Hoàng đế Trung hoa khi họ bị liên minh quân đội 14 nước phương Tây tấn công vào thế kỷ 19. Con đường lượn vòng tới Vườn Bách Thảo, tại đó đoàn xe rẽ trái đi vào một con đường thôn quê, hai bên là những vườn đào xum xuê xanh tốt. Đây đã là ngoại ô Bắc Kinh với những dãy núi đồi lô xô. Phong cảnh ở đây tuy giống như một làng quê nông thôn nhưng thực ra chẳng có dân quê nào sống ở đây, xung quanh các khu vườn là mấy khối dây anten quân sự nhô lên từ mặt đất. Các dàn anten lớn hơn được đặt ở trên những ngọn đồi phía xa. Ẩn sau các khu vườn chính là Trung tâm Chỉ huy tác chiến của Giải phóng Nhân dân (PLA), trung tâm này đã được xây dựng ngầm trong lòng núi từ những năm 1950, khi Trung quốc cho rằng họ phải chịu mối đe dọa hạt nhân từ phía Hoa kỳ. Các căn phòng chỉ huy giống như những cái hang hiện vẫn còn được sử dụng.

Trong chiếc xe của mình, Chủ tịch Vương trầm ngâm ưu tư, những sự kiện trong ký ức cuồn cuồn quay trở lại trong tâm trí ông. Sinh đầu những năm 1940 tại căn cứ địa cách mạng Diên an, nơi Mao Chủ tịch tiến hành cuộc nội chiến chống quốc dân đảng, cha của Vương Phong là Vương Phái( ), một cựu binh đã từng tham gia cuộc Vạn lý Trường chinh. Vương cha sau đó đã được phong đến hàm nguyên soái của Quân Giải phóng Nhân dân. Chính địa vị của Vương cha đã giúp cuộc đời của Vương con trở thành một chuỗi những sự kiện thuận lợi, tất cả đều góp phần đưa ông đến đỉnh cao quyền lực, nắm giữ chức vụ Chủ tịch nước Cộng hòa Nhân dân Trung hoa.

Sự nghiệp chính trị của Vương Phong có thể được coi là bắt đầu từ lúc Vương mới lên 5 tuổi, khi bỗng nhiên Vương Phái dúi cho ông con trai mình khẩu súng lục để Vương con tham gia một trận đánh với Quốc dân đảng. Sau khi Đảng Cộng sản chiến thắng trong cuộc nội chiến và đẩy Quốc dân đảng của Tưởng Giới Thạch phải chạy ra Đài loan, tháng Mười năm 1949, Mao Trạch Đông tuyên bố thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung hoa, từ đó, Mao từng bước củng cố vững chắc quyền lực của mình. Trong những năm tháng vất vả đó, Vương Phong đã kết bạn với đám con trai con gái của các nhà lãnh đạo cao cấp khác, cùng họ học tập tại trường trung học số 101, đó là trường trung học tốt nhất được dành riêng cho con cái cán bộ lãnh đạo cao cấp của đảng và chính quyền. Ở đó Vương là một ngôi sao bóng đá nổi tiếng.

Sau khi tốt nghiệp trung học, Vương gia nhập quân đội và được phân công phục vụ ở Vân nam, thuộc miền tây nam, sau đó ông được chuyển đến Hắc Long giang trên biên giới với Nga ở phía đông bắc, nhưng bước ngoặt trong sự nghiệp của Vương là việc ông được giao quyền chỉ huy một trung đoàn trong cuộc chiến tranh chống Việt nam năm 1979. Cuộc chiến đó là một thảm họa về mặt chiến thuật quân sự. Mục tiêu đặt ra của chiến dịch là “dạy cho Việt nam một bài học” vì tội đã dám lật đổ chính phủ Khơme Đỏ được Trung quốc ủng hộ ở Campuchia. Nhưng thay vì “dạy cho Việt nam một bài học” thì chính quân đội Trung quốc lại phải học lại những bài chiến thuật chiến đấu cơ bản. Những người lính Việt nam thiện chiến đã tàn sát quân Trung quốc khi họ được giao nhiệm vụ tràn qua biên giới theo chiến thuật biển người. Trung quốc đã bị mất từ 15.000 đến 20.000 người vì chiến thuật cổ lỗ sĩ này. Trong chiến dịch đánh Việt nam, Vương đã cố gắng tìm cách chiếm được thị xã biên giới Lạng Sơn và trước khi phải rút lui đã cho nổ mìn biến toàn bộ trung tâm thị xã này thành một đống đổ nát.

Sau thất bại nhục nhã ở Việt nam, Vương tin rằng Trung quốc cần phải nhanh chóng hiện đại hóa các lực lượng vũ trang của mình để trong tương lai không bị quân đội nước ngoài hạ nhục thêm một lần nào nữa. Ông cũng ấp ủ một tham vọng rửa nhục cho cái chết của quá nhiều lính Trung quốc tại biên giới Việt nam. Giờ đây, sau gần một phần tư thế kỷ, Vương đang chuẩn bị mở đòn phản công khủng khiếp của mình. Chỉ trong vòng tuần lễ này, bản đồ chiến lược Thái bình dương sẽ được vẽ lại. Danh dự của Trung quốc sẽ được nâng cao và vị trí lãnh tụ tối cao của Vương sẽ trở nên bất khả xâm phạm.

Đoàn xe hộ tống rẽ phải vào một con đường dẫn thẳng tới một cái cổng vòm có gắn trang trí một ngôi sao đỏ ở chính giữa. Hình như người ta đang chờ đợi sự xuất hiện của đoàn xe này. Mấy anh lính gác làm động tác chào một cách trang trọng mặc dù họ chẳng thể nhìn qua kính xe xem trong đó là ai. Đoàn xe dừng lại trước một tòa nhà bê tông cốt sắt dáng vẻ đầy ảm đạm. Thang máy đi xuống trung tâm tác chiến ở tầng ngầm đang đợi sẵn. Chủ tịch Vương bước vào một hàng lanh trông xuống phòng điều khiển. Phía dưới ông ta là một phòng lớn hình chữ nhật đèn điện sáng trưng, một màn hình rất lớn trải gần hết toàn bộ bức tường dài. Màn hình này mô phỏng bản đồ nửa phía nam Trung quốc, bao gồm cả khu vực Đông nam Á và kéo dài tới bờ biển Ôxtrâylia ở phía nam bán cầu. Đối diện với màn hình này là khu vực điều khiển gồm nhiều nhân viên tác chiến ngồi trong những ô nhỏ. Từ các ô điều khiển của mình, các nhân viên tác chiến sử dụng con chuột máy tính để đánh dấu vào bất cứ mục tiêu quan trọng nào và cung cấp mọi tin tức tình báo hiện tại, kể cả chỗ ở của các nhà lãnh đạo chính trị. Những nhân viên tác chiến này có thể cùng lúc theo dõi nhiều động thái diễn ra trên khu vực khác nhau có liên quan đến chiến trường, ví dụ như một cuộc triển khai quân đội ở phía bắc Ấn độ trên biên giới với Tây tạng, các hoạt động trên biên giới Nga, và việc Nga triển khai hải quân ở bắc Thái bình dương… Cách bố trí lực lượng của không quân và hải quân PLA cũng đã được thể hiện trên màn hình. Những ngôi sao đỏ xác định vị trí của chúng, cạnh đó những con số nhấp nháy cho biết phiên hiệu, quy mô, hình thức và sự bố trí của các lực lượng đang được đề cập đến. Trên màn hình cũng có các dấu hiệu xác định lực lượng của kẻ thù, đó chính là các đơn vị không quân và hải quân của Việt nam, Philippine, Inđônêxia, Thái Lan, Xingapo và Malaixia. Tình trạng sẵn sàng chiến đấu của các lực lượng Đài loan đang được giám sát chặt chẽ. Các điệp viên sẽ thường xuyên cung cấp thông tin mới nhất về bất cứ sự náo loạn của dân chúng ở Đài loan, Hồng công, hay các tỉnh bất kham ở phía nam Trung quốc. Một nhóm đặc biệt gồm các nhà phân tích đang theo dõi những sự di chuyển quân sự của các cường quốc: nhóm tàu sân bay Nimitz của Hoa kỳ đang tập trận ở biển Sulu ngoài khơi bờ biển miền tây của Philippinnes, nhóm tàu sân bay phối hợp Anh, Ôxtrâylia, và Niu Dilân đang tiến hành chuyến thăm thiện chí Brunây, và các lực lượng hải quân và không quân Hoa kỳ và Nhật ở biển Đông Trung hoa…

Một sĩ quan phụ tá của Chủ tịch ra hiệu mời ông đi theo những bậc cầu thang dẫn đến tầng tác chiến. Khi Vương bắt đầu leo xuống thì mọi người trong phòng cũng đã biết đến sự xuất hiện của ông, một sự im lặng chợt bao trùm khắp căn phòng. Khi xuống đến nơi, Chủ tịch Vương bước thẳng đến một cái bục nhỏ được trang hoàng quốc kỳ Trung quốc. Một sĩ quan tùy tùng yêu cầu tất cả mọi người đang có mặt trong phòng chỉ huy hãy chú ý.
Chủ tịch bắt đầu nói:

- Thưa các đồng chí, từ rất lâu rồi, kẻ thù của Trung quốc đã khai thác nguồn dầu lửa phong phú ở các vùng biển quanh các quần đảo Nam sa và Tây sa ( ). Các nhà khoa học Trung quốc ước tính có tới 10 tỉ tấn dầu nằm dưới thềm lục địa vùng biển miền nam rộng lớn của chúng ta. Đây là dầu của Trung quốc, 1 tỉ 300 triệu người Trung quốc cần số dầu đó. Trung quốc là một nước nghèo đang phát triển và chúng ta không thể tiếp tục nhập dầu theo giá cả như hiện nay. Yêu cầu tăng trưởng nền kinh tế của chúng ta đòi hỏi chúng ta phải thu hồi lại các mỏ dầu của mình.

Việt nam đã chiếm đóng bất hợp pháp các quần đảo Nam sa và Tây sa. Việt nam đã phớt lờ lập trường kiên định của chính phủ Trung quốc và liên tục cản trở những hoạt động hợp pháp của chúng ta. Nhân dân Trung quốc yêu chuộng hòa bình và không mong muốn chiến tranh. Nhưng nhà cầm quyền Việt nam thật sai lầm khi đơn giản nghĩ rằng chỉ vì chúng ta yêu chuộng hòa bình nên chúng ta mềm yếu và dễ bị bắt nạt. Sứ mệnh mà các đồng chí bắt tay vào thực hiện trong buổi sáng hôm nay là lời cảnh cáo dành cho Chủ tịch Nguyễn Văn Tài rằng hãy từ bỏ mãi mãi những tham vọng nuốt chửng vùng lãnh thổ thiêng liêng của Trung quốc.

Thưa các đồng chí, chúng ra đang đứng trước một thời điểm quan trọng. Ngay sau đây các đơn vị không quân, hải quân anh hùng của chúng ta sẽ bắt đầu một sứ mệnh vĩ đại, quan trọng hơn bất cứ mọi sứ mệnh nào mà từ trước đến nay quân đội cách mạng hùng mạnh của chúng ta đã từng đảm nhận. Thành công trong trận đánh này sẽ đảm bảo một tương lai tươi sáng cho Đảng, Tổ quốc và nhân dân chúng ta.

Căn cứ hải quân Cam ranh, Việt namGiờ địa phương: 06h00’ Chủ Nhật, 18/02/2005
Giờ quốc tế: 23h00’ thứ Bảy, 17/02/2005

Tiếng gầm rú của 12 chiếc máy bay chiến đấu Su-27 Flanker in cờ Trung quốc như xé rách bầu trời Việt nam, chẳng mấy chốc tốp chiến đấu cơ này đã bay tới mục tiêu nằm trên bờ biển vịnh Cam ranh. Những chiếc Su-27 Flanker làm nhiệm vụ bảo vệ 20 cho máy bay tấn công A-7, thế hệ máy bay tấn công mặt đất mới nhất của Trung quốc được phát triển từ loại Su-24 Fencer của Nga. Phi đội máy bay A7 của Trung quốc được rađa mặt đất dẫn đường đã bay rất thấp nhằm tránh bị hệ thống rađa phòng không mặt đất của Việt nam phát hiện.

Phi công Trung quốc sử dụng các màn hình bố trí sẵn trong buồng lái để có thể kiểm soát được toàn bộ vũ khí trên máy bay mà không cần phải quay đầu nhìn xuống. Khi đã tiếp cận được mục tiêu, máy bay Trung quốc vọt lên cao lấy cự ly rồi bắt đầu tấn công hệ thống phòng thủ của Việt nam bằng nhiều loại vũ khí chết người được sử dụng kết hợp nhằm tăng hiệu quả sát thương. Những vũ khí được chọn cho đợt không kích này gồm nhiều quả bom chùm, khi được kích nổ sẽ tiếp tục rải ra những quả bom xuyên bê tông nhỏ hơn hoặc những quả bom hay mìn nổ chậm, kết hợp với bom chùm là những quả bom phá, mỗi quả khi nổ sẽ tung ra hàng vạn mảnh vỡ để hủy diệt những mục tiêu lộ thiên như máy bay, xe cộ và cả những quân nhân Việt nam bị kẹt ở bên ngoài khu vực trú ẩn.

Do không được báo động trước, phần lớn lực lượng Việt nam đồn trú tại quân cảng Cam ranh đều lúng túng khi bị đánh thức bởi tiếng gầm rú của phi cơ và tiếng nổ dữ dội của bom đạn đang trút lên đầu họ, nhiều người đã không kịp chạy thoát trước khi những quả bom rơi trúng vào vị trí của mình.

Trong phút chốc, căn cứ hải quân quan trọng nhất của Việt nam đã biến thành một đống đổ nát với những mảnh vỡ rơi vãi khắp nơi. Việc thu dọn lại căn cứ này sẽ còn bị trì hoãn vì có rất nhiều bom nổ chậm và mìn lẫn trong đống đổ nát đó.

Ngay khi chiếc Fencer cuối cùng cắt hết bom và ngóc lên chiếm độ cao, những chiếc máy bay đã thả hết bom trước đó bắt đầu vòng lại dùng canon gắn phía dưới thân xả đạn vào những chiếc máy bay MiG-21 Fishbed cổ lỗ sĩ của Việt nam còn đang nằm xếp hàng nguyên vẹn trên đường băng trong căn cứ hải quân. Không được báo trước về khả năng bị không quân Trung quốc tập kích, người Việt nam đã không hề có phương án phân tán máy bay của họ nên giờ đây toàn bộ lực lượng máy bay Việt nam đỗ tập trung trên đường băng đã trở thành một đống bia cho các phi công Trung quốc tập bắn. Trong chưa đầy 5 phút, phần lớn hệ thống phòng không Việt nam chỉ còn là một đống đổ nát méo mó. Nhiều tòa nhà và các dàn rađa bị phá hủy, trạm kiểm soát không lưu tạm thời ngừng hoạt động. Căn cứ Cam ranh đã bị tê liệt. Nhưng cần phải có thêm một cuộc tấn công dữ dội hơn để hủy diệt hoàn toàn căn cứ không quân này. Phi công Trung quốc sau khi đã xả hết bom đạn liền bay đi ngay, máy bay của họ đã trở nên nhẹ nhàng hơn nên cũng dễ điều khiển hơn, tốc độ của họ lúc này đã vượt lên trên 1000 kilomet một giờ. Một bức điện ngắn gọn được từ sở chỉ huy chiến dịch của Trung quốc phát ra qua làn sóng điện, các đơn vị quân đội Trung quốc tham gia cuộc tấn công nhận được tín hiệu: “Rồng”. Mệnh lệnh ngắn gọn này mở màn cho các đợt tấn công tiếp theo nhằm vào hệ thống phòng thủ của Việt nam.

Ngay lập tức, các đơn vị tiến công khác của Trung quốc tiếp tục xuất kích. Bầu trời dội lên những tiếng gầm gừ khác thường xen lẫn tiếng ù ù đầy nặng nề phát ra từ động cơ của 24 máy bay ném bom H-6, bản sao của phi cơ ném bom Tu-16 Badger do Liên xô chế tạo. Với bán kính hoạt động lên đến 2000 km và mang được 5000 kg bom, nhóm H6 này xuất kích từ căn cứ không quân Hải khẩu ở phía nam đảo Hải nam, mục tiêu của chúng là quân cảng Cam ranh của Việt nam.

Nhìn từ mặt đất, những chiếc H-6 tỏ ra không linh hoạt lắm và dễ bị tấn công vì chúng chỉ có thể bay dưới tốc độ âm thanh, tuy nhiên phi đội ném bom này được bảo vệ chặt chẽ. Bay kèm theo đội hình H6 là 12 chiếc máy bay tiêm kích đánh chặn Thẩm Dương J-8II có cánh hình tam giác, do Trung quốc thiết kế và sản xuất. Hệ thống rađa Zhuk của Nga gắn trên những chiếc Thẩm Dương J-8 có thể đồng thời theo dõi 10 máy bay đối phương và hướng dẫn các tên lửa phòng không tìm đến mục tiêu. Nhờ có công nghệ tiếp dầu trên không và sử dụng các thùng xăng phụ, tầm hoạt động của những chiếc J-8II này đã được mở rộng tương đương với tầm hoạt động của các máy bay ném bom. Phi đội H6 khi xuất kích không hề mang theo thùng xăng phụ để mang thêm bom đạn. Trên đường quay về, chúng sẽ được những chiếc máy bay tiếp dầu bay ở khoảng cách 500km giúp cho có đủ nhiên liệu để về được đến nhà.

Trận không chiến đầu tiên của trong chiến dịch Đòn Rồng kéo dài chưa đầy 30 giây. Một phi công J-8 lặng lẽ bám đuôi hai máy bay chiến đấu MiG-21 Fishbed cũ kỹ của Việt nam đang trên đường trở về căn cứ sau một cuộc tuần tra thường lệ vào buổi sáng.

Sau khi đã đặt được mục tiêu vào cự ly tốt nhất, chiếc J-8 phóng liền hai quả tên lửa. Hệ thống báo động tên lửa trên các máy bay MiG-21-Fishbed đã cũ nên không thể phát hiện ra mối hiểm nguy đang lao về phía chúng. Khi chiếc MiG-21 đầu tiên bị trúng đạn và phát nổ thì chiếc thứ hai đã gặp may. Thiết bị dò tìm mục tiêu trong quả tên lửa còn lại bị lẫn lộn bởi hai chiếc máy bay đang bay theo đội hình, sự nhầm lẫn này khiến cho quả tên lửa vọt đi qua giữa hai chiếc MiG. Nhưng ngay khi chiếc MiG đầu tiên bị bắn trúng, viên phi công trên chiếc máy bay này đã không thể kiểm soát được cần lái khiến nó loạng choạng lấn sang đường bay của chiếc MiG còn lại. Khoảng cách quá gần giữa hai chiếc máy bay đã làm cho chúng va vào nhau và cùng nổ tung. Chỉ có một quả cầu lửa nhỏ bùng lên trên khoảng không vì cả hai chiếc MiG đều còn rất ít nhiên liệu.

Các máy bay ném bom Trung quốc tiến theo đội hình ba chiếc một đến gần căn cứ hải quân của Việt nam. Thoạt đầu chúng gặp phải hỏa lực phòng không nhẹ từ hai khẩu đội phòng không còn sót lại sau cuộc tấn công của phi đội Flanker lúc 6 giờ sáng. Hai chiếc J-8 bay hộ tống đã nhanh chóng dập tắt hỏa lực đó bằng những tràng súng máy. Căn cứ Cam ranh lúc này một đám cháy khổng lồ, đây đó đầy những bóng người chạy ngang dọc khắp, một số họ bị đánh thức bất thình lình nên chưa kịp mặc đủ quần áo, một số khác chống trả một cách vô vọng bằng những loạt hỏa lực nhỏ luôn luôn bắn đuổi phía sau mục tiêu. Những người lính này nhanh chóng bị nhấn chìm trong địa ngục khi một quả bom giáng xuống vị trí của họ chỉ vài giây sau đó. Gần như không ai thoát chết. Các phi công Trung quốc đã thi hành mệnh lệnh chiến đấu hết sức chính xác.

Những chiếc H-6 đầu tiên đã hoàn tất công việc của nhóm Fencer bằng việc biến những chiếc máy bay Việt nam và toàn bộ khu vực đậu của chúng thành một đám cháy khổng lồ với những tảng bê tông bị bật tung lên và những thanh kim loại bị vặn cong queo bởi những quả bom chùm. Các thùng chứa nhiên liệu trên máy bay thi nhau nổ tung. Lửa bắt vào những bụi cây thấp trên bãi cỏ khô xung quanh căn cứ khiến cho đám cháy mỗi lúc càng thêm dữ dội. Tốp H-6 thứ hai hoàn thành nhiệm vụ phá hủy trung tâm chỉ huy, chúng sử dụng loại bom một đầu nổ thông thường nhưng được kích nổ trên không và được điều khiển bằng rađa khiến cho diện tích phá hủy tăng lên rất lớn. Loại bom này cũng rất thích hợp cho việc đánh phá những cấu trúc trên mặt đất như các tòa nhà, các ụ súng phòng không. Tốp thứ ba đánh vào khu vực kho nhiên liệu và đạn dược, chúng ném cả bom chùm và bom nổ trên không. Lửa bắt vào những khu nhà cửa chất lượng xấu vốn đã bị suy yếu xộc xệch bởi những đợt sóng xung kích từ các vụ nổ trên không. Các đường ống dẫn nhiên liệu trong căn cứ không được chôn sâu dưới đất và đã bắt cháy, càng làm tăng thêm cảnh rùng rợn này. Đây là một thảm họa chắc chắn không thể xảy ra ở bất cứ một căn cứ quân sự nào của NATO. Vịnh Cam ranh do người Mỹ xây dựng trong thời gian chiến tranh Việt nam, nhưng từ năm 1979 đã được giao cho phía Liên xô tiếp quản. Từ đó khả năng tồn tại qua một cuộc tấn công bất ngờ đã không được đặt thành vấn đề bởi vì người Nga luôn tin vào sức mạnh của mình. Và Cam ranh đã không được chuẩn bị để đối phó với các cuộc tập kích bất ngờ như thế này.

Ngay trước khi các máy bay ném bom H-6 hoàn thành nhiệm vụ của chúng, một phi đội Fencer khác đã tiến đến gần căn cứ Cam ranh. Mỗi chiếc mang 4 tên lửa chống hạm C-802. Trong vòng vài phút những chiếc Fencer này đã biến vùng biển trong cảng Cam ranh thành một biển lửa rực sáng. Mặc dù thiết bị tìm mục tiêu của một số tên lửa đã không hoạt động một cách hoàn hảo vì chúng bị nhầm lẫn giữa các mục tiêu nằm trong một khoảng chật hẹp nên thay vì nhằm mục tiêu này, tên lửa lại bị lái sang mục tiêu khác, nhưng cuối cùng tất cả tên lửa bắn ra đều chạm nổ. Điều này càng làm tăng thêm sự hỗn loạn trong căn cứ Cam ranh. Một lần nữa, mệnh lệnh phát ra từ viên chỉ huy không quân chỉ đơn thuần một chữ “Rồng”.

Cách 800 km về phía bắc căn cứ Cam ranh, các phi công Trung quốc giành thắng lợi một cách khó khăn hơn. Mây dày đặc treo lơ lửng trên căn cứ không quân chính của Việt nam ở Đà nẵng. Thời tiết xấu khiến 12 chiếc Su-27 Flanker, 12 chiếc Su-24 Fencer và 12 máy bay ném bom chiến đấu Jang Hong 7 của Hải quân Trung quốc đã đến mục tiêu vào lúc 6 giờ 20 phút, chậm mất 10 phút so với kế hoạch. Đây là 10 phút cực kỳ quan trọng. Khoảng thời gian ngắn ngủi này đủ cho 15 máy bay Việt nam cất cánh nghênh chiến.

Chính những chiếc JH-7 của hải quân có tốc độ bay chậm hơn nhóm Su của không quân đã khiến cho cuộc tấn công căn cứ Đà nẵng bị chậm lại. Không quân PLA chưa bao giờ muốn hoạt động cùng với hải quân. Không quân từ lâu đã không chấp nhận loại máy bay JH-7 với thiết kế khung nặng nề, thiết bị điện tử hàng không lạc hậu và gắn động cơ Rolls Royce Spey lỗi thời khiến cho sức mạnh của nó kém hơn nếu so với những tiêu chuẩn hiện đại. Nhưng Quân ủy Trung ương đòi hỏi phải thực hiện hợp đồng tác chiến không quân – hải quân. Theo truyền thống trong quân đội Giải phóng Nhân dân, câu nói của Chủ tịch Mao: “Chính trị là thống soái” luôn được đặt lên hàng đầu. Chính trị đã thắng, còn trên thực tế thì tình trạng thù địch vẫn tiếp tục diễn ra trong các khoang lái của không quân và hải quân. Lúc này thời tiết thật kinh khủng. Tầm nhìn hết sức tồi tệ khiến phi đội máy bay Trung quốc luôn phải đối đầu với nguy cơ bị đâm xuống đất. Viên sĩ quan chỉ huy nhóm máy bay JH-7 hiểu sai tín hiệu của rađa dẫn đường từ mặt đất nên đã bẻ cần lái để vọt lên quá cao. Tốp máy bay này đã bị phát hiện mấy phút trước khi các máy bay Su-27 tiến hành gây nhiễu điện tử đối với Việt nam.

Những chiếc MiG-21 của Việt nam chắc chắn không thể sánh được với những chiếc Su-27 về tốc độ và độ linh hoạt. Máy bay Su-27 cũng được trang bị các thiết bị điện tử và khả năng tấn công ưu việt hơn rất nhiều. Nhưng phi công Việt nam đã rất quen thuộc với những chiếc máy bay cũ kỹ của họ, thực tế thì phi công Việt nam được đào tạo chiến thuật chiến đấu tốt hơn. Việt nam đã dành cho các phi công ít nhất mỗi tháng 16 giờ bay, tuy chưa bằng một nửa so với 33 giờ bay/tháng theo hệ thống C-1 (hệ thống huấn luyện hoàn toàn sẵn sàng chiến đấu) của Hoa kỳ, nhưng lại nhiều gấp đôi số giờ bay huấn luyện của phi công Trung quốc. Những thương vong đầu tiên của Trung quốc là hai máy bay JH-7 vốn vẫn bị đánh giá là khó điều khiển, và trước khi những chiếc Su-27 khéo léo hơn xác định được hướng mục tiêu MiG-21 thì một chiếc trong số đó đã bị trúng tên lửa không đối không của Việt nam. Một chiếc JH-7 nữa bị một tên lửa SA-6 từ mặt đất bắn trúng.

Sau khi đã làm rối tung đội hình chiến đấu của Trung quốc, các phi công Việt nam rẽ về hướng Tây. Trong 30 phút tiếp theo, còi báo động rú lên từ khắp từ bắc đến Nam đất nước Việt nam. Các phi công Việt nam lần lượt cất cánh từ các căn cứ của mình nhưng không phải để tham gia không chiến, họ nhận được mệnh lệnh cất cánh và lái máy bay ra khỏi Việt nam để tới Lào và Campuchia, đó là hai nước mà người Việt nam luôn dùng làm nơi ẩn náu truyền thống. Trong các cuộc chiến tranh chống lại người Pháp, người Mỹ và trong cả cuộc chiến chống lại Trung quốc diễn ra trong nửa cuối thế kỷ 20, người Việt nam đã luôn tìm cách giấu kín lực lượng chiến đấu của họ trong các cánh rừng già nằm giữa biên giới 3 nước Đông Dương và chỉ để cho các binh đoàn chủ lực này xuất trận ở những địa điểm và thời điểm mà họ lựa chọn. Kẻ thù có thể thắng trong một số trận đánh; còn Việt nam thì chiến thắng các cuộc chiến tranh.

Các phi công Trung quốc đã tàn phá nghiêm trọng căn cứ không quân Đà nẵng, nhưng khi những thắng lợi quân sự được thuật lại trên tờ Nhân dân nhật báo, người ta đã không nói gì đến số lượng máy bay Việt nam bị tiêu diệt, tất nhiên là con số thiệt hại của Trung quốc cũng vậy. Vào thời gian mà các phi công Việt nam hạ cánh xuống Campuchia và Lào, tin tức đầu tiên của cuộc tấn công đã đến Nhà Trắng. Lúc đó là 06 giờ 45 phút.

Quần đảo Hoàng sa, biển Nam Trung hoaGiờ địa phương: 07h00’ Chủ Nhật, 18/02/2005
Giờ quốc tế: 23h00’ thứ Bảy, 17/02/2005

Từ trên chiếc máy bay lên thẳng chở quân Mi-17 do Nga chế tạo nhìn xuống, bãi đá ngầm Discovery trong quần đảo Hoàng sa trông giống 2 cái móng ngựa lớn chụm đuôi vào nhau. Nằm trong vùng nước nông ở giữa là giàn khoan dầu Discovery-1 với 160 nhân viên đang tiến hành khoan thử và dự định bắt đầu sản xuất vào tháng Tư. Những người đang làm việc ở tầng trên cùng của giàn khoan thoạt đầu chỉ nghe thấy tiếng cánh quạt trực thăng đập mạnh, rồi sau đó họ nhìn thấy mũi chiếc trực thăng khi nó bổ nhào xuống phía giàn khoan.

Ở phía xa, giữa những cơn sóng cồn vừa phải của biển Nam Trung hoa, 6 chiếc tàu tập kích có vỏ làm bằng sợi thủy tinh, mỗi chiếc được trang bị 2 động cơ 150 mã lực đã tăng tốc rời khỏi chiếc tàu đổ bộ chở tăng lớp Yukan mang số hiệu 927. Mỗi chiếc tàu tập kích chở 10 lính vũ trang tiến thẳng tới địa hình lởm chởm đá ngầm quanh giàn khoan trong khi chiếc máy bay lên thẳng bay lượn một cách hăm dọa ở phía trên. Một vài loạt đạn cảnh cáo được bắn xuống nước, những chiếc tàu chở quân đi chậm lại khi chỉ còn cách bờ khoảng 4 hải lý và nhanh chóng đổ quân. Lính biệt kích hải quân Trung quốc lao lên bờ chiếm lĩnh các vị trí giữa những bề mặt lởm chởm đá và các bãi đá ngầm không chút hiếu khách. Cùng đi với họ là một nhóm quay phim thuộc đoàn làm phim đặc biệt của PLA, đoàn làm phim này luôn có nhiệm vụ ghi lại lịch sử quân sự của Trung quốc kể từ cuộc cách mạng 1949. Sáng nay Trung quốc đã thông báo rằng họ có toàn quyền kiểm soát đối với quần đảo Discovery, thông báo này cũng nói rõ các đảo san hô ngần nằm xung quanh đảo chính là một bộ phận không thể tách rời khỏi chủ quyền của Trung quốc.

Lính biệt kích Trung quốc được lệnh giảm đến mức thấp nhất sự đổ máu. Discovery-1 là một liên doanh Anh - Nhật, được hình thành từ các công ty con của British Petroleum và Nippon Oil. Khi lính thủy đánh bộ đã chiếm lĩnh xong mặt đất, chiếc máy bay lên thẳng hạ cánh xuống bãi đỗ trực thăng của dàn khoan và thả thêm 20 lính nữa. Một loạt đạn chỉ thiên đanh gọn đủ khiến cho đội công nhân bảo dưỡng giàn khoan nhận thức rõ rằng những chiếc cờ lê mỏ lết của họ không thể chọi lại được với súng tự động. Nhân viên thông tin liên lạc của giàn khoản chỉ có đủ thời gian để phát đi một tín hiệu báo động trước khi một lính thủy đánh bộ chĩa súng chặn anh ta lại và bắt anh thay đổi tần số liên lạc. Giàn khoan Discovery đã do quân Trung quốc kiểm soát.

Chiếc trực thăng bay đi. Trừ hai tàu tập kích tiếp tục bám đảo còn thì tất cả quay trở về tàu tiếp tế. Nhóm làm phim của PLA bắt đầu quay hình ảnh dựng cờ. Lính biệt kích hải quân nghiêm trang hát quốc ca Trung quốc. Rồi cả người tấn công lẫn kẻ bị bắt giữ đều im lặng khi họ nghe bài phát biểu của chủ tịch Vương Phong được truyền qua hệ thống truyền thanh công cộng trên giàn khoan, viên hạ sĩ quan truyền tin thuộc nhóm lính thủy đánh bộ đã lọc được sóng này qua radio.

“Giống như Hồng công, Đài loan, Macao và Tây tạng, vùng lãnh thổ mà các bạn đã thu hồi hôm nay là một phần không thể tách rời của Tổ quốc chúng ta. Trong những năm gần đây đã diễn ra tình hình các đảo này bị chiếm đóng, các vùng biển bị chia cắt, nguồn tài nguyên bị cướp bóc, quyền và lợi ích hàng hải của Trung quốc bị cố tình vi phạm trắng trợn. Nhưng chúng ta đã chú trọng đến việc tăng cường xây dựng lực lượng hải quân và không quân. Và hôm nay chúng ta tuyên bố chiến thắng. Tất cả các bạn đều có thể tự hào về những chiến công mà các bạn đã đạt được, không chỉ vì thắng lợi của ngày hôm nay, mà còn vì mối liên hệ trực tiếp của nó đến sự nghiệp nghìn năm của đất nước chúng ta, và vì thế hệ con cháu chúng ta mai sau”.( )

Đó là hành động cuối cùng mà Trung quốc phải tiến hành để chiếm đóng toàn bộ quần đảo Hoàng sa và là nhiệm vụ dễ dàng nhất được giao cho các lính thủy đánh bộ. Ở quần đảo Trường sa, cách 800 km về phía nam, cuộc tấn công đã không tiến triển thuận lợi được như vậy.

Quần đảo Trường sa, biển Nam Trung hoaGiờ địa phương: 07h00’ Chủ Nhật, 18/02/2005
Giờ quốc tế: 23h00’ thứ Bảy, 17/02/2005

Trước đây Trung quốc chưa bao giờ tổ chức một chiến dịch hợp đồng binh chủng giữa không quân, hải quân và lục quân có quy mô tầm cỡ như chiến dịch này. Khu vực phải chiếm đóng rộng đến 340.000 km2. Các mục tiêu gồm 21 đảo và đảo san hô vòng, 50 dải đất ngập nước và 28 bãi đá ngầm, phần lớn đều nằm dưới mặt nước. Những đảo và bãi đá ngầm lởm chởm này tuy không thể đưa dân đến ở được nhưng chúng lại có vai trò quan trọng như những bàn đạp chiến lược, đây là khu vực có trữ lượng dầu lửa và khoáng sản rất phong phú. Chính vì thế tất cả các nước có liên quan đều cố gắng đưa quân ra đóng tại những địa điểm mà họ tuyên bố chủ quyền. Hầu hết các trại lính đều được dựng lên trên những chiếc cột bêtông cắm vào lòng biển, đủ cao để tránh được những con sóng đánh tràn qua hay những đợt thủy triều lên xuống theo định kỳ. Đối với những người lính thủy đánh bộ, quần đảo Trường sa là những cứ điểm ác mộng.

Người Philippines coi các bãi đá ngầm phía bắc và cực đông quần đảo là của họ nên đưa quân đến chiếm giữ các đảo thuộc vùng này. Quân Malaysia chiếm các đảo ở phía cực nam, cứ điểm chính của quân Malaysia là đảo Terumbi Layang – Iayang theo tiếng Malay, trên đảo này có một đường băng ngắn và một căn cứ hải quân. Về phía tây là các lực lượng Việt nam.

Tiền đồn thực chất và duy nhất của Trung quốc là đảo Fiery Cross Shoal dài 26 km và rộng 7,5 km. Năm 1988, các kỹ sư Trung quốc đã dùng thuốc nổ phá san hô để các tàu chiến có thể tiến vào cập bến bãi đá ngầm này. Họ đã xây một cầu tàu, các con đường, một nhà để máy bay lên thẳng kèm một bãi đỗ máy bay, và một doanh trại 2 tầng có diện tích 1.000 m2. Tuy nhiên sau đó căn cứ này lâm vào tình trạng sập xệ vì công tác bảo dưỡng rất kém. Hệ thống vệ sinh và cung cấp nước ngọt bị hỏng mà chẳng thể sửa chữa được. Lính thủy đánh bộ, những người đang kề vai sát cánh sống ở Fiery Cross Shoal đã reo mừng khi được nghe những mệnh lệnh chiến đấu truyền đến. Thực ra thì những người lính này muốn ở bất cứ đâu trừ Fiery Cross

Chiếc trực thăng Z-8 Super Frelon thứ nhất của Trung quốc cất cánh lúc 06 giờ 20 phút với 10 lính thủy đánh bộ trên khoang. Rất nhanh sau đó, phi đội 8 chiếc Z-8 đã ở trong không trung và hướng tới một bãi đá ngầm do Việt nam chiếm giữ cách đó 70 km về phía đông. 7 chiếc Flanker Su-27 từ căn cứ của chúng ở Linh Thủy (Lingshui) trên đảo Hải nam cùng tham gia để hỗ trợ trên không. Chúng được tiếp thêm nhiên liệu sau còn cách mục tiêu khoảng 120 km, việc tiếp liệu trên không do ba chiếc máy bay chở nhiên liệu IL-76 thực hiện, những chiếc máy bay tiếp dầu này được cải tạo từ máy bay vận tải, mỗi chiếc thả ra 3 đường ống dầu với những cái phao tiếp nhiên liệu chốt ở đầu ống, mỗi cánh có một ống và một đường ống từ dưới thân máy bay.

Những chiếc Su-27 có thể hoạt động trên khu vực xung đột trong ít nhất là 30 phút và hoàn thành chuyến bay đi về dài 1.500 km với sự hỗ trợ của máy bay tiếp nhiên liệu. Nhiều tháng trước trong ban lãnh đạo Đảng Cộng sản đã nảy sinh một số ý kiến tranh cãi kịch liệt về việc liệu PLA có thể tiến hành chiến dịch Đòn Rồng mà không dùng một tàu sân bay nào để triển khai sức mạnh khắp biển Nam Trung hoa hay không? Một tài liệu được tiết lộ từ Quân ủy Trung ương đã lập luận rằng 40 máy bay trên boong một tàu chở sân bay có thể đạt được hiệu quả chiến đấu thay cho 200 đến 800 máy bay triển khai ở mặt đất. Nhưng để có được tàu sân bay, để trang bị và đào tạo tổ lái cho các hoạt động của tàu sân bay thì phải mất nhiều năm ròng. Có nhiều ý kiến liên quan đến việc tính toán thời điểm để có tàu sân bay sử dụng các máy bay phản lực cất cánh thẳng đứng kiểu Harrier, nhưng tựu trung thì các ý kiến đó đều cho rằng thời điểm thích hợp để hạ thủy chiếc tàu sân bay đầu tiên là trong khoảng từ năm 2009 đến tận năm 2019. Nhưng lãnh đạo Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung quốc đã nói thời điểm đó có thể là quá muộn. Tài liệu nói trên viết: “Vào lúc đó thì Mỹ sẽ thực thi quyền bá chủ của họ và thao túng các thành phố ven biển của chúng ta, giống như các cường quốc châu Âu đã làm trong thế kỷ 19. Người Mỹ sẽ tìm cách chia rẽ Trung quốc bằng bất cứ biện pháp nào và Tổ quốc sẽ lại bị chia cắt một lần nữa”.

Vào giữa những năm 1990’ lực lượng không quân Trung quốc đã thực hiện một số cuộc thử nghiệm tiếp nhiên liệu trong khi bay. Họ đã thương lượng với Ixraen để tìm kiếm công nghệ, nhưng vụ làm ăn đã không thể diễn ra do Oasinhtown gây sức ép với Tel Avip. Tình báo phương Tây tin rằng công nghệ tiếp nhiên liệu trong chiến dịch Đòn Rồng đã được mua từ Pakixtan, các thiết bị phao hình phễu chuyên dùng để tiếp nhiên liệu trên không thì được sản xuất ở Trung quốc. Những loại bơm hút nhiên liệu đơn giản được gắn chốt vào các đường ống tiếp nhiên liệu của máy bay chiến đấu, máy bay lên thẳng mà miệng van được sao chép từ mẫu chuẩn của NATO. Việc Trung quốc sao chép được công nghệ tiếp dầu trên không đã phát huy hiệu quả, làm tăng thêm tầm hoạt động cũng như tính linh hoạt của các máy bay chiến đấu, làm cho chúng có khả năng mở rộng bán kính tác chiến đến mức không giới hạn, mặc dù các máy bay chở nhiên liệu của Trung quốc vẫn rất khó điều khiển và dễ dàng bị tấn công, trừ khi chúng phải được bảo vệ tốt.

7 chiếc Su-27 hướng về đảo Vanguard Bank, nằm ở phía nam quần đảo Trường sa, đảo này do các lực lượng Việt nam chiếm đóng. Do mây hết sức dày đặc và tầm nhìn yếu, các phi công thoạt đầu không xác định được chính xác vị trí các đảo. Họ đã bay ngang qua chúng một lần trước khi nhận thấy mình đã đi quá xa, việc này tạo cho người Việt nam một lợi thế ban đầu. 3 tên lửa SA-6 được bắn lên từ mặt đất, nhưng các phi công Trung quốc đã được rađa cảnh báo, họ liền thả nhiều đám sợi kim loại gây nhiễu tiêu cực, đồng thời đột ngột bẻ lái quay ngoắt lại cho dù bản thân họ phải chịu lực nén tối đa. Lực nén này phát sinh do sự thay đổi hướng bay đột ngột ở tốc độ cao đẩy cơ thể phi công lút sâu vào ghế lái, khiến cho họ bị ngất đi trong giây lát, bất chấp việc các phi công này đều mặc những bộ quần áo kháng áp bó chặt lấy chân và bụng họ nhằm ngăn chặn việc máu bị dồn xuống chân khiến cho não bị rút hết oxy duy trì sự sống. Việc các phi công Trung quốc cơ động máy bay một cách khẩn cấp đã khiến cả 3 quả tên lửa SA6 trượt khỏi mục tiêu.

Tiếp ngay sau sự xuất hiện của hỏa tiễn đất đối không, 4 chiếc máy bay chiến đấu MiG-21 Fishbed của Việt nam xuất kích từ căn cứ đóng tại thành phố Hồ Chí Minh đã xuất hiện và tham chiến, biên đội MiG-21 của Việt nam nhanh chóng tiêu diệt được 2 máy bay Su-27 bằng tên lửa không đối không trong lúc những chiếc Su-27 này đang bối rối tìm cách tránh tên lửa SAM. Những máy bay còn lại của Trung quốc đã tránh được tên lửa và cuộc tấn công của biên đội MiG, chúng tản ra xa rất nhanh nhờ vào khả năng cơ động tối ưu của mình, sau đó những chiếc Su-27 đã phát hiện ra hai máy bay Fishbed và bắt đầu đeo bám chúng.

Hai phi công Việt nam bổ nhào xuống cách mặt biển chừng 120 mét rồi lại cơ động vọt lên, đây là chiến thuật thoát hiểm cơ bản của những chiếc MiG-21 trong chiến tranh Việt nam. Tuy nhiên, mỗi chiếc MiG-21 vẫn bị một máy bay Su-27 Trung quốc bám đuôi. Những chiếc Su-27 với tính năng chiến đầu vượt trội đã đặt được tốp MiG-21 vào vòng ngắm. Một chiếc Fishbed nổ tung do bị trúng một quả tên lửa. Chiếc thứ hai bị phạt mất một bên cánh, nó xoáy tròn như một con quay khổng lồ rồi nhào xuống biển. Viên phi công Việt nam kịp nhảy thoát ra ngoài trước khi chiếc máy bay lao ầm xuống mặt biển. Tiếp đó một phi công Su-27, bối rối bởi việc chiếc máy bay Việt nam nổ tung, đã bị tiêu diệt bởi một tên lửa SA-6 khác bắn trúng buồng lái.

Ở phía dưới trên mặt biển, khẩu súng hai nòng 100 ly trên mũi chiếc khu trục lớp Luhu của Trung quốc mang tên Haribing đã khai hỏa vào các vị trí của Việt nam. Chiếc tàu khu trục này được trang bị tên lửa đất đối đất của Pháp, các ngư lôi của Ý và động cơ của Hoa kỳ. Đây là một ví dụ điển hình về sự pha trộn các hệ thống kỹ thuật trong lực lượng vũ trang Trung quốc, chiến lược pha trộn này gây ra những vấn đề về đào tạo, phụ tùng thay thế và bảo dưỡng. Trong 4 phút những quả đạn cối nặng tới 15 kg đã giã không ngớt vào bãi đá ngầm trong khi cuộc không chiến tiếp tục diễn ra ở phía trên.

Bỗng nhiên một chiếc tàu tấn công cao tốc lớp Shershen của Việt nam xuất hiện và tham chiến, tàu này lao tới phía tàu Haribing cách đó khoảng 4,5 hải lý. Sĩ quan chỉ huy tác chiến Việt nam trên chiếc Shershen ra lệnh phóng một tên lửa đất đối không sau khi nghe trắc thủ rada báo cáo đã khóa được mục tiêu. Quả tên lửa này tiêu diệt được một chiếc Su-27 nữa. 5 phút sau viên sĩ quan ra lệnh phóng liền 2 quả ngư lôi 533 ly vào tàu Haribing. Còi báo động vang rền trên boong tàu Haribing, thuyền trưởng vội ra lệnh cơ động tàu thật gấp để tránh ngư lôi. Việc cơ động này khiến cho quả ngư lôi đầu tiên lao trượt qua trước mũi tàu. Nhưng quả thứ hai đã đánh trúng mục tiêu.

Tàu Haribing khựng lại trong tiếng nổ dữ dội, tuy nhiên sức công phá của quả ngư lôi 533 ly chưa đủ để đánh đắm được chiến hạm này. Khi chiếc tàu chiến Việt nam tăng tốc vòng ra xa, chiếc Haribing cố bắn theo một quả tên lửa đất đối đất. Một chiếc máy bay lên thẳng Zhi-9a Hải Tuần ( ) cũng đã cất cánh và đuổi kịp chiếc tàu Việt nam. Đột nhiên chiếc máy bay bị lọt vào một luồng gió lốc rất mạnh kèm mưa, bị mất phương hướng và phải tập trung giữ độ cao để khỏi bị rơi xuống biển. Phát tên lửa do tàu Haribing bắn ra nhưng do điều khiển kém nên chệch khá xa mục tiêu, chiếc tàu của Việt nam may mắn chạy thoát khỏi đòn phản kích của quân Trung quốc.

Sáng hôm đó giao tranh nổ ra khắp khu vực quần đảo Trường sa. Từ bãi đá ngầm này đến bãi đá ngầm khác, từ đảo san hô vòng này tới đảo san hô vòng khác, Trung quốc đã thực hiện yêu sách lãnh thổ của họ bằng sức mạnh quân sự.

Quân Philippines kháng cự yếu ớt, sau đó đầu hàng. Malaixia và Brunây để quân đội của họ giao nộp vũ khí mà không kháng cự. Ngoài Vanguard Bank, giao tranh ác liệt đang diễn ra quanh đường bờ biển lởm chởm đá của đảo Itu Aba, Sand Cay và bãi đá ngầm Trường sa, nơi quân Việt nam và Đài loan đã hợp lực để ngăn chặn một lực lượng xâm lược của lính thủy đánh bộ Trung quốc. Thoạt đầu họ dựng lên một tuyến lửa ở hai cầu tàu khiến cho quân Trung quốc không thể tiếp cận điểm đổ bộ này. Sau đó, trong khi tiếp tục khống chế cầu tầu, họ cố tình đợi cho đến khi lính thủy đánh bộ Trung quốc tìm cách đổ bộ lên bãi biển nhỏ phía bên kia Sand Cay rồi mới nã đạn cối vào khu vực đổ bộ và tiêu diệt các xuồng đổ bộ bằng hỏa lực súng máy hạng nặng. Đạn cối của lính Việt nam và lính Đài loan tạo nên một bức màn lửa bao trùm lên bãi biển nơi các phân đội lính thủy đánh bộ Trung quốc đang tìm chỗ ẩn núp. Hỏa lực cầu vồng đã biến bãi biển này thành một khu vực giết chóc. Hầu hết số lính Trung quốc đều bị giết trong khoảng thời gian 15 phút đầu tiên.

Những người bị thương lần lượt bị quân bắn tỉa hạ gục cho đến khi hai chiếc máy bay lên thẳng Zhi-9a của Trung quốc bay đến sử dụng hỏa lực hơn hẳn để chế áp trận địa của đối phương. Quân Đài loan và Việt nam rút lui có kiểm soát sau khi hy sinh một nhóm quân nhỏ làm nhiệm vụ chốt chặn. Họ trốn thoát trên một tàu tuần tra biển kiểu PCL của Đài loan và một tàu tuần tra bờ biển lớp Poluchat của Việt nam. Mặc dù chỉ bay khá chậm với tốc độ 20 hải lý, tổ lái của chiếc máy may lên thẳng vẫn bắt kịp chiếc tàu của Việt nam và xả đạn dữ dội lên đó. Những người trốn thoát trên boong chiếc tàu chiến Đài loan thì sống sót vì không bị truy sát.

Thiệt hại đối với tàu Haribing không nghiêm trọng lắm. Súng vẫn còn bắn được mặc dù khẩu cối được sử dụng cho nhiệm vụ chống tàu ngầm bị phá hỏng. Lúc này đã có thêm 7 chiếc Su-27 khác bay từ Hải nam đến hỗ trợ. Cuộc chiến đã kết thúc. 8 máy bay lên thẳng vận tải từ Fiery Cross Shoal đổ quân xuống mà không gặp phải cản trở nào đáng kể. Mặc dù vẫn còn những loạt đạn được bắn lên nhưng lực lượng Việt nam còn lại trên đảo đã bị thương vong nặng. Sức kháng cự của họ bị suy yếu đi. Quân Trung quốc chỉ bắt giữ được 23 tù binh. Họ tìm thấy 106 thi thể. Cờ Trung quốc được cắm trên Vanguard Bank vào lúc 06 giờ 45 phút. Trong khoảng thời gian này cờ Trung quốc cũng đã được cắm trên những tiền đồn khác của Việt nam ở gần đó.

Nhà Trắng, Oashington DCGiờ địa phương: 18h45’ thứ Bảy, 17/02/2005
Giờ quốc tế: 23h45’ thứ Bảy, 17/02/2005

Chiếc máy điện thoại bảo mật réo vang trên bàn làm việc trong Phòng Bầu dục của Nhà Trắng. Tổng thống James Bradlay, người mới đắc cử chỉ cách đây 3 tháng trong một chiến thắng long trời lở đất của đảng Cộng hòa, vội đưa tay cầm lấy ống nghe.

Có sức thu hút quần chúng, mặc dù đã có tuổi nhưng trông khá trẻ trung và hấp dẫn, James Bradlay trông giống như một người đàn ông vui thú cuộc sống gia đình chứ không hề tỏ ra quan cách theo kiểu một chính trị gia lọc lõi như người tiền nhiệm của mình. Không hề cảm thấy phải chứng tỏ phẩm chất đàn ông của mình với những người tương đối xa lạ mà ông gặp, trong suốt cả mùa hè Bradlay đã nắm lấy mọi cơ hội để thuyết trình về nguyên tắc phục hồi sau khi những cuộc bạo loạn đã biến nhiều thành phố của nước Mỹ thành những nơi không đến được. Ông đã khích động được cử tri bằng sự kiện khi ở Chicago, ông đã chường mặt ra trước một đám đông đang tức giận ở Southside và dập tắt được nguy cơ nổ ra một cuộc bạo loạn dân sự mà các nhà cầm quyền lo ngại sẽ là tồi tệ nhất ở thành phố này kể từ kỳ Đại hội Đảng Dân chủ năm 1968. Trong bài diễn văn nhậm chức chưa đầy một tháng trước, Bradlay gần như chỉ bày tỏ sự quan tâm đến các vấn đề đối nội, đặc biệt là sự cần thiết phải có một thỏa ước mới giữa người da đen và da trắng. Ông bày tỏ sự tôn trọng đối với Liên hợp quốc, yêu cầu Nhật bản mở cửa thị trường trong nước cho buôn bán nước ngoài và bày tỏ lòng mong muốn của chính quyền về một mối quan hệ hợp tác kinh tế sâu sắc hơn đối với Trung quốc.

Tổng thống Bradlay vừa mới dừng lại trong Phòng Bầu dục để xem qua các giấy tờ về cải cách phúc lợi trước khi tới dự một bữa tiệc nhỏ ở Nhà Trắng. Tiếng điện thoại đột ngột nhắc ông nhớ đến thời gian. Chỉ một nhóm nhỏ các đồng sự gần gũi của ông là biết số điện thoại này. Bradlay nhấc máy. Người gọi là Marty Weintein, cố vấn An ninh Quốc gia của ông. Ông này nói “Thưa tổng thống, tôi xin lỗi đã quấy rầy Ngài”.

Lược thuật:

Trung quôc sẵn sàng chiến tranh

Trước khi diễn ra Chiến dịch Đòn Rồng, Trung quốc là một nhà nước độc đảng hùng mạnh về kinh tế, nhưng những kẻ thực sự cai trị đất nước này chính là lực lượng Giải phóng quân Nhân dân (PLA) có đến 2 triệu lính vũ trang. Ban lãnh đạo đất nước Trung quốc đã có sẵn trong tay những vũ khí hạt nhân chiến lược, một lực lượng hải quân mạnh và một lực lượng không quân được hiện đại hóa.

Các nền kinh tế của Nga, Hoa kỳ và châu Âu có sự liên kết khăng khít không thể tách rời với Trung quốc. Các công ty khổng lồ như Boeing, Motorola, Mercedes, Siemen, GEC và các công ty đa quốc gia khác đều có các nhà máy và các khoản đầu tư lớn ở thị trường này. Ngành công nghiệp vũ khí của Nga, một ngành công nghiệp chủ chốt trong nền kinh tế hậu Xôviết sống sót được qua những năm tháng dưới thời Yeltsin, đã cung cấp phần lớn trang thiết bị và bí quyết kỹ thuật cho tổ hợp công nghiệp – quân sự đang phát triển của Trung quốc, những kỹ thuật công nghệ tiên tiến này được Trung quốc hết sức quan tâm và chú ý áp dụng, đặc biệt trong các lực lượng không quân và hải quân. Chính làn sóng hợp tác giữa giới tài phiệt các nước phát triển với Trung quốc đã khiến cho các nền dân chủ phương Tây đành phải đầu hàng trước những vụ vi phạm nhân quyền tại Trung quốc. Niềm hy vọng rằng đất nước khổng lồ này sẽ tan vỡ như Liên xô trước đây thực tế đã trở thành một ảo tưởng.

Sự phát triển kinh tế thần kỳ của Trung quốc đã làm thế giới kinh ngạc, nhưng bản thân các nhà lãnh đạo Đảng Cộng sản cũng nhận thức rất rõ những hậu quả mà họ phải đối phó do việc duy trì mức tăng trưởng quá nhanh như vậy gây ra. Tham nhũng lan tràn, tình trạng thiếu lương thực quay trở lại ám ảnh Đảng. Đảng phải giữ cho được lòng tin của 1,3 tỉ người, hay ít ra cũng phải làm cho họ không không còn tư tưởng chống đảng, chống lại chính quyền. Phải làm cho 1,3 tỷ người Trung quốc tin rằng chỉ có Đảng mới đủ sức dẫn dắt nhân dân Trung quốc, chỉ có duy nhất Đảng là người nhận được ý chỉ Trời ban cho quyền cai trị Trung quốc. Để nâng cao uy tín với dân chúng, Đảng đã phát triển một hệ tư tưởng dân tộc chủ nghĩa cực đoan, chỉ đề cao những phẩm chất duy nhất của nền văn minh Trung quốc. Đảng luôn nhắc nhở dân chúng Trung quốc rằng nền dân chủ là điều xa lạ đối với xã hội của họ. Đảng luôn viện dẫn Khổng Tử rằng sự đoàn kết của dân tộc Trung quốc cũng giống như những mối dây ràng buộc các thành viên trong gia đình với nhau, mỗi người dân Trung quốc luôn phải ghi nhớ lời dạy của Khổng tử: phải giữ được hai chữ Hiếu - Trung, phải có nghĩa vụ tôn trọng người cha trong gia đình và phải trung thành với thể chế của chính phủ. Những người chống lại chế độ cộng sản Trung quốc lập luận rằng sự pha trộn có lựa chọn chủ nghĩa dân tộc cực đoan đầy tính bài ngoại và động cơ cá nhân sẽ tạo nên một thứ hình thức chủ nghĩa phát xít mới ở châu Á. Họ cảnh báo rằng Trung quốc đã gây ra mối đe dọa lớn nhất cho hòa bình thế giới kể từ sau sự nổi lên của nước Đức và Ý phát xít vào những năm 1930.

Vào giữa những năm 1990, ban lãnh đạo Đảng tin rằng Hoa kỳ đã có kế hoạch kiềm chế sự phát triển của Trung quốc. Điều này được công khai khẳng định vào tháng 3 năm 1996, khi các tàu chiến Hoa kỳ được triển khai ở biển Nam Trung hoa để bảo vệ Đài loan trong thời gian diễn ra các cuộc tập trận của Trung quốc. Sau sự kiện tháng Ba, PLA đã thề rằng họ sẽ không bao giờ để Hoa kỳ làm cho bẽ mặt như thế nữa, và thế là ngân sách dành cho việc phát triển hạ tầng cơ sở dân sự đã được chuyển sang tăng cường hiện đại hóa quân đội. Các lĩnh vực được tập trung hiện đại hóa là hải quân, không quân và nghiên cứu tên lửa. Một đối tác chiến lược với Nga được hình thành.

Cũng có những lý do kinh tế để biện minh cho trong việc Trung quốc tăng cường chạy đua vũ trang. Do nền kinh tế phát triển quá nóng trong thời gian dài, Trung quốc không thể duy trì khả năng tự cung về nguồn năng lượng, thiếu hụt năng lượng có nghĩa là ngăn cản tốc độ tăng trưởng kinh tế. Để có thể duy trì nhịp độ phát triển mạnh mẽ, Trung quốc bắt buộc phải trở thành một nước nhập khẩu dầu lửa lớn( ). Điều này khiến họ nhanh chóng cảm thấy dễ bị ảnh hưởng bởi những thay đổi bất thường trên thị trường dầu mỏ quốc tế. Chính quyền Trung Nam Hải tin rằng những nguồn dự trữ dầu lớn duy nhất chưa dùng đến đều nằm quanh 2 nhóm các bãi đá ngầm và bãi cát ngập nước xa xôi và không có người ở tại biển Nam Trung hoa, có tên gọi là các quần đảo Trường sa và Hoàng sa. Hai quần đảo này cách xa nhau chừng 800 km và nằm ngay trên một trong những tuyến hàng hải tấp nập nhất thế giới với chừng 1/4 khối lượng buôn bán mậu dịch toàn cầu được vận chuyển qua đây. Tuyến hàng hải này có ý nghĩa chiến lược sống còn đối với tất cả các quốc gia trong khu vực, đặc biệt là Nhật bản vì nước này phải nhập hầu như tất cả số lượng dầu mỏ mà nền kinh tế Nhật tiêu thụ hàng năm. Việc thăm dò dầu khí tại khu vực biển Nam Trung hoa có nhiều hạn chế vì vùng lãnh thổ này đang bị nhiều bên tranh chấp. Trung quốc đã từng phớt lờ chủ quyền pháp lý thực tế của các nước trong khu vực khi đưa ra một yêu sách dòi chủ quyền đối với toàn bộ biển Nam Trung hoa. Đáp lại yêu sách của Trung quốc, các nước liên quan trong vùng biển đã có những phản ứng khác nhau, Việt nam là quốc gia đã nhiều lần lập luận rằng họ có lịch sử chiếm giữ, khai thác và phát triển trên các đảo này; các quốc gia khác như Philippine, Malaixia và Inđônêxia cũng đưa ra những yêu sách có vẻ hợp lý đối với một số đảo và phần lớn biển Nam Trung hoa.

Vào cuối thế kỷ 20, khi niểm tự ái dân tộc trước một nền kinh tế yếu ớt dễ bị tổn thương từ bên ngoài được hội tụ cùng với sức mạnh của chủ nghĩa dân tộc quá khích, khu vực đông Á đã bị lôi kéo vào một cuộc chạy đua vũ trang mới. Ai cũng có cảm giác rằng những ngày yên bình dưới cái ô an ninh của Hoa kỳ sẽ sớm chấm dứt. Nước Mỹ đã mệt mỏi. Việc chính quyền Hoa kỳ hay soi mói về vấn đề nhân quyền trên khắp thế giới đã khiến cho nước này không được ưa thích tại nhiều quốc gia, đặc biệt ở những nước đông Á, nơi mà các nhà lãnh đạo chính quyền được học hành tử tế ở phương Tây vẫn thường lên tiếng thuyết giảng về những ưu điểm của của một ban lãnh đạo cứng rắn, đồng thời không ngừng cảnh báo về những nguy cơ lây lan từ một xã hội phương Tây đang suy đồi sẽ gây ra một loạt hậu quả xấu cho kết cấu xã hội truyền thống ở khu vực đông Á. Các quốc gia trong khu vực đều cảm thấy họ đã sẵn sàng để tự chăm lo lấy bản thân, họ đều cảm thấy không thể chờ đợi thêm nữa để làm việc đó. Nhiều nước Đông nam Á cũng lên tiếng sẵn sàng tự bảo vệ mình trước việc cả Nhật bản và Trung quốc đều đang tranh giành vai trò thừa kế trọng trách người lãnh đạo khu vực. Tuy nhiên, Nhật bản không được hoan nghênh vì lịch sự thực dân hóa của mình trong nửa đầu thế kỷ 20; còn Trung quốc thì vì chủ nghĩa Sôvanh về văn hóa.

Mức chi phí quốc phòng ở Đông Á đã nhanh chóng đạt mức cao nhất thế giới. Từ năm 1994 đến năm 1996, ngân sách ở một số nước tăng hơn 20% khi họ đặt mua hàng loạt máy bay và tàu chiến mới. Sau Hoa kỳ, Nhật bản trở thành nước có mức chi phí cao nhất về quốc phòng so với bất cứ nước nào ở Thái bình dương. Mối quan hệ an ninh giữa Nhật với Mỹ, một thời đã từng vững chắc như bàn thạch, nay đang rạn nứt dưới sức ép của hàng loạt đòi hỏi ầm ĩ từ phía Mỹ yêu cầu Nhật bản mở cửa thị trường của họ, bản thân các nhà lãnh đạo mới của Nhật bản cũng không hề giấu giếm niềm ước vọng được nhìn thấy đất nước họ tự đứng vững trên đôi chân của mình.
Các kế hoạch của Trung quốc vẫn còn bị giấu kín trong bức màn bí mật. Họ đã hợp tác thiết kế máy bay chiến đấu với Pakixtan. Họ đã mua các máy bay chiến đấu và tàu chiến thế hệ mới hiện đại của Nga. Họ đã thuê các nhóm nhà khoa học Nga làm việc về các hệ thống phóng cho các tên lửa tầm xa. Họ đã phái điệp viên đến châu Âu, Hoa kỳ và Ôxtrâylia để đem về những công nghệ mà cộng đồng quốc tế không chịu cung cấp cho họ trên thị trường công khai. Trong vòng vài năm, Trung quốc đã tạo ra khả năng triển khai sức mạnh của mình trong khu vực thông qua việc phối hợp hoạt động hải quân và không quân. Cái mà họ thiếu trong công nghệ thì Trung quốc đã cố gắng bù đắp bằng sự thông minh của con người.

Kể từ khi Mao Trạch Đông tuyên bố thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung hoa vào tháng 10 năm 1949, mối quan tâm hàng đầu của các nhà lãnh đạo Trung quốc vẫn chỉ là vấn đề duy trì quyền lãnh đạo của Đảng Cộng sản. Giới chóp bu trong chính quyền đã làm mọi việc có thể để đảm bảo mục tiêu tối thượng này. Tuy nhiên, vào những năm đầu thế kỷ 21, quyền lực lãnh đạo của Đảng đã phải đứng trước những mối đe dọa mới và trở nên không chắc chắn. Ban lãnh đạo Trung quốc đã không thể che dấu được nỗi lo ngại về tình trạng hỗn loạn ngày càng rõ ràng. Họ cần thực hiện một sứ mệnh mới nhằm đối phó với tình hình này. Chiến tranh là một giải pháp. Một cuộc chiến tranh nhằm thu hồi các vùng lãnh thổ thuộc chủ quyền của Trung quốc đã nhanh chóng trở thành đề tại thu hút mọi giới trong xã hội. Chẳng bao lâu sau, tính chất đề tài này đã chuyển từ chỗ chỉ là những câu chuyện phiếm nói ngoài miệng sang chỗ là việc cần thiết phải làm ngay.

Để theo đuổi chiến tranh thì cần phải có được các loại vũ khí hiện đại, các nhà lãnh đạo Trung quốc tạm thời sẵn sàng bỏ qua mục tiêu phát triển kinh tế để ưu tiên phát triển chủ nghĩa dân tộc, đồng thời họ cũng sẵn sàng chấp nhận thương vong trong chiến tranh. Chủ tịch Vương kết luận rằng không nước láng giềng nhỏ bé nào của Trung quốc lại có thể dám liều lĩnh gây xung đột với một anh hàng xóm to khỏe, họ cũng không có đủ sự đoàn kết cần thiết để để hợp nhất cùng nhau tạo thành một lực lượng quân sự duy nhất nhằm đối đầu với Trung quốc. Trong tất cả các quốc gia lân bang chỉ có Việt nam sẽ chiến đấu chống lại người Hán. Từ kinh nghiệm bản thân, chủ tịch Vương biết rõ về khả năng thiện chiến của quân đội Việt nam. Trong cuộc xung đột biên giới Việt – Trung năm 1979, quân Việt nam đã chứng minh cho cả thế giới biết họ có thể đánh giỏi như thế nào. Tuy nhiên, lần này kết quả sẽ khác. Về lịch sử, người Trung quốc và người Việt nam nổi tiếng là “những kẻ thù anh em”. Đảng Cộng sản Việt nam đã tổ chức các cuộc bầu cử cấp tỉnh và đã nói đến các cuộc bầu cử Quốc hội và Chủ tịch trong 5 năm tới. Họ đã ký một hiệp ước phòng thủ tay đôi với Pháp, cường quốc thực dân cũ của họ.

Đối với Ban lãnh đạo Trung Nam Hải, chiến dịch Đòn Rồng, sự chiếm đóng quân sự của Trung quốc ở biển Nam Trung hoa và việc làm nhục Việt nam sẽ nhận được sự ủng hộ rộng rãi trên khắp đất nước Trung hoa. Việc này sẽ giúp củng cố vị trí lãnh đạo của Đảng Cộng sản trong xã hội Trung quốc, đồng thời cũng giúp Trung quốc đảm bảo nguồn cung cấp năng lượng cho tương lai, từ đó Trung quốc sẽ đủ sức thách thức cường quốc quân sự Hoa kỳ để tuyên bố quyền lãnh đạo của Trung quốc ở khu vực Đông Á.

Phố Downing, LondonGiờ địa phương: 00h15’ Chủ Nhật, 18/02/2005

Câu chuyện phiếm trong bữa tối giữa thủ tướng Michael Stephenson, ngoại trưởng Charles Wentworth, chủ tịch Công đảng Peter Makinson cùng các vị phu nhân của họ tại số 10 phố Downing, dinh thự chính thức của thủ tướng ở London đang đến lúc cao trào, mọi người đang bị cuốn hút vào một câu chuyện vui về mức bội chi tại ngân hàng. Nhưng cuộc vui chợt bị gián đoạn khi viên sĩ quan trực ban tiến đến trao cho thủ tướng các tin tức về cuộc tấn công của Trung quốc.

Sở chỉ huy tác chiến thường trực thuộc Trung tâm chỉ huy liên quân Anh đóng tại Northwood – Bắc London. Người ta đã liên lạc với Chủ tịch và Thư ký Ủy ban Tình báo Liên quân, cùng Tham mưu trưởng Quốc phòng, Bộ trưởng Quốc phòng và yêu cầu họ sẵn sàng chờ lệnh. Các nhân viên tham mưu liên tục theo dõi tin tức truyền đi trên các kênh BBC và CNN. Phố Downing đã mở các đường dây “nóng” đến Sở chỉ huy tác chiến thường trực thuộc Trung tâm chỉ huy liên quân Anh đóng tại Northwood - Bắc London. Vài phút trước khi báo cáo tình hình cho phố Downing, bản thân Northwood đã được Sở chỉ huy thông tin liên lạc chính phủ (GCHQ) ở Cheltenham báo động; còn GCHQ thì đã nhận được thông báo từ trạm thu thập tin tức Viễn đông của Anh đặt tại Darwin, bắc Ôxtrâylia.

Wentworth đã nhanh chóng nhận được báo cáo cho biết Nhà Trắng coi cuộc tấn công này là một cuộc khủng hoảng quốc tế nghiêm trọng và trù tính sẽ đưa ra một phản ứng vào 00 giờ 45 phút, sau khi đã thu thập đủ thông tin cần thiết. Nhưng cho đến thời điểm đó, Wentworth cũng không thể biết chính xác người Mỹ sẽ phản ứng theo đường hướng nào. Thủ tướng yêu cầu văn phòng chuẩn bị một báo cáo miệng và dự thảo một tuyên bố để thủ tướng phát biểu vào lúc 00 giờ 25 phút. Bí thư báo chí, thư ký riêng phụ trách các vấn đề đối ngoại của thủ tướng và một quan chức cao cấp từ Bộ Ngoại giao đã nhanh chóng thảo ra tuyên bố về phản ứng của Anh trước các sự kiện đang diễn ra. Bộ Ngoại giao Anh đảm bảo là các hãng AP và Reuters sẵn sàng đưa tin ngay lập tức.

Tại Bộ Ngoại giao ở phía bên kia phố Downing, các quan chức đang khẩn trương so sánh đối chiếu các đánh giá của đại diện Anh ở Hà Nội, Bắc Kinh và những nơi khác trong khu vực, kịp để ngoại trưởng có thể trình bày chúng trong cuộc họp chính phủ vào lúc 00 giờ 45 phút. Từ Hà Nội, đại sứ Anh báo cáo có 1750 người Anh cư trú thường xuyên ở Việt nam và khoảng 5000 khách du lịch đang ở thăm đất nước này. Những tin tức không được xác nhận từ cuộc ném bom cho biết 01 kỹ sư Anh bị chết và 02 người bị thương nhẹ tại vịnh Cam ranh. Có tin trong số thương vong có cả người Nga, Pháp, Đức, Hoa kỳ và một số người phương Tây khác. Tổng lãnh sự ở Hồng công nói có 87 người mang quốc tịch Anh trong danh sách làm việc ở các giàn khoan tại biển Nam Trung hoa. Một số lượng không rõ người Trung quốc gốc Hồng công có hộ chiếu Anh cũng được thuê làm việc ở đó. Ít nhất 7 người có thể đang có mặt ở bãi đá ngầm Discovery vào lúc diễn ra cuộc tấn công. Có thể giả định rằng họ đang bị quân Trung quốc bắt giữ. Trong một cuộc điện đàm với thư ký Bộ Ngoại giao phụ trách các đại diện thường trú ở nước ngoài, Tổng lãnh sự Anh tại Hồng công nói tình hình tại đó là không ổn định và rất dễ thay đổi, ông báo cáo: “Chúng ta phải làm mọi việc để có thể duy trì được lòng tin của người Trung quốc. Họ nghĩ chúng ta đang tìm cách gây bất ổn định cho tình hình ở đó. Cuộc phiêu lưu ở biển Nam Trung hoa chắc chắn không thể diễn ra vào thời điểm nào tồi tệ hơn”.

Đại sứ Anh tại Bắc Kinh đã sử dụng đường điện thoại đặc biệt từ phòng bảo mật Wendy House bên trong tòa đại sứ để báo cáo tình hình. Cho đến lúc đó ông ta vẫn chưa có xác nhận chính thức nào về các cuộc tấn công. Những thông tin mà ông nhận được là từ các hãng BBC và CNN. Tuy nhiên ông vẫn đề nghị London hãy đối phó một cách thận trọng với ban lãnh đạo Trung quốc, báo cáo của ông ta có đoạn: “Đây là những nhà lãnh đạo rất thông minh với động cơ dân tộc rõ rệt nhưng đang gặp phải một cuộc khủng hoảng trong nước. Chính quyền Trung quốc có thể là một nền độc tài đang trong quá trình rạn nứt. Hiện nay ở Trung quốc tình hình tham nhũng lan tràn, lương thực không đủ và đã xuất hiện tình trạng khan hiếm xăng dầu. Lời khuyên của tôi là chúng ta nên đề cập đến vấn đề này một cách thận trọng, chú ý suy xét kỹ những điều phát biểu của các nhà lãnh đạo Trung quốc. Nên nhớ Trung quốc là một cường quốc hạt nhân có những tham vọng lớn”.

Vào 00 giờ 50 phút, Wentworth gần kết thúc bản tuyên bố của mình. Ông lưu ý rằng nước Anh có những nghĩa vụ phải thực hiện theo hiệp ước ký với Malaixia, một trong những quốc gia đang có yêu sách về lãnh thổ đối với một số đảo ở biển Nam Trung hoa. Theo Hiệp ước Phòng thủ Năm nước được đưa ra vào những năm 1960. Nếu người Malaixia yêu cầu Anh tôn trọng hiệp ước thì Ôxtrâylia và Niu Dilân cũng sẽ có liên quan.
Thủ tướng hỏi:
- Họ sẽ làm gì?
Ngoại trưởng trả lời:
- Dù gì đi nữa thì Niu Dilân cũng sẽ ủng hộ chúng ta. Về phía Ôxtrâylia thì vấn đề quan trọng cần quan tâm hơn chính là vai trò lãnh đạo châu Á mà họ có thể nắm giữ. Vì vậy chắc chắn sẽ phải tham khảo thêm ý kiến của các láng giềng châu Á. Người Ôxtrâylia không tham gia vào Liên minh châu Âu, họ cũng không tham gia AFTA (Hiệp định Buôn bán Tự do Bắc Mỹ). Nếu họ đi một bước sai lầm ở Đông Á, họ sẽ mất khối buôn bán duy nhất mà họ đang mong muốn là một thành viên.

Sau đó Wentworth cũng phát biểu tại cuộc họp về việc đại sứ ở Pari báo cáo rằng Pháp sẽ phản ứng rất mạnh mẽ về cuộc tấn công vào Việt nam. Đại sứ Anh tại Paris đã nhắc lại lời của tổng thống Pháp trong một cuộc trò chuyện về chủ đề Đông Dương, ông này đã nói thẳng thừng: “Một thời chúng tôi đã từng nắm hòn ngọc châu Á trong tay nhưng rồi để mất nó vào năm 1954. Chúng tôi không có ý định đánh mất nó một lần nữa”. Ông chỉ ra rằng sau các cuộc bầu cử hàng tỉnh của Việt nam, Pari và Hà Nội đã bắt đầu thảo ra một hiệp ước an ninh chung. Pháp có thể sử dụng hiệp ước này để đưa ra lập trường về quân sự ủng hộ Hà Nội.

Một bức điện từ đại sứ Anh tại Vương quốc Brunây phong phú về dầu lửa đã nhắc nhở các bộ trưởng rằng một đơn vị hải quân Anh dẫn đầu là tàu sân bay HMS Ark Royal đang tiến hành chuyến thăm Brunây và đang trên đường đến Ôxtrâylia. Tuy nhiên sau khi cân nhắc, điều này không được đề cập đến trong tuyên bố của Bộ Ngoại giao được đưa ra trong bản tin lúc 01 giờ 00 phút:

“Chính phủ Anh đặc biệt lo ngại đến tình trạng bạo lực và những tổn thất sinh mạng ở Việt nam và biển Nam Trung hoa. Chúng ta đang liên lạc với các đồng minh châu Âu và Hoa kỳ, đồng thời đề nghị Trung quốc rút quân khỏi vùng lãnh thổ đang tranh chấp để tránh đổ máu thêm nữa. Chính phủ Anh quốc kêu gọi Trung quốc và Việt nam nên tôn trọng những cam kết được đưa ra trong nhiều năm qua, theo đó các cuộc tranh chấp chủ quyền trong khu vực cần được giải quyết thông qua các biện pháp hòa bình.
Chính phủ đặc biệt lo ngại về sự an toàn của các công dân Anh trong khu vực chiến sự”.

Ngay sau khi tuyên bố được phát đi, cả BBC lẫn CNN đều chuyển sang truyền tại chỗ cuộc họp báo từ Bộ Ngoại giao ở Washington.

Phủ Chủ tịch, Hà Nội, Việt namGiờ địa phương: 07h30’ Chủ Nhật, 18/02/2005
Giờ quốc tế: 00h30’ Chủ Nhật, 18/02/2005

Chủ tịch Việt nam Nguyễn Văn Tài đã có kế hoạch đi thăm cố đô Huế vào buổi sáng hôm đó, nhưng mọi việc đành phải gác lại. Suốt trong 45 phút liền, ông và bộ tham mưu của mình vùi đầu vào những tấm đồ Việt nam và biển Nam Trung Hoa.

Nguyễn Văn Tài được mọi người biết đến như là một Gorbachev của Việt nam, đây là một niềm vinh dự mà ông không hoàn toàn chấp nhận, lúc này ông đang ngồi ở một phía chiếc bàn kiểu Pháp từ thế kỷ 19 được trang trí cầu kỳ, các tướng lĩnh và cố vấn dân sự của ông ngồi phía bên kia bàn. Trên bức tường đối diện có treo hai bức chân dung cỡ lớn: Một bức chân dung chủ tịch Hồ Chí Minh, người sáng lập ra nhà nước Việt nam Cộng sản, còn bức chân dung kia là hình đại tướng Võ Nguyên Giáp, người đã đánh bại thực dân Pháp trong trận Điện biên phủ năm 1954. Dường như hai vị lãnh đạo này cũng đang tham dự cuộc họp quan trọng cùng những người kế nhiệm họ.

Chủ tịch Nguyễn đang kết thúc bài tổng kết của mình, ông nói:
- Thưa các ông, như vậy các ông đã nói với tôi rằng đường hướng hành động tốt nhất của chúng ta lúc này là không hành động gì hết. Vì vậy tôi sẽ ra lệnh cho lực lượng không quân của chúng ta cứ ở nguyên tại Lào và Campuchia. Hải quân, hay chính xác hơn là những gì còn sót lại của hải quân cũng phải cố bảo toàn lực lượng, tôi sẽ yêu cầu họ phải giữ cho được các tàu chiến của mình ở những vùng biển xa nhằm tránh các cuộc tấn công của Trung quốc. Đành vậy, và đó là mệnh lệnh. Tướng Diễm, ông hãy lo liệu để thông báo ngay lệnh này cho không quân và hải quân. Tuy nhiên, cũng phải nói thêm là tôi không hoàn toàn hài lòng với ý kiến không làm gì ngoài việc bảo toàn lực lượng của chúng ta. Tôi muốn Trung quốc trả giá cho điều họ đã làm. Chúng ta cần phát động một chiến dịch khủng bố dọc đường biên. Không sử dụng lực lượng, chỉ dùng những đơn vị nhỏ luồn sâu. Tôi muốn điều những chiến binh giỏi nhất của chúng ta về bảo vệ Hà Nội. Điều tôi nghĩ đến là các hoạt động du kích. Khéo léo, nhanh gọn và không để lại dấu vết gì là hiệu quả nhất, nhưng phải bố trí thế nào để có được ảnh hưởng tối đa. Tướng Thu, ông hãy lo liệu điều đó. Cuối cùng, tôi cho rằng chúng ta cần kéo cộng đồng quốc tế, đặc biệt là Pháp và Hoa kỳ vào cuộc xung đột này. Tôi sẽ gọi cho tổng thống Pháp Dargaud và sau đó tôi sẽ gặp đại sứ Hoa kỳ ở Hà Nội. Đồng thời, tôi muốn có một bản tuyên bố đầy đủ được phát qua Đài tiếng nói Việt nam với nội dung lên án Trung quốc một cách dứt khoát không mập mờ. Tôi cũng muốn trình bày rõ ràng về tính hợp pháp trong yêu sách của chúng ta đối với các quần đảo này. Tuyên bố này cần kết luận bằng một lời kêu gọi Liên hợp quốc can thiệp. Đó là tất cả những việc cần thiết phải làm trong sáng ngày hôm nay.

Buổi phát thanh của Hà Nội cho biết:
“Rạng sáng nay, Chính phủ Trung quốc đã mở một cuộc tấn công trong tình trạng không bị khiêu khích vào lực lượng không quân và hải quân Việt nam nhằm tiêu diệt khả năng bảo vệ đất nước của chúng ta. Hành động này đã gây tổn thương trong trái tim của mỗi người nhân Việt nam. Nhân dân Việt nam ngàn đời không bao giờ quên hành động bội bạc này.

Hải quân Trung quốc đã bao vây những dàn khai thác dầu trên các quần đảo Hoàng sa và Trường sa ở biển Đông. Chính phủ nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Dân chủ Việt nam kêu gọi Trung quốc rút quân ngay lập tức và phải từ bỏ yêu sách có tính chất bạo loạn của họ đối với lãnh thổ Việt nam, nếu không, Trung quốc sẽ phải nhận lấy những hậu quả của chiến tranh kéo dài”.

Lược thuật :

Yêu sách của Việt Nam đối với các khu vực trong biển Nam Trung hoa

Trước tình hình hết sức nghiêm trọng ở khu vực quần đảo Trường sa, kể từ tháng 12 năm ngoái Việt nam đã ba lần đề nghị phía Trung quốc mở các cuộc thảo luận đàm phán để giải quyết các bất đồng liên quan đến quần đảo Trường sa, quần đảo Hoàng sa cũng như các cuộc tranh chấp khác về đường biên giới chung giữa hai bên. (Các công hàm ngày 17 và 23 tháng 12). Đồng thời Việt nam đã đề nghị rằng trong khi chờ đợi giải quyết các cuộc tranh chấp bằng biện pháp thương lượng, hai bên cần kiềm chế sử dụng vũ lực để giải quyết tranh chấp và tránh bất cứ xung đột nào có thể làm trầm trọng thêm tình hình. (Công hàm ngày 26/12).

Nhà cầm quyền Trung quốc không những đã không đáp lại những đề nghị của phía Việt nam mà còn vu khống gán cho những đề nghị của Việt nam cái nhãn “đạo đức giả”. Họ làm như vậy để có cớ bác bỏ các cuộc thương lượng với phía Việt nam và tìm cách thoái bỏ các cam kết mà hai bên đã ký về việc không sử dụng vũ lực để giải quyết tranh chấp. Tất cả những điều này cho thấy rằng Trung quốc đang tiếp tục theo đuổi thực hiện một chính sách thù địch đối với Việt nam, tiến hành các hành động lấn chiếm quân sự ở quần đảo Trường sa. Trước thái độ như vậy của nhà đương cục Trung quốc, nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Dân chủ Việt nam quyết tâm bảo vệ chủ quyền và sự toàn vẹn lãnh thổ của mình. Những hành động của Trung quốc ở quần đảo Hoàng sa trước đó và ở quần đảo Trường sa hiện nay, thực tế chỉ là một phần của chính sách bành trướng và bá quyền của Trung quốc đối với Việt nam và Đông nam Á.

Hai quần đảo Hoàng sa và Trường sa nằm cách nhau 800 km. Chúng gồm một số lớn các đảo, bãi đá san hô ngầm và bãi cát ngầm. Tổng diện tích phần nổi của mỗi quần đảo khoảng 10 km2. Giá trị của cả hai quần đảo là vị trí chiến lược của chúng ở vùng biển Đông phong phú về tiềm năng dầu khí. Lập luận của Việt nam là chúng ta đã duy trì sự chiếm giữ trên thực tế hai quần đảo này ít nhất là từ thế kỷ 12, khi chúng không thuộc chủ quyền của bất cứ nước nào và nhà nước Việt nam đã thực hiện một cách có hiệu quả, liên tục và hòa bình chủ quyền của mình đối với 2 quần đảo này cho đến khi chúng bị các lực lượng vũ trang Trung quốc xâm chiếm.

Mối quan hệ giữa Việt nam và Trung quốc đã không phát triển như nhân dân Việt nam hy vọng. Cùng với việc leo thang những hành động khiêu khích và các hoạt động lấn chiếm đất dọc biên giới trên đất liền, vào tháng 1/1974 Bắc Kinh đã sử dụng một lực lượng quân sự tấn công và chiếm đóng các nhóm đảo còn lại ở phía tây quần đảo Hoàng sa. Cùng với việc mượn tay bè lũ diệt chủng Pol Pot tiến hành cuộc chiến tranh ở biên giới Tây nam Việt nam, Trung quốc đã trực tiếp mở cuộc chiến tranh năm 1979 với sự tham gia của 600.000 quân ở các khu vực biên giới phía Bắc. Giờ đây, bằng việc bất ngờ tiến hành cuộc tấn công ô nhục mới này, nhà đương cục Bắc Kinh đã lại một lần nữa đẩy mối quan hệ hữu nghị Trung – Việt đến tình trạng xấu nhất. Những thực tế của hơn 20 năm qua đã cho thấy rõ rằng Trung quốc đã đảo ngược quan hệ, đổi bạn thành thù và trơ tráo thực hiện chính sách chống Việt nam.

Hàng nghìn năm qua, Trung quốc chưa bao giờ thực hiện chủ quyền đối với hai quần đảo Trường sa và Hoàng sa. Tuy nhiên Trung quốc đã chiếm được quần đảo Hoàng sa bằng cách sử dụng sức mạnh quân sự một cách dần dần trong suốt thời gian từ năm 1956 đến năm 1999. Và điều họ đã làm từ cuối năm ngoái là bắt đầu đe dọa một lần nữa sử dụng sức mạnh quân sự để chiếm đóng một số bãi đá và bãi đá ngầm ở Trường sa của Việt nam. Bằng cách đó, Trung quốc đang tiến hành những hành động mà cựu Bộ trưởng Ngoại giao Trung quốc Cảnh Ngũ Hoa ( ) đã tuyên bố ngày 30/7/1997: “Lãnh thổ Trung quốc trải dài tới các bãi đá ngầm James gần Sarawak (Malaixia)... Người ta có thể đã tự do tiến hành khai thác (khu vực này). Tuy nhiên đến lúc chúng ta sẽ lấy lại những hòn đảo này. Khi đó sẽ không cần thiết phải thương lượng gì hết, những hòn đảo này từ lâu đã thuộc về Trung quốc”.

Những yêu sách của Trung quốc đòi chủ quyền đối với những đảo này là vô nghĩa. Bắc Kinh đã viện ra những cuộc khảo sát thiên văn học triều Nguyên (thế kỷ 13) tại Nam hải đồ (Nanhaito) để kết luận rằng quần đảo Tây sa nằm trong lãnh thổ của Trung quốc dưới thời Nguyên. Tuy nhiên, chính trong sử sách triều Nguyên đã viết rằng lãnh thổ Trung quốc dưới triều này chỉ kéo dài đến đảo Hải nam ở phía nam và không vượt quá sa mạc Gôbi ở phía bắc, tức là không bao gồm các đảo mà Trung quốc ngày nay gọi là Tây sa. Trung quốc đã viện ra cuộc tuần tra biển của phó đô đốc Vũ Sinh( ) thực hiện trong những năm 1710 đến khoảng năm 1721 dưới triều Thanh, lập luận rằng bản thân phó đô đốc Vũ đã xuất phát từ Quỳnh Nhai ( ), qua Đồng Cổ ( ), Thất Châu Dương ( ) và Tứ Canh Sa ( ) để thực hiện một chuyến đi tuần sát vùng biển dài 5000 km. Trên cơ sở này, Trung quốc quả quyết rằng Thất Châu Dương (Qizhouyang) chính là khu vực quần đảo Tây sa hiện nay, khi lúc đó nằm trong phạm vi tuần tra của các đơn vị hải quân của tỉnh Quảng đông. Quỳnh Nhai (Qiongya), Đồng Cổ (Tonggu) và Tứ Canh Sa (Sigengsha) là tên những địa điểm trên bờ biển đảo Hải nam, còn Thất châu dương (Qizhouyang) là một vùng biển nằm giữa bờ biển đông bắc của đảo Hải nam và nhóm 7 đảo nhỏ nằm phía đông bắc đảo Hải nam. Như vậy đó chính là một chuyến đi thanh tra qua đảo Hải nam. Những kết luận của Bắc Kinh rõ ràng trái ngược với những thực tế lịch sử địa lý.

Ngoài ra, nếu các chuyến tuần tra và thanh tra trên biển được trình bày như là một lập luận chứng tỏ chủ quyền của Trung quốc đối với hai quần đảo này thì người ta có thể tự hỏi liệu Trung quốc có sẽ đòi chủ quyền đối với những vùng lãnh thổ liên quan đến cái mà Trịnh Hòa dưới triều Minh đã 7 lần (từ năm 1405 đến năm 1430) phái một hạm đội hải quân lớn với hơn 60 tàu chiến và 28.000 quân đến để áp đặt quyền bá chủ của Trung quốc trên những vùng lãnh thổ ở khu vực Ấn độ dương và tiến hành thăm dò lãnh thổ ở khu vực Hồng Hải và dọc bờ biển Đông Phi hay không?

So sánh những trường hợp riêng biệt của Việt nam và Trung quốc, người ta có thể thấy rằng Trung quốc đã chưa bao giờ quản lý về mặt hành chính đối với các quần đảo Hoàng sa và Trường sa cũng như hoàn toàn không thể nói rằng Trung quốc đã thực hiện có hiệu quả, liên tục và hòa bình “chủ quyền” của họ đối với những quần đảo này. Yêu sách về chủ quyền của Trung quốc là một thứ yêu sách phi lý mà cho đến nay Trung quốc đã không thể chứng minh được. Nhà nước Việt nam đã chiếm giữ có hiệu quả 2 quần đảo Hoàng sa và Trường sa kể từ ít nhất là thế kỷ 17 và đã thực hiện có hiệu quả, liên tục và hòa bình chủ quyền của mình kể từ đó. Từ thế kỷ 17 đến thế kỷ 19, các triều đại của Trung quốc chưa bao giờ phản đối mà đã ngầm công nhận quyền lực pháp lý của Việt nam đối với những quần đảo này.

Quyền tài phán của Việt nam đối với những quần đảo này được nhiều quốc gia hàng đầu thế giới công nhận, trong đó có nước Pháp. Trên cơ sở bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau, chính phủ Việt nam đã yêu cầu nước Pháp cử quân đội đến giúp đánh giá thiệt hại mà Trung quốc đã gây ra cho các lực lượng quân sự của Việt nam. Việt nam tin tưởng và chờ đợi sự đáp ứng tích cực từ phía Pháp.

Những diễn biến cho đến thời điểm ngày hôm nay cho thấy tất cả những mối nguy hiểm vốn có trong chính sách của Trung quốc dựa vào việc sử dụng vũ lực. Một giải pháp hòa bình cho cuộc tranh chấp đối với các quần đảo Trường sa và Hoàng sa sẽ đáp ứng nguyện vọng hòa bình của nhân dân Việt nam và Trung quốc, phù hợp với những nguyên tắc của luật pháp quốc tế và hiến chương Liên hợp quốc, phù hợp với lợi ích của hòa bình, ổn định và hợp tác ở Đông nam Á, khu vực châu Á – Thái bình dương và toàn thế giới. Đây là con đường đúng đắn nhất. Dư luận công chúng ở Đông nam Á và trên toàn thế giới đang trông chờ sự đáp ứng tích cực của Trung quốc. Là một trong năm nước thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, Trung quốc có nghĩa vụ quan trọng là tuân thủ Hiến chương Liên hợp quốc.

Bộ ngoại giao Hoa kỳ, Washington DCGiờ địa phương: 20h00’ thứ Bảy 17/02/2005
Giờ quốc tế: 01h00’ Chủ Nhật 18/02/2005

Tuyên bố đầu tiên của Hoa kỳ là từ Donald Bryant - phát ngôn viên Bộ Ngoại giao, ông ta đã tổ chức một cuộc họp báo cho các phóng viên hoạt động tại Bộ Ngoại giao.

BRYANT: Như các vị đã biết, chúng tôi vẫn còn đang cố gắng tìm hiểu chính xác những gì đang diễn ra ở Việt nam và biển Nam Trung hoa. Tổng thống, Ngoại trưởng, cố vấn An ninh Quốc gia, Bộ trưởng Quốc phòng và các Tham
mưu trưởng liên quân đã được thông báo tình hình. Tổng thống đã họp với Ngoại trưởng và cố vấn An ninh Quốc gia tại Nhà Trắng trong nửa giờ qua.

Tổng thống đã đưa ra tuyên bố sau đây:

“Chính phủ Hoa kỳ lo ngại trước sự bùng nổ bạo lực ở biển Nam Trung hoa. Những tin tức đầu tiên của chúng tôi cho thấy đã có thương vong đáng kể, đặc biệt là đối với thường dân Việt nam. Chúng tôi bị choáng váng bởi sự kiện đẫm máu này. Khu vực biển Nam Trung hoa là nơi được cả thế giới quan tâm và các quốc gia trong khu vực đã nêu tấm gương cho tất cả chúng ta về cách thức dành ưu tiên trên hết cho buôn bán và làm giàu. Chúng tôi kêu gọi cả Việt nam lẫn Trung quốc hãy chấm dứt tình trạng thù địch giữa hai bên. Hoa kỳ sẽ làm tất cả những gì trong phạm vi quyền lực của mình để chấm dứt cuộc tranh chấp này. Chúng tôi vẫn còn đang cố gắng xác định số thương vong trong số các công dân Hoa kỳ. Các vị sẽ được thông tin về mọi diễn biến”.
Có ai hỏi tiếp không?

HỎI: Ngài có biết gì thêm về những thương vong của Hoa kỳ?

BRYANT: Chúng tôi cho rằng có thể một số công dân Hoa kỳ đã bị thương trong cuộc ném bom vịnh Cam ranh. Các khu vực dân sự ở đó bị tiến công dữ dội. Có vài trăm người Mỹ trên các dàn khoan ở biển Nam Trung hoa. Cho đến nay chúng tôi vẫn chưa biết rõ cái gì đang diễn ra ở khu vực đó. Trung quốc đã xác nhận chủ quyền đối với nhóm đảo Crescent ở Hoàng sa. Họ đã loan báo điều đó trên đài phát thanh nhà nước của họ. Đó là tất cả những gì chúng tôi biết được cho đến nay. Mời cô Sarah.

HỎI: Ngài nói các khu vực dân sự bị tiến công tại vịnh Cam ranh. Ý ngài muốn nói các khu vực thường dân Việt nam ở trong thành phố hay các khu nhà của các nhân viên phương Tây ở đó? Và nếu như vậy, họ có đúng là dân sự không? Chẳng phải là họ đang giúp quân đội Việt nam đó sao?

BRYANT: Đúng. Tôi đang nói đến khu ở của người nước ngoài. Nhưng khi người ta bắt đầu ném bom những ngôi nhà có trẻ em ở trong thì tôi nghĩ chúng ta đang nói về thường dân.

HỎI: Ngài cho rằng các công nhân dầu khí Hoa kỳ ở đó trong khu vực lãnh thổ bị Trung quốc chiếm đóng hiện là con tin hay tù nhân?

BRYANT: Họ đang bị giam giữ. Chúng tôi muốn họ được thả.

HỎI: Các sứ quán của chúng ta ở Bắc Kinh và Hà Nội nói gì?

BRYANT: Thứ trưởng Bostock đã nói chuyện riêng với từng đại sứ của chúng ta ở đó.

HỎI: Và ngài sẽ lại nói rằng họ hầu như không biết gì khác hơn những thông tin vừa qua, có phải vậy không?

BRYANT: Đại sứ của chúng ta ở Hà Nội dự kiến tới gặp chủ tịch Nguyễn Văn Tài trong vài giờ nữa. Còn đại sứ của chúng ta ở Bắc Kinh chưa nhận được thông báo nào về việc liệu ông ta có thể gặp được một nhà lãnh đạo cao cấp nào của Trung quốc không.

HỎI: Tại sao các ngài không lên án đây rõ ràng là một hành động xâm lược của Trung quốc?

BRYANT: Tôi không muốn bị lôi kéo vào một cuộc đối thoại đầy những ngôn ngữ kích động. Trung quốc đã tiến hành các cuộc không kích chống Việt nam. Như tổng thống nói, đã có thương vong. Ông cũng nhấn mạnh rằng chúng ta là bạn của cả hai nước.

HỎI: Ngài thấy Việt nam đang dự tính những hành động gì gây thêm căng thẳng?

BRYANT: Ồ, Barry, ông biết đấy, tôi sẽ không đưa ra ý kiến phỏng đoán này kia về những phản ứng của Việt nam. Ý tôi là người ta có thể dễ dàng tưởng tượng tất cả các kiểu sự việc mà phía Trung quốc sẽ cho đó là hành động khiêu khích của Việt nam.

HỎI: Tôi đang cố hiểu tại sao ngài lại chọn việc tình nguyện đưa ra sự khuyên nhủ đối với cả hai bên.

BRYANT: Chúng tôi đã...

HỎI: Rõ ràng Trung quốc là bên gây chiến. Người Việt nam ở đó, tuy có mất bình tĩnh đôi chút nhưng cũng đang tự hỏi liệu sẽ có ai tới giúp họ không trong khi các ông thì lại nói với họ “Đừng có khiêu khích”.

BRYANT: Này, John? Ông có câu hỏi à?

HỎI: Chúng ta sẽ xuất phát từ đâu để giải quyết cuộc khủng hoảng này? Sẽ sử dụng lực lượng Gìn giữ Hòa bình của Liên hợp quốc hay dùng lính thủy đánh bộ Mỹ?

BRYANT: Tôi không muốn phỏng đoán điều mà tổng thống đang thảo luận cùng các cố vấn của ông ấy. Đêm nay tôi sẽ trực ở đây và rất sẵn sàng chia sẻ với quý vị bất cứ tin tức nào mới nhất.

Phố Downing, LondonGiờ địa phương: 01h55’ Chủ Nhật 18/02/2005

Thủ tướng Stephenson đọc những báo cáo cuối cùng từ Sở Chỉ huy Thường trực Liên quân Northwood trong khi chờ đợi Bộ Ngoại giao kết thúc buổi thông báo tình hình, sau đó ông nói chuyện với tổng thống Hoa kỳ. Cả thủ tướng Stephenson và tổng thống Bradlay đều nhất trí rằng trong thời điểm này châu Âu và Hoa kỳ nên tỏ thái độ trung lập. Tổng thống Bradlay nói rõ Hoa kỳ đã ký một hiệp ước an ninh chung với Nhật bản từ năm 1960. Bên cạnh đó Hoa kỳ cũng có những cam kết tương tự với Philippine. Vì vậy nếu Trung quốc gây trở ngại cho việc chuyên chở bằng đường biển, đặc biệt là các đường tiếp tế dầu qua biển Nam Trung hoa, hoặc nếu Trung quốc can thiệp vào các giàn khai khoan khai thác dầu khí của Mỹ nằm trong khu vực này thì Washington sẽ gửi một tín hiệu quân sự cho Bắc Kinh. Các nhóm tàu sân bay khu vực đã trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu.

Ngay sau nửa đêm, đại sứ Anh tại Pari báo cáo đã có từ 20 đến 30 chuyên gia Pháp cùng gia đình họ bị giết trong trận ném bom vịnh Cam ranh. Trong số người chết có cả trẻ em. Những hình ảnh truyền hình đầu tiên sẽ được phát đi trong vòng 1 giờ nữa. Người Pháp đang chuẩn bị cho một tuyên bố lên án Trung quốc xâm lược. Ngoại trưởng Wentworth bình luận: nước Pháp chỉ mới tiếp nhận chức Chủ tịch Liên minh châu Âu hồi tháng Giêng, việc họ công khai chống Trung quốc mà không tham khảo ý kiến các thành viên trong liên minh sẽ tạo nên một tình thế nguy hiểm.

Trong cuộc nói chuyện qua điện thoại, thủ tướng Stephenson đã hỏi tổng thống Pháp M. Dargaud, liệu Pháp có đảm bảo sự lãnh đạo trung lập của Liên minh châu Âu không?

Tổng thống trả lời bằng tiếng Anh: “Thưa ngài thủ tướng, thường dân Pháp đã bị giết hại bởi bom Trung quốc. Nhân dân Pháp biết điều này. Chẳng lẽ Ngài cũng định chờ đợi chúng tôi phản ứng giống như cách thức mà tổng thống Hoa kỳ đã thể hiện, chẳng lẽ Ngài cũng mong đợi chúng tôi phải phát biểu rằng nước Pháp thân thiện với cả hai bên Việt nam – Trung quốc chăng? Không, không, không bao giờ thưa ngài. Lời tuyên bố của tôi là lời nói đại diện cho nước Pháp, đại diện cho gia đình của những nạn nhân người Pháp đã bị giết hại trong trận ném bom của quân Trung quốc chứ không phải là lời nói đại diện cho cả châu Âu”.

Thủ tướng Stephenson kiên nhẫn nhắc lại đề nghị của ông: “Liệu Pháp có thể giữ thái độ trung lập ít nhất cho đến khi có một cuộc bỏ phiếu ở Liên hợp quốc chứ?”

Nhưng tổng thống Dargaud đã trả lời một cách cương quyết: “Thưa ngài thủ tướng, tôi có thể làm gì nữa đây khi những hình ảnh đau thương này được phát đi? Thưa thủ tướng, tôi phải ủng hộ Việt nam. Bất cứ điều gì khác cũng sẽ là hành động tự sát về mặt chính trị. Và nếu ở vào cương vị của tôi, bất cứ ai cũng sẽ hành động tương tự như vậy mà thôi”.

Thủ tướng kết thúc câu chuyện bằng một lời đề nghị: “Trong bất cứ trường hợp nào, ngài tổng thống, ngài có thể nói rõ ngài phát biểu nhân danh nước Pháp và không phải nhân danh Liên Minh châu Âu”.

Cùng lúc đó trên một đường dây nóng khác, ngoại trưởng Wentworth cũng đang nói chuyện trực tiếp với đại sứ tại Đức. Thủ tướng Đức sắp ra một tuyên bố kêu gọi kiềm chế và thận trọng. Tuyên bố của người Đức nhấn mạnh vấn đề hoạt động thương mại sẽ bị ảnh hưởng nặng nề nếu cuộc khủng hoảng còn tiếp tục leo thang một cách ác liệt hơn. Ngoại trưởng hỏi đại sứ: “Liệu người Đức có thể giữ cho nước Pháp không đi chệch khỏi con đường trung lập không?”

Đại sứ trả lời: “Thưa ngài, liệu nước Đức sẽ nói gì được nữa đây với người Pháp, khi mà các công dân Pháp đã bị giết hại dã man trong một hành động chiến tranh như vậy?”.

Dinh thự thủ tướng Nhật, TOKYOGiờ địa phương: 11h00’ Chủ Nhật 18/02/2005
Giờ quốc tế: 02h00’ Chủ Nhật 18/02/2005

Phòng họp trong dinh thủ tướng Nhật bản mang phong thái Xpac-ta. Một chiếc bàn gỗ sồi hình chữ nhật xung quanh là những chiếc ghế bành chiếm phần lớn căn phòng. Ngồi ngay phía đầu bàn là thủ tướng Noburo Hyashi. Phía bên tay phải ông là Bộ trưởng Ngoại giao Yoichi Kimura. Kề bên tay trái của thủ tướng là cục trưởng Cục Phòng vệ Nhật bản Yasuhiro Ishihara. Nhóm ba người gồm cục trưởng Cục Phòng vệ Nhật bản Yasuhiro Ishihara cùng với bộ trưởng Thương mại Takeshi Naito, bộ trưởng Tài chính Shigeto Wada tạo thành Ủy ban Quốc phòng của Nội các Nhật bản. Chỉ có một quan chức ngoài Ủy ban này được mời họp, đó là tướng Shigehiko Ogawa, Giám đốc, Chỉ huy cơ quan Tình báo Quốc phòng.

Hyashi là một người câu nệ hình thức. Ông khai mạc cuộc họp bằng lời cảm ơn các Bộ trưởng đã đến mặc dù chỉ được báo trước một cách thật là gấp gáp, sao đó thủ tướng yêu cầu tướng Ogawa thông báo vắn tắt với Ủy ban những diễn biến mới nhất ở biển Nam Trung hoa.

- Như tất cả các ngài biết, Trung quốc đã giành quyền kiểm soát biển Nam Trung hoa - Tướng Ogawa nói - Trong cuộc đụng độ này họ cũng rất muốn tiêu diệt khả năng trả đũa của Việt nam. Những ước tính ban đầu của chúng tôi cho thấy cuộc tấn công đầu tiên của Trung quốc vào vịnh Cam ranh đã phá hủy được khoảng 40% lực lượng hải quân Việt nam.

- Thế tỉ lệ đó có giống như thời điểm chúng ta tấn công vào Trân châu cảng không? - Hyashi ngắt lời.

- Đối với hải quân thì đúng là như thế. - Viên tướng trả lời. - Nhưng các cuộc tấn công vào các căn cứ không quân Việt nam đã ít thành công hơn. Phía Việt nam đã bảo toàn được phần lớn máy bay của họ bằng cách đưa chúng sang Lào và Campuchia. Tuy nhiên, Trung quốc có khả năng mở một cuộc tấn công thứ hai, chúng tôi cho rằng họ sẽ tiến hành cuộc tấn công tiếp theo nhằm vào hải quân Việt nam trong vòng 24 giờ tới. Việt nam cũng đã hành động. Các nguồn đáng tin cậy ở Việt nam cho biết các đơn vị còn lại của hải quân còn hoạt động được hiện đang có mặt ở trên biển hoặc đang tiến ra biển.

Hyashi hỏi:

- Tướng quân, ông dự đoán người Trung quốc sẽ có hành động gì tiếp theo?

- Chúng tôi cho là họ sẽ củng cố việc nắm giữ các cơ sở sản xuất dầu. Có một cơ sở mới khai thác ở quần đảo Hoàng sa nhưng vẫn chưa đạt đến mức sản xuất thương mại, ngoài ra còn có ba cơ sở hoạt động ở mức thương mại hoàn toàn tại quần đảo Trường sa. Có khả năng họ sẽ phong tỏa con đường vào biển Nam Trung hoa một thời gian để hợp lý hóa yêu sách của họ đối với vùng biển này.

- Xin cảm ơn tướng quân, ông có thể ra ngoài được rồi - Thủ tướng nói - Ngài Naito, đánh giá của Bộ Thương mại Quốc tế và công nghiệp như thế nào?

Bộ trưởng Thương mại trả lời:

- Rất đáng lo ngại, thưa ngài Hyashi. Điện thoại của tôi đổ chuông liên tục cả buổi sáng, chủ tịch tập đoàn Kaidanren nói ngành công nghiệp chờ đợi một phản ứng kiên quyết. Tôi cũng không thể dứt cuộc điện thoại với Tanaka ở hãng Nippon Oil được. Công ty của ông ấy là nhà đầu tư lớn ở cơ sở sản xuất dầu Hoàng sa.
Như các ngài đã biết, chúng ta phải nhập khẩu đến 99,6% các sản phẩm dầu lửa. 80% lượng dầu thô của Nhật bản được nhập từ Trung đông – tất cả đều đi qua biển Nam Trung hoa. Ngoài ra chúng ta cũng nhập dầu từ Brunây, Inđônêxia và Ôxtrâylia. Tất cả lượng dầu này cũng đều phải chuyên chở qua biển Nam Trung hoa, tuy nhiên dầu thô của Ôxtrâylia( ) có thể đi đường khác. Tôi được thông báo rằng dự trữ dầu mỏ chiến lược của chúng ta có thể đáp ứng được mọi nhu cầu về xăng dầu trong vòng 2 đến 3 tháng. Tình hình khí hóa lỏng (LNG) cũng tương tự. Chúng ta phải nhập tất cả LNG với khoảng 60 triệu mét khối/năm. 90% số hàng nhập khẩu này cũng được chuyên chở qua biển Nam Trung hoa. Tôi nhấn mạnh vấn đề đảm bảo năng lượng vì nó chính là bản chất sự sống còn của dân tộc chúng ta. Tuy nhiên Nhật bản cũng sẽ không còn là cái gì nữa nếu chúng ta không thể tiếp tục tiến hành buôn bán.

- Ngài Wada, Bộ Tài chính sẽ nói gì đây? - thủ tướng hỏi.

- Chúng tôi cho rằng sẽ có tình trạng bất ổn định đáng kể trên các thị trường tài chính vào giờ mở cửa sáng mai, - Wada đáp - Ngân hàng Nhật bản đã sẵn sàng can thiệp từng bước một vào các thị trường ngoại tệ để ổn định tỷ giá Yên - Đôla. Các quan chức Bộ Tài chính đã sẵn sàng liên hệ với ngân hàng Liên bang Đức, ngân hàng Trung ương Anh và Cục Dự trữ Liên bang của Hoa kỳ nếu họ vẫn chưa phối hợp với nhau để có một phản ứng tích cực trước cuộc xung đột này. Các chuyên gia tài chính của Bộ Tài chính cũng dự đoán là giá cổ phiếu lúc đóng cửa thị trường chứng khoán sẽ sụt giảm một cách mạnh mẽ. Thị trường dầu lửa cũng sẽ bị rối loạn nhưng chúng ta sẽ chẳng làm được gì nhiều để cứu vãn tình hình này.

- Xin cảm ơn. Ngài Ishihara, bên quân đội đã chuẩn bị sẵn sàng ra sao rồi? Thủ tướng quay sang hỏi cục trưởng Cục Phòng vệ Nhật bản.

Ishihara bắt đầu bài thuyết trình của mình:

- Thưa ngài thủ tướng, chúng tôi vẫn đang theo dõi sát sao tình hình, đặc biệt từ khi mối quan hệ Việt-Trung trở nên xấu đi vào cuối năm ngoái. Hiện nay đang có một hạm đội tác chiến mặt biển của chúng ta hoạt động ở các vùng biển quanh Okinawa. Chúng ta cũng có 2 tàu ngầm ở khu vực này, nhưng vì những lý do tác chiến nên tôi không muốn nói rõ điều này. Quân đội đã liên tục tiếp xúc với người Mỹ. Hải quân của họ cũng đã triển khai ở khu vực. Tàu USS Harry S.Truman hiện có mặt ở biển Nhật bản, nhóm tàu chiến thuộc tàu sân bay USS Nimitz đang ở biển Sulu. Hải quân Anh cũng đang cử tàu Ark Royal tập trận chung với một nhóm tàu hải quân các nước trong khối Thịnh vượng chung ngoài khơi Brunây. Từ khi Trung quốc bắt đầu tấn công Cam ranh, chúng ta đã cho máy bay trinh thám điện tử AWACS hoạt động liên tục nên đã thu thập đủ thông tin chi tiết hóa các bước triển khai của quân Trung quốc.

- Ngài Ngoại trưởng, đánh giá của Ngài thế nào? Người Mỹ sẽ làm gì?

- Tôi cho rằng tất cả chúng ta đã lường trước được điều này - Kimura nói - Vấn đề chỉ là thời gian. Tuy Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc sẽ họp nhưng tổ chức này chắc chẳng thể làm được gì nhiều vì người Trung quốc sẽ thực hiện quyền phủ quyết của họ. Hy vọng nhiều nhất của chúng ta nằm ở Hiệp ước an ninh chung Nhật bản - Hoa kỳ. Bản thân tôi cũng chỉ dám có thái độ nước đôi về vấn đề này. Các ngài đều biết quan hệ kinh tế giữa Mỹ và Trung quốc đã phát triển ngày càng sâu và rộng, thậm chí còn hơn cả quan hệ kinh tế Nhật - Mỹ. Hiện nay tổng vốn đầu tư của Mỹ vào Trung quốc đã khoảng trên 120 tỉ dolard. Hơn nữa, từ khi Mỹ rút quân khỏi Okinawa và Yakosuka, tôi cho rằng cam kết của họ trong Hiệp ước an ninh chung chỉ còn mang tính hình thức. Tôi sẽ có cuộc gặp riêng với các đại sứ Hoa kỳ và Trung quốc sau cuộc họp này.

Thủ tướng thu lại các giấy tờ của ông và nói:

- Rất tốt, ngài Kimura. Hãy giữ liên lạc với tôi.

Ông hắng giọng:

- Thưa các ngài, tôi không nghĩ rằng chúng ta đang phải đối diện với một mối đe dọa sống còn, mối đe dọa lớn nhất đối với Nhật bản kể từ sau khi kết thúc cuộc chiến tranh Thái bình dương. Nhưng trong cái rủi thường có cái may. Người Trung quốc đang đẩy chúng ta và người Mỹ tới giới hạn chịu đựng. Đó có thể chính là lúc để Nhật bản đứng lên.

Tôi chắc chắn một điều là đã đến lúc chúng ta phải thử thách cái hiệp ước đã ký với Hoa kỳ. Hãy nói với đại sứ Hoa kỳ rằng chúng ta chờ đợi được thấy Hoa kỳ tôn trọng hiệp ước này một cách đầy đủ. Hoa kỳ vẫn thường nói bất kỳ mối đe dọa nào đối với những lợi ích của Nhật bản cũng là mối đe dọa đối với lợi ích của Hoa kỳ. Phải chăng điều đó vẫn đúng như vậy và người Mỹ định làm gì để giải quyết vấn đề này?

Còn về đại sứ Trung quốc, tôi nghĩ chúng ta cần khôn khéo và tế nhị hơn. Hãy giải thích cho ông ta thấy những lợi ích của chúng ta ở Trung quốc và trong khu vực. Cũng nên nhắc ông ta về sự cần thiết phải giảm xung đột đến mức tối thiểu.

Nếu chúng ta có những khó khăn với người Mỹ, có lẽ chúng ta nên thuyết phục Liên minh châu Âu chấp nhận quan điểm của chúng ta.

Thưa các vị, tôi cho rằng chúng ta sẽ sẵn sàng họp lại ngay tức thì.

Cám ơn sự tham dự của các vị.

Nhà Trắng, Washington DCGiờ địa phương: 21h30’ thứ Bảy 17/02/2005
Giờ quốc tế: 02h30’ Chủ Nhật 18/02/2005

Tổng thống Bradlay nói ông sẽ không nhận bất cứ cú điện thoại nào nữa trừ trường hợp hết sức khẩn cấp. Nhưng nếu bất kỳ một nhà lãnh đạo nào của Việt nam hay Trung quốc gọi tới thì cần nối liên lạc với ông ngay lập tức. Sau đó ông chính thức triệu tập một cuộc họp đặc biệt của Hội đồng An Ninh Quốc gia và đề nghị Ngoại trưởng trình bày các nhận xét của mình.

Ngoại trưởng Newton Fischer đã mô tả các cuộc tấn công của Trung quốc và kết luận đó là một trận tập kích nhưng yếu tố bất ngờ về quân sự không cao lắm và không phải là không thể lường trước được điều này. Từ nhiều năm qua Trung quốc đã công khai tuyên bố các yêu sách và thách thức về chủ quyền đối với vùng biển Nam Trung hoa. Sau khi Đặng Tiểu Bình từ giã quyền lực, chính sách của Trung quốc đã chuyển sang hướng chủ nghĩa dân tộc một cách mạnh mẽ và không thể đảo ngược được. Với việc cải tổ lại quân đội và mua sắm nhiều vũ khí mới, chắc chắn chẳng sớm thì muộn, Giải phóng quân nhân dân Trung quốc sẽ làm một cái gì đó để chứng tỏ vai trò của mình.

Fischer nhấn mạnh:

- Chủ tịch Vương không phải là một nhà độc tài điên rồ. Ông ta là một chiến lược gia sắc sảo, nắm vai trò quyết định trong việc khuếch trương quyền lực của Trung quốc. Từ nhiều năm nay, Trung quốc đã phô trương sức mạnh của họ. Ngược trở lại năm 1989, tờ Nhân dân nhật báo đã nhận xét: “Đối với một quốc gia, việc giành được quyền độc lập và tự quyết, thoát khỏi ách nô dịch của nước ngoài là điều kiện tiên quyết phát triển... Một khi người dân đã đánh mất ý thức dân tộc, quốc gia và ý thức bảo vệ tổ quốc thì chắc chắn dân tộc đó sẽ bị sụp đổ về tinh thần”.

- Họ muốn gì? Tổng thống Bradlay ngắt lời.

Câu trả lời là:

- Họ đã, đang và sẽ muốn chúng ta rút khỏi châu Á, thưa ngài. Điều này được thể hiện từ lâu rồi. Chúng ta phải nhìn thẳng vào thực tế là Hoa kỳ sẽ phải đối phó với một chính quyền bán quân sự trong cuộc khủng hoảng này. Tôi có trong tay tuyên bố đầy hống hách của chủ tịch Vương về chủ quyền của họ đối với vùng biển Nam Trung hoa, bao gồm cả những đảo và quần đảo mà họ đang đòi chủ quyền. Ngài có thể dễ dàng nhận ra điều này thông qua thứ ngôn ngữ mà họ sử dụng, tôi xin đọc để ngài nghe:

“Từ lúc các tàu chiến của Việt nam đã bị giáng những đòn choáng váng sau khi xâm phạm hải phận Trung quốc hồi tháng 3 năm nay, một làn sóng chuẩn bị chiến tranh đã dấy lên khắp Việt nam.
Việt nam sẽ lãnh hậu quả tự hủy diệt nếu họ thực sự muốn một cuộc đối đầu lớn với Hải quân Trung quốc. Những năm gần đây lực lượng hải quân đại dương đã được luyện tập phối hợp kỹ càng để thực hiên nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền quốc gia chống mọi cuộc xâm lăng, đây chính là nhân tố chủ yếu hỗ trợ khả năng chiến đấu của hải quân Trung quốc.

Theo những điều khoản ghi trong Công ước Luật Biển của Liên hợp quốc được hội nghị thế giới về Luật Biển thông qua, Trung quốc có vài triệu km2 hải phận bao gồm thềm lục địa, các vùng đặc quyền kinh tế có liên quan. Khu vực biển rộng lớn này hết sức giàu có về sinh vật học, khoáng sản và các nguồn năng lượng. Giữ vững lãnh hải Trung quốc và bảo vệ những lợi ích biển của đất nước là nghĩa vụ của Hải quân Nhân dân... Khái niệm về lãnh hải luôn in sâu trong tâm trí của mỗi cán bộ và chiến sĩ Trung quốc”.

Tổng thống Bradlay trầm ngâm nghe ngoại trưởng phân tích tình hình, sau đó ông nói về nỗi lo ngại trước những yếu tố mà Trung quốc bất ngờ đòi hỏi qua các tài liệu đã được công bố. Ngoại trưởng Fischer nói thêm rằng cuộc vận động hành lang của giới kinh doanh và bộ máy quan hệ của chính phủ Trung quốc có sức thuyết phục hơn hẳn so với các nhà phân tích quân sự.

Cuộc họp bị gián đoạn bởi một bức điện khẩn từ đại sứ Hoa kỳ tại Malaixia:

“Năm chuyên gia dầu khí Hoa kỳ đã trốn thoát cùng quân lính Malaixia trong 5 phút đầu cuộc tấn công của quân Trung quốc vào vùng lãnh thổ thuộc chủ quyền Malaixia. Những người thoát nạn báo cáo rằng tàu tuần tra hải quân của họ đã nằm dưới làn đạn của Trung quốc. Về phía Malaixia có thương vong nhưng không có (nhắc lại không có) thương vong về phía người Mỹ. Phía Trung quốc đã bất ngờ khai hỏa khi họ đột kích chiếm đảo san hô vòng. Các chuyên gia dầu khí cho rằng một số đồng nghiệp của họ có thể đã bị trúng đạn. Người Malaixia đã được lệnh chủ động rút lui nếu phải đối đầu với các lực lượng kẻ thù áp đảo. Các nhân viên dần khí sẽ không (nhắc lại không) thể tiếp xúc với báo chí. Cả họ lẫn công ty của họ đều cho rằng họ có thể trở lại làm việc một khi cuộc xung đột chấm dứt”.

Fischer cho rằng Malaixia sẽ không phản ứng khi chưa tham khảo ý kiến các láng giềng thuộc Hiệp hội Các nước Đông nam Á (ASEAN). Bản thân ASEAN có thể thích đàm phán hơn là đối đầu. Do đó không thể chờ đợi một phản ứng quân sự tích cực từ những nước này. Thậm chí nếu có kết hợp với nhau thì quân đội các nước ASEAN cũng không phải là địch thủ quân sự của Trung quốc vì trong khối ASEAN chỉ có Việt nam là dám đương đầu thực sự với Trung quốc để bảo vệ chủ quyền của mình, còn ở các nước ASEAN khác, thương gia người Hoa đã nắm quyền kiểm soát hầu hết của cải quốc gia. Những thương nhân này tuy không sống ở Trung quốc nhưng họ có những mối liên hệ mật thiết với giới lãnh đạo Trung quốc để có thể giành được các hợp đồng kinh tế béo bở. Ngoại trưởng Fischer cũng nhắc tổng thống về việc một gia đình Malaixia gốc Trung quốc là một nhà đầu tư lớn trong các dịch vụ tài chính ở Maine, bang quê hương của tổng thống, ông cũng nói thêm rằng gia đình Malaysia đó đã tham dự lễ nhậm chức của tổng thống 1 tháng trước đây.

Cuộc phiêu lưu quân sự của Trung quốc đã tạo nên một mối đe dọa lớn treo trên đầu Nhật bản bởi vì toàn bộ hoạt động buôn bán của Nhật với châu Âu và Đông nam Á đều đi qua biển Nam Trung hoa. Hơn nữa, Nhật bản là một nước nhập khẩu dầu lớn vì không có nguồn cung cấp trong nước. 3/4 lượng dầu nhập khẩu của nước này đến từ Trung đông, phần còn lại từ Brunây, Inđônêxia và Ôxtrâylia.

Ngoại trưởng nói:

- Vấn đề chủ yếu là Hiệp ước An ninh với Tôkyô. Bất cứ lời nói nước đôi nào của Hoa kỳ về vấn đề này cũng sẽ gần như chắc chắn dẫn tới việc sẽ làm chấm dứt hiệp ước đã ký, hậu quả là thế giới sẽ thấy xuất hiện thêm một nước Nhật bản hung hăng quân sự ở châu Á, giống như chính nước Nhật trong thời gian trước Thế chiến II.
Thưa tổng thống, sau khi suy nghĩ cân nhắc kỹ càng, tôi xin đưa ra lời khuyên đối với ngài là chúng ta nên hành động rất thận trọng ở khu vực này, đặc biệt là đối với Nhật bản. Chúng ta đã có một liên minh quân sự với Nhật từ năm 1960. Người ta không nên vứt bỏ một mối quan hệ như vậy một cách nông nổi. Tôi biết có một số người, trong đó có cả những người đang ngồi ở đây nói rằng Trung quốc quan trọng hơn, nhưng chúng ta cần phải lưu ý rằng người Nhật đã là những người bạn rất tốt đối với Hoa kỳ.

Tiếp đó tổng thống quay sang cố vấn an ninh quốc gia Martin Weinstein, người đã giới hạn bản báo cáo của ông ở những hoạt động thu thập tình báo của cả hai chính phủ.

- Chúng ta đã đặt một mạng lưới vệ tinh trùm khắp khu vực này khi các cuộc tấn công bắt đầu. Hiện nay các máy bay AWACS và các tuần dương hạm Aegis cùng với một tàu sân bay của chúng ta đang hoạt động liên tục ngoài khơi Philippine. Không có một hành động nào của Trung quốc thoát khỏi sự theo dõi của chúng ta. Tôi hài lòng với hệ thống IMINT và SIGINT( ) của chúng ta. Trung quốc cũng có những vệ tinh của riêng họ nhưng kỹ thuật do thám vệ tinh của họ vừa lạc hậu vừa không hoàn hảo. Chúng ta có thể chắc chắn rằng vệ tinh của họ không thể theo dõi được tất cả mọi chuyện. Nhưng chúng ta cũng không biết là họ đã không phát hiện được cái gì.

Nhược điểm trong hoạt động của chúng ta là hệ thống HUMINT( ). Chúng ta chẳnng có điệp viên siêu hạng nào hoạt động ở Bắc Kinh. Chúng ta cũng không có ai ở bên trong Trung Nam Hải. Chúng ta không biết Vương Phong đang nghĩ gì. Liệu có những chia rẽ giữa ông ta và những người có thế lực khác trong chính phủ không? Bộ Ngoại thương và Hợp tác Kinh tế (MOFTEC) ủng hộ đến mức nào đối với hành động của PLA vì các hoạt động này gây ra những nguy hại cao nhất đối với nền kinh tế.

Ở hầu hết các nước khác, kể cả Liên xô khi nó còn tồn tại, chúng ta đã luôn có đủ thông tin tình báo, chúng ta đã thu thập được nhiều mảnh trong trò chơi ghép hình. Chúng ta đưa được nhiều điệp viên vào để xây nên những mạng lưới tình báo rất tốt. Nhưng chúng ta lại không có cái đó tại bất cứ nơi quan trọng nào ở Trung quốc. Trung Nam Hải là một thành lũy bất khả xâm phạm. Thông tin tình báo nhiều nhất mà chúng ta có chủ yếu là từ con cái các quan chức sống ở đó. Rất nhiều người trong số họ đã bay sang đây và các điệp viên của chúng ta tìm cách đánh bạn với họ để moi tin. Nhưng đó chỉ là những tin tức ở dạng ngồi lê đôi mách. Thỉnh thoảng cũng có một ai đó đánh cắp và bán một tài liệu cho tờ New York Times hay cho một người nào đó nhưng những nguồn tin này cũng không có giá trị lắm.

- Thế hoạt động tình báo của Trung quốc ở nước ta như thế nào? Họ biết gì về chúng ta? Tổng thống hỏi.
Weinstein nhắc đến những lưu ý của ông:

- Hoạt động gián điệp của Trung quốc được điều hành thông qua Bộ An ninh Quốc gia (Ministry of State Security - MSS)( ). Chúng tôi cho rằng chỉ riêng ở Hoa kỳ, MSS sử dụng khoảng 1.500 nhà ngoại giao và đại diện thương mại Trung quốc, ngoài ra 90 tổ chức và văn phòng khác của Trung quốc và 20.000 sinh viên Trung quốc đến đây theo học hàng năm cũng tham gia các hoạt động gián điệp. Những người này hoặc là được tuyển mộ để thu thập tình báo trong thời gian ở đây hoặc sẽ được phỏng vấn khi trở về Trung quốc. Nếu họ không hợp tác với MSS thì gia đình họ sẽ phải chịu nhiều sức ép như mất việc làm, mất chỗ ở và thiếu hụt chăm sóc y tế... Đại loại như vậy. Thêm vào đấy, hàng năm họ còn cử đến phía chúng ta khoảng 15.000 điệp viên nằm trong hơn 3.000 phái đoàn đại biểu. Những người này cũng bắt buộc phải hợp tác với MSS như thế. Ngoài ra, MSS còn có một cộng đồng vài triệu Hoa kiều tại Mỹ. Tóm lại, thưa tổng thống, nếu chúng ta chính sách thù địch với Cộng hòa Nhân dân Trung hoa thì họ có thể có gián điệp ở mọi thành phố của nước Mỹ.

Bradlay quay sang Peter Ray, giám đốc CIA:

- Ông Peter, cho đến nay, ông có thể nói cho tôi về những gì họ đã biết mà đáng ra họ không được biết?
Giám đốc CIA thận trọng đáp:

- Tôi có khá nhiều tài liệu để nói với ngài về điều này. Tất cả chúng ta ở đây đều nhớ đến những nỗ lực của người Trung quốc trong việc chi phối việc gây quỹ ủng hộ chiến dịch bầu cử tổng thống vào năm 1996. Trong chiến dịch đó họ đã giành được sự đồng thuận từ cấp cao ở ngay tại Nhà Trắng. Nếu chúng ta quay lại so sánh việc này với những thất bại của tình báo Hoa kỳ những năm cuối thập kỷ 1960, có thể thấy rõ là hai năm trước khi Richard Nixon vạch lại chính sách của Hoa kỳ đối với Trung quốc, những người Cộng sản Trung quốc đã nắm được việc Nixon mong muốn có các quan hệ ngoại giao với họ. Năm 1970 một trong các nhà phân tích của chúng ta là Larry Chin Wu-tai, đã đưa cho họ một tài liệu mật phác thảo kế hoạch của Nixon. Nhờ đó người Trung quốc đã có thể điều chỉnh chính sách đối ngoại của họ cho phù hợp. Chúng ta nghĩ là chúng ta gây bất ngờ cho họ. Nhưng lúc nào họ cũng qua mặt chúng ta. Larry Chin đã làm việc trong CIA trong 37 năm liền cho đến khi ông ta bị truy tố năm 1981.

- Ông nói với tôi là họ có các điệp viên trong Chính phủ của chúng ta?

- Tôi nói với ngài, thưa tổng thống, rằng chúng ta không có người của mình nằm trong nội bộ của họ. Chúng ta không biết liệu họ có cài người của họ trong chúng ta hay không? MSS tích cực tìm cách thâm nhập các cơ quan tình báo và cơ quan hoạch định chính sách của Hoa kỳ. Ngay mới đây thôi, chúng ta đã phải đưa ra khỏi sứ quán ở Bắc Kinh một sĩ quan liên lạc. Họ đã tìm cách tuyển mộ anh ta. Nếu họ thành công, họ sẽ tiếp cận được tất cả thông tin của sứ quán. Chúng ta hoàn toàn chắc chắn là họ sẽ tiến hành nghe trộm tất cả các cuộc điện thoại. Chúng ta đang theo dõi. Nhưng HUMINT trong xã hội Trung quốc là điều rất khó khăn.

Mũi đột kích khác trong hoạt động tình báo của người Trung quốc là vấn đề bí quyết kỹ thuật công nghệ. Chính nhờ có các công nghệ hiện đại của Hoa kỳ mà không quân và hải quân Trung Quôc mới có thể tiến hành được các cuộc không kích ở biển Nam Trung hoa. Thực sự chúng ta cần phải ngưỡng mộ lòng can đảm của các điệp viên công nghệ Trung quốc. Vào cuối những năm 1980, Công ty xuất nhập khẩu công nghệ hàng không Trung quốc (CATIC) đã mua lại một công ty chuyên chế tạo các bộ phận của máy bay ở Seattle, gọi là Công ty Mamco Manufacturing Inc., lúc đó Mamco có công nghệ tiếp nhiên liệu trên không có thể cung cấp cho lực lượng không quân Trung quốc. Hồi tháng 2 năm 1990, chúng ta đã đóng cửa hoạt động của công ty này. Nhưng ngài hãy nhìn vào số liệu về các hãng thiết kế, các công ty công nghệ Hoa kỳ hiện đang thuộc sở hữu của các công ty Trung quốc. Tất cả các công ty Trung quốc đó đều lấy ngân sách hoạt động từ ngân sách Đảng Cộng sản Trung quốc và họ trực tiếp phải chịu trách nhiệm trước Đảng cộng sản về hoạt động của họ. Đây thực chất là chính sách buôn bán, phụ thuộc lẫn nhau và dính líu ngầm. Nhưng đối với tôi, trong tối nay, tôi thấy đó dường như là một sự thâm nhập của kẻ thù vào đất nước của chúng ta.

Ông kết thúc:

- Một vấn đề nữa cũng thuộc phạm vi quan tâm của các tham mưu trưởng liên quân. Đó là việc các hoạt động tình báo của PLA đã được tăng cường khắp biên giới trên đất liền với Việt nam. Trong tháng qua đã có những vụ ám sát cán bộ cấp thấp, các vụ gài mìn, giết hại gia súc. Tất cả không nằm xa hơn 5 dặm phía bên kia biên giới… Một lính Việt nam bị bắt cóc và bị tra tấn bắt phải khai ra mệnh lệnh chiến đấu của Việt nam nhưng anh này đã trốn thoát.

- Ông nói gì?

- Chúng tôi đang theo dõi mọi tình hình trên biên giới Việt-Trung, thưa tổng thống.
Bradlay yêu cầu Chủ tịch tham mưu trưởng liên quân cho biết đánh giá của mình.

- Chúng ta không có gì phải nghi ngờ về khả năng Hoa kỳ có thể giành lại quyền kiểm soát đối với các cơ sở khai thác dầu khí ở Trường sa và Hoàng sa cũng như việc khai thông lại tuyến đường biển Nam Trung hoa. 2 nhóm tàu chở sân bay đang trên đường tiến về khu vực xung đột và sẽ có mặt ở đó trong vòng 24 giờ nữa. Thủy quân lục chiến Trung quốc chiếm các điểm khai thác dầu. Không dễ dàng gì khi phải chiếm lại các cứ điểm này. Chắc là một vài giếng dầu sẽ bị phá hủy theo kiểu Irắc, điều này có thể dẫn đến một thảm họa môi trường. Các tàu mặt nước và tàu ngầm của hải quân Trung quốc cũng đã xuất hiện tại các điểm xung yếu trên biển Nam Trung hoa, đó là các eo biển Malacca, Sunda và quan trọng nhất là Lombok, nơi nguồn cung cấp dầu cho Nhật phải đi qua đó. Cách đây vài phút chủ tịch Vương đã trích dẫn Luật Các Vùng Biển của Trung quốc năm 1992, cấm các tàu quân sự và tàu chạy bằng động cơ hạt nhân đi qua khu vực. Chỉ có tàu thương mại mới được phép vào ra vùng biển này.

Tổng thống ngắt lời:

- Mọi chuyện ra sao?

- Một số tàu chở hàng không theo tuyến nhất định thì vẫn được qua lại. Các hãng hàng hải lớn đang chỉ thị các thuyền trưởng của mình ngừng các chuyến đi.

Tổng thống nói:

- Vậy thì, tôi cho rằng nội dung thảo luận tối nay là: lệnh phong tỏa của Trung quốc sẽ không chỉ ảnh hưởng tới hoạt động buôn bán thương mại của Nhật hay Đông Á thôi, mà nó còn ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động buôn bán thương mại của Hoa kỳ nữa. Chúng ta có rất nhiều chuyện phải giải quyết dọc những tuyến đường biển này. Với việc cho rằng lợi ích quốc gia của Hoa kỳ bị đe dọa, suy nghĩ của chúng ta sẽ trở nên rõ ràng hơn. Câu hỏi tiếp theo của tôi là một sự nối tiếp đương nhiên. Điều gì xảy ra nếu chúng ta điều các tàu sân bay tiến vào vùng biển Nam Trung hoa?

- Suy cho cùng, Trung quốc sẽ không thể tự vệ được. Nhưng tình hình sẽ không giống như tình trạng đối đầu ở Đài loan năm 1996. Tôi hiểu rằng sau vụ đó PLA đã đưa ra một khẩu hiểu là “Thà chiến đấu và đổ máu còn hơn là chịu nhục trước cường quyền ngoại bang”. Do vậy, trong cuộc khủng hoảng này chúng ta sẽ thắng nhưng có thể phải chịu thương vong nặng nề. Lực lượng biệt kích hải quân SEALS (Chó Biển) của chúng ta sẽ phải chiến đấu giáp lá cà để lấy lại các bãi đá ngầm. Không có lý do gì để tin rằng lính biệt kích Trung quốc sẽ không chiến đấu đến cùng. Trung quốc có thể điều 15 -20 tàu chiến tham gia các trận đánh trên biển. Chúng ta có thể tiêu diệt cả 19 tàu trong số đó nhưng chỉ cần chiếc còn lại phóng trúng hai quả ngư lôi là có thể giết nhiều nhân viên của chúng ta.

Cho đến nay chúng ta không chắc chắn lắm về việc liệu các đồng minh trong khu vực có ủng hộ ta hay không? Đông nam Á đã trở nên thịnh vượng như ngày hôm nay chính là nhờ vào việc áp dụng chủ nghĩa thực dụng và chính sách trung lập. Nếu họ tin rằng Trung quốc sẽ giành thắng lợi, họ sẽ không để chúng ta sử dụng các cảng và sân bay của họ.

Trên thực tế, thưa tổng thống, Trung quốc đang thách thức chúng ta hoặc phải tham gia cuộc chiến tranh này hoặc phải từ bỏ vai trò an ninh của chúng ta ở châu Á. Cái mà họ thiếu trong huấn luyện và công nghệ thì họ bù lại bằng những viên đạn và quân số đông đảo. Họ còn có đất để triển khai hoạt động về phía họ”.
Bà Bernadtte Lin, Bộ trưởng Thương mại, trình bày những yếu tố chi phối quan hệ Trung – Mỹ, bà bắt đầu với một vẻ riêng tư:

- Tất cả chúng ta đã nghe đánh giá của CIA về các hoạt động thu thập tình báo của Trung quốc ở đây. Tôi muốn nhấn mạnh một điểm. Xin đừng có khủng bố tinh thần. Đừng để lộ cho giới báo chí rằng mọi người Trung quốc đều có thể là một gián điệp. Tôi là một người Mỹ gốc Hoa. Khi còn nhỏ, tôi đã trốn khỏi Thượng Hải năm 1952. Chính sách nhập cư của chúng ta không phải là không có những nguy cơ. Chúng ta hãy chấp nhận những nguy cơ và đừng có tạo ra một phản ứng theo kiểu phản xạ bánh chè có thể ảnh hưởng đến cuộc sống của hàng trăm nghìn công dân Hoa kỳ chỉ vì họ trông giống người Trung quốc. Sẽ không phải là một chuyến đi dễ dàng cho bất cứ ai trong chúng ta cho đến khi cuộc khủng hoảng này kết thúc.

- Chúng tôi hiểu ý bà, thưa bà Bộ trưởng. Tổng thống trả lời.

- Bây giờ, tôi sẽ nói thẳng - bà Lin tiếp tục - Hợp chủng quốc Hoa kỳ không muốn đối đầu với Trung quốc. Đất nước này có quá nhiều cái để mất. Vào giữa những năm 1990, Trung quốc đã bán cho chúng ta số hàng hóa trị giá 30 tỉ USD. Chúng ta đã bán lại 9 tỉ UDS cho họ, điều này có nghĩa là nếu xảy ra một cuộc chiến tranh thương mại thì chúng ta sẽ thắng. Kể từ đó đến nay thâm hụt cán cân thương mại đã được thu hẹp lại rất nhiều nhưng vẫn chưa thể cân bằng được, Trung quốc đã áp dụng chiến lược đa dạng hóa để hàng hóa xuất khẩu của họ bán được với số lượng lớn tại các thị trường Đông nam Á, thị trường châu Âu và các nước Mỹ Latinh.

Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta không mua hàng Trung quốc nữa? Chắc chắn Trung quốc sẽ bị tổn thương nặng nề và nhiều người sẽ bị mất việc. Nhưng họ không bị lụn bại. Nếu Trung quốc ngừng mua hàng của Hoa kỳ, thưa tổng thống, thì chúng ta có thể phải chịu thiệt hại khoảng 15 tỉ USD trong năm nay. Hiện tại có 15 tiểu bang mà nền kinh tế của chúng phụ thuộc nặng nề vào buôn bán với Trung quốc. Tôi sẽ đưa ra những ví dụ. Ở California, hàng xuất sang Trung quốc duy trì việc làm cho 216.000 người. Ở Seattle, Washington, là 112.000 người, nhiều người trong họ làm cho hãng Boeing. Ở Arizona là 16.000 người. Ở New York, 100.000 người. Rõ ràng, sẽ có một ảnh hưởng chính trị nhất định trong nước do nhiều gia đình phải chịu tác động từu cuộc chiến tranh này. Điều đó sẽ được cử tri phản ánh trong cuộc bầu cử tới. Và để cho ngài có một ý niệm, thì California có 52 ghế ở Quốc Hội trong cuộc bầu cử tới. Washington có 9 ghế; Arizona 6; New York 31; Florida với 32.000 việc làm bị lâm nguy, có 23 ghế. Khắp nước Mỹ có 469 ghế mà những đại diện của nó sẽ đưa vấn đề buôn bán với Trung quốc vào cương lĩnh bầu cử của họ.

Đúng là ở Trung quốc sẽ có thêm hàng triệu người nữa sẽ bị mất việc. Tất cả những người nông dân này, những người đã từ bỏ ruộng đồng của họ để lập ra một nhà máy sản xuất Búp Bê Barbie, họ sẽ làm gì? Thưa tổng thống, tôi có thể nói ngay cho ngài biết điều mà họ sẽ không làm. Họ sẽ không phản kháng. Họ sẽ không bỏ phiếu chống chính phủ Trung quốc, đơn giản chỉ vì họ không thể làm như thế. Nhưng ở khắp nước Mỹ, có khoảng 1,25 triệu công nhân có việc làm nhờ vào các quan hệ buôn bán với Trung quốc. Hãy cân nhắc đến các gia đình họ và những người phụ thuộc vào họ, điều này có nghĩa là sẽ có tới khoảng 5 triệu người Mỹ sẽ phải chịu thiệt hại nghiêm trọng nếu chúng ta để cho cuộc khủng hoảng này trở nên trầm trọng hơn.

Hiện có một số công ty cổ phần thượng hạng coi Trung quốc là một phần không thể thiếu được trong chính sách phát triển và tồn tại của họ. Hãng Boeing ước tính rằng trị giá toàn bộ thị trường bán máy bay hành khách cho Trung quốc tới năm 2013 sẽ là 66 tỉ USD. Các công ty khác như Motorola và AT & T cũng có những dự án bán hàng tương tự. Những khoản đầu tư hiện nay vào Trung quốc là rất lớn: Motorola đã đầu tư 1,2 tỉ USD ở Trung quốc và hiện đang sản xuất vi mạch vi tính mới nhất ở đó. Cả Hewlett-Packard lẫn IBM cũng có những khoản đầu tư trị giá hàng trăm triệu USD. Nhiều nhà sản xuất ô tô đã đầu tư mạnh vào Trung quốc – dẫn đầu là Ford với 250 triệu USD cho vào 3 nhà máy sản xuất phụ tùng ô tô. Tổng cộng 10 nhà đầu tư hàng đầu của chúng ta đã đầu tư hơn 4 tỉ USD ở Trung quốc, tương lai khối lượng đầu tư sẽ còn tăng lên nữa.

Thưa tổng thống, tôi đã chứng kiến khi tổng thống Jimmy Carter tìm cách ngăn cản việc bán lúa mì cho người Nga khiến cho vụ làm ăn này đã rơi vào tay người Ôxtrâylia và người Canada. Tôi đã chứng kiến việc tổng thống Ronald Reagan đã tìm cách ngăn chặn dự án xây dựng một đường ống dẫn khí tự nhiên ở Liên xô cũ làm cho hãng Caterpillar của chúng ta gần như bị phá sản. Và tôi đã chứng kiến khi tổng thống Bill Clinton đã phải cân nhắc kỹ như thế nào về quy chế Tối huệ quốc dành cho Trung quốc. Bản thân ông cũng đã học được nhiều bài học từ những sự kiện như vậy. Sự thật đơn giản là, càng ngày, tiền bạc chứ không phải chiến tranh, sẽ là vấn đề chính yếu trong các chính sách đối ngoại. Vụ rắc rối xảy ra ở biển Nam Trung hoa là điều đáng tiếc nhưng nó là điều không thể tránh được.

Tokyo, Bộ Ngoại giao Nhật bảnGiờ địa phương: 12h00’ Chủ Nhật 18/02/2005
Giờ quốc tế: 03h00’ Chủ Nhật 18/02/2005

Chiếc công xa của Ngoại trưởng Kimura chạy ra khỏi dinh thự của thủ tướng và hướng về Gaimusho (Bộ Ngoại giao) ở khu Kasumigaseki. Những cánh cổng thép của tòa nhà Bộ Ngoại giao mở ra khi chiếc Nissan President của Kimura tiến đến gần. Người gác cổng kính cẩn cúi mình chào ngay lối vào cổng chính.

Kimura kiên nhẫn đợi ngài Richard Monroe, đại sứ Hoa kỳ tại Nhật bản. Kimura không thích Monroe. Ông ta quá vô ý. Ông ta không hiểu được những tác dụng của sự im lặng. Tuy nhiên ông ta là người cần được coi trọng. Monroe là một người bạn gần gũi của tổng thống Hoa kỳ. Chính Monroe đã giúp tổng thống giành được lá phiếu của người Ailen ở Boston, nơi ông là chủ nhân của hãng Boston Analytics Inc., một công ty thiết kế phần mềm máy tính. Bản thân Monroe cũng là một người tích cực quyên góp tài chính cho ngân sách đảng Cộng hòa.

Monroe đi bộ vào văn phòng của Kimura, dường như ông ta vừa mới rời sân tennis. Vừa rối rít xin lỗi, vị đại sứ Hoa kỳ vừa giải thích rằng ông nhận được lời đề nghị của Bộ Ngoại giao Nhật bản về việc tới dự cuộc gặp này đúng lúc ông ta còn đang chơi quần vợt tại nhà một người bạn. Kimura, với nụ cười nửa miệng, nghiêng đầu về phía vị khách và ra hiệu mời ông ta ngồi xuống, sau đó cất giọng nhẹ nhàng nói:

- Thưa ngài đại sứ, chúng tôi dường như có một... chút khó khăn riêng ở biển Nam Trung hoa. Chính phủ tôi hết sức lo lắng theo dõi những hành động của Trung quốc. Chúng tôi tin rằng quyết định mới đây của Trung quốc về việc chiếm giữ các cơ sở dầu khí hiện đang được khai thác ở biển Nam Trung hoa, cũng như cuộc tấn công không có lý do xác đáng của họ nhằm vào Việt nam đã gây ra một mối đe dọa lớn đến những lợi ích sống còn của chúng tôi ở khu vực và trực tiếp ảnh hưởng đến an ninh của Nhật bản. Do vậy, Chính phủ Nhật bản đã chỉ thị cho tôi phải viện đến Điều 6 trong hiệp ước an ninh chung đã ký giữa hai nước của chúng ta để chuyển đến ngài và qua ngài, chuyển đến Chính phủ Hoa kỳ lời khẳng định quan điểm của chúng tôi. Chúng tôi muốn quay trở lại nguyên trạng trước đây( ); chúng tôi muốn Trung quốc rút khỏi biển Nam Trung hoa; chúng tôi muốn các ngài phái một nhóm tàu sân bay đến khu vực này để hỗ trợ cho những yêu cầu đó.

- Vâng, tôi nghe rõ điều ngài nói, thưa ngài Ngoại trưởng - Đại sứ Monroe đáp - Tôi sẽ báo cáo ngay điều này cho tổng thống.

Nửa giờ sau, đại sứ Trung quốc bước vào phòng họp của Ngoại trưởng Nhật. Ông Bạc Ân Chu là một mẫu nhà ngoại giao khổ hạnh, hay ít nhất là ông cũng muốn được coi là như vậy. Trên thực tế ông thường làm mọi người xung quanh cảm thấy rất khó chịu. Ông có thói quen ghé miệng vào sát tai người nghe cứ như là ông sắp tiết lộ một sự thật tối hậu nào đó, nhưng rồi sau đó ông chỉ tuôn ra toàn là những gì mà ông đã đọc được trên tờ Nhân dân nhật báo sáng ngày hôm đó. Những bức điện tín ông gửi cho Bắc Kinh rất nhạt nhẽo nhưng chính xác về những gì ông nghe ngóng được.

- Ngài đại sứ, thật quý hóa ngài đã đến khi được báo trước gấp gáp như vậy - Kimura nói, cố tỏ ra quan tâm.

- Không sao, ngài Ngoại trưởng. Đến thăm Bộ Ngoại giao luôn luôn là một vinh dự - Bạc Ân Chu đáp.

- Chúng tôi... lấy làm bối rối bởi những hoạt động của nước ngài ở biển Nam Trung hoa. Ngài có lời giải thích nào cho chúng tôi không? Kimura đưa ra lời thăm dò.

- Điều này chẳng có gì làm cho chính phủ của ngài phải lo ngại cả, thưa ngài Bộ trưởng - Bạc bắt đầu - Chủ quyền của Trung quốc đối với biển Nam Trung hoa là không thay đổi và có tính chất lịch sử. Đơn giản chúng tôi chỉ tìm cách hợp pháp hóa những vấn đề đã tồn tại trên thực tế trong suốt hai nghìn năm qua( ). Việc này không thể hiện mối đe dọa nào đối với Nhật bản. Trung quốc cho rằng mọi tàu thuyền thương mại đều có thể tự do đi lại trên những tuyến hàng hải đã được cộng đồng quốc tế công nhận, điều đó vẫn được tôn trọng ở vùng biển Nam Trung hoa.

- Và cả quyền sở hữu tài sản? Kimura hỏi.

- Biển Nam Trung hoa và tất cả những gì có dưới mặt biển đó đều thuộc chủ quyền của Trung quốc. Dĩ nhiên đó là một tuyên bố của tương lai. Chúng tôi không phải không ý thức gì về các cơ sở dầu khí đang hoạt động trong vùng biển này. Chúng tôi được biết rằng sẽ không có sự thay đổi về quyền sở hữu tài sản.

- Hãy nói với chính phủ ngài rằng mối quan tâm của chúng tôi là an ninh kinh tế - Kimura ngắt lời - Hầu như tất cả dầu nhập khẩu của chúng tôi đều đi qua biển Nam Trung hoa. Một mối đe dọa đối với khu vực đó cũng đồng nghĩa với việc sẽ gây ra mối đe dọa đối với Nhật.

Trên đường trở lại dinh thủ tướng, Kimura nhận thấy một hàng dài lái xe đang chờ mua xăng tại một một trạm xăng dầu.

Lược thuật :

Những mục tiêu tài chính của Trung quốc trong chiến tranh

Tướng Triệu Nhất ( ) năm nay khoảng gần 60 tuổi, dáng người gầy gò thấp bé, đúng gốc người miền Nam Trung quốc. Là một cán bộ chỉ huy kỳ cựu phụ trách Tổng cục Hậu cần thuộc Bộ Tổng tham mưu (General Staff Department - GSD), ông cũng là người đặt ra kế hoạch tài trợ cho chiến dịch Đòn Rồng bằng cách lôi kéo, vận động các thị trường tài chính thế giới.

Triệu Nhất đã có một sự nghiệp đáng chú ý trong PLA. Dưới cơ chế nổi tiếng bảo thủ của quân đội, việc ông vươn lên hàng ngũ lãnh đạo một cách không bình thường sau khi vào làm việc ở cơ quan này ở độ tuổi 33 muộn màng đã khiến ông được nhìn nhận như một nhân vật đặc biệt. Giống như nhiều người thuộc thế hệ ông, kể cả chủ tịch Vương Phong, ông cũng sinh ra ở Diên An, Tuy nhiên theo truyền thống Trung quốc thì quê hương chính thức của ông, nơi có ngôi nhà tổ tiên ông đã sống, là ở Thuận Đức, thuộc châu thổ sông Châu tỉnh Quảng đông. Cha của Triệu Nhất là Triệu Bình( ) cũng đã từng tham gia cuộc Vạn lý Trường chinh nổi tiếng và từng làm được việc gần gũi bên cạnh Mao Trạch Đông. Ở Bắc Kinh sau Cách mạng, Triệu gia đã phát đạt, bản thân Triệu Bình được phong hàm Nguyên soái của PLA; gia đình Triệu sống trong một biệt thự lớn ở Trung Nam Hải. Triệu Nhất lớn lên cùng với đám con cái của Lưu Thiếu Kỳ, Bành Chân và Đặng Tiểu Bình. Cuộc sống đầy đặc quyền đặc lợi của Triệu gia bỗng chốc bị chấm dứt vào năm 1967 khi Mao phát động cuộc Cách Mạng Văn Hóa Vô Sản Vĩ Đại làm đảo lộn cuộc sống của hơn 800 triệu nhân dân Trung quốc. Các báo chữ to của Hồng vệ binh đã tố cáo Triệu gia sống một cuộc sống đặc quyền đặc lợi theo kiểu tư sản. Quả thực lúc đó Triệu Nhất đã từng học cưỡi ngựa và lái môtô – đây là những trò tiêu khiển vượt quá tầm suy nghĩ của người dân Bắc Kinh bình thường. Triệu bị tố cáo tiêm nhiễm đời sống tư sản vào lúc ông đang học tại trường Đại học Bắc Kinh. Đến đầu năm 1967, ông mất liên lạc với cha mẹ và hai người em trai của mình. Triệu Nhất chỉ được gặp lại bà mẹ vào năm 1971, ba năm sau khi Triệu Bình đã chết. Trong “những năm tháng mất mát” này, Triệu đã sống một cuộc sống của kẻ trốn tránh. Ông đã dùng một cái tên giả để tìm đường đến Quảng đông và vào làm việc trên một chiếc tàu chạy trên sông Châu. Gia đình ông ở Thuận Đức đã cố tìm kiếm một sự bảo vệ nào đó giành cho Triệu Nhất, nhưng cuối cùng anh thanh niên Triệu vẫn bị bắt giữ và bị giam trong một trung tâm giam giữ thanh niên. Nếu không có những cố gắng đặc biệt của Chu Ân Lai thì chắc chắn ông đã mòn mỏi tiêu phí nhiều năm trong trại giam. Chu đã tìm thấy người con trai cuối cùng của Triệu gia và tìm cách bảo vệ ông. Đó là vào năm 1973.

Tổng cục Hậu cần thuộc Bộ Tổng tham mưu nằm dưới quyền điều hành của Đại tướng Triệu Nhất có trách nhiệm giám sát các xí nghiệp công nghiệp và các công ty tài chính thuộc Cục Quân trang của PLA. Kể từ thời các Hoàng đế xa xưa, quân đội ở Trung quốc đã được yêu cầu phải tự lo ăn lo mặc. Nhưng dưới thời chủ nghĩa Cộng sản thì quân Giải phóng nhân dân Trung quốc còn đưa truyền thống này phát triển xa hơn nữa. Quân đội tham nhập vào xí nghiệp công nghiệp và các công ty tài chính dưới mọi hình thức và ở mọi ngành nghề: thiết kế công trình, dược phẩm, đóng tàu, hàng không, phóng vệ tinh, sản xuất xe cộ, mua bán cổ phần chứng khoán và hoạt động ngân hàng. Lợi nhuận từ những công ty này được được bổ sung cho ngân sách quốc phòng. Chính nhờ các hoạt động kinh tế như vậy mà quân đội đã có đủ tiền để mua sắm nhiều tài sản có giá trị, như tàu khu trục Vazhny lớp Sovremenny có mang tên lửa của Nga, tiến hành hoạt động tài trợ cho sự hợp tác về hàng không quân sự, về hải quân giữa Trung quốc với Nga

Bộ Tổng tham mưu là nhà của Triệu. Ông đã dành cả sự nghiệp của mình cho ngôi nhà đó và được tiếng là một trong những nhà tài phiệt thông minh nhất trong quân đội. Các đồng chí của ông đều cho rằng sự thành đạt của tướng Triệu chính là kết quả của việc mài giũa tính lanh lợi tinh tường tự nhiên của người Quảng đông trước đồng tiền bằng những kinh nghiệm Triệu đã thu được trong cuộc sống đầy long đong trước đây của chính ông.

Ngay từ lúc những buổi họp nội bộ đầu tiên để thảo luận về việc tiến hành chiến dịch Đòn Rồng, Triệu đã xác định rõ vai trò của mình và quyết định sẽ trở thành người điều khiển chương trình kiếm tiền cho PLA. Ông hiểu rằng việc biết trước thời điểm Trung quốc tấn công Việt nam và đánh chiếm biển Nam Trung hoa sẽ giúp ông có được những lợi thế to lớn trên các thị trường tài chính toàn cầu. Đây là một vụ áp-phe béo bở cần phải được cấp lãnh đạo tối cao phê duyệt, vì kế hoạch đó không phải là không có rủi ro. Để tiến hành phi vụ làm ăn này cần phải vạch ra được một kế hoạch chi tiết và tỉ mỉ nhất nhưng cũng phải bí mật nhất. Cuộc họp đầu tiên giữa tướng Triệu với Chủ tịch Vương Phong để bàn về kế hoạch này diễn ra sáu tuần trước khi khai hỏa chiến dịch Đòn Rồng. Lúc đó ông đã giải thích cho Chủ tịch cơ chế sử dụng thông tin để thúc đẩy các thị trường tài chính như thế nào và theo cơ chế đó, các nhà đầu tư chạy tán loạn giống như những bầy súc vật ra làm sao, họ sẽ hết đổ xô về hướng này rồi lại giạt về hướng khác nhưng luôn có xu hướng cụm lại với nhau. Trong kinh doanh thị trường tài chính, thông tin là chìa khóa dẫn đến thành công. Một quyết định chính xác về việc đặt mua hay đặt bán cổ phiếu được đưa ra trước khi tiến hành chiến dịch Đòn Rồng có thể đem lại nhiều triệu đô la lợi nhuận chỉ sau một đêm.

- Ý kiến của đồng chí thật tuyệt vời! - Chủ tịch nói - Đồng chí cần bao nhiêu vốn? 50 tỉ đôla đủ không?

- Không, thưa Vương Chủ tịch, 50 tỷ là số tiến quá lớn. Để kiếm được số tiền mà chúng ta đã nghĩ đến, ta cần duy trì cho được khả năng thanh toán của các bên đối tác. 50 tỉ đôla sẽ gây ra có nguy cơ làm lụn bại quá nhiều công ty chứng khoán. Đồng chí còn nhớ vụ ngân hàng Barings chứ?

- Ngân hàng Barings? Chủ tịch cau mày.

Tướng Triệu giải thích:

- Cách đây gần 10 năm, một trụ cột của hệ thống ngân hàng nước Anh đã sụp đổ sau khi bị lỗ gần 1 tỉ bảng. Chắc chắn phải có một ai đó khác, hoặc một nhóm các ngân hàng hay tổ chức tài chính nào đó là đối tác của ngân hàng Barings trong vụ làm ăn này đã kiếm được 1 tỉ bảng. Thị trường tài chính là nơi diễn ra thứ trò chơi mà bên này được bao nhiêu thì bên kia mất bấy nhiêu, thưa đồng chí Chủ tịch. Phải có một ai đó thắng và một ai đó thua, tổng hòa thắng thua là bằng không. Khi chúng ta thắng, một ai đó sẽ phải thua. Nhưng hệ thống tài chính toàn cầu không thể tồn tại được nếu xảy ra tới 30 vụ Barings. Việc làm sụp đổ hệ thống tài chính thế giới không phải là mục tiêu chiến tranh của chúng ta. Điều đó không có lợi cho Trung quốc. Do vậy, chúng ta cần có thái độ ôn hòa hơn để đưa ra những mục tiêu có tính chất phù hợp. Chúng ta cũng phải đầu tư vào những thị trường mà ở đó các chính phủ tích cực hoạt động nhất – chủ yếu là thị trường ngoại tệ. Năm 1992 chính phủ Anh đã mất trắng hàng tỉ bảng vào tay các nhà kinh doanh tiền tệ khi chính phủ này cố gắng giữ cho đồng bảng Anh nằm trong hệ thống tiền tệ châu Âu. Chúng ta chưa rõ có thể kiếm được bao nhiêu lợi nhuận nhưng tôi cho rằng chúng ta có thể tài trợ phần lớn chi phí tiến hành chiến dịch Đòn Rồng nếu mạnh dạn thực hiện một số giao dịch được vạch kế hoạch cẩn thận.

Rất nhanh chóng Vương chủ tịch đã bị thuyết phục và chấp nhận kế hoạch do tướng Triệu trình bày, ông chỉ thị cho Triệu tiến hành những công việc chuẩn bị chi tiết. Chủ tịch cũng đảm bảo rằng Triệu sẽ được thông tin về tất cả những diễn biến liên quan đến Chiến dịch Đòn Rồng. Được chấp nhận, Triệu hành động rất nhanh. Việc làm trước hết của ông là gọi điện tới Damian Phillips, Chủ tịch công ty chứng khoán First China Securitiescó trụ sở chính đặt tại Hồng công.

First China Securities bắt đầu nổi tiếng vào thời điểm Anh chuẩn bị trao trả Hồng công cho Trung quốc. Vốn được thành lập bởi sự hợp tác giữa con trai của một nhà tài phiệt thành London và con trai của một nông dân Trung quốc, công ty này là một kiểu mẫu của sự hợp tác Anh – Trung. Sau khi thành lập công ty, Phillips đã dự đoán được hình dáng của tương lai trong khi những người khác thì không thể, vì vậy ông không hề tiếc tiền để lấy lòng các ông trùm tư bản người Trung quốc bản địa; những ông trùm này thích được hưởng sự ân cần chu đáo của một người Anh tầng lớp thượng lưu. Vào thời điểm thành lập First China cuối những năm 1980, Phillips đã tập hợp được một nhóm hỗ trợ gồm các nhà kinh doanh Trung quốc tại Hồng công và tại lục địa sẵn sàng chịu bỏ ra khoản tiền cần thiết để giúp công việc làm ăn tiến triển. Dựa trên sự hỗ trợ đó, First China đã phát triển không ngừng. Điều này giúp Phillips thâm nhập ngày càng sâu hơn vào cộng đồng người Trung quốc ở cả hai bên đường biên giới. Chính trong một chuyến đi thăm Bắc Kinh trước khi Hồng công được chuyển giao chính thức cho Bắc Kinh vào năm 1997 Phillíp đã gặp được tướng Triệu. Lúc đó Triệu đang là chủ tịch hãng Multitechnologies, một tổ hợp sản xuất - buôn bán vũ khí hàng đầu nằm trong quyền kiểm soát của PLA. Không bỏ lỡ cơ hội, Phillips đã chộp ngay lấy bàn tay mà Multitechnologies giơ ra phía mình. Để tranh thủ được Triệu, Phillips đã giải thích cho Triệu biết vài mánh khóe làm thế nào để có thể sử dụng một cách đúng đắn những cơ cấu kinh doanh ngoài nước, tiến hành các thương vụ buôn bán tiền tệ có hiệu quả nhưng vẫn giấu được chân tướng.

Bị thuyết phục bởi bài thuyết trình của Phillips, tướng Triệu liền quyết định liều đưa một số tiền lớn mà hãng Multitechnologies đã phải vất vả mới kiếm được để tham gia các thương vụ của First China. Trên thực tế những mưu mẹo của Phillips đã tỏ ra hoàn hảo như khi tướng Triệu được nghe nói. Chính điều này đã góp phần làm cho Triệu ngày càng tin Phillips hơn và tạo điều kiện cho một mối quan hệ mới chặt chẽ hơn nảy nở. Trong những năm tiếp theo Phillips chứng tỏ lòng tin bằng cách đảm bảo tính chắc chắn của những thương vụ hai bên cùng có lợi. Phillips cũng thường xuyên viếng thăm tướng Triệu, mở các bữa tiệc thịnh soạn để chiêu đãi ông ta ở Hồng công và luôn cẩn thận để lại cho ông này một khoản thù lao đầu tư chắc chắn – cho bản thân Triệu hay công ty của Triệu, Phillips luôn làm điều này bất cứ khi nào họ gặp nhau. Công việc làm ăn phát triển dần dần. Khi Multitechnologies quyết định đặt cơ sở các hoạt động quốc tế của nó ở Hồng công, First China đã giúp tìm ra một công ty được niêm yết ở Sở giao dịch Chứng khoán Hồng công mà Multitechnologies có thể mua. Chẳng bao lâu sau khi Multi-Tech Hồng công ra đời, công ty này đã có một số lượng tương đối các khách hàng trong số những nhà đầu tư trong khu vực và từ châu Âu.

Tướng Triệu đã đến Hồng công với tư cách dân sự 5 tuần rưỡi trước khi chiến dịch Đòn Rồng khai hỏa. Phillips cử lái xe riêng ra đón Triệu tại sân bay. Thay cho một cuộc gặp tại trụ sở của First China ở trung tâm thành phố trong quận Central trên đảo Hồng công, viên tướng được đưa đến nhà riêng kín đáo của Phillips ở Peak. Ngôi nhà đó nằm khuất phía sau một con đường và tránh được những con mắt tò mò. Phillips đã có mặt ở đó để đích thân đón viên tướng.

- Tôi xin lỗi không thể ra sân bay đón ngài! - Phillips nói với vẻ lịch sự - Nhưng trong bức fax của ngài, ngài có nói rằng ngài không muốn thu hút sự chú ý vào chuyến đi của ngài. Dù sao cũng xin hoan nghênh ngài đã tới đây. Tình hình ở Bắc Kinh thế nào?

- Lạnh - tướng Triệu nói, hơi khô khan. - Tôi không có nhiều thời gian. Ông biết đấy, tôi sẽ trở lại Bắc Kinh ngay tối nay. Chúng ta bắt đầu vào việc chứ? Hãng Multitechnologies đã quyết định mở rộng sự tham gia của mình vào các thị trường tài chính chủ chốt. Chúng tôi sẽ tham gia buôn bán ngoại tệ và dầu lửa, điều quan trọng là chúng tôi muốn các ngài trở thành đại diện của Mulititecnolpgies. Điều quan trọng nhất trong phi vụ này, ông Damian ạ, là hãng Multitecnologies và thực tế là chính quyền Trung quốc tuyệt nhiên không thể trực tiếp ra mặt liên hệ với những hoạt động đó, vì vậy mà chúng tôi yêu cầu các ông hãy nhân danh chúng tôi. Ông hiểu chứ...?

- Hoàn toàn.

- Tốt, vậy thì chúng ta tiếp tục - Triệu nói.

Tướng Triệu nhanh chóng phác họa cho Phillips biết kế hoạch để Multitechnologies tham gia các thị trường ngoại tệ và dầu lửa kỳ hạn. Triệu cũng trao cho Phillips một danh sách các ngân hàng quốc tế, hầu hết là các tổ chức hạng hai và ba đang muốn tăng cường sự dính líu của họ trong lĩnh vực ngoại tệ – đây là các ngân hàng đã được Triệu lựa chọn để cùng tiến hành các hoạt động buôn bán ngoại tệ. Mục đích của Triệu là thu gom tích lũy đồng đôla Mỹ và bán đồng yên Nhật. Để mua đôla, Triệu cần phải bán ngoại tệ khác và ông muốn First China chuẩn bị một khối lượng đồng yên, sau đó bán chúng để lấy đôla.

Phillips trình bày nghĩ rằng mặc dù đồng yên đang không ở vị trí đặc biệt mạnh trong thời gian gần đây, nhưng việc mua và bán một khối lượng tiền Yên lớn sẽ cần làm cho giá đồng yên trên thị trường phải suy giảm một mức đáng kể: đối với một nhà đầu tư để kiếm được nhiều tiền từ việc bán Yên, anh ta sẽ phải trông chờ khả năng đồng Yên giảm giá mạnh đúng vào lúc thanh toán các khoản vay bằng đồng Yên trước hoặc đến hạn, lúc đó giá đồng Yên sẽ giảm xuống dưới giá mua vào ban đầu.

Đây cũng chính là điều mà tướng Triệu dự tính. Tuy nhiên, vấn đề là phải làm sao để không thể ai có thể nhận ra điều này. Do vậy nếu vào bất cứ một ngày đó đã định trước mà Triệu mua vào 100 triệu đôla thông qua một ngân hàng, thì đồng thời ông ta cũng sẽ phải bán đi 20 triệu đôla ở ngân hàng khác. Lượng đôla thực tích lũy thực của ông sẽ là 80 triệu đôla, nhưng thị trường vẫn sẽ chỉ coi ông ta là một nhà buôn bình thường, là một người đã thực hiện các công việc mua – bán thường nhật để kiếm lời…

Khi Phillips đặt vấn đề nghi ngờ chiến lược đầu tư thì Triệu đã trả lời ngắn gọn và dứt khoát: “First China sẽ được đền bù thỏa đáng”. Tóm lại điều Triệu muốn là First China Securities phải nhanh chóng mua gom các khoản nợ – gọi là “chứng khoán ngắn hạn đồng yên” – với trị giá từ 1,5 đến 2 tỉ đôla. Việc mua gom này phải hoàn tất trong tháng 2. Với tỉ giá buôn bán đồng yên vào khoảng 120 yên ăn 1 đôla, những món nợ này sẽ lên tới khoảng 240 tỉ yên.

Tương tự như vậy, tướng Triệu cũng muốn First China tiến hành mua gom các khoản nợ trên các thị trường dầu lửa giao theo kỳ hạn ở London và New York nhưng với quy mô nhỏ hơn, First China sẽ nhờ đó mà củng cố được vị thế quan trọng trên các thị trường triển hạn dầu lửa. Theo thuật ngữ của các thị trường tài chính, tướng Triệu muốn First China thực hiện chiến lược “đầu cơ giá lên” đối với đồng đôla và dầu lửa, đồng thời thực hiện chiến lược “đầu cơ giá xuống” đối với đồng yên. Tuy nhiên, việc mua đầu cơ dầu mỏ sẽ chỉ sử dụng những số lượng tiền nhỏ hơn nhiều, bởi vì mặc dù các thị trường dầu mỏ này tuy có quy mô lớn nhưng chúng đơn thuần chỉ là những thị trường tư nhân thuần túy chịu rất ít sự can thiệp công khai của chính phủ. Triệu nói ông không muốn dính líu đến những vấn đề rủi ro của đối tác. “Toàn bộ chiến dịch đầu cơ này sẽ tan thành từng mảnh nếu chúng ta chỉ tìm cách thu gom qua một giao dịch. Mọi người sẽ lại được chứng kiến một cảnh tượng giống như khi chúng ta đã làm phá sản Morgan Stanley” ông nói, thêm vào với một giọng khinh bạc hiếm thấy, “thật thú vị dù kết quả có thể là thế nào đi nữa”.

Sau khi giải thích mục đích của các giao dịch, Triệu nói với Phillips là ông muốn First China phải ra mặt chịu trách nhiệm về các giao dịch buôn bán, điều này đòi hỏi Phillips phải găm lại tất cả các khoản thu nhập từ các giao dịch trên tài khoản của công ty được đăng ký tại vùng lãnh thổ British Virgin Islands (BVI). Có 7 ngân hàng mà Phillips được quyền giao dịch với nhưng có tới 14 công ty ở BVI chuyên về buôn bán ngoại tệ. Điều này tạo khả năng tách biệt về việc mua và bán ngoại tệ với mỗi ngân hàng và có nghĩa là các giao dịch có thể được rào đây che kín trước những cặp mắt tò mò của các nhân viên quản lý, khiến họ không thể soi thấy bất cứ điều gì đó không bình thường.

Nếu một trong các ngân hàng giao dịch hỏi First China rằng ai là khách hàng thực sự của nó thì First China có thể trả lời một cách thực thà nhất rằng nó đang làm việc cho một nhà đầu tư tư nhân có đăng ký hoạt động ở BVI dưới một công ty gọi là Bright Future, hay cái gì đó tương tự. Nếu một nhân viên quản lý thị trường đánh hơi thấy một cái gì đó bất thường và muốn phong tỏa tài khoản giao dịch thì hậu quả sẽ được hạn chế ở một công ty. Các cuộc buôn bán kỳ hạn về dầu lửa sẽ được thực hiện qua một công ty khác ở BVI mặc dù First China sẽ trực tiếp sử dụng tên của mình để tiến hành các giao dịch tại Sở giao dịch dầu lửa Quốc tế ở London.

Vào buổi sáng đầu tiên của chiến dịch Đòn Rồng, tướng Triệu đến gặp Chủ tịch Vương trong tâm một trạng cởi mở. Ông giải thích tỉ mỉ cho Chủ tịch Vương về những cuộc tiếp xúc bí mật với First China cũng như các thương vụ buôn bán mà họ đang tiến hành với các ngân hàng trong 4 tuần trước. Triệu mở chiếc cặp đang đặt trong lòng và lấy ra một tập các bảng biểu báo cáo. Những bảng biểu này cho biết chi tiết về mỗi công ty ở British Virgin Islands và quy mô vị thế của nó so với đồng yên. Trong khoảng thời gian 4 tuần, First China đã mua gom cho Multitechnologies số chứng khoán ngắn hạn bằng đồng yên ước tính khoảng 248 tỉ yên. Multitechnologies sẽ kiếm được khoản tiền lớn nếu đồng yên suy yếu đi ở mức khoảng 150-160 yên một đôla.

Triệu hồ hởi nói:

- Phillips đã tích lũy đồng yên với giá trung bình cho Multitechnologies là 124 yên ăn một đôla. Hiện tỉ giá đồng yên ở mức 125 yên một đôla.

- Có ai phát hiện ra chúng ta không? Chủ tịch hỏi.

- Không, chúng tôi không nghĩ vậy - Triệu nói - Có một báo cáo mang tính suy đoán của Bloomberg về First China, chúng tôi chặn được tin này qua điện thư tài chính. Hoạt động của First China trên thị trường ngoại tệ ở London đã bị chú ý. Nhưng Phillips đã xử lý tốt việc đó. Toàn bộ hoạt động tiếp diễn không có sự cố gì. Thưa chủ tịch, cần phải nhớ là tổng khối lượng giao dịch trung bình hàng ngày về ngoại tệ trên thị trường thế giới là khoảng 1 ngàn 2 trăm tỉ đôla. Chỉ riêng ở Tôkyô các giao dịch buôn bán đôla/yên và đôla/đồng euro là gần 20 tỉ đôla. Do vậy hoạt động vừa mua vừa bán của chúng ta đã che mắt được mọi người, phần lớn đã diễn ra mà không bị phát hiện.

- Lợi nhuận thì sao? Chủ tịch thầm thì.

- Chúng tôi cho rằng đồng yên có thể sụt giá 20% hoặc hơn trong thời gian diễn ra xung đột hiện nay - Triệu nói
- Chúng ta sẽ thu về một khoản lãi chừng 45 tỉ yên khi kết thúc hoạt động đầu cơ chứng khoán ngắn hạn. Nhưng đó là một ước tính dè dặt, đồng yên có thể giảm nhiều hơn nữa do thị trường Nhật rất mẫn cảm về tình hình cung cấp dầu lửa. Cái hay của vụ làm ăn này đối với chúng ta là khi đồng yên bắt đầu sụt gi, chúng ta sẽ là người duy nhất mua vào đồng yên trên thị trường. Với chúng ta thì việc bù đắp các thiệt hại này hoàn toàn không khó khăn gì.

Tương tự như vậy trên thị trường dầu lửa. Chúng ta đã có gần 20% khối lượng hợp đồng kỳ hạn tháng Tư. Khi giá dầu bắt đầu tăng – vì tôi cho rằng nó sẽ tăng – chúng ta quả thật ở vào vị thế rất tốt đẹp.

Biển Nam Trung hoaGiờ địa phương: 11h30’ Chủ Nhật 18/02/2005
Giờ quốc tế: 03h30’ Chủ Nhật 18/02/2005

Vào hồi 11 giờ 30 phút, Tân Hoa xã phát ra một tuyên bố ngắn với nội dung như sau:

“Về tình hình ở biển Nam Trung hoa, Chủ tịch Vương Phong đã lưu ý đến Đạo luật về các vùng lãnh hải ban hành năm 1992. Các tàu bè phi quân sự có quyền qua lại vùng lãnh thổ chủ quyền của chúng tôi. Tàu quân sự và tàu chạy bằng năng lượng hạt nhân phải được phép của Trung quốc mới được qua các vùng biển của chúng tôi. Vùng lãnh thổ chủ quyền này đang được các tàu ngầm của PLA đi tuần tra”.

Người Trung quốc không nói suông. Họ đã triển khai 20 tàu ngầm lớp Romeo và Ming. Các tàu Romeo là những tàu do Liên xô thiết kế từ năm 1960, nay vẫn còn hoạt động trong biên chế hải quân Trung quốc. Tàu lớp Ming là kiểu ngầm do Trung quốc tự thiết kế và đóng. Những tàu này được triển khai thành từng nhóm 5 chiếc lập thành đội hình bán nguyệt để bảo vệ các con đường hàng hải trên biển Nam Trung hoa. Các tàu ngầm Romeo khác được bố trí ở các vùng biển nước nông quanh quần đảo Trường sa, đây là khu vực được coi là lý tưởng cho các tàu ngầm mang động cơ điện và động cơ lai điêden – điện không gây tiếng ồn. Mặc dù là lớp tàu ngầm đóng theo thiết kế cũ kỹ, các tàu Romeo có thể đánh chìm một chiếc tàu chiến hiện đại nếu thủy thủ đoàn có nhiều mưu mẹo hơn những kẻ thù kỹ thuật cao của họ. Trong nhiều lực lượng hải quân hiện đại, loại tàu thiết kế điêden – điện cũ kỹ đang phải nhường chỗ cho các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân. Trung quốc cũng mong muốn có được một hạm đội tàu ngầm hiện đại, nhưng họ biết rằng để chiến dịch Đòn Rồng có thể giành được thắng lợi, PLA buộc phải sử dụng trở lại những chiến thuật du kích mà với nó họ đã chiến thắng trong cuộc nội chiến năm 1949. Bộ tổng tham mưu PLA lý luận rằng các thủy thủ đoàn của họ đã rất quen thuộc với trang bị cũ kỹ và biết rõ khu vực chiến đấu, đó là lợi thế thứ nhất. Tiếp đó, với chiến thuật hoạt động kiểu sói bầy đã được chứng thực trong thế chiến II, các chỉ huy hải quân tin rằng họ có thể bảo vệ chủ quyền của Trung quốc.

Ở một khu vực khác tại biển Nam Trung hoa, ba trong số các tàu ngầm tấn công SSK lớp Kilo (Granay) do Nga đóng cho Trung quốc đã chiếm lĩnh các vị trí nằm giữa Singapore và bang Kalimantan của Inđônêxia ở Borneo; vị trí eo biển Luzon giữa Bắc Philippines và Nam Đài loan; vị trí vịnh Thái Lan nằm giữa khu vực Nam Việt nam cũng như khu vực quanh biên giới Thái Lan – Malaixia.

10 phút sau thông báo của Tân Hoa xã, hai quả ngư lôi được phóng ra từ một tàu ngầm lớp Romeo ngoài khơi phía tây quần đảo Hoàng sa gần vịnh Bắc bộ, một khu vực cho đến nay chưa bị lôi kéo vào cuộc xung đột. Một chiếc tàu phá mìn loại Sonya 400 tấn của Việt nam bị vỡ làm đôi. Các khoang chứa nhiên liệu trên tàu bùng nổ khiến cho toàn bộ thủy thủ đoàn 60 người đều thiệt mạng trừ một người sống sót. Vụ nổ dữ dội đến mức người ta có thể quan sát rõ khói lửa từ cách xa hàng kilômét trong ánh sáng ban ngày. Người thủy thủ còn sót lại sống thêm được 3 phút nữa trước khi chết đuối vì bị nhấn chìm bởi những mảnh vỡ từ con tàu.

“Biết rõ chúng ta thế nào rồi chứ”, Vương Phong nói khẽ đến mức chỉ có viên sĩ quan tin cẩn thuộc Trung đoàn Cận Vệ Trung ương nghe thấy.

Biển Nam Trung hoaGiờ địa phương: 03h00’ Thứ Hai 19/02/2005
Giờ quốc tế: 19h00’ Chủ Nhật 18/02/2005

Trước rạng sáng ngày thứ hai của Chiến dịch Đòn Rồng, Trung quốc tuyên bố ba chiếc tàu ngầm tấn công SSK lớp Kilo (Granay) do Nga sản xuất đã có mặt tại các điểm yết hầu trong biển Nam Trung hoa. Với khả năng di chuyển với tốc độ 17 hải lý, đây là những tàu ngầm hạng nhất của hạm đội tàu ngầm điêzen hiện đại của Trung quốc, những chiếc SSK loại này là mặt hàng tàu ngầm được Nga xuất khẩu nhiều nhất. Mỗi chiếc được trang bị một máy định vị thủy âm tần số trung Shark Teeth (Răng Cá Mập) có cả chức năng dò tìm chủ động lẫn thụ động, kèm theo là máy định vị thủy âm tần số cao Mouse Roar (Chuột thét) phục vụ cho việc tấn công chủ động. Một khi đã phát hiện được đối phương, những thiết bị tìm diệt này tự động bám theo mục tiêu cho đến khi mục tiêu bị tiêu diệt hoặc có lệnh hủy bỏ theo dõi. Mỗi chiếc tàu ngầm SSK có 13 sĩ quan; hầu hết các sĩ quan này đều được đào tạo tại Nga theo một chương trình đặc biệt do hải quân PLA phát động nhằm chuẩn bị cho các thủy thủ tàu ngầm tư thế sẵn sàng cho một cuộc chiến tranh. Chỉ vài năm trước đây, các tàu ngầm của Trung quốc không thể hoạt động trên biển được quá một tuần lễ cho mỗi chuyến đi vì không được huấn luyện đến nơi đến chốn. Vấn đề này nay đã được giải quyết.

Hồi 03 giờ 00 phút, Tân Hoa xã phát đi một tuyên bố:

Chính phủ Trung quốc thông báo cấm tất cả các hoạt động hàng hải quốc tế ở vùng biển được biết đến là biển Nam Trung hoa (110 độ đến 120 độ kinh đông và từ 5 độ đến 22 độ vĩ bắc) cho tới khi có thông báo tiếp theo.

Hải quân và không quân Quân giải phóng nhân dân Trung quốc đang tuần tra vùng biển Nam Trung hoa và sẽ ngăn không cho bất kỳ tàu bè đi vào vùng biển cấm này. Các hãng hàng không quốc tế cũng được khuyến cáo không được bay qua khu vực bị phong tỏa nói trên. Tàu bè sẽ bị ngăn chặn không cho đi vào vùng biển này qua eo biển Bashi, eo biển Luzon cũng như qua các eo biển Mindoro và Balabac. Mặc dù eo biển Malacca nằm ngoài vùng lãnh hải thuộc chủ quyền của Trung quốc nhưng các công ty hàng hải quốc tế cũng được khuyên nên tránh các eo biển này vì tàu bè rời các eo biển này sẽ không được phép đi vào biển Nam Trung hoa.

Quốc vụ viện nước Cộng hòa Nhân dân Trung hoa thông báo: các lực lượng vũ trang Trung quốc sẽ thực hiện chủ quyền của Trung quốc ở biển Nam Trung hoa, đồng thời kêu gọi tất cả các quốc gia yêu chuộng hòa bình trong khu vực hãy thừa nhận tính hợp pháp trong những yêu sách mà Trung quốc đưa ra. Quốc vụ viện nước Cộng hòa Nhân dân Trung hoa cho rằng chính phủ Trung quốc không có ý định hạn chế vô thời hạn việc ra vào biển Nam Trung hoa, các tuyến hàng hải sẽ được mở lại vào thời điểm thích hợp.

Biển Nam Trung hoaGiờ địa phương: 05h00’ Thứ Hai 19/02/2005
Giờ quốc tế: 21h00’ Chủ Nhật 18/02/2005

Tàu đổ bộ Cagayan De Oro lớp Whibey Island và tàu hộ tống Cebu của hải quân Philippines đã dừng lại cách bãi đá ngầm Mischief (Vành Khăn) 5 hải lý, đủ xa ngoài tầm hỏa lực súng máy dày đặc của quân Trung quốc. Trăng lấp ló sau những đám mây. Bốn chiếc xuồng tấn công vững chãi làm bằng sợi thủy tinh, chở 36 lính thủy lục chiến, rời khỏi con tàu và lặng lẽ tiến về phía bãi đá ngầm. Mục tiêu của họ là một công trình bằng gỗ và kim loại do lính chiếm đóng Trung quốc xây dựng từ năm 1995. Trung quốc tuyên bố đó là nơi trú chân cho các ngư dân Trung quốc.

Phân đội thủy quân lục chiến Philippines gồm những người lính được huấn luyện hết sức kỹ càng và có động cơ tận tụy nhất trong quân đội Philippines. Họ nhận được lệnh phải lợi dụng bóng đêm để thâm nhập vào đảo, thiết lập một chỗ đứng chân và theo dõi chặt chẽ mọi động tĩnh của đối phương trước khi được tăng viện. Một trung đội trực thăng vận sẽ đổ bộ thêm lính tăng viện vào lúc rạng sáng để tiến hành thu hồi chủ quyền đối với đảo này.

Tốp lính thủy quân lục chiến lặng lẽ đổ bộ trên bãi đá. Lợi dụng bãi đất nằm ngoài tầm nhìn nên không bị phát hiện từ khối nhà chính, họ đã triển khai xong vị trí của mình và báo cáo về tàu chỉ huy về việc không hề phát hiện thấy bất kỳ sự chuyển động của đối phương. Cửa sổ của khối nhà chính không có kính, thay vào đó là những tấm nhựa bập bùng trong khuôn cửa, một số đã rách tướp vì gió mạnh. Toàn bộ khu vực đóng quân của phía Trung quốc trông tan nát, tiêu điều vì thời tiết, trừ lá cờ đỏ với 5 ngôi sao vàng vẫn tung bay trên tháp pháo đặt trên nóc nhà. Không hề có ánh điện, không có bất kỳ dấu hiệu nào của sự sống. Một giờ sau đó, vào lúc tranh tối tranh sáng trước khi mặt trời mọc, một chiếc trực thăng chở quân Sikorsky Sea Stallion cất cánh khỏi tàu Cagayan De Oro.

Thêm một số xuồng tấn công khác lao vút ra khỏi chiếc tàu đổ bộ, lần này chúng lao vào bờ với tốc độ tối đa. Bốn máy bay chiến đấu F-5A do Mỹ chế tạo gầm rú lao tới, chúng bay tới đây từ căn cứ trên đảo Palawan cách đó 130 km. Những chiếc F-5A sà thấp xuống khu công trình xây dựng trên đảo, hai chiếc tách khỏi đội hình và bay vọt lên cao để yểm trợ cho lực lượng thủy quân lục chiến đang tiến vào.

Chiếc trực thăng Sikorsky được số lính đã có mặt trên đảo dẫn đường, họ đã thiết lập 3 trận địa hỏa lực đan chéo nhau để yểm hộ cho lực lượng thủy quân lục chiến đang tăng viện đến. Lần lượt từng đôi một lính thủy quân lục chiến bám vào dây treo nhảy ra khỏi trực thăng và tiếp đất trong tư thế sẵn sàng nhả đạn. Số khác từ những chiếc xuống tấn công lao lên chiếm giữ những vị trí tấn công đã được xác định trước. Họ hy vọng chiếm được toàn bộ hòn đảo, hạ bỏ cờ đối phương và thay thế bằng lá quốc kỳ Philippines trong 10 phút mà không phải chiến đấu.

Viên hạ sĩ thủy quân lục chiến chỉ huy lính của anh ta tiến lên. Trời đủ sáng để nhìn thấy những chướng ngại vật trên bãi đá. Chẳng mấy chốc toán lính đi đầu đã ém mình được vào các bức tường. Sử dụng những chiếc gậy dài có gương trên đầu, họ bí mật nhìn qua các ô cửa sổ và hài lòng khi thấy khu công trình này đã bị bỏ hoang, không thấy lính Trung quốc đâu cả. Thế nhưng sự hoang lạnh ở đây lại ngầm báo một sứ mệnh nguy hiểm. Ngay cả một vài người lính dạn dày kinh nghiệm trong phân đội cũng chưa bao giờ trải qua tình huống như thế này. Toán lính tiền trạm tiếp tục thận trọng tiến lên theo đúng bài bản đã được học. Họ ném lựu đạn qua cửa sổ và chờ đợi cho đến khi những tiếng nổ đinh tai lắng xuống mới lao qua khu cửa chính, bắn hỏa lực M-16. Căn phòng trống rỗng. Họ treo những cờ hiệu hiệu Philippines ở hai ô cửa sổ gần cửa ra vào nhất để báo hiệu cho lực lượng yểm trợ bên ngoài biết những căn phòng trong này đã được dẹp sạch. Viên hạ sĩ bắt đầu báo cáo về bằng vô tuyến điện, có những dấu hiệu chứng tỏ đã có người sinh sống ở đây. Một cuốn tạp chí của Trung quốc ca ngợi sự lãnh đạo của Chủ tịch Vương; một cuốn sách hướng dẫn nấu ăn của Quân giải phóng nhân dân; một bàn cờ tướng bằng giấy bị vò nhàu và xé vụn nứt trên nền nhà…

Sau khi báo cáo, viên hạ sĩ thủy quân lục chiến vẫy lính xông vào căn phòng kề bên. Đột nhiên, một tiếng nổ lớn phá tung tòa nhà. Quả mìn bẫy đã giết chết ngay lập tức viên hạ sĩ và ba chiến hữu của anh ta. Vài phút sau, thủy quân lục chiến Trung quốc điểm hỏa các khối nổ điều khiển từ xa đặt ở giữa bãi đất ngoài tầm nhìn, nơi lính Philippines ém quân. Thêm bảy lính Philippines bị tiêu diệt. Mười hai người khác bị thương. Viên phi công lái chiếc trực thăng Sikorsky đang bay thấp với mặt trời vừa mọc phía sau lưng, đã phát hiện ra vị trí của lính Trung quốc liền xả súng máy 12 ly 7. Đạn bắn nát gỗ và trúng vào các thùng nhiên liệu. Lá cờ Trung quốc chìm trong cột lửa. Lửa chậm chạm bén vào các thanh gỗ làm vách nhà vì hơi ẩm phủ khắp hòn đảo. Khói bay lên mù mịt. Khẩu súng máy hạng nặng trên chiếc trực thăng vẫn tiếp tục trút đạn xuống tòa nhà. Sau đó, khi chiếc Sikorsky vòng lại để nhằm vào một mục tiêu khác thì nó bị trúng một quả tên lửa đất đối không và nổ tung thành một quả cầu lửa.

Người lính Trung quốc bắn quả tên lửa đất đối không vác vai cổ lỗ SA-7 đã bị chết trước khi mảnh vỡ đầu tiên của chiếc Sikorsky rơi xuống mặt nước. Một trận mưa đạn của lính thủy quân lục chiến Philippines xé nát người anh ta thành từng mảnh. Lính Trung quốc bắn trả dữ dội nhưng viên trung úy thủy quân lục chiến người Phi đã chọn được vị trí an toàn cho toán lính của mình. Tất cả lính Philippines đều cố ép mình vào các hốc đá, đạn Trung quốc bắn như mưa, tóe lửa trên các tảng đá xung quanh họ rồi bật xuống nước mà không gây ra thiệt hại nào. Sau khi lấy lại bình tĩnh, lính Philippines bắt đầu trút thẳng luồng hỏa lực của họ vào hai cổng chính của khu công trình, nơi đối phương lúc này đã bị phát hiện. Đúng lúc này lực lượng chi viện lại tới, các trung đội dự bị của tàu Cagayan De Oro lao hết tốc độ vào nơi đang diễn ra trận đánh. Biên đội máy bay F-5A của Philippines tiến hành bắn yểm trợ bằng hỏa lực súng canon. Đột nhiên, sáu chiếc máy bay tấn công Su-27 của Trung quốc xuất hiện như vừa từ dưới đất chui lên. Hàng loạt tên lửa không đối không được bắn ra, mặc dù hầu hết đều trượt mục tiêu hoặc không phát nổ nhưng cũng khiến cho những máy bay của Philippines hốt hoảng tháo chạy để tránh bị phá hủy. Tốp Su-27 tách thành hai đội hình. Ba chiếc trang bị tên lửa chống chiến hạm bay vọt lên và vòng trở lại hòn đảo. Những quả tên lửa dẫn đường bằng rađa của máy bay đã bắn trúng vào phần giữa con tàu chở quân, xuyên thủng các khoang tàu trước khi các đầu đạn nhỏ hơn của chúng nổ tung, gây ra những đám cháy sâu bên trong con tàu lúc đó đã chết máy. Tốp Su-27 thứ hai dùng hỏa lực canon tấn công số binh lính Phi trên những chiếc xuồng tấn công. Chiếc tàu Cagayan De Oro bị lật nghiêng. Một chiếc Su-27 thả những quả bom thường có gắn kíp nổ nhanh, bom rơi dọc boong con tàu lúc này đã hết khả năng tự vệ và chỉ còn biết đứng im trên mặt nước. Cuối cùng một quả bom lớn hơn đã làm nổ tung thân tàu khiến làm nó chìm nhanh vào làn nước biển xanh thẫm. Viên thuyền trưởng tàu Cagayan De Oro chỉ kịp nói vài lời trăn trối cuối cùng trước khi liên lạc bị cắt đứt: “Vành Khăn và toàn bộ tàu chiến đều mất cả rồi”.

Viên trung úy thủy quân lục chiến Philippines vẫy cờ trắng xin hàng. Khi anh ta đứng lên khỏi chỗ ẩn náu, binh lính Trung quốc vẫn không ngừng bắn dữ dội. Nửa giờ tiếp theo, cả binh lính Trung quốc và binh lính Philippines đều giúp đưa những người bị thương khác lên mặt những tảng đá. Những gói cứu thương dã chiến không giúp ích gì nhiều cho những người bị thương. Kết quả kiểm kê cuối cùng là 152 lính Philippines bị chết và 7 bị thương. Người lính duy nhất của Trung quốc bị chết là người đã bắn rơi chiếc trực thăng Sikorsky.

Thông báo của Tân Hoa xã nói: “Mười sáu nhân viên quân sự Philippines bị chìm tàu do thời tiết xấu đã được Quân giải phóng Nhân dân đóng ở quần đảo Nam sa cứu vớt. Số lính này sẽ được trả về các đơn vị của họ trong thời gian sớm nhất có thể được. Nhờ hành động mau lẹ và dũng cảm của bộ đội Trung quốc nên không có thiệt hại gì về người”.

Hà Nội, Việt namGiờ địa phương: 05h15’ thứ Hai 19/02/2005
Giờ quốc tế: 22h15’ Chủ Nhật 18/02/2005

Thời tiết mùa này quả là bất thường, những đám mây đen nặng trĩu mưa sà thấp che phủ phần lớn miền bắc Việt nam. Trong thời kỳ chiến tranh Việt nam, thời tiết xấu như thế này đã khiến cho phi công Mỹ gặp không ít khó khăn khi tiến hành những phi vụ đánh phá của họ. Nhưng giờ đây các phi công Trung quốc đã có được những kỹ thuật hỗ trợ bay tiên tiến hơn nhiều, nhờ thiết bị rađa Harpu V của Ixraen mà nhiệm vụ triệt phá các trận địa phòng không của Việt nam xung quanh thành phố cảng Hải phòng ở phía bắc Việt nam của họ trở nên dễ dàng hơn, ngay cả trong thời tiết khủng khiếp như thế này. Thiết bị rađa gắn trên máy bay dễ dàng bắt được tín hiệu các mục tiêu cần đánh phá. Sau khi đã tiến vào cự ly hiệu quả, máy bay Trung quốc liên tục phóng những quả tên lửa có trọng lượng 30 kg được dẫn đường nhờ hệ thống rađa đang hoạt động tích cực, tên lửa được điều khiển cho tới khi chúng đánh trúng và tiêu diệt được mục tiêu. Trận không kích đã hoàn thành chỉ tiêu đề ra, bầu trời Hải phòng đã được mở toang, hoàn toàn tự do cho các cuộc tấn công bằng không quân. Tuy nhiên hệ thống báo động sớm của Việt nam cũng đã phát hiện được những di chuyển của tốp chiến đấu cơ này ngay khi máy bay Trung quốc cất cánh khỏi căn cứ của chúng trên đảo Hải nam.

Trong lúc các thành phố của Việt nam sắp bị tấn công thì Chủ tịch Nguyễn Văn Tài đang chuẩn bị thực hiện một cuộc trả lời phỏng vấn trực tiếp từ Hà Nội trên kênh truyền hình quốc gia của Pháp. Nước ông không thể địch nổi Trung quốc về quân số nhưng có thể sánh nổi về tài nghệ ngoại giao quốc tế. Trong thời gian ông Tài còn là Chủ tịch Quốc Hội hồi thập niên 90, ông đã mời nhiều quan sát viên quốc tế đến chứng kiến các cuộc bầu cử chính quyền cơ sở ở cấp xã phường và đến cấp tỉnh, thành phố. Bộ ngoại giao Mỹ đã mô tả việc đó như là một bước đi có ý nghĩa quan trọng trong quá trình kiến tạo một nước Việt nam dân chủ. Hãng CNN thì đưa ra nhận định rằng ông chính là vị Chủ tịch được mọi người chờ đợi. Để làm tăng thêm trọng lượng cho lời nhận định nói trên, CNN đã mời ông Tài tới thăm tổng hành dinh của hãng đóng tại Atlanta, coi đây là một phần trong chính sách tiếp cận các nhà lãnh đạo đầy hứa hẹn của thế giới tương lai. Tại Atlanta, ông Tài đã được các chuyên gia truyền thông của CNN dành hẳn một ngày để hướng dẫn cách thức làm việc với các phương tiện thông tin đại chúng sao cho đạt được hiệu quả cao nhất, ví dụ như khi trả lời phỏng vấn trực tiếp thì cần phải ngồi trên một chiếc ghế cố định chứ không phải một chiếc ghế xoay; không được rời mắt khỏi người phỏng vấn; khi ở trong phòng thu thì không bao giờ được nói bất kỳ điều gì không nằm trong dự kiến; chỉ nên nói một, hai điều mình muốn nói và chỉ nên nói trong vòng 12 giây; rồi cách nhìn đồng hồ nếu muốn nói lời cuối cùng; cách dùng đại từ chỉ người trực tiếp với người phỏng vấn; và đặc biệt là không bao giờ được mất bình tĩnh.v.v… Họ cũng khuyên ông nên chọn thính giả và địa điểm trả lời phỏng vấn. Sau khi kết thúc chuyến thăm CNN ở Atlanta, ông đã nhận xét rằng sáu tiếng đồng hồ liên tục thực hành bài trả lời phỏng vấn trước ống kính truyền hình của CNN là khóa học bổ ích nhất trong đời ông. Đó cũng là lý do vì sao tối nay ông Tài khước từ đề nghị của CNN về việc truyền hình cuộc trả lời phỏng vấn của ông. Ông đã áp dụng lời khuyên của họ trong việc chọn lựa thính giả. Thông điệp của ông hôm nay là gửi tới nhân dân Pháp.

Mưa thấm ướt các đường phố của Hà Nội. Nước mưa thấm thành từng vệt trên mặt ngoài các tòa nhà nguy nga được xây từ thời thuộc địa, nhiều tòa nhà hiện nay là văn phòng làm việc của Chính phủ. Nhưng Chủ tịch Nguyễn Văn Tài lại chọn khách sạn Metropole do người Pháp sở hữu làm địa điểm trả lời phỏng vấn. Ông không muốn ống kính camera thu hình những thứ đồ trang trí lặt vặt của chế độ Cộng sản hay vứt lay lứt ngoài hành lang Dinh Chủ tịch. Đội ngũ nhân viên ít việc làm trong các cơ quan văn phòng của Chính phủ thường hay ngủ gật với những ấm trà nguội ngắt trên bàn làm việc, hình ảnh chắc chắn sẽ được các hãng thông tấn nước ngoài khai thác triệt để, và điều đó không thể giúp nuôi dưỡng cho hình ảnh một con hổ kinh tế đang vươn vai trong ánh sáng của nền dân chủ. Việt nam không phải vậy, nhưng những hình ảnh là vô cùng quan trọng.

Chính phủ Việt nam đã trả tiền thuê một dãy phòng tại khách sạn. Các thiết bị thu hình thu tiếng lắp đặt trong thời kỳ đổi mới đã được đưa vào hoạt động. Chủ tịch Nguyễn Văn Tài yêu cầu phát biểu trực tiếp trong chương trình thời sự cuối ngày. Khi chiếc micrô được gắn vào ve áo của ông, người phụ trách chương trình tiết lộ đại sứ Trung quốc tại Pari cũng sẽ tham gia cuộc thảo luận này. Chủ tịch gật đầu đồng ý. Các quan chức của Việt nam ở Pari đã thông báo trước cho ông về việc này.

Đột nhiên, chỉ vài phút trước khi phát sóng, ông Tài tháo chiếc micrô ra, xin lỗi và đi sang phòng kế bên, nơi sĩ quan phụ trách tình báo quân sự của ông đang đàm thoại trên một đường dây có lắp thiết bị chống nghe trộm với một viên đại tá ở Tổng hành dinh quân đội Việt nam đóng tại Hà Nội. Các cuộc tấn công của Trung quốc theo tính toán sẽ bắt đầu trong vòng 5 phút nữa. Các máy bay ném bom của Trung quốc đang tiến về hướng cảng Hải phòng ở phía bắc và thủ đô thương mại - Thành phố Hồ Chí Minh ở phía nam.

Ngay lập tức Chủ tịch quay trở lại ghế của mình và cho phép đại sứ Trung quốc nói trước. Tiếng Pháp của nhà ngoại giao này không hoàn hảo lắm. Ông ta nói lắp và hình như không biết các chi tiết trong chiến dịch quân sự của Trung quốc. Khi đến lượt ông Tài phát biểu thì cũng là lúc chiếc máy bay ném bom chiến đấu H-6 đầu tiên của Trung quốc đã xé tan những đám mây trên bầu trời Hải phòng.

- Thưa ngài Chủ tịch, Trung quốc nói rằng các ngài khơi mào cuộc xung đột này - người giới thiệu ở Pari nói - Ngài đáp lại điều đó như thế nào?

Chủ tịch Nguyễn Văn Tài dõng dạc đáp ngay:

- Chúng tôi và các đồng minh ASEAN gồm Xingapo, Inđônêxia, Thái Lan, Brunây, Malaixia, Mianma, Campuchia, Lào và Philippine từ lâu đều đã biết về yêu sách của Trung quốc đối với biển Nam Trung hoa. Tôi e rằng, ngài đại sứ đang nói với thế giới một điều chẳng mới mẻ gì hơn. Cái mà ông ta không đề cập đến là cam kết năm 1994 của thủ tướng Trung quốc hồi đó là ông Lý Bằng, rằng tất cả những bất đồng cần được giải quyết một cách hòa bình. Hơn thế, phía Trung quốc đã hoàn toàn làm ngơ trước bức công hàm ngoại giao mà phía Việt nam đã trao đổi với phí Trung quốc, chỉ mới ngày 26/12 năm ngoái. Cho phép tôi nhắc lại với các bạn nội dung bức công hàm đó? Chúng tôi đã có một bước đi không bình thường là công bố toàn văn bức công hàm đó ngày hôm qua. Bức công hàm đó nói “hai bên nên kiềm chế sử dụng vũ lực để giải quyết những bất đồng và tránh mọi cuộc đụng độ có thể làm cho tình hình xấu hơn”.

Giờ đây Trung quốc đã đơn phương phá vỡ cam kết đó theo một cách thức tồi tệ và đẫm máu nhất. Ngài đại sứ nói rằng chúng tôi chiếm cứ bất hợp pháp các bãi đá ngầm. Ông ta tố cáo bộ đội của chúng tôi xâm phạm khu vực biên giới. Tôi sẽ không trả lời những lời buộc tội đó vì nếu tôi làm như vậy thì khán giả của các bạn sẽ buộc phải phán xử xem ai nói sự thật ai không. Điểm mấu chốt mà tất cả chúng ta đều đã biết là sự thật: các công dân Pháp đã bị phi công Trung quốc giết hại. Người Việt nam và những người thuộc quốc tịch khác ở Việt nam cũng là những nạn nhân. Chúng tôi không bàn luận về việc chiếm đóng các bãi đá ngầm. Chúng tôi thảo luận về việc chính phủ Trung quốc giết hại hàng loạt dân thường.

Người dẫn chương trình nói chen vào:

- Ngài nói về các đồng minh ASEAN của Ngài. Ngài có tin rằng họ ủng hộ các ngài chống lại Trung quốc hay không?

- Đó là điều ASEAN đã làm ngay từ đầu. Tuyên bố năm 1972 của ASEAN về việc coi Đông nam Á là một khu vực hòa bình đã nói lên chính điều đó. Một cam kết cũng được ghi thành thành điều khoản thực hiện chung trong ASEAN là không một quốc gia nào có thể đứng nhìn một quốc gia khác bị xâm lược, bị chia cắt bởi một cường quốc bên ngoài. Ở châu Á, chúng tôi gặp phải một vấn đề với chủ nghĩa thiển cận chỉ nhìn thấy trước mắt. Người châu Á thường đặt tiền bạc lên trước văn hóa và văn minh, đó là lý dó vì sao chúng tôi lại dễ dàng bị thuộc địa hóa trong thế kỷ 19.

- Và ngài định nói là...

- Hãy để tôi nói hết, vì nó rất quan trọng - vị Chủ tịch Việt nam ngắt lời - Các nhà lãnh đạo đồng nghiệp của tôi trong ASEAN hiện đang bị sức ép lớn từ các thương gia Hoa kiều, những người có một sự kiểm soát đặc biệt đối với các nền kinh tế của nước họ. Ví dụ, 10% dân số Thái Lan là người Hoa. Thế nhưng giới kinh doanh người Hoa chiếm 90% số gia đình giàu có nhất ở Thái Lan. Tình hình cũng tương tự như vậy khắp Đông nam Á. Đây là những gia đình có thể khuyên Trung quốc thay đổi, những gia đình có thể gây sức ép phải cải cách. Nếu họ đoàn kết lại thì họ có thể làm tê liệt nền kinh tế Trung quốc bằng cách cho đóng băng đầu tư của họ. Tôi hối thúc họ hành động như chúng tôi ở Việt nam đã từng làm với nước Pháp và Mỹ. Chúng tôi đã chiến đấu và chiến thắng. Chúng tôi đã hy sinh và giờ đây chúng tôi là bạn với cả hai nước theo những điều kiện bình đẳng. Niềm tự hào của chúng tôi là trên hết. Việt nam chưa bao giờ đặt lợi lộc lên trên nền độc lập và tự do của mình.

- Ngài có hoan nghênh sự giúp đỡ của chính phủ Pháp hay không?

- Chúng tôi không thể chiến thắng một cuộc chiến tranh với Trung quốc. Chúng tôi hoan nghênh sự giúp đỡ của bất cứ ai dành cho chúng tôi.

- Và cả từ những người Mỹ mà các ngài đã đánh nhau quyết liệt với họ cách đây chưa đầy 40 năm?

- Trước khi đánh nhau với người Mỹ thì chúng tôi cũng đã đánh nhau với Pháp. Và hiện nay các bạn đã được mời trở lại Việt nam như những người bạn. Người Mỹ cũng vậy, đã có những sự hiểu lầm gây nên chiến tranh. Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị cha già sáng lập nước Việt nam của chúng tôi vào năm 1945 đã từng đề nghị người Mỹ giúp đỡ Việt nam giành độc lập từ tay phát xít Nhật, người cũng đã có ý định dành cảng Cam ranh cho người Mỹ. Nếu tổng thống Hoa kỳ lúc đó là ngài Rusevelt chấp nhận đề nghị của Hồ chủ tịch thì có lẽ đã không có chiến tranh.

- Đề nghị đó vẫn còn đó chứ?

- Giờ đây chúng tôi nhận thấy rằng nếu một siêu cường có trách nhiệm yếu đi ở Đông nam Á thì một siêu cường khác vô trách nhiệm hơn sẽ tìm cách nhảy vào thế chỗ. Và tôi muốn nói điều này với ông đại sứ Trung quốc đang trong phòng thu của các bạn tại Paris, rằng chúng tôi có thể đánh nhau với người Mỹ và người Pháp nhưng binh lính của chúng tôi chưa bao giờ biết đến việc giết hại đồng bào của chính mình, điều này hoàn toàn khắc hẳn với những gì đã xảy ra ở Trung quốc.

Người dẫn chương trình quay sang vị đại sứ Trung quốc để chờ câu đáp lại. Ông này chậm rãi nói:

- Dân tộc Trung quốc có một lịch sử năm nghìn năm và có một đặc tính là lòng tự trọng dân tộc rất mạnh mẽ. Trong hơn một trăm năm qua, dân tộc Trung hoa đã bị cường quốc phương Tây cho nếm đủ mùi xâm lăng và tàn phá . Bởi vậy, chúng tôi rất trân trọng nền độc lập và chủ quyền của chúng tôi.

Trong lúc ông đại sứ cố gắng hùng biện, người phụ trách an ninh Việt nam bước vào phòng và chuyển nhanh cho ông Nguyễn Văn Tài một mảnh giấy. Chủ tịch đọc rất nhanh rồi lập tức ngắt lời ông đại sứ. Giọng Chủ tịch vang lên trong khi ống kính camera vẫn tiếp tục dừng vài giây trên khuôn mặt ông đại sứ:

- Tôi không dám chắc ông đại sứ đang trình bày điều gì nhưng tôi vừa nhận được một vài tin tức thật tàn nhẫn.

- Đề nghị ngài nói tiếp! - người dẫn chương trình giục.

- Ngay lúc này đây, các máy bay của Trung quốc đang tiến công các khu dân sự ở thành phố cảng Hải phòng phía bắc của chúng tôi và ở thành phố Hồ Chí Minh, quen thuộc hơn đối với nhiều người trong số các bạn là Sài Gòn. Một tên lửa của Trung quốc đã bắn trúng khách sạn Rex. Ở trong đó có nhiều khách đang ăn sáng. Nhiều người đã bị giết chết. Các khu dân cư ở Hải phòng bị tấn công chủ yếu nằm gần khu cảng. Một khu nhà tập thể cao tầng dành cho các công nhân cảng và gia đình họ sinh sống đã bị đánh sập. Một lần nữa cuộc tấn công của người Trung quốc lại diễn ra vào buổi sáng sớm. Đó là thời điểm nhiều người đang ở nhà của họ. Nhiều tàu buôn đã bị đánh chìm ở Hải phòng nhưng thiệt hại đó dường như không thấm gì so với những thiệt hại to lớn về sinh mạng.

Khu tài chính Kabuto-cho, TokyoGiờ địa phương: 07h45’ thứ Hai 19/02/2005
Giờ quốc tế: 22h45’ Chủ Nhật 18/02/2005

Trời vẫn còn tối khi người lái xe đến đón Kobayashi đến công ty. Như thường lệ, lái xe đã chuẩn bị sẵn cho ông ta tờ Nhật báo tài chính Nihon Keizai (Nikkei) Shimbun và tờ báo khổ rộng đăng tin tức chung Yomiuri Shimbun. Kobayashi là người đứng đầu bộ phận chiến lược kinh doanh của Công ty chứng khoán Nomura Securiries – một trong Tứ đại công ty chứng khoán của Nhật bản và cũng là công ty buôn bán cổ phiếu trái phiếu hàng đầu trên thế giới. Kobayashi xem tờ Yomiuri Shimbun trước. Đây là tờ báo gần gũi với phe của thủ tướng Hyashi trong Đảng Dân chủ xã hội nói riêng và ở Nhật bản nói chung. Trước hết, chính trị là chính là kinh doanh. Người lái xe của Hidei Kobayashi sáng nào cũng đưa ông chủ của mình đi theo cùng một tuyến đường và sáng nay không phải là ngoại lệ. Sau khi rẽ vào đường Aoyama-Dori, chiếc xe của Kobayashi quay sang phía đông, về hướng Hoàng cung tới khu Kabuto-Cho. Nhưng sáng nay có một vài điều khác hẳn. Dọc đường, Kobayashi không để ý đến những hàng người xếp hàng rồng rắn tại các trạm xăng dầu. Cuộc tấn công của Trung quốc vào cảng Cam ranh đã choán hết chương trình tin vô tuyến tối hôm trước và các buổi phát thanh sáng hôm đó đầy ắp tin về cuộc phong tỏa của hải quân Trung quốc đối với biển Nam Trung hoa cũng như các tin tức về cuộc không kích mới đây vào Hải phòng và thành phố Hồ Chí Minh. Những người lái xe Nhật bản, ông nghĩ, không phó mặc số phận.

Bầu trời đã sáng hơn khi chiếc xe chở Kobayashi đi ngang qua khu vực Hoàng cung, khung cảnh nơi đây thật yên tĩnh. Hệ thống sông đào vây quanh Hoàng cung giống như những chiếc gương phản chiếu tuyệt vời những hàng cây tùng, bách cổ thụ được trồng lên để ngăn cản những con mắt thèm thuồng hay tò mò nhòm ngó gia đình hoàng tộc. Ở góc đường Hakumi-Dori và Habiya-Dori là tòa nhà gây choáng ngợp của Công ty Bảo hiểm Nhân thọ tương hỗ Daiichi, tòa nhà này từng là nơi đại tướng Douglas Mc Arthur đặt tổng hành dinh cai trị Nhật bản sau chiến tranh thế giới thứ II. Kobayashi rẽ về phía bắc theo đường Habiya-Dori để tiến vào khu phố Marunouchi, nơi đặt trụ sở của giới tài phiệt Nhật bản “giàu có”. Những khối nhà lớn là trụ sở của Mítsui, Mitsubishi và Sumitomo, gần đó là những trụ sở không kém phần nguy nga các ngân hàng hàng đầu như Ngân hàng Công nghiệp Nhật bản. Từ thế kỷ 17, khi tướng quân Ieasu Tokugawa chọn Edo làm kinh đô, trung tâm thương mại và tài chính này của Tôkyô nằm ở phía đông, dịch qua một chút là Hoàng cung. Sau vụ quân Mỹ ném bom tàn phá Tokyo năm 1945, người Nhật đã tiến hành xây dựng lại thành phố này, hay ít là khu vực này, theo mô hình của những kẻ tàn phá nó. Marunouchi là một trong những khu phố trông giống phương Tây nhất. Phố xá rộng rãi và qui củ, các khu nhà vuông vắn và chiếm diện tích lớn. Trên đường phố ở một số khu của Marunouchi, như khu Ginza sang trọng, có cảm giác gần giống như Pari. Những hàng cây nhỏ, được cắt tỉa cầu kỳ dọc theo các dãy phố san sát các cửa hàng bán thời trang đắt tiền và những tiệm cà phê lịch sự.

Đó là một buổi sáng mùa đông đẹp trời, lạnh và khô ráo. Bầu trời quang đãng báo hiệu trong ngày sẽ có nắng. Các báo mà Kobayashi xem đều mang các đầu đề nhìn chung là ảm đạm. Hàng tít in đậm trên tờ Nikkei nói hết tất cả: Minami Umi Shokku. “Cú sốc biển Nam Trung hoa”, đúng vậy. Hành động quân sự của Trung quốc ngày hôm trước chắc chắn đã đẩy giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán Tôkyô xuống thấp. Đồng yên bị chịu một sức ép nặng nề khiến cho giá trái phiếu chính phủ bị sụt xuống, điều đó có nghĩa là tỷ lệ lãi suất sẽ tăng lên. Các thị trường chứng khoán khác của châu Á sẽ không miễn dịch với điều này. Công việc của Kobayashi là tìm cách trục lợi từ tình hình lộn xộn này hoặc tối thiểu là hạn chế thấp nhất những thiệt hại đối với công ty của ông.

Tiếp tục đi về phía bắc khoảng 1 km, người lái xe rẽ trái vào đường Eitai-Dori. Khi xe của họ đi ngang qua đường Sotobori-Dori, Kobayashi ngước mắt nhìn lên vỏ bề ngoài kiến trúc thời kỳ trước chiến tranh của Ngân hàng Nhật bản, một trong số ít những tòa nhà còn sót lại sau vụ đánh bom của Mỹ. Ông nghĩ, ngân hàng này hôm nay chắc chắn buộc phải tìm cách cắt giảm bớt nhân công. Chiếc xe chuyển hướng bắc vào đường Chuo-Dori và đi về hướng Nihonbashi, cây cầu cũ hai nhịp duyên dáng mà từ đây được lấy làm khởi điểm tính độ dài tất cả các tuyến đường từ Tôkyô đi các nơi và trụ sở của Nomura ở gần đó. Một tin trên tờ Yomiuri làm ông chú ý. Đó là một bài bình luận của giáo sư Hiroshi Sato, một cố vấn chính sách đối ngoại của thủ tướng Hyashi. Giáo sư Sato nói ông nghĩ rằng Nhật bản có thể xây dựng một thứ gì đó mới mẻ từ nghịch vận hiện nay. “Từ lâu chúng ta luôn sẵn sàng nấp dưới váy người khác. Chúng ta có những lợi ích quốc gia chính đáng và chúng ta phải khẳng định chúng bằng mọi phương tiện sẵn có của mình.”

Lược thuật

DẦU LỬA

Chủ đề thảo luận duy nhất trong cuộc họp buổi sáng nay của nhóm hoạch định chiến lược thương mại Công ty chứng khoán Nomura mà Kobayashi có tham gia là việc Trung quốc đánh chiếm biển Nam Trung hoa. Hầu hết mọi người tham gia cuộc họp đều nhất trí rằng sự kiện này chẳng mang lại điều gì tốt đẹp cho Nhật bản. Việc từ trước đến nay Nhật bản chịu lệ thuộc quá nhiều vào nguồn cung cấp năng lượng từ nước ngoài đã được bàn cãi khá nhiều trên báo chí. Chỉ có 14% tổng nguồn cung cấp điện năng của Nhật bản được khai thác từ các nhà máy điện hạt nhân hoặc thủy điện. Phần 86% tổng nguồn còn lại là nhiệt điện sử dụng chất đốt dầu lửa, than đá hoặc khí đốt nhập khẩu. Hơn 90% lượng nhiên liệu nhập khẩu đảm bảo cho các tổ máy nhiệt điện đó phải vận chuyển bằng tuyến hàng hải xuyên qua biển Nam Trung hoa.

Cuộc thảo luận chuyển sang tác động có thể có đối với Nhật bản do bị gián đoạn nguồn cung cấp hoặc việc tăng giá dầu kéo dài. Việc gián đoạn nguồn cung cấp được nhìn nhận là không thể xảy ra. Nếu hoạt động hàng hải quốc tế bị cấm qua lại biển Nam Trung hoa thì tàu bè từ vịnh Pecxích và từ Ôxtrâylia có thể đi ngược lên bờ biển phía đông Philippine. Tuyến đường này kéo dài thời gian đi lại thêm 4 đến 5 ngày, điều này tuy gây ra một vài sự đảo lộn nhưng hoàn toàn nằm trong giới hạn có thể chấp nhận được nhờ những kho dự trữ dầu rất lớn của Nhật. Tuy nhiên, việc thay đổi hành trình sẽ làm tăng giá CIF dầu nhập khẩu, dẫn tới việc giá xăng trong nước tăng cao. Tuy nhiên, cuộc họp thống nhất với kết luận cho rằng giá xăng dầu trên thị trường Nhật bản sẽ chịu tác động chủ yếu do phản ứng của các thị trường dầu lửa quốc tế trước những sự kiện xảy ra ở biển Nam Trung hoa.

Một kết luận nữa cũng được các thành viên tham gia cuộc họp bàn thảo kỹ càng. Rõ ràng dầu lửa không phải là nhân tố duy nhất gây ảnh hưởng đến nền kinh tế Nhật bản trong tình hình khủng hoảng hiện nay. Bởi vì có nhiều công ty của Nhật bản đang có quan hệ chặt chẽ với nền kinh tế Trung quốc. Trong những năm mở cửa nền kinh tế, giới cầm quyền Bắc Kinh vốn dĩ rất nghi kỵ những ảnh hưởng của bên ngoài, đã khuyến khích các nhà đầu tư nước ngoài tìm kiếm các đối tác tại địa phương để thành lập các công ty liên doanh nhằm dễ bề kiểm soát các nhân tố nước ngoài. Hoạt động của các công ty liên doanh này nhanh chóng đi vào chỗ bế tắc tuy thời gian đầu chúng đạt được khá nhiều thuận lợi, nguyên nhân chính là do có sự can thiệp quá sâu của chính quyền thông qua các đối tác địa phương vào hoạt động của công ty liên doanh. Cùng với sự phát triển tất yếu của nền kinh tế thị trường ở Trung quốc, thời gian gần đây Trung quốc đã cho phép các công ty nước ngoài tự tổ chức công việc kinh doanh của họ, nghĩa là cho phép thành lập các công ty 100% vốn nước ngoài tại Trung quốc mà không cần đến các đối tác địa phương. Nhìn chung, những công ty đã am hiểu nhiều về công việc làm ăn ở Trung quốc thích mô hình này hơn, việc dàn xếp để “đứng riêng rẽ” này không phải không mất phí tổn nhưng những khoản chi phí đó được coi là một sự rủi ro chấp nhận được, rất nhiều công ty đã chấp nhận chi tiền nhằm giành hoàn toàn quyền kiểm soát, quản lý hoạt động, đồng thời tránh được việc phải chia sẻ những khoản lợi nhuận khổng lồ với các nhà đầu tư địa phương. Một ví dụ điển hình trong trào lưu thành lập công ty 100% vốn nước ngoài tại Trung quốc là Công ty Matsushita Electric, nổi tiếng về mặt hàng điện tử dân dụng nhãn hiệu NATIONAL. Nếu trước đây việc giành được quyền thành lập công ty riêng đã khiến các ông chủ của Matsushita Electric khoan khoái bao nhiêu thì giờ đây họ lại cảm thấy bất ổn và dễ bị tổn thương bấy nhiêu. Công ty Matsushita Electric đã đầu tư rất mạnh vào Trung quốc, đặc biệt ở khu vực Mãn Châu Lý miền đông bắc Trung quốc. Khu vực này trong thời kỳ người Nhật bản kiểm soát Trung quốc được gọi là Manchuko (Mãn châu quận). Địa điểm đầu tư được công ty Matsushita lựa chọn để đổ khoản đầu tư lớn nhất của họ trị giá 180 triệu đôla là cảng Đại Liên, tại đó đã hình thành một nhà máy chuyên sản xuất đầu video.

Đối với người Trung quốc, khoản đầu tư đó của Nhật bản tuy được coi là một sự hào phóng nhưng nó cũng mang một ý nghĩa vừa ngọt vừa đắng. Vùng Mãn Châu Lý là khu vực buôn bán sầm uất mà Nhật bản đã từng xâm lược và chiếm đóng từ tay chính phủ què quặt của Quốc dân đảng trong những năm 30. Trước đó nữa cũng tại vùng này, trong cuộc chiến tranh Nga-Nhật, người Nhật đã đánh bại hạm đội Thái bình dương của Nga Hoàng, và chỉ cho thế giới thấy rằng người châu Á có thể chiến đấu và chiến thắng trước một siêu cường châu Âu.

Nhưng các nhà quản lý của Matsushita cũng rất hiểu rằng Trung quốc là một đất nước quá rộng lớn gồm nhiều vùng miền khác nhau mà ở đó những ưu tiên của địa phương thường được đặt cao hơn những nguyện vọng của quốc gia. Cái câu “phép vua thua lệ làng” vẫn là câu triết lý đặc biệt đúng ở Trung quốc, ngay cả dưới thời cai trị của đảng Cộng sản. Do vậy công ty này đã thực hiện chiến lược phân tán sự hào phóng của họ ra khắp cả nước. Ở Quảng Châu, họ đã đầu tư 35 triệu đôla vào một nhà máy chế tạo máy cạo râu điện, 28 triệu đôla sản xuất các mặt hàng đồ điện như nồi cơm điện; và ở Bắc Kinh họ đã đầu tư 28 triệu đôla vào các trạm tiếp âm tổng đài điện thoại…

Quan điểm không hoàn toàn gây ngạc nhiên của cuộc họp là công ty Matsushita chắc chắn sẽ bị những tác động nặng nề. Kobayashi nhận xét rằng Matsushita có một chút gì đó giống Boeing, công ty hàng không của Mỹ. Cả hai đều đổ những khoản đầu tư lớn vào Trung quốc và cả hai đều cột chặt vận may của họ vào sự thành công của chương trình hiện đại hóa của Trung quốc.

Trong bối cảnh khủng hoảng chính trị như hiện nay, một số nhà đầu tư lớn của Nhật ở Trung quốc sẽ phải chịu sức ép phải bán tống bán tháo tài sản của mình, ví dụ như công ty dầu lửa Nippon Oil với những khoản đầu tư lớn ở biển Nam Trung hoa và chiếm 30% cổ phần mỏ dầu tại liên doanh khai thác Discovery 1 ở Hoàng sa. Điều này đã đặt Nomura vào một tình thế tế nhị. Với tư cách là công ty môi giới của Nippon Oil, danh dự đòi hỏi họ không được bán các cổ phần của công ty này. Cách đây nhiều năm, Nomura đã thực hiện thành công việc lưu hành cổ phiếu của Nippon Oil trên thị trường chứng khoán Tôkyô và trở thành nhà đại diện cho công ty này trong tất cả các vụ giao dịch. Mối quan hệ thắm thiết đó đã trải được 30 năm, đến nay đã trở nên sâu sắc hơn bao giờ hết. Bất cứ khi nào Nippon Oil muốn tăng nguồn vốn mới để mở rộng hoạt động Nomura đều cố vấn phương thức tài trợ tối ưu. Quả thực, Nomura đã dàn xếp để Nippon Oil huy động được khoản tiền 30 tỷ yên thông qua phát hành trái phiếu nhằm tài trợ cho phần tham gia của họ trong việc khai thác mỏ dầu Discovery 1.

Nomura là công ty chứng khoán lớn nhất của Nhật bản, chiếm đến 40% khối lượng giao dịch trên thị trường chứng khoán Tôkyô. Tuy nhiên chỉ có 25% được thực hiện dưới danh nghĩa Nomura. Số còn lại được xử lý bởi các công ty chi nhánh, kinh doanh dưới các tên khác nhau. Mặc dù với vẻ bề ngoài hiện đại, Tôkyô vẫn không giống như London và phố Wall. Danh dự, lòng trung thành và nghị lực bền bỉ đã tạo ra những vị tướng quân của khu Kabuto-cho. Đây chính là chủ nghĩa tư bản mang phong cách Nhật với hiệu quả hoạt động rất cao. Chính nó đã tạo ra một con rồng kinh tế, biến Nhật bản thành một quốc gia lãnh đạo kinh tế không có đối thủ ở châu Á chỉ trong khoảng thời gian chưa đầy một thế hệ. Giữ một vị trí quan trọng tại Nomura Securities, Kobayashi tuyệt nhiên không thể nào hình dung nổi việc Nomura sẽ phải bán đi các cổ phiếu của Nippon Oil. Làm như vậy có nghĩa là chấp nhận để cho tiêu tan mất linh hồn Nhật, là phản bội lại truyền thống hoạt động của một ngân hàng Nhật bản. Thế nhưng là người lãnh đạo bộ phận nghiên cứu chiến lược của công ty, bản thân ông cũng phải hành động trong khuôn khổ những lợi ích tối ưu của tổ chức danh tiếng của mình. Kobayashi chỉ thị cho một chi nhánh của Nomura xử lý các lệnh bán chứng khoán của Nomura, trong khi Nomura, dưới dang nghĩa của chính nó, sẽ thực hiện mọi lệnh mua theo cách của công ty. Bằng cách này, Nomura sẽ được nhìn nhận là đang hỗ trợ cho Nippon Oil.

Và ai có thể sẽ là những người bán? Họ rơi vào hai nhóm: Bán lẻ và chuyên nghiệp. “Bán lẻ” là một thuật ngữ của thị trường chỉ các nhà đầu tư nhỏ lẻ có qui mô gia đình. Họ chính là những người mà Kobayashi đã nhìn thấy đang xếp hàng mua xăng trên đường đi làm. Phần đông người bán chứng khoán nhỏ lẻ chỉ là những bà nội trợ nhưng lại rất mạnh mẽ trong các quyết định mua bán của mình. Tuy chỉ được gọi bằng cái tên “các nhà đầu tư nhỏ lẻ” nhưng trên thực tế 23% khối lượng giao dịch trên thị trường chứng khoán Tôkyô là do họ đảm nhiệm. Một bà nội trợ Nhật bản khi tham gia mua bán chứng khoán cũng có tính quyết đoán không kém đức ông chồng “làm công ăn lương” của mình. Theo truyền thống Đông Á, người phụ nữ Nhật chuyên làm công việc nội trợ, có trách nhiệm quản lý các khoản tài chính gia đình, nhưng trong thế giới hiện đại, người phụ nữ Nhật cũng là một nhà đầu tư thị trường chứng khoán đầy kinh nghiệm. Sau khi đã nạp đầy xăng cho chiếc xe gia đình, công việc tiếp theo mà bà Suzuki ghê gớm của Nhật bản sẽ làm là gọi điện cho người môi giới để tìm hiểu việc mua bán cổ phiếu. Kinh nghiệm cay đắng đã dạy cho Kobayashi rằng công ty không thể nào cản được đường của những người phụ nữ này. Tốt hơn hết hãy chuyển các khoản tiền của họ đi nơi khác. Với đồng yên đang bị sức ép thì đồng đôla là nơi họ hướng vào.

Những đối tượng sẽ bán cổ phiếu trong nhóm tiếp theo là các nhà đầu tư chuyên nghiệp. Đây là các công ty đầu tư tín thác lớn của Nhật chuyên quản lý những khoản tiền hưu bổng. Ở Nhật, các quỹ hưu bổng có quy mô rất lớn, chúng chính là những nhà đầu tư khổng lồ, nắm trong tay hàng tỷ Yên. Chỉ có một điều rất ngược đời là các quỹ hưu bổng tuy hùng mạnh như vậy nhưng lại mắc chứng bệnh bất lực, chúng hầu như không có phản ứng tích cực nào trước những biến động hàng ngày của thị trường. Sự bất lực đó có căn nguyên do quy mô của các công ty này lớn tới mức việc thay đổi hướng đầu tư của chúng trở nên rất khó khăn, tựa như việc viên thuyền trưởng chiếc tàu chở dầu siêu nặng gặp phải khi tìm cách lái quay đầu 180 độ. Tất nhiên là thuyền trưởng có thể làm được việc đó nhưng ông ta cần có nhiều thời gian và một vùng biển rộng để quay tàu. Các nhà đầu tư chuyên nghiệp cũng vậy, một công ty ủy thác đầu tư hoàn toàn có thể thay đổi chiến lược kinh doanh của mình, nhưng để làm được việc đó đòi hỏi phải có thời gian dài và sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Các nhà đầu tư chuyên nghiệp khi đã đạt đến một quy mô tương đối lớn, luôn vận động một cách khó khăn cứ như bị khóa chân khóa tay vậy. Họ chỉ có thể điều chỉnh một chút trong danh mục đầu tư cổ phiếu của họ nhưng không thể thực hiện điều chỉnh toàn bộ danh mục đầu tư. Cơ chế thị trường đã bắt buộc họ phải phó mặc việc này cho các quỹ bảo hiểm( ). Công ty đầu tư tín thác thực chất là các nhà quản lý tiền, những người này trong nháy mắt có thể chuyển hàng trăm triệu đôla từ đầu này của thế giới sang đầu bên kia và ngược lại. Các công ty quản lý Quỹ đầu tư rất năng động trong việc kinh doanh chứng khoán, họ sử dụng tiền của người ủy thác để đặt cược lớn vào các cổ phiếu, vào hàng hóa, vào công trái, vào các đồng tiền ngoại tệ … và họ thường thắng, hay thua, một cách ngoạn mục.

Nhưng mối lo ngại thực sự của Kobayashi là các quỹ đầu tư tương hỗ ( ) của Mỹ. Sức mạnh của các quỹ này đã trở nên đáng sợ. Trong những năm 80, chúng đã trở thành công cụ tiết kiệm được ưa chuộng của công dân Mỹ. Vào cuối năm 1995, tổng giá trị các quỹ này đạt đến con số 1.250 tỷ đôla. Kể từ đó các quỹ này đã phát triển mạnh, với mức tăng trung bình hàng năm 10%, và ngay trước thời điểm diễn ra chiến dịch Đòn Rồng, các nhà quản lý quỹ đầu tư tương hỗ của Mỹ đã kiểm soát một khối lượng tài sản khoảng 2.600 tỷ đôla. Quy mô tài sản mà họ đang quản lý là một con số gây choáng váng, họ cũng đã đầu tư một phần tài sản đó ở châu Á. Nhưng đây chỉ là khoản tiền lưu động. Các nhà quản lý quỹ đầu tư luôn nổi tiếng là hay bị thúc đẩy bởi nhu cầu kiếm những khoản lời ngắn hạn. Nay đây mai đó, sự có mặt của họ ở các thị trường chứng khoán châu Á đã làm tăng đáng kể tính chất bấp bênh về giá cổ phiếu. Chỉ bằng một cú điện thoại, một nhà đầu tư ở Kansas có thể bán những cổ phiếu Hồng công và mua các trái phiếu kho bạc của Mỹ; bán cổ phiếu châu Âu và mua cổ phiếu Ôxtrâylia. Tuy nhiên, những giao dịch cá nhân như vậy không thấm vào đâu so với những quyết định mua bán của các nhà quản lý đầu tư. Từ kinh nghiệm hàng chục năm điều hành hoạt động kinh doanh chứng khoán của công ty Nomura, Kobayashi biết rõ một điều là chỉ qua một đêm, các quỹ đầu tư tín thác đó – vì tất cả niềm tin của họ vào Thế kỷ Thái bình dương – sẽ rút các khoản tiền của họ về nước.

Và quyết định mà các nhà quản lý đã đưa ra trong ngày chủ nhật hôm đó là họ sẽ bán ra các cổ phiếu mà mình đang nắm giữ.

Dinh tổng thống Malacanang, ManilaGiờ địa phương: 07h00’ thứ Hai 19/02/2005
Giờ quốc tế: 23h00’ Chủ Nhật 18/02/2005

Thư ký riêng của Miguel Luzong - tổng thống Philippine mở cánh cửa hai lớp bằng gỗ tếch bước vào phòng hội nghị mà không gõ cửa. Khi ông ta vào phòng thì sự tập trung của tổng thống bị lái sang những tin tức mà ông ta sắp nhận được. Cuộc thảo luận quanh bàn đã lắng xuống rồi im bặt khi tổng thống, vốn nguyên là chỉ huy các lực lượng vũ trang Philippine, được thông báo về tình hình trên bãi đá ngầm Vành Khăn.

- Việc này vừa xảy ra, thưa ngài - viên thư ký riêng trình báo.

Ông Luzong phát biểu trước cuộc họp các Bộ trưởng và các thương gia:

- Thưa quý vị, binh lính của chúng ta đã vấp phải sự kháng cự trong khi họ nỗ lực lấy lại đảo Vành Khăn, chúng ta đã mất liên lạc với họ. Hiện quân tiếp viện đang được gửi tới.

Viên thị trưởng đầy quyền lực của Manila, ông Hernesto Lim, một người Philippine gốc Trung quốc, nhanh chóng đáp lại:

- Không nên, thưa ngài tổng thống. Nhân danh cộng đồng người Hoa ở nước ngoài, chúng tôi đề nghị ngài rút quân đội về. Nếu chúng ta gửi quân tiếp viện tới đó, họ cũng sẽ làm như vậy. Chúng ta không thể giữ được đảo ngầm đó, và cũng chẳng có bất kỳ lý do gì để giữ nó ngoại trừ lòng tự hào dân tộc.

- Lòng tự hào dân tộc không phải là một tình cảm quan trọng ư, thưa ông Hernesto? ông Luzong phản đối lại.

Hernesto Lim gật đầu, đáp:

- Tự hào dân tộc là một căn bệnh đang gây khổ sở cho chính phủ Trung quốc ở thời điểm hiện nay và có thể sẽ tiêu diệt chính phủ đó trong tương lai. Đất nước Philippine đã phải chịu căn bệnh độc tài trong 20 năm rồi. Nền độc tài đã biến chúng ta trở thành kẻ ốm yếu của châu Á. Trong lúc Triều Tiên, Đài loan, Malaixia và Thái Lan đã trở nên giàu có, thì Philippine lại trở thành một trò đùa. Thưa tổng thống, cuộc xung đột biển Nam Trung hoa này không phải là một cuộc xung đột cho chúng ta. Nó là dành cho Mỹ, Trung quốc và Nhật bản. Nếu chúng ta đứng về một phía nào đó như đã từng làm trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh thì tinh thần dân tộc của chúng ta sẽ một lần nữa bị hủy hoại. Chúng ta sẽ bị tố cáo là bù nhìn của Mỹ. Tại sao chúng ta không noi gương Malaixia? Họ đã từ bỏ các bãi đá Mariveles, Ardasier và Swallow, ngay cả căn cứ không quân của họ trên đảo Terumbi Layanglayang cũng bị từ bỏ. Hãy quên bãi đá ngầm Vành Khăn đi. Năm 1992 chúng ta đã tự thoát ra khỏi người Mỹ. Chúng ta đã phục hồi được nền dân chủ. Chúng ta đang xây dựng những nền tảng của một di sản Philippine mà chúng ta có thể tự hào về nó. Nền kinh tế của chúng ta mà phần nhiều trong đó đã gắn liền với các cộng đồng người Hoa khắp thế giới, đang phát triển mạnh. Chúng ta đã tham gia cuộc Chiến tranh Lạnh trong lúc các nước láng giềng ASEAN thì cố gắng không để bị kéo sâu vào đó và họ đã trở nên giàu có. Nếu một cuộc xung đột toàn cầu nữa kéo đến, chúng ta hãy làm sao để đừng bị dính líu vào nữa. Chúng ta hãy tập trung vào việc xây dựng hệ thống đường sá, sân bay, bến cảng, các trạm phát điện, trường học và nhà ở cho nhân dân của chúng ta. Những cái đó, thưa ngài, là nhiệm vụ của chúng ta với tư cách là các lãnh đạo đất nước.

- Và chúng ta để mặc Trung quốc chiếm biển Nam Trung hoa? ông Luzong vặn lại.

- Điều đó có ý nghĩa gì? Họ sẽ cho phép buôn bán.

- Hội đồng tướng lĩnh quốc gia sẽ không để yên việc này.

- Rồi họ sẽ có thể lựa chọn một trận đánh mà họ có thể thắng. Nếu họ không thể đánh bại kẻ khủng bố Hồi giáo ở miền Nam, thì họ không nên chọn một trận chiến với Quân giải phóng Nhân dân.

Không đề nghị bỏ phiếu, tổng thống nhìn vào từng người có mặt trong phòng, sau đó gật đầu ra hiệu cho viên thư ký riêng dừng việc thu hồi bãi ngầm đảo Vành Khăn.

Nhà Trắng, Washington DCGiờ địa phương: 18h45’ Chủ Nhật 18/02/2005
Giờ quốc tế: 23h45’ Chủ Nhật 18/02/2005

Hai mươi bốn giờ sau cuộc họp thứ nhất, tổng thống James Bradlay đang gặp riêng cố vấn An ninh quốc gia Martin Weinstein. Những hình ảnh đầu tiên về cuộc oanh tạc thành phố Hồ Chí Minh đang được phát trên kênh truyền hình CNN. Người phóng viên dẫn chương trình đưa ra một suy đoán rằng thành phố này đã bị Trung quốc chọn làm mục tiêu vì nó là nơi nghỉ đông ưa chuộng của nội các Việt nam.

- Điều này chứng minh khả năng tấn công tầm xa của họ Weinstein thì thầm - Sài Gòn cách Du Lâm, căn cứ không quân xa nhất về phía nam của họ 1500 km. Trận oanh tạc này là bằng chứng cho thấy không quân Trung quốc đã có khả năng tiếp nhiên liệu trên không, điều này cho phép họ kéo dài thêm ít nhất 30 phút để tấn công, quay đầu và trở về. Chúng ta gọi nó là thời gian la cà lãng phí.

Tivi đang phát đi lời kêu gọi của ông Nguyễn Văn Tài, được lồng vào lời dịch sang tiếng Anh và phát đi trên nền cảnh tàn phá đổ nát tại nóc khách sạn Rex. Trên khuôn hình là một phụ nữ người Mỹ, máu chảy ròng ròng trên mình, đang ôm một đứa trẻ quấn trong một tấm khăn trải bàn chạy ra khỏi đống đổ nát.

- Vậy ông có tin gì mới cho tôi, Marty?

Cố vấn An ninh quốc gia đáp lại câu hỏi của tổng thống bằng cách phác họa khả năng quân sự trước mắt của Mỹ.

Tàu sân bay 100.000 tấn chạy bằng năng lượng hạt nhân USS Harry S.Truman đã được đổi hướng từ vùng biển Nhật bản tiến vào khu vực phong tỏa của Trung quốc. Chưa có thông báo công khai nào được đưa ra. Hàng không mẫu hạm này có thể tới khu vực ở rìa biển Nam Trung hoa trong vòng 24 giờ. Chiếc USS Harry S.Truman chở theo 20 máy bay chiến đấu Tomcat F-14, 36 máy bay chiến đấu ném bom Hornet F/A-18, 4 máy bay chống nhiễu điện tử Prowler EA-6B, 4 máy bay báo động sớm Hawkeyes E-2C, 6 máy bay săn tàu ngầm Viking S-3A và 8 máy bay trực thăng cứu hộ Seahawk SH-3.

Đóng vai trò là tàu chỉ huy, hàng không mẫu hạm USS Harry S.Truman dẫn theo một nhóm tàu chiến hùng mạnh đi hộ tống, một khi nhóm này đã có mặt ở biển Nam Trung hoa thì chúng có thể triển khai sức mạnh khắp khu vực. Những chiến hạm thuộc nhóm USS Harry S.Truman bao gồm tàu khu trục mới tinh USS Oscar Austin lớp Oscar Austin trang bị tên lửa có điều khiển trọng tải 9.217 tấn, vừa đưa vào hoạt động trước đó 1 năm, mang theo các tên lửa chống tàu Harpoon, thủy lôi chống tàu ngầm (ASROC) và các thủy lôi MK50; khinh hạm trọng tải 4.100 tấn USS Ford lớp Oliver Hazard Perry trang bị tên lửa có điều khiển và các loại vũ khí tương tự, tàu khu trục USS Hayler lớp Spruance trọng tải 8.040 tấn, với vũ khí trang bị bao gồm các tên lửa hành trình tầm xa đối đất và chống tàu Tomahawk và các tên lửa phòng không Sea Sparrow; tàu chở đạn USS Shasta lớp Kilauea; tàu chở dầu USS Willamette lớp Jumboized Cimarron; các tuần dương hạm Aegis 9.466 tấn trang bị tên lửa có điều khiển USS Port Royal và USS Vella Gulf lớp Ticonderoga. Hai tàu này mang các tên lửa biển đối không tiêu chuẩn Tomahawk, Harpoon và các thủy lôi ASROC, MK32 và MK50. Ba tàu ngầm tháp tùng nhóm tàu này là các tàu USS Cheyenne, Columbia và Boise lớp Los Angeles.

Một nhóm tàu chiến khác của Mỹ do tàu sân bay USS Nimitz chỉ huy được triển khai hoạt động ở khu vực Đông Á. Đi cùng với nhóm tàu Nimitz là tàu tấn công đổ bộ USS Peleliu lớp Tarawa. Với 1.600 lính thủy đánh bộ trên boong, chiếc tàu này vừa tham gia cuộc diễn tập chung huấn luyện cứu nạn quốc tế với thủy quân lục chiến Philippine và đang trên đường trở về Hawaii thì được lệnh ở lại cùng tàu Nimitz. Nhóm tàu chiến đấu này đang giữ vị trí ở vùng biển Sulu gần quần đảo Cagayan giữa Negros và Palawan. Từ đây tới biển Nam Trung hoa mất 8 giờ tàu chạy.

Tổng thống trầm ngâm nghe cố vấn An ninh trình bày, ông hỏi:

- Marty, hẳn ông đang nói với tôi rằng chúng ta có thể tiến vào vùng biển đó và lấy lại biển Nam Trung hoa cùng các hòn đảo?” Bradlay hỏi.

- Đúng và không đúng, thưa tổng thống - Weinstein trả lời -Người Trung quốc có một lực lượng lục quân, hải quân và không quân kém cỏi. Thế nhưng, về tên lửa thì người ta có thể nói rằng họ sắp bắt kịp chúng ta. Chỉ cần một quả tên lửa lọt được qua hàng rào bảo vệ là có thể gây ra sự tàn phá. Tàu Bunker Hill đang có mặt ở đó có thể hỗ trợ các hoạt động tình báo thu thập hình ảnh qua vệ tinh (IMINT) của chúng ta. Hệ thống này có thể theo dõi bất cứ quả tên lửa nào từ lúc được phóng lên không trung cho tới khi rơi xuống mục tiêu. Do vậy, người Trung quốc có thể thay đổi chiến thuật, đe dọa phóng một quả tên lửa vào Việt nam hoặc làm một cái gì đó nếu chúng ta có động thái chống lại họ.

- Và chúng ta không thể bắn rơi quả tên lửa đó?

- Không có sự đảm bảo nào cả. Và còn một điểm nữa.

- Nói tiếp đi!

- Chúng ta có vấn đề tương tự như Trung quốc. Hải quân của chúng ta có thể lấy biển Nam Trung hoa, nhưng chúng ta không thể giữ được nó. Lực lượng hải quân của chúng ta tuy được đánh giá là tuyệt vời nhất thế giới nhưng vẫn là không đủ mạnh để giữ được vùng biển này. Thưa tổng thống, lực lượng vũ trang Hoa kỳ đang thật sự chịu những tổn thất gây ra do phải thực thi bản kế hoạch do tướng Colin Powell, Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng liên quân hồi đó khởi xướng năm 1992. Số lượng tàu hải quân của chúng ta đã bị cắt giảm từ 443 chiếc xuống 340 chiếc; các nhóm tàu sân bay từ 14 xuống 12; các phi đoàn máy bay chiến đấu của không quân giảm từ 16 xuống 13. Các lực lượng vũ trang đã bị cắt giảm liên tục, trong khi các cam kết của chúng ta thì ngày càng tăng.

- Nhưng chúng ta vẫn có thể điều động thêm 4 nhóm tàu sân bay nữa tới biển Nam Trung hoa.

- Lại một lần nữa, được và không được, thưa tổng thống. Chúng ta hiện triển khai 35 nhóm tác chiến khắp thế giới. Hiện có 160.000 nhân viên quân sự Mỹ đang phục vụ tại các địa điểm khác nhau với những nhiệm vụ khác nhau, các nhóm này có số lượng binh sỹ khác nhau, từ 35.000 người ở bán đảo Triều Tiên tới 2.000 người ở Burunđi. Hoạt động của các nhóm tác chiến này rất hao phí tiền của. Ở Burunđi là chúng ta đã phải chi 120 triệu đôla. Việc giải quyết người tỵ nạn Caribê tại căn cứ Guantanamo thuộc Cu Ba cần 1.100 binh sĩ và tiêu tốn mỗi năm 250 triệu đôla. Những xung đột bất ngờ với Irắc và Lybi làm thiệt hại tới 550 triệu đôla. Còn có nhiều khoản chi dành cho các nơi khác, chỉ cần tăng mỗi nơi một chút là quân đội bị Quốc hội để ý ngay. Chúng ta thường phải ngửa tay xin tiền Quốc hội mỗi khi muốn triển khai một hoạt động quân sự mới.

Việc bố trí các lực lượng vũ trang của chúng ta hiện nay chính là nhằm vào các hoạt động đa phương, sự bố trí này đã diễn ra từ những năm 1990, khi chúng ta bước vào thời kỳ hậu Chiến tranh Lạnh. Việc cắt giảm chi phí quân sự có thể giúp khắc phục bội chi ngân sách nhưng điều này lại có nghĩa là chúng ta không đủ khả năng tiến hành cùng lúc hai cuộc xung đột khu vực. Một ví dụ là việc chế tạo máy bay vận tải mới nhãn hiệu C-17. Việc triển khai các hoạt động của chúng ta đòi hỏi phải không vận hàng nghìn binh lính để đảm bảo yêu cầu nhanh chóng về thời gian. Trong cuộc khủng hoảng hiện nay, có thể chúng ta sẽ phải điều quân đên đến Việt nam hoặc có thể phải thuyết phục Philippine cho chúng ta sử dụng trở lại các căn cứ quân sự ở đây. Trong khi đó thì phi đoàn không vận C-17 của chúng ta thiếu 30 máy bay vì số máy bay này vẫn chưa xuất xưởng. Khả năng Mỹ có thể tiến hành cùng lúc hai cuộc xung đột khu vực lớn vẫn hạn chế cho tới năm 2015.( )

- Tôi đang nghe ông nói đây, Marty, nhưng ngay lúc này chúng ta chỉ có một cuộc xung đột ở biển Nam Trung hoa.

- Đó là ở thời điểm tuần này, thưa tổng thống.

Hai người im lặng một lúc, theo dõi những hình ảnh cuộc ném bom ở Hải phòng. Lửa và khói đen bùng lên từ một khu nhà. Tàu bè đã bị lật úp cháy ngùn ngụt ở khu cảng.

- Có những ai đứng về phía chúng ta? Bradlay hỏi.

- Tâu Âu. Phần lớn bọn họ sẽ lớn tiếng phản đối Trung quốc. Nhưng chúng ta chỉ có thể dựa vào Pháp và Anh. Ở Đông Á chúng ta có Nhật bản là một đồng minh. Thế nhưng ta cần cân nhắc xem liệu có nên để họ dính líu vào về mặt quân sự hay không? Hãy nhớ tới những bóng đen gây nên Chiến tranh Thế giới thứ II và những gì tương tự như thế. Ấn độ sẽ tỏ ra trung lập nhưng lại ngấm ngầm ủng hộ chúng ta. Đó là vì Ấn độ lo ngại cả Trung quốc lẫn Pakixtan. Họ sẽ muốn chúng ta ở bên cạnh. Chúng ta cũng không nên trông chờ vào Pakixtan. Họ đã gắn bó sâu nặng với Trung quốc. Điều này có thể thấy qua việc nhiều loại khí tài thiết bị của Pakixtant là do Trung quốc giúp chế tạo. Máy bay huấn luyện phản lực Karakoram-8, xe tăng Khalid, tên lửa chống tăng HJ-8 và tên lửa đất đối không Anza-2 của họ đều dựa trên cơ sở thiết kế và công nghệ của Trung quốc. Quân đội Mianma được Quân giải phóng nhân dân trang bị và trả lương. Những nước còn lại ở Đông nam Á chỉ muốn kiếm chác kinh tế. Nếu việc Mỹ xuất hiện mà có vẻ làm hỏng việc kiếm tiền của họ thì họ sẽ không ủng hộ chúng ta. Châu Phi thì không thành vấn đề.

- Người Nga thì sao? Tổng thống hỏi.

- Nga đang hợp tác quân sự một cách mạnh mẽ với Trung quốc, hiện nay họ đang cử nhiều nhóm chuyên gia quân sự đến Trung quốc, những kỹ sư Nga đang làm công việc bảo dưỡng máy bay Su-27 ở căn cứ Du Lâm trên đảo Hải nam, bảo dưỡng các tàu ngầm Kilo ở căn cứ tàu ngầm Tam Á kế bên, tại căn cứ Trạm Giang nơi đặt tổng hành dinh Hạm đội Hoa Nam của Trung quốc có rất nhiều loại vũ khí mà người Nga đã bán cho Trung quốc. Quan trọng hơn cả là hiện nay các nhà khoa học của Nga đang giúp Trung quốc phát triển các chương trình tên lửa. Không có sự hợp tác của Nga, thưa ngài, chúng ta sẽ có nhiều thuận lợi hơn trong một cuộc chiến tranh với người Trung quốc.

Thị trường chứng khoán TôkyôGiờ địa phương: 09h00’ thứ Hai 19/02/2005
Giờ quốc tế: 24h00’ Chủ Nhật 18/02/2005

Phiên giao dịch buổi sáng ở Sở giao dịch chứng khoán Tôkyô, chỉ từ 9 giờ đến 11 giờ khối lượng giao dịch đã lên tới 200 triệu cổ phiếu. Những điều gây lo ngại nhất chính là mức độ tụt giá cổ phiếu theo chỉ số Nikkei Matsushita, Nippon Oil và một loạt đại công ty có cổ phần thượng hạng khác của Nhật bản. Chỉ số này đã vượt quá ngưỡng 40.000 điểm vào cuối tháng giêng, vào lúc kết thúc phiên giao dịch đã giảm hơn 400 điểm, tức là thấp hơn 1%, dừng lại ở mức 39.600 điểm. Điều đáng lo ngại hơn vẫn là sự dao động của đồng yên. Trước đó nó được giao dịch với biên độ hẹp từ 120 yên đến 125 yên ăn 1 đôla, nhưng trong phiên giao dịch buổi sáng ở Tôkyô, nó giảm 6,2 yên xuống còn 143,6 yên – phá giá 4%. Ngân hàng Nhật bản cố gắng bán đồng đôla để lấy đồng yên, nhưng đôla là thứ mà cả thị trường muốn mua... trừ First China. Khi các nhà đầu tư bán tống bán tháo đồng yên thì ngân hàng này bắt đầu tính toán các chứng khoán ngắn hạn bằng đồng yên của họ. Công ty First China, với sự hậu thuẫn của tướng Triệu, đã vay 248 tỷ yên và ngay lập tức bán ra thành các khoản có kỳ hạn. Chắc chắn sẽ thắng, tỷ giá tại chỗ của đồng yên so với đồng đôla – tỷ giá mà người ta giao dịch từng phút trong ngày – chắc chắn sẽ sụt giảm từ tỷ giá trung bình 124 yên là mức mà Công ty First China đã vay. Sự sụt giá của đồng yên chính là điều mà Phillips và tướng Triệu đã tiên đoán. Chỉ riêng ngày hôm đó ở Tôkyô, ngân hàng này đã xoay sở kiếm được cho tướng Triệu khoản lãi tổng cộng là 10,8%, tương đương 181,95 triệu đôla. Tuy nhiên, Damian Phillips không phải chỉ là một khán giả tinh tường vào hôm thứ hai. Ông ta đã biết trước là đồng yên sẽ còn tiếp tục sụt giá nữa.

Lược thuật

HỒNG KÔNG

Đến năm 2001, số lượng người Hoa sinh sống ở các nước Đông nam Á là tương đối lớn. Trước đó, hàng chục triệu người Hoa đã rời bỏ tổ quốc để trốn tránh các cuộc nội chiến, những vụ bạo loạn và nạn đói ở Trung quốc, họ đã đi tới khắp mọi ngõ ngách xa xôi trên thế giới. Người Hoa đã tham gia xây dựng các tuyến đường sắt ở Canađa, Mỹ và Ôxtrâylia rồi ở lại đó để đãi vàng, mở các nhà hàng và kinh doanh, tuy nhiên phần đông Hoa kiều chỉ di cư sang các nước nằm ven biển Nam Trung hoa. Ở những nước này, sự nhạy bén về kinh doanh đã giúp Hoa kiều xây dựng được các vương quốc tiền tệ hùng mạnh trong khi làm còi cọc dần những vương quốc tiền tệ của người bản xứ, nhìn chung những người bản xứ không có đầu óc kinh doanh. Tuy nhỏ bé về số lượng, nhưng chính những Hoa kiều này đã nắm được quyền lực to lớn về tài chính. Ở Inđônêxia chỉ có 3,5% dân số là người Hoa nhưng họ đã kiểm soát tới 80% tài sản của 300 công ty hàng đầu. Hình thức chi phối kinh tế này được lặp lại ở khắp nơi trong khu vực( ). Ở Philippine, người Hoa chiếm 2% dân số và kiểm soát tới 60% thị trường chứng khoán; và ở Thái Lan khoảng 10% dân số và 80% thị trường chứng khoán. Hồng công là địa điểm để người Trung hoa hải ngoại gặp gỡ người Trung hoa đại lục. Tuy hầu hết Hoa kiều đều tỏ ra chán ghét chế độ Cộng sản vì chế độ này chính là nguyên nhân khiến nhiều người trong số họ phải chạy khỏi Trung quốc, nhưng cũng những Hoa kiều đó vẫn luôn trung thành với những lời giáo huấn Khổng Tử và lòng yêu mến đất nước Trung quốc của họ vẫn không hề mai một. Điều nữa quan trọng là, các mối liên hệ của Hoa kiều với nơi quê hương chôn rau cắt rốn của tổ tiên họ không bị lỏng lẻo đi chút nào. Theo truyền thống, các thương gia Hoa kiều từ Inđônêxia, Malaixia, Xingapo và Philippinthường sử dụng Hồng công làm cơ sở để giữ tài sản ở “nước ngoài” của họ. Giờ đây, Hồng công đã trở thành đầu cầu cho Hoa kiều mở cuộc tiến công thương mại của họ vào Trung quốc đại lục, và nơi đây cũng trở thành nơi họ cảm thấy thoải mái nhất để cùng giao đãi, ăn nhậu với các bạn hàng Đại Lục.

Kể từ khi Đại lục tiếp quản Hồng công ngày mồng 7 tháng Bảy năm 1997, ở đây dường như không thấy có sự thay đổi lớn nào. Hồng công vẫn giữ nguyên dáng vẻ hiện đại kỳ lạ của nó với những khối nhà cao tầng bằng kính và thép, sản phẩm của các hãng xây dựng hàng đầu thế giới, được dựng sừng sững trên nền dốc thẳng đứng của đỉnh Vitoria Peak mặt phía bắc. Hoạt động thương mại náo nhiệt ở đây vẫn được duy trì bình thường khiến cho du khách không thể không dừng chân ở đây dăm ba ngày trên đường sang Ôxtrâylia hoặc thăm Trung quốc. Ở khu chợ Stanley người ta vẫn mời chào những chiếc áo phông rẻ tiền và những đồ sứ giả đời Minh, chợ đồ trang sức ở Kowloon vẫn buôn bán sôi động và trước sự ngạc nhiên của nhiều người (đặc biệt vì những luật lệ khắt khe của Trung quốc về việc xuất khẩu đồ cổ) là vẫn có thể mua được một con ngựa đời Đường (618-907 trước công nguyên) tại các cửa hiệu bán đồ cổ dọc đường Hollywood ở khu trung tâm.

Nhưng dưới cái vẻ bề ngoài ấy, ông chủ mới đầy cứng rắn đã từng bước thực hiện quyền lực của mình thay cho những người tiền nhiệm vốn hay cư xử một cách hòa nhã, thậm chí còn có thái độ thờ ơ đối với dân chúng. Đối với Hồng công, chính quyền đại lục vẫn cho phép thực hiện những hình thức bên ngoài của cuộc sống dân sự theo cái cách mà người Anh để lại. Bắc Kinh không chủ trương đưa các quan chức từ thủ đô tới đây để cai quản Hồng công mà chủ trương gây ảnh hưởng để đảm bảo chắc chắn rằng những ứng cử viên nằm trong lựa chọn của họ sẽ tìm được thắng lợi trong các cuộc bầu cử vào quốc hội địa phương hoặc được bổ nhiệm vào những chức vụ chính quyền cao cấp nhất

Thời điểm tệ hại nhất đối với các nhà quản lý địa phương là mùa đông. Kể từ khi tiếp quản, Hồng công đã trở thành một nơi nghỉ đông được nhiều nhà lãnh đạo cao tuổi của Đảng và Quân đội ưa chuộng, họ đến đây nghỉ ngơi để tránh cái lạnh khủng khiếp trong những tháng khắc nghiệt nhất của mùa đông ở miền bắc Trung quốc. Người ta đã dành ra một khu đất rộng lớn phía đông nam của hòn đảo, tại làng Chum Hum Kok – nơi đây đã từng được người Anh sử dụng để tiến hành do thám Trung hoa đại lục, người Quảng đông bản xứ gọi nơi này là “làng nghỉ hưu”.

Có một câu chuyện đùa thường được kể thầm qua tai nhau, chỉ một cú điện thoại từ bất kỳ ai trong khoảng 30 nhà lãnh đạo cao cấp đang ẩn dật ở khu nghỉ này thì một sự nghiệp, hãn hữu có khi là một mạng sống, có thể đi tiêu. Ngoài sự can thiệp bừa bãi của các nguyên lão, Bắc Kinh còn thể hiện quyền lực kiểm soát của họ tại cuộc họp hàng tuần giữa Trưởng đặc khu hành chính Hồng công với đại diện cao cấp của Bắc Kinh ở “Đặc khu hành chính” này. Trưởng đặc khu hành chính Hồng công là tước hiệu tương đương với thống đốc thuộc địa Hồng công (cũ), được đặt ra sau khi Trung quốc tiếp nhận Hồng công, tuy ngang với thống đốc một xứ thuộc địa nhưng Trưởng đặc khu cần phải biết mình đang là ai, chỉ một cái bĩu môi hay nheo mày của vị đại diện Bắc Kinh cũng đủ cho vị Trưởng đặc khu hành chính biết rằng liệu sự lựa chọn của ông ta, ví dụ, cho chức giám đốc bệnh viện hay cơ quan tiền tệ có được sự ủng hộ của Bắc Kinh hay không.

Một sự thay đổi khác rất tinh vi cũng đã diễn ra ở Hồng công, đó là việc các phương tiện thông tin đại chúng đã dần từng bước đi vào chung trong một quỹ đạo theo sự điều khiển của đảng. Đảng Cộng sản Trung quốc vốn rất quan tâm đến việc kiểm soát ngôn luận, đã tỏ ra năng nổ trong việc cài cắm các điệp viên tin cậy vào hệ thống tòa báo và các đài phát thanh tiếng Trung và tiếng Anh. Cùng với việc tiếp nhận và quản lý chặt chẽ các trường đại học, việc tiếp quản các cơ quan báo chí, cơ quan thông tin đại chúng là một trong những hoạt động thành công nhất của Đảng ở Hồng công, sự thành công này càng đặc biệt hơn vì hầu nó như không bị nhận ra. Những người leo được lên các vị trí lãnh đạo cao cấp nhất trong các cơ quan tuyên truyền, báo chí của Hồng công sau năm 1997 đều là những người được đào tạo đến nơi đến chốn và có thể trình bày lưu loát những quan điểm chiến lược của nhà nước Trung quốc. Chính họ là nhân tố quan trọng bảo đảm cho việc các phương tiện thông tin đại chúng ở Hồng công sẽ tích cực đưa tin một cách đầy đủ các kế hoạch của chính phủ Trung quốc về phát triển kinh tế quốc dân.

Buổi sáng hôm đó, các báo ra tại Hồng công đều đăng tải đầy ắp những lý do để Trung quốc chiếm đóng biển Nam Trung hoa. Tất cả các lý do đó tựu trung lại thì chỉ đơn giản là Trung quốc đang quyết tâm hợp pháp hóa chủ quyền mà họ đòi hỏi đối với biển Nam Trung hoa, biến những điều còn đang tranh cãi trở thành chủ quyền có hiệu lực pháp lý một cách đầy đủ của nước Trung quốc đối với khu vực này. Chiến dịch tấn công đột kích chống đã Việt nam được tiến hành một cách thận trọng, mặc dù hậu quả thương vong đối với cả hai bên là điều đáng tiếc.

Các báo này cũng nhắc lại sự hào phóng mà Hồng công đã dành cho các thuyền nhân Việt nam trong những năm 80 và 90. Mục duy nhất trên các phương tiện thông tin đại chúng tương đối không bị can thiệp là các trang nói về tài chính. Tuy nhiên ngay trên những trang này cũng có sự thận trọng không xúc phạm đến bất kỳ ai trong số “những nhân vật Hồng công đáng kính” – nhóm những ông trùm tư bản Trung quốc vào cuối năm 1995 đã hợp sức thúc đẩy quan điểm cho rằng việc kinh doanh ở Hồng công vẫn sẽ diễn ra như thường lệ sau khi Trung quốc thu hồi chủ quyền đối với mảnh đất thuộc địa này. Đây là một bước đi khôn ngoan vì phần lớn các ông trùm tư bản đều muốn một cuộc sống tích cực và họ đều đã phải chi tiền để được phép làm điều đó.

Sở giao dịch chứng khoán Hồng công là một thị trường quy mô khoảng 500 tỷ đôla Hồng công, khoảng 65 tỷ đôla Mỹ, chính là một thị trường chứng khoán lớn nhất khu vực sau Tôkyô. Của cải được tập trung về đây đã khiến cho Hồng công trở nên hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài trân toán thế giới, giống như mật ngọt dùng để dẫn dụ bầy ong các nhà đầu tư – ngân hàng thế giới. Họ đã kéo thành đàn tới đó. Nhưng vấn đề rắc rối đối với Hồng công là các quỹ đầu tư tín thác của Mỹ đã sở hữu gần 40% thị trường này.

Sở giao dịch chứng khoán Hồng công.Giờ địa phương: 09h00’ thứ Hai 19/02/2005
Giờ quốc tế: 01h00’ thứ Hai 19/02/2005

Trong phiên giao dịch buổi sáng thứ Hai – phiên giao dịch đầu tiên kể từ khi nổ ra cuộc khủng hoảng, vị thế của Hoa kiều là hoàn toàn không đáng kể trong suy nghĩ của các nhà buôn chứng khoán ở Hồng công. Lòng tin đã bị suy giảm nghiêm trọng. Chỉ số Hang Seng ( ) lúc mở cửa là 120 điểm, giảm 0,5%. Tiếp đó, khi các quỹ đầu tư tín thác của Mỹ tăng cường bán ra, cộng thêm sức ép thị trường tạo ra do những người môi giới chứng khoán đang liên tục hạ giá để khuyến khích các nhà đầu tư mua vào theo một chiến thuật kinh doanh được gọi là “bắt cá sát đáy”, chỉ số Hang Seng tiếp tục giảm xuống. Citic Pacific, doanh nghiệp hàng đầu của Trung quốc ở Hồng công đã bị mất gần 10% giá trị của nó chỉ riêng trong phiên giao dịch buổi sáng. Tình hình tương tự diễn ra đối với các cổ phiếu khác của Hồng công, cả cổ phiếu của công ty làm ăn thua lỗ và cổ phiếu “thượng hạng” của các công ty của Trung quốc đại lục niêm yết tại thị trường này cũng chịu cảnh mất giá trầm trọng. Tuy nhiên tình hình lại có vẻ sáng sủa hơn đối với cổ phiếu của các công ty nước ngoài niêm yết ở Hồng công, trong đó đáng chú ý nhất là cổ phiếu của Boeing, tập đoàn sản xuất máy bay của Mỹ. Không lâu trước đây tập đoàn này đã chính thức chấp nhận một yêu cầu của chính phủ Trung quốc về việc các công ty nước ngoài cần phải đăng ký cổ phiếu của họ ở một thị trường chứng khoán của Trung quốc, và Boeing đã chọn Hồng công.

Khi phiên giao dịch chứng khoán đi vào thời điểm náo nhiệt nhất, hầu hết mọi người tham gia thị trường đều tỏ ra ít quan tâm đến những lời bào chữa nhã nhặn cho những hành động của Trung quốc mà lại quan tâm đến những đồn đại rằng sức ép bán ra là xuất phát từ Bắc Kinh. Việc này lúc đầu dường như không lạ lùng đến như vậy. Các vị lãnh đạo Đảng và quân đội ở Bắc Kinh nằm trong danh sách những nhà đầu cơ lớn nhất trên thị trường chứng khoán Hồng công. Hồng công là một nơi tuyệt vời cho họ. Hồng công là Trung quốc, nhưng theo một cách thức bí mật nào đó, Hồng công lại không phải là Trung quốc mà là nước ngoài. Đây là một nơi mà các quan chức đại lục có thể an toàn thưởng thức những điều kỳ diệu của phương Tây, tại đó họ cũng chẳng hề sợ gặp phải bất kỳ rắc rối nào khi giao dịch với người nước ngoài. Mặc dù các ngân hàng Trung quốc vẫn tuyên bố giữ bí mật kinh doanh của khách hàng nhưng phần lớn các quan chức cấp cao Trung quốc đại lục thích sử dụng dịch vụ của Hồng công hơn. Họ tìm cách đặt mình ra ngoài những con mắt rình mò của lực lượng công an mật bằng cách chỉ định thực hiện các giao dịch chuyển tiền thông qua những công ty được đăng ký ở lãnh thổ British Virgin Island. Theo luật của British Virgin Island, những công ty này không phải đệ trình các báo cáo kiểm toán lên nhà cầm quyền, họ cũng được phép lập công ty với một giám đốc duy nhất mà thôi, thay vì hai giám đốc như thường thấy trong hầu hết các trung tâm tài chính “ở nước ngoài” khác. Điều này khiến cho công ty đăng ký ở British Virgin Island có thể đạt được mức độ bảo mật tài chính rất cao, thỏa mãn những đòi hỏi khó nhất của các quan-chức-đầu-cơ đại lục. Khắp sở giao dịch chứng khoán Hồng công người ta không ngớt xì xào bàn tán, không rõ quan chức cao cấp nào ở Trung Nam Hải đang thanh lý những khoản tiền dự trữ lớn như thế. Không thấy ai nói gì nhiều đến niềm tin của ban lãnh đạo vào thắng lợi của cuộc hành quân trên biển Nam Trung hoa, bởi một lý do thật đơn giản, niềm tin tưởng trên đã được bộc lộ rõ ở các giao dịch bán ra trên thị trường.

Damian Phillips, Chủ tịch Công ty chứng khoán First China bác bỏ tin đồn này, ông khẳng định đó một sự suy đoán vô căn cứ khi trả lời điện thoại của phóng viên tờ “Bưu điện Hoa Nam buổi sáng”. Trong bữa ăn chiều hôm đó tại phòng Đỏ của Hồng công Club với một bạn hàng từ Li & Li, một công ty danh tiếng mà thành viên chủ yếu gồm các nhà môi giới Quảng đông, người khách của Damian đã nói rằng:

- Rồi đấy mà xem, Damian, họ có thể chỉ ép giá thị trường xuống thấp hơn để rồi mua lại với giá rẻ hơn. Sẽ thật thú vị nếu anh ta là người của Quân giải phóng nhân dân, đúng không?

- Quả thực dễ như vậy lắm, Peter ạ.

Damian Phillips nói, chẳng tiết lộ gì hơn với một thái độ lịch sự thường thấy.

Berlin - Dinh Thủ tướng Đức Bundeskanzlerant.Giờ địa phương: 11h00’ thứ Hai 19/02/2005
Giờ quốc tế: 10h00’ thứ Hai 19/02/2005

Thủ tướng Đức chờ cho thành viên nội các cuối cùng rời khỏi phòng rồi nói với thư ký riêng rằng ông không muốn bị quấy rầy trong ít nhất là 15 phút. Đã có một sự nhất trí bất ngờ giữa các Bộ trưởng của ông ta về sự cần thiết phải giữ thái độ trung lập trong cuộc xung đột biển Nam Trung hoa. Trước đó, ông đã chờ đợi một vài sự phản đối hình thức nào đó.

Từ nhiều tuần nay, thủ tướng đã bác bỏ dự đoán của phe đối lập rằng nước Đức đang suy sụp và sẽ không thể tránh được một cuộc suy thoái. Nhưng ngay cả câu nói trích lại của Goethe năm 1815 được đóng khung treo trên tường phía sau bàn làm việc cũng nhắc nhở ông về mối thách thức ở phía trước: “Mọi cái trên thế giới đều có thể kéo dài được trừ những ngày tháng phồn vinh”.

Tuy theo những báo cáo chính thức thì con số thất nghiệp ở Đức đã ở mức 4 triệu người, nhưng những ước tính không chính thức lại đưa ra con số 6 triệu. Lần gần nhất khi nhiều người Đức phải chịu cảnh cơ cực và bị sỉ nhục là vào năm 1945, sau khi Đế chế thứ 3 sụp đổ.

Mô hình kinh tế Đức với các mittelstand – tức là những công ty tư nhân qui mô vừa và nhỏ đã tạo nên nền tảng sức mạnh công nghiệp của Đức, nay đang đánh mất mất dần ưu thế của họ. Nền kinh tế-xã hội Đức đang phải chịu những sức ép nặng nề do chi phí phúc lợi xã hội đã tăng lên với mức rất lớn, nhiều xí nghiệp bị tan rã do hậu quả của việc trả lương bổng cao, tinh thần lao động thấp, thái độ ỷ lại trong công nhân, do tư tưởng sống gấp phổ biến trong đại bộ phận thanh niên Đức, rồi do nền chính trị luôn trong tình trạng thiếu sự thống nhất, và một thị trường toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng. Tất cả những điều đó khiến cho gã khổng lồ Giecmanh lâm vào kỳ trọng bệnh. Đã diễn ra hiện tượng chảy máu chất xám, nhiều nhà khoa học, kỹ sư, bác sỹ thuộc diện tinh hoa nhất, sáng chói nhất của Đức đã chuyển sang Harvard hoặc Stanford. Các trường đại học của Đức cũng không còn giữ được chất lượng đào tạo tuyệt hảo như trước nữa. Mặc dù trước và trong Chiến tranh Thế giới Thứ II, Đức đã là trung tâm y tế, hóa học và vật lý của thế giới. Nhưng hiện nay thế mạnh về nghiên cứu và phát triển đã rời khỏi Berlin. Nước Đức đã không thể giữ được vị trí hàng đầu trong các ngành sản xuất máy tính cá nhân, công nghệ văn phòng và thiết bị quang học laser. Khoa học công nghệ không phát triển mạnh như trước có nguyên nhân từ việc nước Đức để cho những nền tảng tạo nên một nền kinh tế mạnh bị xói mòn.

Một trong những vấn đề bị kêu ca nhiều ở Đức trong thời gian qua là tệ quan liêu. Trong lúc Anh đã hạn chế tối đa tệ quan liêu và thu hút được khá nhiều đầu tư nước ngoài, thì Đức lại không làm được như vậy. Các nhà đầu tư phải chờ trung bình 3 tháng ở Anh, 6 tháng ở Pháp để kế hoạch đầu tư của họ được chấp thuận, trong khi ở Đức họ phải mất đến 22 tháng. “Người Mỹ phát minh, người Nhật sản xuất, trong khi người Đức thì do dự”. Lời nhận xét này của phòng thương mại Hanover lặng lẽ vọng lên một các yếu ớt mà chẳng được ai quan tâm. Nước Đức chẳng hề thi hành một chính sách nào hữu hiệu để chống lại tệ quan liêu giấy tờ. Kết quả là giờ đâu người Đức đã đành mất khả năng cạnh tranh của mình, hàng tỷ mác Đức đã bị chuyển sang đầu tư vào các thị trường có mức công lao động rẻ mạt như ở Ba Lan, Hungary và Cộng hòa Séc. Nếu ở Đức một công nhân được lãnh 25 đôla một giờ làm việc thì một công nhân ở Séc được lãnh chỉ có 2 đôla. Không thể có một sự cạnh tranh Đức nào tồn tại được trong điều kiện như thế.

Nước Đức đang hy vọng vào việc mở rộng thị trường của mình ở Viễn đông-Trung quốc nhằm cứu vãn tình thế, tuy nhiên không có một sự bảo đảm nào là chắc chắn khi cho rằng sự giàu có của khu vực Viễn đông sẽ giúp giải quyết hết được các vấn đề. Nhưng dẫu sao cơ hội kinh doanh ở đó là quá lớn, người Đức không thể để mình bị lôi cuốn vào một cuộc xung đột khu vực như thế này. Thị trường tiêu dùng trong khu vực đó phát triển nhanh tới mức mỗi tỉnh của Trung quốc sẽ sớm đại diện cho sức mua của cả một nước châu Âu.

Nhưng giờ đây một bóng ma đạo lý đã phủ bóng đen lên việc buôn bán với Trung quốc và vùng Viễn đông. Người Pháp chẳng thèm tham khảo ý kiến của Đức, Anh và các thành viên khác trong EU, đang đưa tàu chiến và binh lính của họ tới châu Á để bảo vệ một thuộc địa cũ của mình. Thủ tướng Đức không nghi ngờ gì rằng hải quân Anh sẽ dính líu vào việc này trong 1 hoặc 2 ngày tới.

Bật công tắc vô tuyến để xem tin Pháp loan báo việc triển khai các tàu chiến từ căn cứ của họ ở Tahiti, ông hy vọng rằng với tinh thần cạnh tranh kinh tế, sau khi cuộc khủng hoảng đã qua rồi, ông có thể loan báo những thỏa thuận liên doanh mới trị giá hàng tỷ mác Đức, theo đó Daimler-Benz sẽ tiến được vào các tỉnh Trung quốc mà đã có lúc chỉ được dành riêng cho Citroen.

Paris, Điện Elyse. Giờ địa phương: 12h00’ thứ Hai 19/02/2005
Giờ quốc tế: 11h00’ thứ Hai 19/02/2005

Sau bài phát biểu trên truyền hình, trên xe trở về dinh thự chính thức của ông, tổng thống Pháp bật lại những bảng nhắc chữ mang nội dung mà ông đã đề cập tới. Ông biết tường tận những con số thống kê được đưa ra trong bài nói của mình, và ông cũng hiểu rằng các chính sách mới của ông sẽ được ca tụng trong các quán cà phê và các quầy bán thuốc lá khắp nước Pháp. Có hai thứ không bao giờ bị đặt câu hỏi nghi ngờ trong đời sống chính trị của nước Pháp: đó là quí bà và việc triển khai quân đội Pháp ra nước ngoài. Tổng thống không gặp phải nhiều vấn đề kinh tế rắc rối như ông bạn đồng nghiệp Đức. Nước Pháp đang trải qua những cuộc cải cách đau đớn để cắt giảm dần chế độ trợ cấp và phúc lợi xã hội. Việc cắt giảm phúc lợi đã gây ra những cuộc bạo loạn tệ hại nhất kể từ những năm 60 trở lại đây. Nhưng lần này, tổng thống tin chắc rằng cả những kẻ bạo loạn lẫn các Bộ trưởng trong chính phủ đều nhất trí với tuyên bố mà ông vừa đưa ra.

Từ nhiều năm nay, những con số thống kê không hề thay đổi. 50% công chúng nghĩ rằng cần phải chi nhiều hơn nữa cho quốc phòng, so với từ 20% đến 30% nghĩ rằng việc cần phải cắt giảm chi tiêu. 45% ý kiến cho rằng an ninh của Pháp đã được duy trì tốt hơn so với các nước tham gia trong tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). 16% ý kiến nhất trí Pháp nên đứng trung lập trong khi 30% số người được hỏi ý kiến rằng nên tham gia vào Liên minh châu Âu.

90% dân chúng Pháp tin rằng chính phủ cần phải cử binh lính đi để giải thoát các con tin người Pháp. 84% nói rằng họ sẵn sàng lên đường bảo vệ những sinh mạng người Pháp. Với những số liệu thống kế như vậy, tổng thống có thể tin tưởng rằng dù cho còn có nhiều khó khăn về mặt chính trị cần phải đối phó, nhưng quyết định mở rộng hành động quân sự ủng hộ Việt nam chống lại Trung quốc sẽ được công luận Pháp ủng hộ, chiến dịch quân sự của Pháp tại Viễn đông sẽ được thực hiện một cách dễ dàng mà không gây ra sự tranh cãi nào trong nội bộ nước Pháp. Chắc chắn chẳng có người Pháp nào chống lại quyết định này. Việt nam phải thuộc về Pháp chứ không thể thuộc về Liên minh châu Âu.

Việc xây dựng lại đường sá, bến cảng, hệ thống liên lạc viễn thông và các lực lượng vũ trang của Việt nam có lẽ sẽ bù đắp được nhiều hơn so với những bức bối khó chịu trong việc giành được các hợp đồng làm ăn ở Trung quốc.

Matxcơva, Bộ Ngoại giao Nga.Giờ địa phương: 15h30’ thứ Hai 19/02/2005
Giờ quốc tế: 13h30’ thứ Hai 19/02/2005

Ðại sứ Mỹ tại Matxcơva tới Bộ Ngoại Giao găp Ngoại truởng Nga vào một buổi chiều mùa đông lạnh giá. Ánh hoàng hôn đang tắt dần phía trên bầu trời Matxcơva khi đại sứ Mỹ được dẫn vào khu văn phòng Ngoại trưởng Nga. Dù chỉ mất vài mét để đi từ chiếc Limousine đến cánh cửa chính đường bệ của Bộ Ngoại giao nhưng luồng gió lạnh buốt của mùa đông Matxcơva vẫn xuyên qua chiếc áo khoác và làm tê cứng phần da mặt lộ ra ngoài của ông đại sứ. Vị Bộ trưởng ngoại giao đang ngồi thoải mái trên một chiếc ghế đặt ở góc căn phòng rộng lớn. Phong thái của ông không mang tính chất nghi lễ chút nào. Hai người đã từng làm việc với nhau và cùng chống lại nhau trong gần 20 năm dưới thời Liên xô, nay là nước Nga đang chao đảo trong nỗ lực đối phó với những thay đổi chính trị cả trong và ngoài nước.

Vị Bộ trưởng ngoại Nga giao luôn coi ông đại sứ là nhà tư tưởng dân chủ nhưng thiếu tính thực dụng. Hôm nay, Bộ Ngoại giao Nga đang chuẩn bị để làm người Mỹ phải choàng tỉnh. Ngoại trưởng im lặng, chờ cho ông đại sứ nói trước.

- Yergor, tôi xin bắt đầu như cách một người nhún nhường thường làm là trích dẫn lời Charles Bohlen, người tiền nhiệm đầy vĩ đại của tôi. Ông ấy đã nói: “Có hai cách giúp bạn phát hiện ra một người đàn ông đang nói dối. Một là khi anh ta nói anh ta có thể uống sâm banh suốt đêm mà không bị say. Hai là khi anh ta nói rằng anh ta rất hiểu người Nga”. Tiếc rằng, tôi không thể làm được cả hai, vậy ngài có thể giúp tôi được chứ?

- Ngài muốn biết chúng tôi sẽ làm gì với Trung quốc phải không? vị Bộ trưởng đáp lại, không thừa nhận câu chuyện tiếu lâm mào đầu câu chuyện.

- Có lẽ chúng ta bắt đầu từ đầu. Ngài có biết trước về Chiến dịch Đòn Rồng không?

- Đòn Rồng à? Đó là cái tên họ gọi cuộc tấn công chứ gì? Về cuộc tấn công này thì Andrew ạ, tôi không hề biết trước. Tôi nghĩ là tổng thống cũng không biết. Các tướng lĩnh của chúng tôi, như ngài biết, có nguyên tắc riêng của họ. Nhưng vì khó ai biết người Trung quốc đang nghĩ gì nên tôi sẽ không lấy làm ngạc nhiên nếu họ cũng giữ bí mật với chúng ta.

- Vậy ngài đang cung cấp cho họ những gì về thiết bị và nhân viên quân sự?

- Chỉ những thứ mà chúng tôi có bổn phận phải thực hiện theo những cam kết ghi trong hợp đồng mà thôi. Tôi chắc rằng CIA cũng có trong tay những chi tiết như tôi có đây. Đó là những máy bay chiến đấu Su-27 và các tàu ngầm lớp Kilo. Họ thậm chí cứ nói mãi về việc mua một chiếc tàu sân bay của chúng tôi. Từ nhiều năm nay, không quân Nga vẫn cung cấp chuyên gia quân sự và thiết bị sang Trung quốc theo đề nghị của Bắc Kinh. Đó là bổn phận theo hợp đồng chúng tôi đã ký kết với Quân giải phóng Trung quốc.

- Chúng tôi muốn các ngài dừng lại.

- Việc đó ngoài quyền hạn của tôi - vị bộ trưởng nói - Tại sao các ông không đưa yêu cầu này ra với công ty xuất nhập khẩu vũ khí và thiết bị quân sự Rosvoorouzhenie? Chính họ đang xử lý lô hợp đồng đó?

- Yergor thân mến, đừng dính líu vào vụ này nữa. Thế giới đã đủ nguy hiểm với một nước Trung quốc điên khùng. Nếu Nga nhảy vào nữa thì ...

Ba mươi giây im lặng. Cuối cùng vị bộ trưởng trả lời.

- Andrew ạ, bản thân tôi dù muốn cũng không thể ngừng các chuyến không vận đó được. Các tướng lĩnh sẽ réo tên tôi qua điện thoại, mà như thế còn là nhẹ nhàng, họ sẽ loại bỏ tôi một cách dễ dàng. Ngay cả với tổng thống họ cũng sẽ làm như vậy. Và nói thật nhé, trong suốt hai năm thương lượng của chúng ta, người Mỹ đã quá mù quáng nên không nhìn thấy được những gì đang diễn ra. Thế giới nguy hiểm này đã được tạo ra bởi chính các chính sách của các ngài, chứ không phải bởi một vài chuyến vận chuyển phụ tùng thay thế máy bay sang Trung quốc.

- Tôi không thể nhất trí với...

- Thế thì hãy ngừng suy nghĩ về việc nhất trí và hãy chịu khó lắng nghe một lần nữa đi - Vị bộ trưởng đứng dậy vừa đi vừa nói -Các ngài chiến đấu chống cái gì trong những năm Chiến tranh Lạnh. Chủ nghĩa Cộng sản ư? Hay một nước Nga theo chủ nghĩa sovanh mà ngọn cờ Mácxit chỉ là cái cớ để các ngài bày mưu ngăn chặn kiềm chế nó? Hãy nói cho tôi biết, các ngài nghĩ thế nào về nước Nga? Các ngài cho rằng cái gì là đặc thù của nước Nga? Có phải từ gốc rễ nước Nga chỉ nhuốm màu chủ nghĩa Bônsêvích hay không? Hay nước Nga luôn chống lại cái mà các ngài gọi là Thế giới Tự do và phương Tây? Hay bởi vì con gấu Nga sẽ mãi mãi là một nguy cơ đe dọa?
Nếu lý tưởng của các ngài là chiến đấu chống chủ nghĩa Cộng sản thì các ngài đã cứu nhân dân Nga và giờ đây đang giúp đỡ họ khôi phục đất nước, thiết lập lại các thể chế dân chủ và thể chế kinh tế bền vững, giúp họ gia nhập cộng đồng thế giới với tư cách là một đối tác bình đẳng. Nhưng có lẽ không phải như vậy. Nếu coi chủ nghĩa Cộng sản là kẻ thù thì tại sao chính phủ của ngài lại có quan hệ hữu hảo như vậy với Trung quốc? Ngài chưa cung cấp cho chúng tôi bằng chứng chứng tỏ chiến dịch ngăn chặn của Mỹ không nhằm chống lại nước Nga, rằng Mỹ không có ý định là suy yếu và chia cắt nước Nga. Nhiều người cho là Mỹ chỉ rằng châu Âu chỉ có được một nền an ninh lâu dài nếu bên cạnh họ là một nước Nga yếu kém, nhu nhược, bị bao vây bởi một hàng rào cách ly mà nước Nga không thể vượt qua. Đây chính là quan điểm thúc đẩy cử tri bỏ phiếu cho các kẻ thù của các ngài - những người Cộng sản và những người theo đường lối dân tộc chủ nghĩa.

- Ngài định đi về đâu vậy, Yergor?

- Tôi sẽ không đi vào một cuộc tranh luận về lý luận, thưa ngài đại sứ. Tôi đang chuyển một thông điệp của nước Nga cho tổng thống của ngài”. Ngoại trưởng Yergor nói tiếp: “Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương NATO hiện đang đóng vai trò là viên sen đầm quốc tế đứng canh hàng rào bao vây nước Nga. Chúng ta thừa biết đây là một tổ chức quân sự chứ khôngphải là một tổ chức chính trị. Bây giờ khi chiến tranh lạnh đã kết thúc, thay vì để mặc tổ chức NATO đó cứ giữ quy mô như trước đây, biến nó thành một thứ vũ khí phòng thủ hữu hiệu cho Tây Âu, thì giờ đây các ngài lại mở rộnh liên minh NATO sang tận Ba Lan, Hungary và Cộng hòa Sec… Các ngài đỗ xe tăng trên bãi cỏ phía trước nhà chúng tôi. Ba Lan còn nói rằng họ sẵn sàng đón tiếp các vũ khí hạt nhân của NATO. Đó là gì nếu không phải một hành động thù địch.
Đại sứ tỏ vẻ ngạc nhiên, đáp:

- Nhưng tất cả điều này đang được thương lượng. Việc này đã kéo dài từ nhiều năm nay rồi. Ngài nêu vấn đề đó ra vào lúc này là định nhằm điều gì?

Ngoại trưởng Yergor nhún vai:

- Vì thưa ngài Andrew, đây là lý do tôi không thể ngừng các chuyến không vận quân sự sang Trung quốc. Đây là lý do những người dân tộc chủ nghĩa và những người Cộng sản đang hàng ngày giành được sự ủng hộ của cử tri. Chính sách của các ngài, tôi xin trích dẫn lời Clinton nói tại Hội nghị cấp cao NATO năm 1994 “Vấn đề không phải là NATO có chấp nhận kết nạp thêm thành viên mới hay không mà vấn đề là khi nào và như thế nào”, đang tạo ra một quái vật Nga mới. Nếu các ngài mở rộng NATO, các ngài sẽ biến hàng triệu đồng minh dân chủ thành các đồng minh cấp tính và điên khùng. Người Nga sẽ nhận ra rằng họ đã sai lầm khi tin cậy các ngài. Một nỗi đau lòng vì những niềm thất vọng sẽ bao trùm lên nước này, và tình hình sẽ biến chuyển theo hướng giống như một thời người ta đã từng kiên quyết đưa Hitler và Mussolini lên cầm quyền và đẩy thế giới vào chiến tranh.

Nước Nga, như ngài đại sứ và các chuyên gia phân tích của tòa Bạch ốc đều biết, quá yếu nên không thể mở rộng sang phía tây được. Do vậy, nếu các ngài mở rộng sang phía đông thì chúng tôi không có một sự lựa chọn nào khác là đành phải tiến sang phía đông. Chỉ có một nơi duy nhất để dừng lại và đó là Bắc Kinh. Nếu tôi nói chưa thật rõ thì tôi xin nói toạc ra vậy. Các ngài đang dùng tiền để mua chuộc lôi kéo nước thuộc khối đông Âu cũ của chúng tôi. Việc này được làm chỉ để nhằm vào những người da trắng có chung nền văn minh. Thế nhưng, các ngài lại ngoảnh mặt với lời đề nghị từ các nước cộng hòa Trung Á trước đây của chúng tôi, các nước này nằm ở phía đông và đầy rẫy những người Hồi giáo mắt xếch da nâu. Hiện nay các tổng thống của Cadăcxtan, Cơrơgưxtan và Tagikixtan đều đã bị Trung quốc mua rồi, thưa ngài đại sứ. Tại sao ngài không đáp một chuyến bay sang đó và dạo quanh các hành lang khách sạn ở Dushanbe và nói cho tôi biết ai là người mà các ngài nghĩ là đang điều hành nơi đó? Những mảng kiến tạo địa tầng quyền lực toàn cầu đang tụ tập lại với nhau trong tháng này. Chúng được khơi động bởi cuộc tiến công Đòn Rồng và chỉ có chính phủ của ngài mới đủ mạnh để kiểm soát những mối hiểm họa mà cuộc tấn công này gây ra.

Lược thuật

Những ảnh hường đầu tiên trên các thị trường Thế giới

Trong số những công ty Mỹ bị tác động bởi việc Trung quốc bất ngờ mở cuộc tấn công Việt nam và phong tỏa biển Nam Trung hoa, công ty Boeing chịu nhiều tổn thất nhất. Từ lâu, công ty Boeing đã có liên quan đến thị trường Trung quốc, mối quan hệ làm ăn đó đã trở nên gắn bó sâu sắc hơn bao giờ hết, Boeing đã đặt trọng tâm chiến lược kinh doanh của mình vào thị trường hàng không đang phát triển ngày càng nhanh của Trung quốc. Từ năm 1939, một kỹ sư Trung quốc tên là Vương Thủ (Wang Tsu) đã tham gia thiết kế chiếc thủy phi cơ Clipper 314 để thực hiện chuyến bay vượt Thái bình dương sang Hồng công cùng năm đó.

Năm 1972, một chiếc Boeing 707 đã chở Richard Nixon sang thăm Trung quốc, chuyến viếng thăm lịch sử đó đã đánh dấu một bước chuyển biến mới trong cục diện quan hệ liên kết sức mạnh toàn cầu. Ngay sau chuyến thăm của Nixon, Cục hàng không dân dụng Trung quốc (CAAC) đã đặt mua 10 chiếc Boeing 707 để thiết lập một đường bay quốc tế mới. Năm 1979, Đặng Tiểu Bình đã đến thăm trụ sở của Boeing ở Seattle khi ông này sang Mỹ. Sau khi Đặng chết, Chủ tịch Trung quốc là Giang Trạch Dân đã đến thăm Mỹ năm 1994, ở đó ông tới thăm gia đình một công nhân Mỹ “bình thường”. Người công nhân đó là một nhân viên của Boeing. Cho đến nay Trung quốc đã ký các hợp đồng mua hoặc đặt mua 224 máy bay Boeing trị giá 9 tỷ đôla. Boeing đã đặt đại diện ở 16 thành phố của Trung quốc. Mỗi năm có một ngàn phi công và kỹ sư Trung quốc được Boeing đào tạo. Công ty này đã tặng những thiết bị bay mô phỏng cho Học viện Hàng không dân dụng của Trung quốc. Đã có những nhà máy liên doanh ở Tây An để chế tạo các cánh thẳng đứng, thiết bị giữ thăng bằng ngang và cửa trước các máy bay Boeing 737, chế tạo khung sườn của máy bay Boeing 747, cùng với đó là chế tạo các máy bay ném bom H-6 cho lực lượng không quân Trung quốc. Nhà máy sản xuất máy bay ở Thẩm Dương chế tạo các cửa vào cho máy bay vận tải Boeing 757; một nhà máy ở Trùng Khánh sản xuất các hợp chất nhôm và titan.

Đây là lý do giải thích tại sao Reece Overhalt Jr., Tổng giám đốc điều hành và là người đầu tiên khởi xướng chiến dịch “Tiến vào Trung quốc” trong ban quản lý cao cấp của của Boeing, đã có mặt tại văn phòng làm việc của ông tại trụ sở ở Seattle của công ty lúc 6 giờ sáng thứ hai. Văn phòng của ông được bài trí đơn giản, ít đồ đạc. Những ai thích kiểu này có thể gọi nó là dè xẻn tiết kiệm. Ngoài một chiếc bàn làm việc lớn, chiếc màn hình thu tin Reuters, máy tính và những mô hình Boeing thu nhỏ, vật trang trí duy nhất trong phòng là mẫu thư pháp treo trên tường đối diện bàn làm việc của Reece Overhalt Jr. Bức thư pháp này viết một từ tiếng Hán, được cấu thành bởi 2 chữ riêng rẽ: chữ “đao” và “tâm”; “đao” ở trên “tâm” và hợp thành chữ “nhẫn”.

Ngay từ đầu thập kỷ 1980, Overhalt đã nhìn thấy sự trỗi dậy của châu Á trong tương lai. Thời điểm đó với cương vị là Phó chủ tịch tổ chức Phát triển Kinh doanh hải ngoại, Reece Overhalt Jr. đã tập trung sức lực để thiết lập các mối liên hệ với các tập đoàn xây dựng công trình của Nhật bản, ví dụ như Mitsubishi Heavy Industries, các tập đoàn này sẽ là người sẽ cung cấp “phần nội địa” cần thiết để đảm bảo các đơn đặt hàng mua máy bay của các hãng hàng không quốc tế Nhật bản. Nhưng ngay từ lúc đó, mặc dù rất bận rộn với các bạn hàng Nhật bản, ông vẫn không rời mắt khỏi Trung quốc, nơi sẽ trở thành thị trường hàng không lớn nhất thế giới. Overhalt đã ở Trung quốc 3 năm vào những năm đầu thập kỷ 80 và ông hiểu biết sâu sắc đất nước Trung hoa cũng như người dân nước này.

Thời kỳ 3 năm đó quả không phải là dễ dàng đối với một vị giám đốc người phương Tây như Reece Overhalt Jr., người đã lớn lên một cách êm đềm trong một gia đình khá giả ở vùng ngoại ô Seattle. Overhalt thích nhắc nhở mọi người về thời kỳ 3 năm ông phải sống giam chân trong một khách sạn cũ kỹ, nơi những người phục vụ phòng thường xuyên tìm đủ lý do để mò vào phòng của ông mặc dù họ không hề được yêu cầu để thay xà phòng hoặc giấy vệ sinh. Overhalt cũng thích nhắc đến chuyện ông đã từng phải cố gắng như thế nào để làm việc trong một căn phòng không được sưởi ấm trong mùa đông, phải cố gắng theo dõi sát sao công việc của các thợ máy người Hoa, họ chẳng chịu đọc các bản hướng dẫn cách bảo dưỡng và sửa chữa những chiếc máy bay trị giá nhiều triệu đôla. Những gì đã phải trải qua đó có lẽ đã làm nhụt chí nhiều người nhưng đối với Overhalt thì không, ông hiểu rằng mình đang quan sát những bước đi ngật ngưỡng đầu tiên của một người khổng lồ đã bị nhốt trong bóng tối quá lâu, lâu đến mức sợ cả ánh sáng.

Overhalt không hề có những suy nghĩ hão huyền về Trung quốc( ). Ba năm lăn lộn ở đây đã giúp ông nhìn rõ ưu nhược điểm của các đối tác địa phương, các nhà quản lý người Hoa thường yếu kém trong việc lập kế hoạch; họ không có khái niệm về công việc bảo dưỡng phòng ngừa, một việc làm mà họ coi là lãng phí tiền của; họ là những người hay quan trọng hóa vấn đề, đặc biệt là hay thổi phồng ý kiến của cấp trên khi truyền đạt chúng, gây cho người nghe một cảm giác kinh hoàng, và hơn hết, hầu như tất cả bọn họ đều có tâm lý kiếm chác “vặt vãnh”. Overhalt kể không bao giờ chán câu chuyện những nhà chức trách Trung quốc không cho dùng máy bay chở một chiếc động cơ trị giá 4 triệu đôla đã bị hỏng sang Mỹ sửa chữa, thay vào đó lại chở bằng đường biển vì rẻ tiền hơn. Công việc sửa chữa chiếc động cơ mất 30 ngày nhưng chiếc máy bay đã không hoạt động trong 13 tháng, chỉ vì phải chờ đợi chiếc động cơ hết lênh đênh đi rồi về trên biển. Tuy nhiên, ông khâm phục đức tính kiên trì của người Trung quốc. Một câu chuyện khác mà Overhalt cũng ưa thích kể lại là về việc ở Thượng Hải ông ta đã nhìn thấy một chiếc Boeing 707 bị tháo tung. Người Trung quốc đã mua chiếc máy bay này đầu những năm 70 và, theo ước tính của ông ta, đã chi phí 300 triệu đôla để tìm cách bắt chước mẫu thiết kế và công nghệ của chiếc máy bay này. Nhưng họ đã không thể làm được việc đó.
Những năm làm việc ở Trung quốc tuy vất vả nhưng rất có ích cho Overhalt. Với tư cách là cố vấn cho Cục Hàng không Dân dụng Trung quốc (CAAC), cơ quan quản lý nhà nước có trách nhiệm quy định và kiểm soát hoạt động của tất cả các hãng hàng không dân dụng ở Trung quốc, ông đã kết bạn với nhiều quan chức, những người này dần dần đã leo lên nắm các cương vị lãnh đạo quan trọng trong ngành công nghiệp hàng không đang trong tiến trình tự do hóa của Trung quốc. Một trong những mối quan hệ đó là tình bạn bè thân thiết với vị Bộ trưởng Ngoại giao đương nhiệm của nước Cộng hòa Nhân dân Trung hoa. Thực ra trước khi Overhalt đến Trung quốc, hai người đã cùng học với nhau tại đại học Harvard.

Bộ trưởng Tống là người thành đạt, thoạt đầu ông ta chỉ thận trọng hưởng ứng việc nới lỏng sự cai trị của Đảng Cộng sản trong những năm đầu thập kỷ 80. Nhưng vào thời điểm năm 1985 khi Overhalt rời khỏi Trung quốc thì Tống bộ trưởng đã là chủ nhân kiêu hãnh của một trong 7 chiếc Cadillac duy nhất ở Bắc Kinh. Bộ trưởng Tống cũng đã chăm chút khác nhiều cho các mối quan hệ chính trị sâu sắc trong nội bộ bộ máy quan chức Bắc Kinh. Overhalt vẫn nhớ như in cái buổi chiều Tống đưa ông vào Trung Nam Hải để gặp vị Ủy viên Bộ chính trị phụ trách ngành hàng không. Khi đó đã là vào cuối đông, trời rét tê tái nhưng sau cuộc gặp gỡ chính thức, họ đã cùng đi dạo quanh chiếc hồ đóng băng trong Trung Nam Hải, vừa đi vừa nói chuyện về đất nước Trung hoa và tương lai của nó.

Tất cả những sự kiện đó dường như đã đi qua lâu lắm rồi. Khi nhìn vào màn hình hiện những dòng tin của Reuters, Overhalt dễ dàng nhận thấy giá cổ phiếu của hãng Boeing đang bắt đầu giảm sút– giá cổ phiếu của công ty đã tụt 5 đôla 3/8 so với thời điểm đóng cửa ngày thứ sáu. Tại thị trường chứng khoán New York, ngay sau giờ mở cửa, giới kinh doanh đã nhận thấy trong số những công ty tiếng tăm của Mỹ có quan hệ làm ăn với Trung quốc thì công ty Boeing bị coi là chịu nhiều thua thiệt hơn cả. Điều này cũng xảy ra tương tự trên các thị trường khác với những công ty niêm yết đã tham gia đầu tư vào Trung quốc như Boeing. Tại Frankfurt, giá cổ phiếu của công ty Siemens bắt đầu giảm xuống; ở London, giá cổ phiếu của GEC cũng chẳng khá khẩm gì hơn so với thị trường nói chung. Cả hai công ty này đã từng đặt cược vào thị trường Trung quốc, họ đã chuyển trọng tâm chiến lược kinh doanh vào Trung quốc trong thập kỷ 90 và đã thu được những khoản lợi nhuận khổng lồ: GEC đã bán được rất nhiều tuốcbin cho các trạm phát điện; các tổng đài điện thoại tốc độ cao cho các công ty thông tin viễn thông địa phương và các hệ thống liên lạc quốc phòng. Quả thực, ngoài NATO ra, Trung quốc là thị trường quan trọng độc nhất vô nhị của GEC.

Những hành động của Trung quốc gây tác động mạnh nhất đến những thị trường đầy nhạy cảm như thị trường dầu lửa và thị trường bảo hiểm Lloyd. Dầu thô Brent, loại dầu thô hàng đầu được buôn bán ở London, tăng 1,4 đôla lên 26,40 đôla/1 thùng. Khi thị trường New York mở cửa, giá chào của công ty West Texas Intermadiate, theo thông lệ thường cao hơn giá dầu Brent khoảng 1,50 đôla, đã tăng vọt lên mức gần 28 đôla/thùng trong các giao dịch buôn bán với châu Âu. Thị trường dầu lửa thế giới đã ở vào tình trạng cân bằng mỏng manh. Các công ty lớn phải cố gắng tìm cách chuyển giao dầu lửa “đúng hạn” cho các nhà máy lọc dầu của họ. Họ đã học tập sáng kiến của công ty Toyota chuyên sản xuất xe hơi của Nhật bản, là phải tổ chức việc sản xuất một chiếc xe làm sao để các bộ phận cấu thành chiếc xe được chở đến dây chuyền đúng lúc cần thiết cho việc lắp ráp. Cách làm này giúp Toyota giảm bớt chi phí duy trì những kho phụ tùng. Đối với các công ty dầu lửa lớn cũng vậy. Họ đang cố gắng để quản lý các nhà máy lọc dầu của họ sao cho số dầu dự trữ trong kho (và những chi phí đi kèm) chỉ ở mức tối thiểu. Nhưng mùa đông năm 2004-2005 là một mùa đông khắc nghiệt nhất ở Bắc Âu và ở Mỹ. Nhu cầu về dầu lửa để sưởi ấm tăng rất mạnh. Tình trạng căng thẳng do thời tiết gây ra trên thị trường dầu lửa càng trở nên gay gắt hơn do sự thay đổi về tập tục kinh doanh, việc chỉ giao hàng đúng thời điểm cần thiết nêu trên đã làm tăng sức ép đẩy giá cả vọt lên. Mức dự trữ dầu lửa của thế giới đã ở mức thấp trong vòng 5 năm qua; các mỏ dầu ở biển Nam Trung hoa đã được coi là một số trong những mỏ dầu hứa hẹn nhất trên thế giới. Các hợp đồng mua bán dầu lửa theo kỳ hạn đã tăng mạnh. Hợp đồng tháng tư, hợp đồng ngắn hạn được trao đổi sôi động nhất và là bản hợp đồng mà công ty First China đã mua vào mạnh nhất, đã tăng mạnh. Giá vào lúc đóng cửa của nó là 35 đôla, tăng 10 đôla.

Những giao dịch nóng bỏng diễn ra trên thị trường mua bán dầu lửa quốc tế - International Petrolium Exchange (IPE) ở London. Đây là quê hương của loại hợp đồng kỳ hạn đối với loại dầu thô Brent. Hơn 70% dầu lửa của thế giới được định giá dựa vào loại hợp đồng này( ). IPE là tổ chức giao dịch dầu lửa quốc tế lớn nhất thế giới, với quy mô giao dịch mua bán dầu lửa bình quân 2,4 tỷ đôla mỗi ngày, tổ chức này cung cấp cho các công ty dầu lửa, các nhà đầu tư và các nhà buôn những cơ hội tuyệt vời nhất để vừa tự bảo vệ khoản đầu tư của mình, vừa kiếm thêm được nhiều tiền hơn. Công ty First China có một ghế trong IPE. Vào tháng trước khi nổ ra chiến dịch Đòn Rồng, First China đã tung 600 triệu đôla vào thị trường dầu lửa kỳ hạn Brent. Số tiền này được phân bổ tromg 200.000 hợp đồng, tương đương 200 triệu thùng dầu. Nếu First China tung ra bán khoản đầu tư này trên thị trường kỳ hạn thì ngay lập tức tướng Triệu và công ty Multitechnilogies sẽ thu được 1 tỷ đôla tiền lãi. Thế nhưng việc bán hết 200.000 hợp đồng kỳ hạn còn khó hơn việc tìm cách mua chúng. Khi giá dầu lửa bắt đầu tăng, Damian Phillips nói với các nhà kinh doanh của ông ta bắt đầu bán ra các hợp đồng của họ một cách từ từ. Vào lúc kết thúc phiên giao dịch ở thị trường London, nhóm của Damian Phillips đã thanh lý được 40.000 hợp đồng tháng tư với nhiều mức giá khác nhau và bỏ vào túi tướng Triệu một khoản lãi ròng tới 400 triệu đôla.

Cuộc xung đột ở biển Nam Trung hoa đã có tác động khắp toàn cầu, từ London tới New York. Tất cả các thị trường tài chính đều rúng động, thị trưởng bảo hiểm cũng không nằm ngoài tác động này. Tại sàn giao dịch bảo hiểm Lloyd, nơi được coi là trung tâm thị trường bảo hiểm của thế giới, ngay sáng thứ hai hôm đó, Ủy ban Đánh giá Rủi ro Chiến tranh (War Risks Rating Committee) đã phải nhóm họp để đánh giá ý nghĩa của cuộc xung đột và quyết định xem có nên đặt ra những mức phí bảo hiểm đặc biệt đối với tàu bè và hàng hóa vận chuyển cũng như các máy bay thương mại qua lại vùng chiến sự hay không. Ủy ban này đã đặt ra một danh mục đánh giá rủi ro mới mà theo đó, mức phí bảo hiểm đối với việc đi đến các cảng của Việt nam tăng thêm tới 3,5%. Các mức bảo hiểm cho hàng hóa tới Xingapo và Hồng công được ấn định thấp hơn một chút với mức tối thiểu là 2,5%. Đối với mức phía bảo hiểm thân tàu, thị trường Lloyd áp dụng mức 5% - một mức chưa từng có kể từ cuộc chiến tranh vùng Vịnh. Mức phí này là nguyên nhân dẫn đến những cuộc phản đối ầm ĩ từ các chuyến tàu. Những tàu chở dầu siêu nặng có trị giá tàu 60 triệu đôla khi quá cảnh biển Nam Trung hoa phải chịu một khoản tiền đóng bảo hiểm tới 3 triệu đôla, mức phí này khiến cho giá cược vận chuyển hàng hải tăng vọt. Tình hình tương tự cũng diễn ra đối với ngành hàng không. Có tin Hãng hàng không Anh British Airways phải đóng 162.00 đôla phí bảo hiểm rủi ro chiến tranh cho mỗi chuyến Airbus 320 đến Hà Nội và đóng 60.000 đôla cho mỗi chuyến Boeing 747 tới Hồng công. Điều đó có nghĩa là mỗi hành khách đáp máy bay của British Airway đến Hà Nội sẽ phải trả thêm 845 đôla tiền vé, đó chính là mức tiền trả thêm cho bảo hiểm rủi ro chiến tranh. Vé đến Hồng công cũng tăng xấp xỉ một nửa mức đó. Tuy phải tăng giá vé như vậy nhưng phát ngôn viên của hãng hàng không British Airway vẫn khẳng định rằng họ sẽ tiếp tục phục vụ chừng nào tình hình còn đủ an toàn để bay, trong khi các hãng khác đều đã đồng loạt dừng các chuyến bay đến Việt nam và Hồng công.

Biến cố trên thị trường dầu lửa đã làm xáo động tất cả thị trường khác. Ở châu Âu và Mỹ, các thị trường tài chính có thể dễ dàng tìm được cách vượt qua cơn chấn động do các cuộc xung đột khu vực gây ra trước đây, nhưng thời điểm phát sinh làn sóng bán ra ồ ạt làm rung chuyển các thị trường chứng khoán Đông Á quả là một thời khắc tồi tệ đối với các thị trường Âu-Mỹ. Các thị trường này sau 5 năm liên tục thu lợi nhuận, giờ đây có vẻ đã lâm vào một đợt thoái trào. Một số nhà buôn lớn tuổi đã so sánh tình hình hiện tại với những gì đã xảy ra vào năm 1987; Nhưng nguyên nhân gây ta sự sụp đổ của hàng loạt thị trường chứng khoán trên thế giới vào tháng Mười năm 1987 bắt nguồn từ sự bất hòa giữa Mỹ và Đức về mức lãi suất thị trường, đỉnh điểm của bất hòa này diễn ra trong tháng chín năm đó. Người Mỹ muốn người Đức hạ thấp lãi suất của đồng Mark nhưng ngân hàng Bundesbank đã từ chối.

Các chuyên gia phân tích kinh doanh tiền tệ ở London và phố Wall đã lập tức mổ xẻ bản chất của cuộc chiến mà Trung quốc gây ra ở biển Nam Trung hoa, họ so sánh với chiến tranh vùng Vịnh năm 1990-1991. Lập luận của các chuyên gia cho rằng cuộc chiến tranh vùng Vịnh 1990-1991 tuy được đánh giá là cuộc xung đột khu vực lớn gần cuối thế kỷ 20 nhưng lại ít có ảnh hưởng đối với các thị trường chứng khoán của Anh, Đức và Mỹ vì lúc đó mức dự trữ dầu lửa của thế giới là dồi dào và thế giới đang ra khỏi tình trạng suy thoái, thêm nữa, trong cuộc chiến tranh vùng Vịnh, tổng thống Saddam của Irắc không có một cơ hội nào để chống lại sức mạnh quân sự của Mỹ và các đồng minh. Phương Tây cũng không ủng hộ Saddam, bộ máy tuyên truyền của Mỹ và đồng minh đã biến Saddam thành một kẻ độc tài nguy hiểm trong con mắt của phương Tây. Việc Irắc chiếm Cô-oét chính là sai lầm lớn nhất trong chiến lược của Saddam, Mỹ và đồng minh đã có một cái cớ thật là hợp pháp để đánh Irắc mà không một quốc gia nào khác có thể phản đối. Tuy nhiên, hành động tiến công của Trung quốc vào biển Nam Trung hoa được nhìn nhận không giống như một phiên bản cuộc chiến tranh vùng Vịnh. Đó không phải là hành động của một nước lớn nhằm đánh chiếm lãnh thổ của một nước láng giềng nhỏ hơn rồi lại kịp thời rút lui. Hơn nữa, khoảng cách địa lý đã giảm bớt sự chú ý của cộng đồng thế giới tới những việc mà người Trung quốc đang thực hiện: châu Á nằm rất xa và ít người thực sự quan tâm đến Việt nam hoặc vùng biển kéo dài giữa Việt nam với Philippine có tên gọi là biển Nam Trung hoa.

Nhưng nếu công luận không quan tâm nhiều đến các diễn biến của khu vực này thì các thị trường lại rất quan tâm. Nền kinh tế thế giới giờ đây đã vào vị trí khác hẳn năm 1990-1991. Dự trữ dầu lửa chỉ đạt mức thấp trong khi tổng sản lượng của thế giới, đặc biệt ở châu Âu và Mỹ, đang tăng mạnh, trên thực tế là quá mạnh. Và Trung quốc hiển nhiên không phải là Irắc. Trung quốc có thể là một chính thể chuyên chế nhưng bản thân nó cũng là một cơ hội kinh doanh thương mại, một thị trường đầy tiềm năng mà dưới góc độ kinh tế, Irắc chưa bao giờ có thể có so sánh được.

Những phản ứng tiêu cực của thị trường trước diễn biến của cuộc chiến thể hiện ở việc chỉ số cổ phiếu FTSE 100 tụt 136 điểm xuống còn 6.347 điểm khiến Sở giao dịch chứng khoán London hốt hoảng. Trung tâm tài chính phố Wall cũng không khá gì hơn, chỉ số công nghiệp Dow Jones đã vượt qua hàng rào 8.000 hồi tháng giêng nhưng sáng thứ hai vào lúc mở cửa đã tụt 300 điểm xuống còn 7.838 điểm. Việc giá dầu tăng lên cùng với triển vọng lạm phát và lãi suất cao hơn đã khiến cho không khí ở phố Wall vốn dĩ đã không yên tĩnh nay lại càng căng thẳng hơn. Trong các văn phòng điều hành của công ty Mỹ, tâm trạng lo lắng đang tăng lên không ngừng. Reece Overhalt biết rằng những hành động của Trung quốc báo hiệu nhiều điều chẳng lành đối với Boeing. Việc công ty này vào làm ăn ở Trung quốc đã gây nhiều phản ứng từ các nghiệp đoàn công nhân của hãng. Chuyển sản xuất sang Trung quốc có nghĩa là nhiều công nhân Boeing ở Seattle sẽ bị mất việc làm. Hiệp hội Quốc tế các nhà chế tạo máy, tổ chức công đoàn chính của Boeing, chắc chắn sẽ khai thác tình hình này.

Hạ viện LondonGiờ địa phương: 15h30’ thứ Hai 19/02/2005

Thủ tướng Stephenson: ... Thưa ngài Chủ tịch Hạ viện, đó là tình hình đang diễn ra. Như tôi đã nói, Trung quốc vẫn tiếp tục tấn công Việt nam. Đã có những thương vong về dân sự, trong đó có người châu Âu và người Mỹ. Chúng ta chưa có những thông tin cụ thể về thương vong của các công dân Anh. Do vậy, chúng ta hy vọng tổn thất đối với người Anh là không lớn. Tôi đã trực tiếp trao đổi với các nhà lãnh đạo Mỹ và châu Âu và chúng tôi đã thống nhất quyết định coi số người Âu, Mỹ bị Trung quốc bắt giữ trên các dàn khoan dầu là những con tin, mặc dù chúng tôi cho rằng tình trạng của họ là không nguy hiểm lắm. Hiện nay vẫn chưa thấy có một đề nghị nào được đưa ra đòi phóng thích những người này. Chúng tôi tin rằng phía Trung quốc đang gặp phải một số vấn đề về hậu cần trong việc đưa những người bị bắt trên giàn khoan tới một nơi mà từ đó họ có thể được trả tự do.

Ngài Andrew Dixon, Lãnh tụ phe đối lập: Cám ơn ngài thủ tướng về thông báo của ông, tuy nhiên tôi vẫn không rõ về chính sách của Chính phủ. Tôi chưa nghe thấy bất kỳ lời phê phán nào đối với hành động của Trung quốc. Tôi chưa thấy có bất kỳ dấu hiệu nào chứng tỏ chúng ta sẽ ủng hộ Việt nam như người Pháp đã làm. Tôi không thấy nước Anh tỏ rõ một lập trường nào mang tính đạo lý trong việc ủng hộ những nguyên tắc dân chủ, nguyên tắc đã làm cho đất nước này trở nên vĩ đại. Do vậy, thưa ngài thủ tướng, trước Hạ viện, liệu ngài có thể nói cho chúng tôi biết ngài đứng về bên nào trong cuộc xung đột này không? Liệu ngài có lên án hành động bạo lực của một nhà nước độc Đảng phi dân chủ đang chống lại một nhà nước dân chủ mới ở châu Á không?

Thủ tướng Stephenson: Rõ ràng quý ngài Andrew tôn kính đang xa lạ với trách nhiệm của chính quyền. Tôi hiểu điều đó và nếu quí ngài tới ngồi ở phía bên này Hạ viện, quí ngài sẽ nhận ra những lời bình luận liến thoắng cũng như việc ghi điểm chính trị rẻ tiền đã xảy ra thường xuyên hơn việc không chống lại lợi ích dân tộc. Thưa các ngài, thông thường khi xem xét các vấn đề quốc nội cũng như các vấn đề quốc tế, các bộ trưởng trong nội các phải gác sang một bên những quan điểm cá nhân của họ để xem xét vấn đề một cách khái quát trong những phạm vi rộng lớn hơn. Đã qua lâu rồi những ngày nước Anh có thể gửi lực lượng viễn chinh của mình đi khắp thế giới. Liệu quí ngài có thể nói cho chúng ta biết Đảng của quí ngài có ủng hộ việc liều lĩnh đặt tính mạng của các quân nhân Anh vào một khu vực nguy hiểm của thế giới, nơi mà ở đó chúng ta không có lợi ích quốc gia thực sự, và cũng không có nghĩa vụ thực hiện các cam kết ghi trong hiệp ước với bất kỳ quốc gia nào đang bị tấn công ở đó? Liệu quí ngài có thể nói với chúng ta là quí ngài khuyên hãy hành động chống lại một nước Trung quốc, hành động có thể đẩy nhiều người Anh ra xếp hàng chờ lãnh lương thất nghiệp với triển vọng nhỏ nhoi sẽ kiếm được một việc làm mới không? Trung quốc là một thị trường đầy tiềm năng, vì vậy liệu quí ngài có thể đồng ý, thay vì hót như một con vẹt không được huấn luyện, rằng hành động đúng đắn nhất đối với nước Anh bây giờ là hãy chờ đợi và đánh giá cuộc khủng hoảng ở biển Nam Trung hoa, và chỉ sau khi đã thảo luận kỹ càng với các đồng minh, chúng ta mới nên đề ra một chính sách có thể góp phần hình thành cơ cấu địa chính trị toàn cầu trong 50 năm tới đây hay không?

Ngài Andrew Dixon, Lãnh tụ phe đối lập: Vậy, xin hãy nói cho chúng tôi biết, thưa quí ngài, nước Anh có ủng hộ hành động của Pháp hay không?

Thủ tướng Stephenson: Pháp có những nghĩa vụ hiệp ước đối với Việt nam. Tôi ủng hộ các chính phủ tôn trọng và thực thi các nghĩa vụ theo hiệp ước của họ.

Ngài George Cranby: Để giúp làm yên lặng những dãy ghế của phe Đối lập và đem lại một sự nhất trí nào đó mang tầm quốc gia trong vấn đề này, liệu ông bạn đáng kính của tôi có thể nói cho chúng tôi rõ nước Anh có những nghĩa vụ hiệp ước với những nước nào ở Viễn đông và chúng ta có kế hoạch tôn trọng nghĩa vụ đó theo cách nào?

Thủ tướng Stephenson: Chúng ta đã có những thỏa thuận lâu dài với Malaixia, Xingapo và Brunây. Thông qua tuyên bố chung năm 1984 với Hồng công, chúng ta có trách nhiệm đảm bảo rằng chiến dịch quân sự của Trung quốc không liên hệ gì tới đặc khu hành chính này dưới mọi hình thức... Chúng ta cũng có cam kết quân sự với Inđônêxia và Malaixia bao gồm các hợp đồng mua bán máy bay và các thiết bị khác. Chúng ta có kế hoạch tôn trọng tất cả những cam kết đó. Nước Anh sẽ thực hiện mọi cam kết của mình chỉ khi và chỉ nếu như chúng ta được yêu cầu làm như vậy. Cho tới nay chưa có một yêu cầu nào gửi đến bàn làm việc của tôi.

Ngài George Fallon: Từ nhiều năm nay chính phủ biết rõ bản chất của chính phủ Trung quốc. Đó là một chính phủ độc tài tàn bạo, đàn áp nhân dân chẳng khác gì Irắc của Saddam Hussein, Lybi của Gaddaffi hay Đức quốc xã của Hitler. Thú thật, tôi kinh hoàng khi thủ tướng nói với chúng ta rằng công việc làm ăn của người Anh phụ thuộc vào việc làm ăn giao dịch với một chế độ ghê tởm như vậy. Liệu chúng ta có thể cho Đức Quốc xã vượt qua vách eo biển Dover chỉ vì hãng BMW sở hữu Rover? Chúng tôi ở phe bên này tại Hạ viện đã lên tiếng cảnh tỉnh chính sách “phụ thuộc kinh tế lẫn nhau” và “dính líu ngầm” của ngài với Trung quốc. Bây giờ, liệu Ngài thủ tướng có thể nói với chúng tôi rằng chính sách của Ngài là sai lầm và đáng hổ thẹn về mặt đạo lý và liệu ngài có thể nói rằng sẽ không có thêm những thỏa thuận bí mật nào nữa với chế độ Bắc Kinh được không?

Thủ tướng Stephenson: Không, thưa ngài.

Ngài Fred Clarke: Liệu ông bạn rất đáng kính của tôi có thể đảm bảo với chúng tôi rằng quí ngài không đơn thuần chỉ ngồi bên điện thoại mà chờ nhận các mệnh lệnh hay chỉ thị từ Đức hoặc từ Mỹ gửi qua để xác định nước Anh sẽ đi theo con đường nào, và liệu quí ngài sẽ tiếp tục khẳng định rằng nước Anh sẽ bảo vệ các lợi ích quốc gia của mình bằng những chính sách thích hợp trong những thời điểm quyết định nhất khi giải quyết các vấn đề thế giới không?

Thủ tướng Stephenson: Nước Anh đã và sẽ luôn luôn đi theo con đường riêng của mình trong chính sách đối ngoại, tất nhiên là có tham khảo ý kiến với các đồng minh của chúng ta. Chưa có gì bất thường trong 24 giờ qua để phải thay đổi điều đó.

Vậy liệu ngài thủ tướng có thể giải thích rõ với Hạ viện rằng nếu chúng ta tôn trọng các thỏa thuận…

Bà Clare Truman: Vậy liệu ngài thủ tướng có thể giải thích rõ với Hạ viện rằng nếu chúng ta tôn trọng các thỏa thuận đã ký với Inđonêxia Malaixia để tiếp tục chuyển vũ khí theo hợp đồng cho các chính phủ độc tài chuyên chế này, thì chúng ta sẽ phải làm thế nào để có thể gây áp lực đối với người Nga, những người đang bị chúng ta lên án là đang cung cấp hàng trăm cố vấn cùng hàng ngàn tấn thiết bị quân sự nhằm bảo đảm cho sự thành công trong nỗ lực chiến tranh của Trung quốc? Và, trong khi vấn đề đó còn chưa giải quyết, thưa ngài Chủ tịch Hạ viện, liệu ngài thủ tướng có thể nói cho chúng ta rõ là quí ngài có hoan nghênh một trật tự thế giới mới với một nước Trung quốc siêu cường, bành trướng, phi dân chủ và có vũ khí hạt nhân hay không?

Thủ tướng Stephenson: Thưa quý bà đáng kính, tôi xin đáp lại câu hỏi của quí bằng câu trả lời tôi đã đưa ra cách đây vài phút.

Nhà trắng, Washington DCGiờ địa phương: 10h30’ thứ Hai 19/02/2005
Giờ quốc tế: 15h30’ thứ Hai 19/02/2005

Thư ký riêng của tổng thống Bradlay báo ông có điện thoại của thủ tướng Nhật bản Nouburo Hyashi. Hai người không thân thiết với nhau lắm mặc dù ông Hyashi nói tiếng Anh khá tốt. Hai người đã từng đọ kiếm với nhau vào giữa thập kỷ 90, sau sự sụp đổ của Đảng Dân chủ Tự do Nhật bản, ông Hyashi đã dốc sức để trở thành nhân vật nổi bật nhờ lá phiếu theo đường lối dân tộc giấu mặt ngấm ngầm thù địch với Mỹ. Trong lúc đó Bradlay là một thượng nghị sĩ đầy triển vọng đã tìm cách chứng tỏ mình là một người am hiểu sâu sắc các vấn đề quốc tế.

- Chào ngài tổng thống - Hyashi nói vào máy điện thoại.

- Nobby, ngài đó phải không? - Bradlay đáp lại.

- Tôi đây, Jim.

- Mitsuko thế nào? Tôi tin quí bà vẫn mạnh khỏe?.

- Dạ, Jim. Bà ấy khỏe. Còn đệ nhất phu nhân thì sao.

- Khỏe, rất khỏe. Ngài đã gặp phải một vấn đề rắc rối ở biển Nam Trung hoa...

- Chúng tôi đang có một vấn đề Jim ạ, và đó là lý do của cú điện thoại này. Chắc ngài đã biết thảm họa xảy ra với thủy quân lục chiến Philippine trên bãi đá ngầm Vành Khăn? Các đồng nghiệp trong nội các và tôi cảm thấy rằng chúng ta cần phải viện tới Hiệp ước an ninh của chúng ta. Chúng ta cần một sự phối hợp để biểu dương sức mạnh ở đây nhằm chứng tỏ cho người Trung quốc hiểu rằng họ đã đi quá xa.

- Chắc chắn chúng ta cần phải làm một cái gì đó, Nobby ạ, tôi nhất trí với ý kiến đó. Sáng nay ở New York, chúng tôi sẽ đề nghị Hội đồng bảo an khiển trách Trung quốc và yêu cầu họ rút khỏi Spratlys (Trường sa) và Paracels (Hoàng sa), đồng thời phải bồi thường cho Việt nam về những thiệt hại về người và trang thiết bị trong hai ngày qua.

- Như người Mỹ các ngài thường nói – chuyện đó quả là đen đủi. Người Trung quốc sẽ sử dụng quyền phủ quyết của họ để bác bỏ mọi nghị quyết kiểu như vậy. Tôi thiết nghĩ chúng ta cần có một cái gì đó mạnh mẽ hơn những lời nói đơn thuần. Người Pháp đã gửi quân đội tới Việt nam rồi.

- Trước đây chúng tôi đã từng bị trượt theo con đường đó, Nobby ạ. Dân chúng Mỹ giờ đây ít hứng thú với các cuộc chiến tranh diễn ra ngoài biên giới nước Mỹ, đó là chưa nói gì đến việc cuộc chiến tranh này xảy ra ở một khu vực đặc biệt nhạy cảm đối với người Mỹ, đó là châu Á. Đó là Việt nam.

Bradlay cúp máy.

Không phải Hyashi không có lý, những cuộc thăm dò dư luận mới nhất của tờ Washington Post cũng cho thấy đúng như vậy. Thứ Bảy trước, bộ phận thăm dò dư luận của báo này đã vận dụng mọi khả năng để tiến hành một cuộc trưng cầu ý kiến qua điện thoại về việc Trung quốc chiếm đóng biển Nam Trung hoa, câu hỏi tiếp theo là nếu có thể, Mỹ cần phải làm gì để đối phó với việc này. Một tỷ lệ lên đến 79% người Mỹ, hay ít nhất là 79% trong số 1.036 người Mỹ được chọn hỏi một cách ngẫu nhiên, đã cho rằng Mỹ không nên tham dự vào chuyện đó, nước Mỹ chẳng cần phải đóng một vai trò nào ở đó cả, không nên dính líu quân sự đến Việt nam và Trung quốc. Hơn nữa, một nghiên cứu phân tích mới được thực hiện về các cuộc khủng hoảng trước đây và những ảnh hưởng của chúng đối với uy tín của tổng thống đã cho thấy bản chất lẫn lộn của các sự kiện, xét từ góc độ quan điểm chính trị trong nước.

Nghiên cứu này chỉ ra rằng các cuộc khủng hoảng quốc tế, về mặt lịch sử, có khuynh hướng được sử dụng nhằm cải thiện vị thế của tổng thống Mỹ trong các vấn đề quốc nội. Trong ba phần tư các sự kiện được nghiên cứu từ những năm của thập kỷ 40 tới những năm của thập kỷ 80, uy tín của các tổng thống Mỹ đã tăng lên trong tháng tiếp sau các sự kiện quốc tế. Tỷ lệ ủng hộ tổng thống đã tăng 5 điểm sau sự kiện Vịnh Con Lợn năm 1961, khi CIA hậu thuẫn cho một cuộc xâm lược Cuba nhưng cuối cùng chiến dịch này đã bị thất bại; tỷ lệ ủng hộ Lyndon Johnson cũng tăng lên sau sự kiện Mỹ can thiệp vào nước Cộng hòa Dominica năm 1965; Gearald Ford cải thiện được 11 điểm sau vụ Mayaguez năm 1975 khi một tàu buôn của Mỹ bị Campuchia bắt giữ; tỷ lệ ủng hộ Ronald Reagan tăng 5 điểm sau cuộc xâm lược của Mỹ vào Grênada năm 1983 và Geore Bush đã thu thêm được 14 điểm sau khi ông ta thông báo việc tăng cường lực lượng quân sự ở vùng Vịnh năm 1990 và thêm 18 điểm nữa khi ông ta phát động cuộc chiến tranh chống Irắc tháng giêng năm 1991.

Cho tới nay mọi việc đều ổn. Những cuộc thăm dò cho thấy tâm lý dân Mỹ nghiêng về hướng cho rằng cuộc chiến tranh ở châu Á là cuộc chiến mang màu sắc chủng tộc và không thể thắng được. Phần lớn số người tham gia cuộc thăm dò dư luận này đều bày tỏ mối lo ngại ngày càng tăng đối với Nhật bản kèm theo thái độ không ưa thích người Nhật bản. Những biểu hiện chống Nhật đã tăng mạnh lên ở Mỹ trong thời gian qua. Ngày càng có nhiều người Mỹ nói rằng họ đang cố tránh dùng các sản phẩm của Nhật bản. Đối với khối cử tri miền Trung nước Mỹ thì việc liều lĩnh hy sinh tính mạng của người Mỹ để bảo vệ các lợi ích của Nhật bản là điều khó có thể chấp nhận. Không may là chính một nhân vật của Đảng Cộng hòa, Thượng nghị sĩ Joseph Borchert bang Washington, người đã nắm bắt được tâm trạng của dân chúng đã công khai phát biểu: “Đa số người Mỹ không muốn nước Mỹ, một mình hay phối hợp với các nước khác, can thiệp vào châu Á. Hiện không có một sự đe dọa an ninh quốc gia nào, không có một lý do nào liên quan đến chính sách công khai của Mỹ, không có cớ nào hết”.

Borchert đã đọc được tâm trạng dân chúng Mỹ với mức độ chính xác kỳ lạ. Sau khi các sự kiện chiến tranh nổ ra vào hôm chủ nhật, vấn đề đã trở nên rõ ràng hơn. Dù trước đó có thể có những khối cử tri nào đó ủng hộ việc Mỹ can thiệp quân sự vào Đông Á, thì sau sự kiện Trung quốc bất ngờ tấn công Việt nam, sự ủng hộ đó đã tan biến một cách nhanh chóng. Điều này càng chứng minh cho nhận định rằng sẽ chẳng có ai ủng hộ các nhà lãnh đạo trong việc thông qua quyết định gửi quân Mỹ đến vùng chiến sự châu Á.

Quốc hội cũng phải tranh thủ tình cảm của cử tri, việc này được thực hiện một cách kín đáo thông qua những mánh khóe điều khiển dư luận tinh vi mà Ban quan hệ công chúng của Quốc hội vẫn thường tiến hành thông qua hệ thống phương tiện truyền thông của công ty Bland, Michael & Judd. Công ty này đang là cố vấn phụ trách mảng quan hệ với công chúng, đồng thời phụ trách công tác vận động hành lang của Đảng Cộng sản. Bằng vài cú điện thoại gọi tới các tổ chức tư vấn hàng đầu ở Washington và bờ biển phía tây, Judd đã thuyết phục được họ hiểu ra rằng chương trình giành cho “các chuyên gia về Trung quốc” có thể sẽ nhận được những giúp đỡ cần thiết trong việc tiếp tục đưa chuyên gia đến Trung quốc để nghiên cứu, nếu họ chấp nhận lập trường cân bằng của chính quyền trong những bước đi mở đầu ván bài ở biển Nam Trung hoa. Trong lúc đó, những người khác trong công ty Bland, Michael & Judd thì bảo đảm với những người chịu trách nhiệm xây dựng chương trình Thảo luận trên truyền hình rằng công ty biết chính xác những chuyên gia nào có thể đưa ra được những lời bình luận phù hợp.

Suốt ngày hôm đó, tổng đài điện thoại của Nhà Trắng tới tấp nhận được hàng ngàn cú điện thoại, phần lớn từ những người có quan điểm phản đối việc Hoa kỳ can thiệp vào tình hình ở châu Á. Trong số những người bày tỏ quan điểm này có cả các Chủ tịch và các tổng giám đốc của một số công ty hàng đầu trong nước như Boeing và Microsoft ở Seattle, General Motors ở Detroit, Compaq ở Houston và các công ty khác.

Đến tối hôm đó, trước khi tham dự buổi dạ tiệc gồm các đoàn ngoại giao đang đóng ở Washington, tổng thống Bradlay đã sẵn sàng cho một vài cuộc tiếp xúc không chính thức với các bên có lợi ích liên quan cuộc xung đột này, và ông cũng đã sẵn sảng tìm cách đóng vai là một “người môi giới trung thực”.

Đoàn xe mô tô hộ tống tổng thống đỗ xếp thành hàng phía bên ngoài chiếc cổng cổ kính của Khu trưng bày quốc gia. Khu trưng bày này vốn do một chủ nhà băng xây dựng để cất giữ bộ đồ sưu tập cá nhân của ông ta, rồi sau đó ông lại hào phóng cống hiến cho đất nước. I.M Pei, kiến trúc sư người Mỹ gốc Trung quốc, đã thiết kế phần mở rộng của khu trưng bày này với chất liệu bê tông và kính trông rất ấn tượng, tuy nhiên thiết kế đó vẫn không đủ sức làm thanh thoát phần nào dáng vẻ nặng nề của tòa nhà. Bữa tiệc trưa tại Khu trưng bày quốc gia là một trong những sự kiện quan trọng diễn ra ở Washington. Thành viên đoàn ngoại giao các nước đang vai sánh vai cùng với những đại diện tinh hoa của Thượng viện, Hạ viện và Chính quyền Mỹ. Tổng thống tiến vào khu vực này khi đại sứ Nhật bản là ông Makoto Katamaya còn đang say sưa nói chuyện với một nhóm các thượng nghị sĩ đến từ bang Kansas và Washington, một nghị sĩ vùng Long Beach bang California và trưởng đại diện của công ty Bland, Michael & Judd tại Washington. Với một tập hợp những người như vậy thì chủ đề duy nhất của cuộc thảo luận chỉ là Trung quốc. Các tiểu bang vừa nhắc tới ở trên đã dính líu khá sâu vào các hoạt động kinh tế ở Trung quốc: California và Washington cung cấp các công nghệ hàng không vũ trụ ở, Kansas buôn bán lúa mì … Sự dính líu này sâu sắc đến mức các thành viên hai Viện của Quốc hội đôi khi gọi những nghị sĩ các địa phương đó là phái Trung quốc trong Quốc hội. Katamaya nhanh chóng kết thúc câu chuyện để tìm cách đi vòng quanh như các nhà ngoại giao thường làm trong những dịp như thế, ông chờ cơ hội thuận lợi để bắt chuyện với Bradlay.

Ngay lúc đó, Katamaya chợt nhận ra viên bí thư thứ ba của Đại sứ quán Nhật bản đang len lỏi trong đám đông để hướng về phía sếp của mình. Cùng lúc đó, một trợ lý của Nhà Trắng cũng đang lách qua đám đông tiến tới chỗ tổng thống. Cả hai quan chức này đều gặp các sếp của mình cùng một lúc. Katamaya lắng nghe người cán bộ sứ quán thông báo về kết quả cuộc bỏ phiếu tại Hội đồng bảo an Liên hợp quốc. Đúng như dự đoán, người Trung quốc đã sử dụng quyền phủ quyết của họ. Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc sẽ không có bất kỳ nghị quyết nào lên án những hành động của Trung quốc ở biển Nam Trung hoa. Tuy nhiên, điều tệ hại hơn cả là cách thức diễn ra cuộc bỏ phiếu giữa các thành viên Hội đồng bảo an. Đại diện nhóm các nước châu Phi và Nam Thái bình dương được bầu vào Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc theo quy chế luân phiên, đã bỏ phiếu trắng. Đây là những nước nhận được nhiều viện trợ quân sự của Trung quốc. Anh và Pháp sẵn sàng lên án Trung quốc nhưng họ chỉ là thiểu số. Về phía Mỹ, đại diện thường trực của Nhật bản tại Liên hợp quốc đã nhận ra Mỹ đang do dự ở mức độ nhất định trước việc có đứng vào phe của Anh và Pháp hay không. Tuy cuối cùng Mỹ đã đứng về các đối tác Đại Tây Dương của họ, Mỹ bỏ phiếu thuận theo ý kiến của đại diện Anh và Pháp tại Hội đồng Bảo an. Nga đã bỏ phiếu trắng.

Khi Katamaya đang suy ngẫm về những gì ông ta nghe được, thì một trợ lý khác của Bradlay tiến đến gần. Viên trợ lý này thông báo với Katamaya rằng tổng thống muốn nói chuyện với ông. Một phòng tiếp khách trong khu bảo tàng được chuẩn bị. Vào lúc kết thúc bữa tiệc, tổng thống sẽ giả bộ như thể quay về nhưng trên đường đi ông sẽ dừng lại ở phòng khách đó. Viên trợ lý hỏi một cách lịch sự:

- Liệu ngài đại sứ có thể chờ tổng thống ở đó được không?

Katamaya tỏ ra rất hài lòng, đây chính là câu hỏi mà ông đang chờ đợi và tìm kiếm từ phía người Mỹ. Ông không thích thú với nhiệm vụ mà Tôkyô đặt ra: đó là nói công khai với Bradlay tại một cuộc gặp gỡ công khai.
Cuộc gặp gỡ này được dàn xếp theo một hình thức đặc biệt, thiếu một nghi lễ thông thường đi kèm với một cuộc gặp gỡ giữa tổng thống Mỹ và đại sứ Nhật bản. Thoạt đầu, nó được tiến hành bằng tiếng Anh, một thứ ngôn ngữ mà Katamaya thành thục tới mức đáng sợ, mặc dù ông ta giả bộ như một học trò đáng thương. Cuộc gặp gỡ khởi đầu tốt đẹp với việc Bradlay thân mật bắt tay Katamaya nhưng sớm xấu đi khi ông đại sứ thúc ép Bradlay về những gì mà Mỹ cần phải làm xung quanh hành vi của Trung quốc ở biển Nam Trung hoa.

Tổng thống nói:

- Ồ, ngài đại sứ, dường như thể chúng ta đang quay trở lại những ngày tháng tồi tệ của cuộc Chiến tranh Lạnh trước đây tại Liên hợp quốc. Theo tôi thì hình như ngài đã biết việc đại diện của Trung quốc tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã dùng quyền phủ quyết để bác bỏ một nghị quyết vào khoảng thời gian khi cả hai chúng ta tới dự cuộc gặp mặt này. Điều này không có gì là bất ngờ đối với chúng tôi. Thực ra, chúng tôi ít sốt sắng hơn các đồng minh khác khi chúng tôi cho là mỗi lúc cần phải đưa ra một nghị quyết như vậy, Trung quốc thường luôn luôn phủ quyết.

- Hoàn toàn đúng vậy, Katamaya nói.

- Tôi đã nói chuyện với ngài thủ tướng Nhật bản vào sáng nay - Bradlay nói - Tôi đánh giá cao những mối quan ngại của các Ngài.

Đó là sự mở đầu mà Katamaya muốn.

- Thực vậy, thưa ngài. Tôi được Tôkyô yêu cầu làm sao có được sự bảo đảm của ngài rằng Mỹ có ý định trung thành với những nghĩa vụ hiệp ước của nước này.

Tổng thống ngừng lời. Ông đáp:

- Thế này, ngài đại sứ, Ngài cũng như tôi đều biết rằng hiệp ước an ninh của chúng ta đã phục vụ tốt cho cả hai bên. Hiệp ước này được soạn thảo trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, khi đó nguy cơ đe dọa của chủ nghĩa Cộng sản Nga và Trung quốc đang ở vào đỉnh cao của nó. Hiện nay Nga đã thay đổi. Trung quốc đã thay đổi. Thế giới đã thay đổi. Chúng ta cũng thay đổi theo nó. Hãy thông báo với chính phủ của ngài rằng tôi dành ưu tiên cao nhất cho việc giải quyết cuộc khủng hoảng này ở Thái bình dương bằng con đường hòa bình.

Thôn Hạ Đồng, Biên giới Trung – ViệtGiờ địa phương: 23h30’ thứ Hai 19/02/2005
Giờ quốc tế: 15h30’ thứ Hai 19/02/2005

Tốp du kích mặc toàn bộ quần áo màu đen. Quan sát gần hơn, có thể thấy họ được trang bị những thứ đồ dùng chết người, thứ đồ chuyên dụng của những kẻ ám sát được đào tạo kỹ lưỡng: súng tiểu liên được gắn ống giảm thanh, dao găm, dây kim loại có tay cầm dùng để siết cổ…

Họ có tất cả 8 người, ẩn mình trong bóng đêm khi vượt qua những phố xá hầu như không có một bóng người của Hạ Đồng (Xietong), một thôn nằm trong lãnh thổ Trung quốc, cách biên giới Việt nam khoảng 7 km. Từ bìa rừng nằm ở ngoại vi thôn tới mục tiêu của họ – khu nhà ở của bí thư Đảng ủy và trưởng công an xã – họ chỉ gặp hai người Trung quốc. Một người là kẻ lang thang nghiện rượu còn người kia là một phụ nữ đang trên đường về nhà, cả hai đều đã bị giết rất tinh vi mà không hề để lại dấu vết, xác của họ được mang đi giấu kín vào trong bóng tối.

Đã gần nửa đêm, ánh trăng bị mây che khuất khi toán du kích lần tới được khu nhà trên đại lộ Hoài Hải, nơi ban lãnh đạo xã trú ngụ. Từ cổng vào đến khu nhà chính là một con đường nhỏ dài khoảng 200 mét, bốt canh ngoài cổng được gác bởi một lính bảo vệ đang uể oải trong bộ quân phục quân giải phóng nhân dân màu xanh rộng thùng thình. Anh này thậm chí không kịp giương vũ khí lên trước khi bị 3 loạt đạn tiểu liên giảm thanh xé nát ngực. Toán du kích nhét xác anh ta vào trong bốt gác rồi tiến qua chiếc cổng mở toang. Bóng đêm hoàn toàn yên tĩnh không một bóng người. Trên đường tiến vào khu nhà, họ chia thành hai nhóm: một nhóm đánh vào nhà Bí thư Đảng ủy và nhóm kia vào trưởng công an xã. Họ biết rõ nơi các quan chức này sinh sống và tiến hành công việc của mình rất nhanh gọn, hầu như không tốn chút sức lực trong lúc vận động tiếp cận các mục tiêu của mình.

Tờ “Nhật báo Hạ Đồng” đưa tin cả hai quan chức này đã dũng cảm đánh trả những kẻ tấn công. Tuy nhiên, sự thật thì đáng buồn hơn. Viên bí thư Châu Hoa đang ngáy khò khò khi người cầm đầu nhóm du kích ập vào phòng ngủ. Vợ ông này thức giấc trước và còn kịp chứng kiến cái chết của chồng trước khi bà ta bị bắn gục. Trưởng công an xã Tôn Bình đang đọc sách khi nghe thấy tiếng gõ cửa. Rất ngạc nhiên, ông ta mở cửa và kinh hoàng thấy bốn du kích Việt nam bước vào nhà. Trưởng toán ám sát vất vả nói bằng một thứ tiếng Trung sai ngữ điệu và bắt ông ta quì xuống. Tôn Bình đã cầu xin tha mạng trước khi bị giết.

Tám du kích bí mật rút đi trót lọt giống như khi họ đến, không ai nhìn thấy họ. Mãi tới sáng, những hành động khủng khiếp của họ mới bị phát giác. Không chỉ ở thôn Hạ Đồng mới có vụ ám sát thảm khốc này, ở khắp các thị trấn và thôn xóm dọc biên giới Trung – Việt, từ Tứ Lương (Zhelang) ở phía tây tới Hạ Đồng ở phía đông – các toán du kích Việt nam đã tiến hành một loạt các vụ “thọc sâu”, gây nên tâm lý khiếp đảm trong dân cư địa phương. Việc này đã khiến cho các nhà lãnh đạo Trung Nam hải cách biên giới 2.200 km nung nấu một ý nguyện báo thù.

Biển Nam Trung hoaGiờ địa phương: 23h45’ thứ Hai 19/02/2005
Giờ quốc tế: 15h45’ Chủ Nhật 18/02/2005

Tàu “New World” là niềm tự hào của hạm đội tàu hãng Shell. Chủ sở hữu của con tàu này là hai công ty New World Transport Maritime và Consolidated Navigation. 6 năm trước, con tàu này được khởi công đóng mới tại tổ hợp Ulan của hãng Hyundai tại Nam Triều tiên với giá gần 60 triệu đôla. Đây là một trong hai chiếc tàu duy nhất trên thế giới được chế tạo theo mẫu thiết kế vỏ thép tân tiến nhất dành cho những chiếc tàu siêu trọng.

Tập đoàn công nghiệp lớn nhất Nam Triều tiên là Hyundai Heavy Industries đã cộng tác với công ty Consolidated Navigation SA có trụ sở ở Monaco để hoàn tất thiết kế của con tàu. Thiết kế này tạo cho con tàu có một đáy kép phía trước nằm chìm sâu hơn mớn nước bình thường, đáy kép đó giúp cho tàu New World có thể hấp thụ tốt hơn các ngoại lực tác động lên vỏ tàu và các khoang phụ, đồng thời có tác dụng hạn chế sự chòng chành và dao động lắc ngang khi tàu đi lại ở những vùng biển có nhiều sóng dữ. New World có chiều dài tới 334 mét, rộng 59 mét, cao 31,50 mét. Con tàu khổng lồ này được thiết kế để có thể chuyên chở đồng thời 3 loại dầu khác nhau với tải trọng hữu ích tới 270.000 tấn dầu, tàu được trang bị 1 động cơ điêzen khổng lồ 7 xilanh công suất 34.650 BHP, có thể chạy trên biển với tốc độ 15 hải lý.

Tàu New World đang trên đường tới nhà máy lọc dầu của hãng Shell đặt gần vịnh Tôkyô. Sau khi được bơm đầy dầu tại cảng Ras Tanura của Arập Xêút ở vùng Vịnh, tàu New World đã vượt qua Ấn độ dương và biển Andaman. 70 giờ trước đó nó đã đi qua eo biển Malacca để tiến vào vùng biển Nam Trung hoa. Nhật ký hải trình ghi: “15h45’GMT, Chủ Nhật, ngày 18/02/2001, Tàu New World đang ở tọa độ 16,49 độ vĩ bắc và 117,66 độ kinh đông, cách đảo Luzon khoảng 200 hải lý về phía tây”.

Thuyền trưởng tàu New World là một người Anh trạc tuổi ngoại tứ tuần, ông ta vừa ngước nhìn chiếc đồng hồ treo trên đài chỉ huy vừa tỏ ra bồn chồn lo lắng. Suốt cả ngày hôm đó, thuyền trưởng và các sỹ quan trên tàu đã theo dõi sát sao vị trí của các tàu hải quân của Trung quốc ở biển Nam Trung hoa. Họ đã quen với tiếng gầm rú của động cơ những chiếc máy bay quân sự bay qua bay lại trên đầu. Họ cũng đã phát hiện thấy những chiếc kính tiềm vọng của tàu ngầm nhô lên từ dưới làn nước biển xanh thẫm. Thuyền trưởng đưa tay xoa cặp mắt đỏ ngầu vì thiếu ngủ, ông đang hy vọng được chợp mắt khoảng vài tiếng đồng hồ.

Sau khi điện đàm với nhân viên điều vận của hãng Sell ở Hague để xác nhận lại lệnh chạy tàu, thuyền trưởng kiểm tra lại tọa độ vị trí của tàu New World bằng thiết bị định vị toàn cầu GPS rồi ghi vào cuốn nhật ký hàng hải. Sau đó ông giao lại tay lái cho viên thuyền phó người Bỉ, viên thuyền phó này cũng vừa được đánh thức dậy để thay ca trực cho thuyền trưởng.

Sau khi trao đổi với thuyền phó về kế hoạch thực hiện hành trình, thuyền trưởng tàu New World rời khỏi phòng chỉ huy bước ra hành lang để xuống phòng đi nghỉ. Ông vừa đi vừa bật công tác chiếc radio cầm tay để chờ nghe chương trình tin tức thế giới vào lúc nửa đêm của đài BBC. Ca trực của ông sẽ lại bắt đầu sau 3 giờ nữa. Khi mục điểm tin vừa được phát thanh viên bắt đầu thì cũng là lúc sự yên tĩnh của ban đêm bị phá tan bởi những tràng súng máy dữ dội. Đạn bắn vỡ tan tành cửa kính trong phòng chỉ huy.

Viên thuyền trưởng ngã vật xuống sàn tàu ngay trước cầu thang dẫn phòng chỉ huy, máu phun đầm đìa trên mặt ông. Trong màn đêm tối đen, thủy thủ làm nhiệm vụ đứng canh bên mạn phải con tàu New World không thể phát hiện ra hai chiếc xuồng hơi đang lao về phía tàu chở dầu. Chúng được phóng ra từ chiếc tàu ngầm Trung quốc trước đó vài phút.

Thuyền trưởng thoáng ngất đi mấy giây rồi tỉnh lại ngay, hình như ông đã bị trúng đạn, rên nhẹ một tiếng, ông lấy lại bình tĩnh và cố đứng lên. Viên đạn đã sượt qua trán ông, làm rách một miếng nhỏ khiến máu tuôn đầy trên mặt. Thuyền trưởng thử co chân co tay, không thấy gì khác lạ, ông chỉ bị một vết sượt nhẹ trên trán.

Thuyền trưởng vội quay lại chạy đến phòng chỉ huy, khi ông nhận ra hai chiếc xuồng biệt kích thì chúng đã đến sát gần tàu New World. Mỗi chiếc chở theo 6 lính biệt kích trang bị đầy đủ. Thuyền trưởng bất giác cứng người vì sợ. Mười hai lính biệt kích đó đều mặc quân phục Trung quốc. Họ mang theo súng máy, súng ngắn và lựu đạn. Tất cả đều đội mũ sắt che một phần mặt. Từ trên 2 chiếc xuồng, đạn súng máy bắn xối xả vào boong tàu chế áp mọi người.

Đợi khi cơn mưa đạn đã dừng lại, ông chạy vội lên mạn phải đài chỉ huy và ngó vào phòng hải đồ, nơi trước đó vài phút viên thuyền phó đang kiểm tra các số liệu tọa độ hải trình. Trong phòng vẫn sáng ánh đèn, thay cho hình ảnh người sỹ quan hải đồ cúi gập mình trên bàn bản đồ thường thấy trong các đài chỉ huy tàu thủy, thuyền trưởng nhìn thấy viên thuyền phó của mình đang đứng giữa phòng, hai tay giơ lên trời. Một tên lính Trung quốc đứng ngay phía trước mặt đang chĩa súng ngắn vào đầu ông ta. Trước khi thuyền trưởng kịp phản ứng, một tên lính Trung quốc khác đã xuất hiện và đẩy ông lùi trở lại. Tên lính này một tay đẩy thuyền trưởng, tay kia xả súng vào hệ thống thông tin liên lạc của con tàu. Chĩa khẩu súng ngắn vào phía thuyền trưởng, hắn hét lên man dại một câu gì đó bằng tiếng Hoa. Kẻ đột nhập đẩy viên thuyền trưởng mặt bê bết máu ra khỏi đài chỉ huy, dưới boong tàu, hầu như tất cả thủy thủ đoàn đã bị bắt tập trung đứng đó, mọi người khiếp đảm khi bị dựng dậy trong đêm bằng những mũi súng còn bốc khói nóng bỏng đầy hăm dọa. Thuyền trưởng bị tên lính biệt kích xô đẩy một cách thô bạo, hắn dẫn ông đi ngang qua đám thủy thủ, chẳng ai dám nói câu gì và đó là lần cuối cùng họ nhìn thấy ông còn sống.

Những tên lính biệt kích hải quân Trung quốc chia nhau trấn giữ tất cả các điểm cao trong tàu, súng lăm lăm trong tay sẵn sàng nhả đạn vào bất cứ ai có ý kháng cự, lúc này đã có thêm một số tàu biệt kích khác chở lính tới hỗ trợ, chúng dồn số thủy thủ còn lại vào một cabin trên boong C rồi khóa trái cửa lại. Từ lúc đó, các thủy thủ tàu New World chỉ còn nghe được những gì đang diễn ra bên ngoài. Có tiếng quát tháo từ xa. Sau đó là tiếng chân chạy, tiếng xô đẩy. Một tràng súng rộ lên chát chúa, sau đó tất cả lại im lặng. Viên thuyền trưởng đã bị giết hại.

Trên đài chỉ huy, một người mặc quân phục Hải quân Trung quốc đang cầm lái.

Bắc Kinh, Bộ ngoại giaoGiờ địa phương: 01h45’ Thứ Ba 20/02/2005
Giờ quốc tế: 17h45’ Thứ Hai 19/02/2005

Jamie Tống chỉ là một nhân vật đứng ở ngoài phạm vi quyền lực thực sự, nhưng đối với khán giả truyền hình thế giới, ông là bộ mặt của nước Trung quốc hiện đại. Với một diện mạo gây ấn tượng và khả năng nói tiếng Anh lưu loát bằng giọng rặt Mỹ, người ta có thể dễ dàng nhận biết Jamie Tống hẳn đã được đào tạo bài bản ở đâu đó tại Mỹ. Thật vậy, xuất thân từ một gia đình theo đạo Thiên chúa, ngay từ nhỏ Tống đã được đặt tên thánh là Jamie, sau những năm niên thiếu học hành trong nước, Tống đã trải qua nhiều năm tháng theo học tại trường Havard danh tiếng, lúc đầu là sinh viên được nhà nước cử đi học, sau đó ông tiếp tục làm nghiên cứu sinh. Gần suốt cả thập kỷ 1980, Jamie Tống đã dành những năm tháng tuổi trẻ của mình để tiếp thu văn hóa Mỹ.

Trước khi được kết nạp vào Đảng Cộng sản Trung quốc, Tống đã là một ông trùm kinh doanh các sản phẩm phần mềm tại Trung hoa Đại lục, sau khi được đảng thừa nhận giá trị phong cách lịch lãm của ông, Tống đã trở thành một cán bộ tận tụy của đảng. Xuất thân là trí thức rồi nhảy sang kinh doanh, Tống gầy dựng được tình bạn với rất nhiều người khác là giám đốc các công ty cổ phần thượng hạng của Mỹ, những người này đều nhận được từ Tống vô số lời chỉ dẫn trên con đường làm ăn đầy gập ghềnh ở Trung quốc. Lúc này Tống biết các bạn của mình đang theo dõi các cuộc phỏng vấn của ông. Ông đã từ chối lời mời phỏng vấn của các đài BBC của Anh, đài TF1 của Pháp, đài NRD của Đức và các hệ thống khác của Mỹ để nhận lời với CNN. Những máy truyền hình ở Lầu Năm Góc, Nhà Trắng, Bộ Ngoại giao và trong các văn phong điều hành của các công ty Mỹ đều được chỉnh bắt một kênh duy nhất - CNN. Đó là lý do tại sao ông cho phép hãng CNN đặt một chiếc ăngten thu qua vệ tinh ở khu nhà Bộ Ngoại giao.

Tống là một đứa con tinh thần của Đặng Tiểu Bình. Cuối những năm 1980, đầu 1990, Đặng đã nói một câu khá nổi tiếng trên toàn đất nước Trung quốc, đó là lời các quan chức của đảng phải “bạo dạn hơn nữa”, phải “dám làm”. Bằng câu nói này, Đặng có ý muốn khuyến khích họ chủ động sáng tạo trong khi giải quyết những vấn đề gay cấn của công cuộc phát triển kinh tế. Nếu điều này khiến họ trở nên năng động trong kinh doanh thì càng tốt. Sau hết, ông cũng chính là người nói câu: “Làm giàu là vinh quang”, câu nói của Đặng chính là sự cởi trói về mặt tư tưởng, cho phép các cán bộ đảng vứt bỏ cái lối nghĩ cũ xưa, rằng đảng viên Cộng sản thì không được phép sống sung sướng, không được phép làm giàu, vì làm giàu và sống sung túc chính là biểu hiện của lối sống tư sản… Tự mình gây dựng nên một cơ nghiệp khá đồ sộ và sống khá đầy đủ, sự bạo gan “dám làm” của Tống đã đi đúng ý Đặng Tiểu Bình, ông trở thành tấm gương sáng ở Trung quốc. Giờ đây, tính quyết đoán dám làm dám chịu của Tống được thể hiện rõ trong lần xuất hiện trên vô tuyến truyền hình trong thời điểm khủng hoảng này. Đối với Tống, chính phủ Mỹ chính là kẻ thù của ông ta. Nhưng thông qua kênh CNN, công chúng Mỹ có thể là các đồng minh của ông. Các đường dây điện thoại được mắc khắp văn phòng của ông. Ống kính thu cảnh thư viện đồ sộ trong phòng làm việc của Tống, với những giá sách đầy ắp những tác phẩm của Mao, Đặng, Adam Smith, Thatcher, Churchill và nhiều người khác. Phòng làm việc của Tống được trang trí bằng sách, báo, có một bức tượng người đánh gôn bằng thủy tinh đặt trên bệ cửa sổ, bàn làm việc thì bừa bộn như thể ông đang làm dở việc gì đó. Và lúc đó gần đến giờ ăn trưa tính theo giờ ở bờ biển phía đông nước Mỹ.

Người dẫn chương trình: Hôm nay, trong buổi truyền hình tại chỗ truyền từ Bắc Kinh, chúng ta chứng kiến cuộc phỏng vấn đầu tiên của CNN với một nhà lãnh đạo Trung quốc kể từ khi bắt đầu cuộc khủng hoảng ở biển Nam Trung hoa. Vị khách của chúng ta là một trong những tác giả chiến dịch Đòn Rồng và ông có mặt tại đây để nói rõ tại sao Trung quốc đang làm những việc mà không ai trong số chúng ta có thể hiểu được. Tôi xin trân trọng giới thiệu ngài Jamie Tống, bộ trưởng ngoại giao Trung quốc. Ông Tống sẽ nói với chúng ta tại sao Trung quốc tấn công Việt nam. Tại sao lính Trung quốc chiếm các đảo san hô và bãi đá ngầm ở quần đảo Trường sa và Hoàng sa

– những địa điểm mà hầu hết chúng ta chỉ mới vài ngày trước đây vẫn chưa hề được nghe nói đến. Ngài có thể nói ngay bây giờ, thưa ngài Giả. Và cùng với tôi trong phòng quay có bình luận viên Chris Bronowski, một chuyên gia về Trung quốc làm việc tại Rand Corporation. Ông Chris là người nghiên cứu chuyên sâu về quân đội Trung quốc. Ông sẽ nói với chúng ta liệu người Mỹ có nên lo ngại Trung quốc không? Lần tham gia này của Chris chắc chắn sẽ có nhiều nội dung phong phú hơn thường lệ. Xin chào Chris.

Bình luận viên: Xin cảm ơn.

Người dẫn chương trình: Chris, câu hỏi đầu tiên dành cho ông. Liệu chúng ta có nên trù tính một cuộc chiến tranh với Trung quốc không? Chúng ta biết (Trung quốc) là một quốc gia Cộng sản, nhưng chắc là không nên chiến tranh với Trung quốc, phải không Chris?

Bình luận viên: Tôi muốn nói không phải là tháng này, Mike.

Người dẫn chương trình: Jamie, có chiến tranh hay không?

Jamie Tống: Tôi hy vọng là không, Mike. Ai lại muốn chiến tranh khi mà tất cả chúng ta đang kiếm được rất nhiều tiền?

Người dẫn chương trình: Nhưng ngài không nói từ “không”. Tại sao vậy? Một cuộc tấn công không bị khiêu khích nhằm vào Việt nam? Vấn đề chủ yếu là thế nào?

Jamie Tống: Mike, như người Mỹ các ngài nói, không có lửa làm sao có khói. Việt nam đang liên doanh với công ty Conoco của Mỹ để thăm dò dầu lửa ở nơi họ gọi là Lòng chảo Nam Côn Sơn. Từ lâu, đã có một hiệp định giữa các chính phủ trong khu vực này về việc cùng thăm dò, khai thác các nguồn tài nguyên của biển Nam Trung hoa. Chúng tôi đã nhiều lần nhắc đi nhắc lại rằng chính phủ Trung quốc sẽ không để yên nếu Việt nam vi phạm những thỏa thuận này. Chủ tịch Nguyễn đã trả tiền trước cho một công ty luật ở Washington là công ty Covington & Burling, để họ làm đại diện cho Việt nam...

Người dẫn chương trình: Và họ nói Việt nam xử sự trong phạm vi quyền hạn của mình, có phải vậy không thưa ngài ngoại trưởng?

Jamie Tống: Họ đã được trả tiền để nói như thế. Trên thực tế Việt nam không có quyền đơn phương khởi sự việc thăm dò, khai thác dầu khí trên vùng biển này mà không có sự nhất trí của khu vực. Do vậy chúng tôi đã ngăn chặn họ.

Người dẫn chương trình: Các ngài đã ném bom Hải phòng; thành phố Hồ Chí Minh, vịnh Cam ranh và Đà nẵng?

Jamie Tống: Như các ngài biết đấy, trong bất kỳ hành động quân sự nào, mọi chính phủ luôn có trách nhiệm bảo vệ sinh mạng cho binh lính của mình. Để lấy lại một khu vực bị Việt nam xâm chiếm, chúng tôi buộc phải vô hiệu hóa sức mạnh không quân và hải quân của Việt nam.

Người dẫn chương trình: Chris, liệu điều đó có đi quá xa không?

Bình luận viên: Ngài ngoại trưởng quả là một người biện hộ khéo léo cho chính phủ của ông. Về mặt chuyên môn mà nói, ông đã đúng khi nhắc đến sự nhất trí trong khu vực. Ông nhắc lại một chính sách được thực hiện từ nhiều năm nay. Ngài biết đấy, Mike, tôi đã nhiều lần thấy mọi người nói về tích chất không thể dự đoán trước đối với những hành động của Trung quốc. Nhưng Trung quốc lại là nước dễ phán đoán nhất trên thế giới. Nếu Trung quốc định tấn công Việt nam, họ sẽ nói với chúng ta trước đó một thời gian. Và đã có những lời lẽ đe dọa binh đao.

Người dẫn chương trình: Nhưng ông Giả nói trừ cuộc đụng độ với Việt nam, hiện không có cuộc chiến tranh nào khác nữa. OK, chúng tôi đã nhận được điện thoại của người đầu tiên gọi đến cho chúng ta, điện thoại từ châu Âu, thủ đô Béclin của Đức. Xin mời nước Đức.

Từ nước Đức: Xin chào ngài ngoại trưởng.

Jamie Tống: Xin chào.

Từ nước Đức: Có thể định nghĩa chủ nghĩa phát xít là một thứ chủ nghĩa dân tộc độc tài. Vậy với sự kiểm soát gần như tuyệt đối của Đảng Cộng sản, ngài có coi Trung quốc là một nước phát xít không?

Người dẫn chương trình: Một câu hỏi thông minh từ nước Đức. Jamie, ngài có phải là một phần tử phát xít không?

Jamie Tống: Chúng tôi thích từ “có kỷ luật” và “chủ nghĩa yêu nước” hơn là từ “độc đoán” và “chủ nghĩa dân tộc”. Nhưng Mike chắc sẽ không hài lòng nếu tôi chỉ chuyên bàn về chữ nghĩa. Có thể nói chủ nghĩa phát xít cũng như chủ nghĩa Mác đều có nguồn gốc từ châu Âu. Ở châu Á, khuynh hướng văn hóa phổ biến là tôn trọng người lớn tuổi, kính hiếu với cha mẹ và tuân thủ luật lệ của chính phủ. Chúng tôi không có xu hướng đòi hỏi hay chất vấn quá nhiều. Chúng tôi không có các cuộc đấu khẩu chính trị ầm ĩ như trong nghị viện được bầu lên một cách dân chủ của các ngài.

Người dẫn chương trình: Phát xít hay không?

Jamie Tống: Tôi không sinh ra trong thế hệ đó. Tôi là người theo chủ nghĩa xã hội và là người theo đạo Khổng.

Người dẫn chương trình: Chris, theo ông, liệu ngài ngoại trưởng của chúng ta có phải là người theo chủ nghĩa phát xít không?

Bình luận viên: Ông đã đúng khi ông nói rằng không thể gắn cho ông cái nhãn “chủ nghĩa phát xít” mang nặng đặc tính châu Âu đó được. Sự khác biệt chính là ở chỗ Hitler đã hủy hoại nước Đức bằng hành động bành trướng lãnh thổ một cách quá nhiều tham vọng của mình. Còn Trung quốc không phải là một đế chế được xây dựng nên theo kiểu đó.

Người dẫn chương trình: Từ Hà Nội, Việt nam. Các bạn đang tiếp xúc trực tiếp với ngoại trưởng Trung quốc Jamie Tống.

Từ Hà Nội: Thưa ngài ngoại trưởng, trong khi máy bay của các ngài đang ném bom vào nhân dân Việt nam, ngài có thừa nhận một cách trung thực rằng cuộc tấn công này không liên quan gì đến hãng Conoco mà nguyên nhân là do Trung quốc lo sợ trước sự xuất hiện của một nước Việt nam mới được dân chủ hóa hay không?

Jamie Tống: Tuyệt nhiên không.

Người dẫn chương trình: Vậy thì vấn đề là gì?

Jamie Tống: Quý vị nên trút nỗi tức giận của quý vị vào chủ tịch Nguyễn Văn Tài, chính ông ta là người đã dẫn dắt nhân dân Việt nam tới chỗ suy nghĩ sai lầm rằng họ có chủ quyền đối với vùng lãnh thổ không phải là của họ, chính ông ta đã làm cho quý vị tin rằng Trung quốc sẽ không phản ứng.

Người dẫn chương trình: Điều đó có nghĩa gì, Chirs?

Bình luận viên: Điều này đã từng xảy ra trong thời gian trước đây. Trong vòng hai ba chục năm qua đã có một số cuộc giao tranh nhỏ qua giữa các lực lượng hải quân Trung quốc với Việt nam; giữa Trung quốc với Philippine.

Người dẫn chương trình: Từ Texas, các bạn có câu hỏi chứ?

Từ Texas: Thưa ngài ngoại trưởng, tôi làm việc trong ngành dầu lửa. Xin lỗi ngài cho tôi được nói thẳng, các số liệu thăm dò khảo sát của chính các ngài đã cho chúng tôi cho thấy rằng các mỏ dầu ở phía bắc của các ngài là những thứ rác rưởi với sản lượng chỉ đạt năm mươi thùng một ngày một giếng. Những mỏ ở ngoài khơi của các ngài thì tạm được, nhưng chính các ngài đã đánh giá là chẳng bao lâu nữa đất nước các ngài cần nhập chừng 8 triệu thùng mỗi ngày để duy trì được tốc độ phát triển.

Người dẫn chương trình: Thế còn câu hỏi của bạn là gì?

Từ Texas: Các ngài đánh chiếm quần đảo Trường sa và Hoàng sa bởi vì các ngài đang đứng trước một cuộc khủng hoảng dầu lửa. Có đúng vậy hay không?

Người dẫn chương trình: Giả, phải chăng các ngài đang thiếu cả dầu và thiếu cả gạo không?

Jamie Tống: Chúng tôi không tự cung tự cấp được. Nhưng nước Mỹ cũng vậy. Người gọi từ Texas của ngài hoàn toàn đúng khi ông ta nói về nhu cầu của chúng tôi cần nhập khẩu 8 triệu thùng dầu mỗi ngày. Và chúng tôi sẽ làm việc đó bằng cách bảo đảm các cơ sở cung cấp của chúng tôi và đa dạng hóa các nguồn khác.

Bình luận viên: Liệu tôi có thể hỏi rõ hơn không, Mike. Ngài ngoại trưởng, phải chăng đó là lý do mà bây giờ các ngài thực hiện việc đòi hỏi chủ quyền lãnh thổ đối với vùng biển Nam Trung hoa không?

Jamie Tống: Chúng tôi vẫn có dự định sẽ cùng tiến hành khai thác dầu khí với các nước láng giềng. Tuy nhiên, nguy cơ đe dọa lại phát sinh từ phía Việt nam vì nước này cũng trong tình trạng thiếu dầu. Chính vì nguy cơ này mà chúng tôi buộc phải làm sáng tỏ lập trường của mình. Nhưng tôi có thể đảm bảo với tất cả các bạn, các khán thính giả ở mọi nơi trên thế giới là các tuyến đường buôn bán đi qua Thái bình dương vẫn tiếp tục được để ngỏ. Đây là một cuộc tranh chấp khu vực mang tính đơn lẻ và bị cô lập, không có gì phải đáng sợ. Công việc của Trung quốc là buôn bán và phát triển. Không có gì ngăn cản chúng tôi đi theo chiều hướng đó.

Quốc lộ số Một, Việt namGiờ địa phương: 06h00’ thứ Ba 20/02/2005
Giờ quốc tế: 23h00’ thứ Hai 19/02/2005

Một đoàn gồm mười hai chiếc xe thùng hiệu Toyota Hi-Ace không có lực lượng bảo vệ chậm chạp tiến về phía tây, băng qua những ổ gà trên con đường quốc lộ đã quá lâu không được bảo dưỡng của Việt nam. Những người ngồi trên xe, gồm người châu Âu, người Nhật, Triều Tiên, Mỹ, Canada và Ôxtrâylia, đã quen với chuyến đi không lấy gì làm dễ chịu kéo dài 5 tiếng đồng hồ từ thành phố cảng Hải phòng đến Hà Nội. Có ba giáo viên Anh ngữ, một nhân viên ngân hàng từ Liên minh châu Âu được cử đến làm cố vấn giúp tổ chức các doanh nghiệp nhỏ, một bác sĩ và một y tá tổ chức Médicins Sans Frontières (Thầy thuốc không biên giới), hai đại diện của Tổ chức Lương thực Thế giới và Chương trình Phát triển của Liên hợp quốc, một nhà ngoại giao từ sứ quán Ôxtrâylia, một nhóm bảy nhân viên cứu trợ từ Scandinavia, một phái đoàn Nam Triều tiên tới giám sát các hợp đồng xây dựng cầu, và thật buồn cười, trong đó có cả một nhóm người Nhật bản là nhân viên làm việc cho hãng Toyota, hãng này đang mở rộng mạng lưới phân phối của sản phẩm ở miền bắc Việt nam. Những người nước ngoài còn lại chủ yếu là khách du lịch, trong những ngày trước khi xảy ra biến cố Đòn Rồng, nhiều người trong số họ đã lang thang khắp những làng quê phía đông bắc Việt nam, họ bị thu hút bởi phong cảnh đồng quê lạc hậu nhưng rất đẹp của Việt nam. Hải phòng, với những tòa nhà đổ nát có từ thời thực dân Pháp, những khu nhà tập thể xấu xí thời Cộng sản, xưởng đóng tàu cổ lỗ kiểu Liên xô … tất cả đã tạo ra một ấn tượng mạnh về một đất nước dũng cảm và bị chiến tranh tàn phá, ấn tượng này thậm chí còn nhiều hơn so với những gì khách du lịch được chứng kiến dọc chặng đường và những điểm dừng chân từ thành phố Hồ Chí Minh ra đến Hà Nội.

Mưa như trút nước. Cần gạt nước của một chiếc xe bị gãy khiến cho lái xe phải nhoài người ra lau kính chắn gió bằng một tấm giẻ. Đoàn xe thường xuyên phải dừng lại, có một chiếc bị sa vào ổ gà khá to, mọi người lục tục đội mưa xuống đẩy xe. Người tài xế rồ ga khiến hai bánh sau quay tít, làm rác lẫn nước bùn bắn văng tung tóe vào dãy người đang cố gò lưng đẩy xe. Cuối cùng thì chiếc xe cũng thoát được vũng lầy, mọi người lại lên xe tiếp tục cuộc hành trình. Nỗi vất vả của chuyến đi không hề làm gián đoạn câu chuyện đang sôi nổi giữa những người nước ngoài này. Chủ đề chính của cuộc bàn luận xoay quanh chuyện họ có nên rời khỏi Hà Nội vào buổi tối đó bằng chuyến bay sơ tán của Pháp hay không. Các chuyến bay dân sự khác đã bị ngừng lại. Hàng không Việt nam đã đưa máy bay chở khách của họ sang Băng Cốc.

Nước ở các nhánh sông Hồng đang dâng lên khiến cho việc đi lại bằng phà càng thêm nguy hiểm. Đoàn xe này được ưu tiên sang sông trước, điều đó có nghĩa là phải gạt bớt những chiếc xe khác đang xếp nối đuôi nhau khỏi hàng chờ. Trong số 12 chiếc xe chỉ có 9 chiếc kịp xuống chuyến phà đầu tiên, 3 chiếc còn lại chờ ở phía sau, chỗ ngã tư đường, khi thảm kịch xảy ra.

Một số hành khách ngồi uống nước chè trong những chiếc quán nhỏ dựng bên lề đường lầy lội. Tiếng nhạc pop ầm ĩ phát ra từ chiếc cát xét nhỏ đặt trên bàn. Phía bên ngoài, những người bán hàng rong cố thu hút sự chú ý của hành khách bằng cách vừa gõ vào những chiếc thùng gỗ vừa hét to. Chiếc phà cập bến sông với tiếng xích rít lên hai bên mạn và tiếng hò hét từ đám nhân viên bến phà. Mấy người lái xe khởi động ô tô, họ cho rú ga rất to trong khi những chiếc bánh xe vất vả vật lộn với đám bùn rác. Tiếng còi xe inh ỏi xen lẫn tiếng người gào thét, tiếng nhạc ầm ĩ làm thành một mớ thanh hỗn độn khiến cho tiếng còi báo động phòng không bị chìm nghỉm, chẳng có ai để ý đến nó cho đến khi tiếng động cơ máy bay gầm lên dữ dội trên bầu trời. Những đám mây trĩu nặng nước mưa bay khiến cho tầm nhìn hết sức tồi tệ. lại thêm gió mạnh thổi hất những hạt mưa dày và nặng quất rát rạt vào mặt khiến cho mọi người đều phải cúi đầu xuống, tiếng mưa rào rào gõ vào vách những túp lều ven sông. Cho đến khi những đám mây tan đi trong chốc lát, những người dưới mặt đất mới có thể nhìn thấy cuộc không chiến giữa một máy bay chiến đấu MiG-21 Fishbeds của Việt nam và hai chiếc Su-27 của Trung quốc.

Trong một trận đánh được tái tạo trên máy tính, máy bay MiG-21 Fishbeds của Việt nam không thể địch nổi máy bay Su-27 của Trung quốc. Nhưng máy tính hiếm khi tính toán hết khả năng sáng tạo của con người cũng như không thể đo lường hết kết quả huấn luyện thực tế. Viên phi công Việt nam đã cho máy bay bay hết tốc độ, tìm cách cắt đuôi hai chiếc máy bay Trung quốc đang đuổi theo. Trong khi phi công Trung quốc cứ nghĩ rằng chiếc máy bay Việt nam kia sẽ cố thoát đi bằng cách bay sang không phận Lào cách đó 200 km về phía tây thì viên phi công Việt nam đã lợi dụng sự che khuất của một đám mây dày đặc để cho máy bay bay vọt thẳng đứng lên cao, vượt hẳn lên phía trên những đám mây. Anh ta giữ cho máy bay của mình bay thẳng trong vòng chưa đầy ba giây, sau đó bổ nhào vào đúng vị trí mà anh ta đoán là máy bay đối phương sẽ bay tới đó. Vọt ra từ đám mây, viên phi công phát hiện ra mục tiêu, nhanh chóng làm động tác khai hỏa và bắn trúng đuôi một trong hai chiếc máy bay Trung quốc, làm cho nó không còn điều khiển được nữa. Chiếc máy bay Su-27 hiện đại đâm sầm xuống đất và viên phi công không còn cơ hội sống sót.

Động tác cơ động xạ kích quyết liệt của phi công Việt nam đã khiến cho chiếc MiG lao đến quá gần mục tiêu, phần đầu một bên cánh chiếc máy bay của anh ta bị những mảnh vụn văng ra từ đám nổ của chiếc Su-27 phạt đứt. Chiếc máy bay MiG-21 cũng bị lộn nhào không kiểm soát được nữa, cùng lúc đó, những loạt đạn từ chiếc máy bay Su-27 còn lại đã bắn trúng mục tiêu. Viên phi công trẻ tuổi người Trung quốc trên chiếc Su-27 dường như đang nghiến răng trút hết căm giận lên đối thủ, anh ta siết cò nhả đạn từ khẩu súng 25 ly gắn ở phía trước, luồng đạn tuôn liên tục cho đến khi chiếc MiG nổ tung như một quả cầu lửa ở phía tây con sông. Những tàn lửa từ chiếc MiG-21 rơi xuống trúng một chiếc tàu chở xăng gần đó, một tiếng nổ dữ dội nữa kèm theo một quầng lửa rùng rợn vọt thẳng lên trời. Những chiếc xe đậu xung quanh bến phà đều bị bắt lửa. Những người nước ngoài đã lên được phà bị thiêu sống trong vài giây.

Mặc dù đã tiêu diệt được chiếc MiG-21 nhưng viên phi công Trung quốc dường như đã phát điên, hắn cho máy bay vòng trở lại, xả súng bắn từng tràng xuống đám xe cộ dưới đất cho đến khi hết đạn rồi mới quay đầu vọt về phía biên giới Trung quốc. Thêm nhiều chiếc xe nữa bốc cháy. Hành động trả thù của viên phi công Trung quốc đã làm 378 người chết. Trong số 87 người nước ngoài được đưa đi sơ tán khỏi Hải phòng chỉ có 9 người sống sót. Một trong số 9 người nước ngoài còn sống sót là nhân viên của tổ chức UNDP đã kịp quay video toàn bộ thảm họa này. Trong vòng vài giờ sau đó, những hình ảnh mà ông thu được đã được các kênh truyền hình trên toàn thế giới phát đi.

Tokyo, Dinh thủ tướng Nhật bảnGiờ địa phương: 08h00’ thứ Ba 20/02/2005
Giờ quốc tế: 23h00’ thứ Hai 19/02/2005

Nội các Nhật bản tương đối yên tâm về mức dự trữ dầu lửa của đất nước này. Chính phủ đã quyết định duy trì mức dự trữ đủ khả năng cung cấp bình thường cho nhu cầu tiêu dùng trong 80 ngày, và đủ cung cấp cho các ngành công nghiệp trong 75 ngày. Với các kho chứa nằm rải rác dọc theo bờ biển, Nhật bản có thể cầm cự được trong một thời gian tương đối dài. Trước mắt, không có lý do gì lo lắng. Tuy nhiên, tin tức về việc chiếc tàu New World của hãng Shell bị cướp đã gây ra những quan ngại mạnh mẽ về .

Cuộc họp của Ủy ban Quốc phòng của Nội các vừa diễn ra được 10 phút thì có tiếng gõ cửa, một sĩ quan quân đội bước vào mang theo một phong bì lớn, yêu cầu được gặp tướng Ogawa. Tướng Ogawa đứng lên, xin lỗi mọi người, và ra hiệu cho viên sĩ quan rời căn phòng.

Thủ tướng Hyashi phát biểu:

- Trong khi tướng quân Ogawa còn vắng mặt, tôi nghĩ rằng có một điều hết sức quan trọng cần phải dặn các ông là trong những ngày tới đây, mỗi khi gặp gỡ các quan chức Trung quốc, tất cả chúng ta phải cố gắng dùng lời lẽ mạnh mẽ nhất để bày tỏ sự lo ngại của chúng ta về hành động của họ ở biển Nam Trung hoa.
Đúng lúc đó, tướng Ogawa quay trở lại. Hyashi nhìn ông và hỏi:

- Tướng quân, có gì mới không?

- Tôi sợ rằng đó là những tin tức tồi tệ, thưa thủ tướng - Tướng Ogawa nói - Tôi vừa mới nhận được báo cáo tình báo khẳng định rằng tàu chở dầu trọng tải 296.000 tấn mang tên New World của hãng Shell đã bị hải quân Trung quốc bắt giữ trong lúc đang trên đường tới cảng Yokohama, thực tế đã diễn ra như chúng ta suy nghĩ. Các chứng cứ lúc này chưa thật hoàn toàn rõ ràng nhưng có vẻ nó đang tiến về Trạm Giang, căn cứ Hạm đội Nam Hải của Trung quốc.

- Ngài chắc chắn về điều đó chứ, tướng quân? - thủ tướng hỏi.

- Hoàn toàn chắc chắn, thưa thủ tướng. Chúng ta đã có những bằng chứng đây, những bức ảnh chụp bằng tia hồng ngoại cho thấy việc tàu bị chiếm và sự thay đổi hướng đi sau đó của tàu New World. Hãy nhìn vào các bức không ảnh mà tôi vừa chuyển cho các bộ trưởng, vì những lý do an ninh quốc gia, đề nghị các ngài không được đem chúng ra khỏi phòng này, các vị sẽ thấy một nhóm 12 lính biệt kích Trung quốc đã đột kích lên tàu; dường như bọn họ đã bắn rất dữ dội bằng vũ khí tự động, sau đó đã bắt cầm tù một thành viên trên tàu. Bức ảnh thứ tư, được phóng to bởi kỹ thuật phóng ảnh mới nhất, cho chúng ta thấy quân phục của đơn vị biệt kích hải quân Trung quốc. Loạt ảnh thứ hai đã chụp được hướng di chuyển sau đó trong vùng biển. Ngài có thể thấy rằng tàu New World, trước đó đang đi theo hướng bắc - đông bắc, bây giờ đã chuyển sang hướng bắc - tây bắc.

Hyashi bật hỏi:

- Chiến dịch này đã được Bắc Kinh phê chuẩn hay chỉ là một hoạt động độc lập của hải quân Trung quốc?
Tướng Ogawa lắc đầu, đáp:

- Chúng tôi không chắc chắn lắm. Thực tế thì trong thời gian Trung quốc tiến hành mở cửa buôn bán với nước ngoài, nhất là dưới thời Đặng Tiểu Bình thì các hoạt động cướp biển tại vùng biển Nam Trung hoa đã diễn ra rất phức tạp, có thể nói dường như cướp biển ở vùng này đã hoạt động dưới sự bảo trợ của hải quân Trung quốc, thậm chí chúng còn xuất hiện dưới cái vỏ các hoạt động của hải quân. Ngành hàng hải đã phải chấp nhận cái thực tế khó chịu này. Diễn biến vụ cướp tàu New World lần này có một số điểm tương tự với các hoạt động độc lập trước đây của hải quân Trung quốc, nhưng theo những gì đang xảy ra ở biển Nam Trung hoa ngày hôm qua, tôi nghi ngờ điều đó.

Thủ tướng Hyashi nói một cách dứt khoát:

- Được. Tôi cho rằng chúng ta cần phải coi vụ việc này như là một phần cuộc xung đột. Ngài Kimura, tôi cho rằng ngài nên có một cuộc nói chuyện nữa với đại sứ Bạc. Hãy nói với ông ta rằng chính phủ Nhật bản sẽ không ngồi yên nhìn lợi ích sống còn của dân tộc mình bị vi phạm theo cách đó.

- Thưa thủ tướng, tôi xin đưa ra một ý kiến là ngài Tanaka ở Bắc Kinh cũng nên tìm kiếm một cuộc gặp gỡ ngoại trưởng Tống để nhấn mạnh thêm bức thông điệp mà tôi gửi đến cho đại sứ Bạc - Ngoại trưởng nói.

- Đồng ý. Ngài Ishihara, tôi cũng muốn ngài chuẩn bị một số khuyến nghị liên quan đến các hình thức hành động mà các lực lượng vũ trang của chúng ta có thể triển khai. Lúc này đây, tôi đang đặc biệt để tâm suy nghĩ về dự án ở Ogasawara. Thưa các ngài, tôi cho rằng chúng ta phải xem xét mọi khả năng lựa chọn trong giai đoạn này. Tôi đề nghị chúng ta sẽ họp lại tại đây vào lúc hai giờ chiều nay.

Bắc Kinh, Bộ Ngoại giao Trung quốc.Giờ địa phương: 09h00’ thứ Ba 20/02/2005
Giờ quốc tế: 01h00’ thứ Ba 20/02/2005

Jamie Tống liếc nhìn khi tay kỹ thuật viên người Mỹ bật hết đèn lên. Một người giúp việc hóa trang đưa giấy thấm nhẹ mồ hôi trên trán ông ta trong khi Tống chăm chú theo dõi kim phút trên chiếc đồng hồ của hãng CNN, nó đang nhích về thời điểm bắt đầu một cuộc phỏng vấn trực tiếp khác.

Chủ nhiệm chương trình truyền hình nói:

- Chúng tôi không tìm kiếm sự đối đầu, thưa ngài ngoại trưởng. Lần trước chúng tôi đã đưa tin về cuộc xâm lấn lãnh thổ của các ngài. Bây giờ, chúng tôi chờ đợi ngài giải thích với khán giả truyền hình của chúng tôi về Trung quốc, ngài hãy giải thích cho họ hiểu về thể chế chính trị của các ngài. Ba mươi giây nữa sẽ bắt đầu chương trình phát.

Người dẫn chương trình: Trong buổi truyền hình trực tiếp từ Bắc Kinh tối hôm nay, lần thứ hai chúng ta lại dành riêng cuộc gặp gỡ này cho ngài ngoại trưởng Trung quốc Jamie Tống. Các bạn sẽ trực tiếp đưa ra các câu hỏi để ngài ngoại trưởng trả lời. Tất cả các bạn giờ đây đều đã quen với những tình hình diễn biến rất nhanh ở biển Nam Trung hoa. Ông Giả đồng ý tham gia buổi truyền hình này để nói với chúng ta về Trung quốc, về hệ thống giá trị của họ và về những mục tiêu lâu dài mà Trung quốc đang kỳ vọng. Và một lần nữa, cùng có mặt với tôi trong phòng quay là chuyên gia về các vấn đề Trung quốc, Chris Bronowski. Từ Seattle, các bạn có câu hỏi.
Từ Seattle: Ngài Tống, ngài có thể xác nhận rằng nhà máy chế tạo máy bay tại Tây An, nơi chuyên sản xuất một số bộ phận của máy bay Boeing 757 và 737, cũng chính là nơi đang sản xuất máy bay ném bom H-6 được dùng để tấn công Việt nam không? Ngài có thể xác nhận rằng nhiều công nhân đang làm việc ở đó thực tế là những tù nhân đang chịu án tù dài hạn của các ngài không? Và nếu đúng như vậy, điều đó có còn gì là đạo lý không?

Người dẫn chương trình: Chúng ta hãy tìm ra sự thật trước khi nói đến đạo lý. Lao động tù nhân đã sản xuất những chiếc máy bay dân dụng của Mỹ ư?

Jamie Tống: Đây là một câu hỏi dành cho đồng nghiệp của tôi, bộ trưởng Thương mại phụ trách vấn đề buôn bán.

Người dẫn chương trình: Vì bà Bộ trưởng thương mại Trung quốc không có mặt ở đây, chúng ta hãy đề cập đến vấn đề này theo một khía cạnh khác vậy. Nếu sức lao động của tù nhân hay của binh sỹ được sử dụng để sản xuất những chiếc máy bay của Mỹ thì ngài có lên án điều đó không?

Jamie Tống: Tại sao tôi lại lên án? Một số loại quần jean tốt nhất của Mỹ cũng được tù nhân sản xuất ra đấy thôi. Các ngài có lên án điều đó không?

Người dẫn chương trình: Chúng ta có lên án không, Chris Bronowski?

Bình luận viên: Về vấn đề lao động trong quân đội, tôi đoán rằng đó là lao động để sản xuất máy bay Boeing. Bản thân vấn đề này là chuyện riêng của Boeing, họ biết họ đã thỏa thuận được những gì. Nhưng vấn đề nhà tù lại liên quan đến những chuyện khác rộng hơn, đó là việc hàng nghìn tù nhân trong các nhà tù ở Trung quốc không phải là những kẻ trấn lột và cưỡng dâm mà là các tù nhân chính trị. Nhiều người trong số họ phải vào ở trong các trại cải tạo lao động chỉ vì họ đã cố gắng thực hiện các quyền tự do mà các bạn và tôi cho là điều dĩ nhiên.

Người dẫn chương trình: Phải chăng ông ta nói đúng, ngài ngoại trưởng?

Jamie Tống: Ở trong các nhà tù của Mỹ, các ngài có những đứa trẻ da đen, nhiều đứa trong số đó sinh ra từ những gia đình bị tan vỡ. Chúng lớn lên trong môi trường đầy rẫy chuyện nghiện ngập ma túy và bạo lực. Chế độ xã hội - chính trị của các ngài không chú ý đến những đứa trẻ này. Nếu có, chúng đã không phải vào tù như những kẽ bị xã hội ruồng bỏ, chúng đã được giúp đỡ.

Người dẫn chương trình: Nhưng đó không phải là...

Jamie Tống: Không, Mike, hãy để tôi nói hết. Đây là một vấn đề rất quan trọng. Ở Trung quốc chúng tôi không có vấn đề bỏ tù trẻ em như ở Mỹ. Ở Trung quốc vẫn có một nhóm nhỏ, tôi nhấn mạnh là một nhóm nhỏ, những phần tử mà chúng tôi cho rằng họ chính là một mối đe dọa thường xuyên đối với sự ổn định của đất nước chúng tôi. Những kẻ này chủ trương xóa bỏ quyền lãnh đạo của Đảng Cộng sản Trung quốc, họ ủng hộ các cuộc bầu cử đa Đảng. Chúng tôi, những thành viên của chính phủ Trung quốc tin rằng nếu số người này được làm những điều mà họ muốn, thì đất nước rộng lớn của chúng tôi sẽ tan rã, sẽ hình thành chủ nghĩa lãnh chúa cát cứ, chủ nghĩa ly khai, và có thể là nội chiến. Nhóm người này đang bị giam giữ để cho 1,3 tỷ dân Trung quốc có cơ hội hưởng một cuộc sống tốt đẹp nhất mà chúng tôi có thể mang lại cho họ. Và tôi sẽ không nói về vấn đề bầu cử. Có những vấn đề ở Nga và Ấn độ mà tôi thấy cần phải dẫn ra ở đây. Các bạn nói người dân Nga và người dân Ấn độ có quyền bầu cử tự do, nhưng tôi không nhận thấy ở Nga hay ở Ấn độ những cải thiện lớn về bệnh viện, trường học, đường sá và nhà ở dành cho nhân dân. Thay vào đó, chúng ta được chứng kiến những xác chết ở các địa phương như Chechnya hay Kashmir, đó là những nơi mà chính quyền trung ương của Nga hay của Ấn độ đã không thể kiểm soát được tình hình. Chính ở những nơi đó đã diễn ra tình trạng bất ổn định, bạo lực và sa lầy về kinh tế. Và một điểm cuối cùng. Chúng tôi không tìm cách can thiệp vào các công việc nội bộ của Mỹ. Liệu tôi có thể gợi ý với một thái độ trân trọng rằng các bạn đừng can thiệp vào các vấn đề nội bộ của chúng tôi chăng?

Người dẫn chương trình: Chris Bronowski, liệu có nội chiến không nếu có các cuộc bầu cử?

Bình luận viên: Ngài ngoại trưởng vừa bày tỏ một quan điểm đang thịnh hành ở Trung quốc. Và ông đã có những bằng chứng có vẻ hợp lý để bảo vệ cho các lập luận của mình, chẳng hạn các thí dụ từ nước Nga hoặc thậm chí từ Nam Tư trong những năm 1990.

Người dẫn chương trình: Vậy là ông cho rằng chế độ một Đảng của Trung quốc là thích hợp nhất đối với đất nước đó phải không, Chris?

Bình luận viên: Tôi không tán thành quan điểm đó, Mike. Tôi xin nói rõ như vậy.

Người dẫn chương trình: Bombay, Ấn độ, đến lượt các bạn đặt câu hỏi với ngài ngoại trưởng Tống.

Từ Bombay: Thưa ngài Tống, tại sao các ngài sợ chế độ dân chủ?

Người dẫn chương trình: Ngài đã trả lời câu hỏi đó?

Jamie Tống: Tôi nghĩ là tôi đã trả lời rồi.

Từ Bombay: Nếu tôi có thể nói gì đó thì thưa ngài ngoại trưởng, những điều ngài vừa nói hoàn toàn chỉ đáng vứt vào sọt rác. Mức độ tư bản hóa thị trường chứng khoán của chúng tôi cao hơn nhiều so với các ngài ở Thượng Hải và Thẩm Quyến. Các nhà quản lý tiền tệ ở Schroders và Merrill Lynch thu hút tiền từ quỹ hưu bổng của Mỹ vào Ấn độ nhiều hơn rất nhiều so với vào Trung quốc. Mất trung bình ba tháng để ký được một hợp đồng liên doanh ở đất nước chúng tôi. Còn ở đất nước các ngài là hai năm. Các tòa án của chúng tôi không chịu ơn huệ gì Đảng cầm quyền, vì thế họ làm phận sự của mình mà không thiên vị ai. Cả hai nước chúng ta đều có tệ nạn tham nhũng, và ngài đã nói về Kashmir, về chiến tranh. Đúng, chúng tôi có những vấn đề rắc rối, nhưng nhân dân của chúng tôi biết rõ những vấn đề đó. Còn các ngài giữ bí mật về những bao đựng xác chết được đưa ra khỏi Tây tạng và Tân Cương.

Người dẫn chương trình: Còn câu hỏi của bạn, thưa bạn?

Từ Bombay: Vấn đề là gì? Ông ta chính là một kẻ dối trá tàn bạo.

Người dẫn chương trình: Ngài ngoại trưởng?

Jamie Tống: Sự thù địch giữa Ấn độ và Trung quốc đã có từ rất lâu. Tôi nghĩ sẽ phải mất thêm một trăm năm nữa người ta mới có thể nói chắc chắn rằng chế độ nào đúng đắn hơn.

Người dẫn chương trình: Băng Cốc, Thái Lan. Các bạn có câu hỏi?

Từ Băng Cốc: Có. Chúng tôi ở Đông nam Á nên rất lo ngại về các cuộc tiến công quân sự ở biển Nam Trung hoa. Tôi muốn hỏi ngài Tống rằng tại sao các ông lại coi việc này lại là cần thiết? Tại sao Trung quốc lại gây bất ổn định cho khu vực này?

Người dẫn chương trình: Lùi việc trả lời câu hỏi này vào giờ ăn trưa chứ, Giả?

Jamie Tống: Tôi biết có sự lo ngại. Nhưng Trung quốc là một siêu cường. Các lực lượng quốc phòng của chúng tôi phải thể hiện được điều đó. Các vị đã được nghe chính phủ của chúng tôi tuyên bố rằng công việc buôn bán của các nước ven rìa Thái bình dương sẽ không bị tác động. Nhưng chúng tôi cũng đã nhiều lần tuyên bố rằng chúng tôi chỉ đòi lại chủ quyền đối với vùng lãnh thổ đúng là của chúng tôi.

Người dẫn chương trình: Cam Túc, Trung quốc. Các bạn muốn nói với vị ngoại trưởng của các bạn.

Cam Túc: (không nghe thấy)

Người dẫn chương trình: Các bạn đang nói trực tiếp với ngoại trưởng Trung quốc.

Cam Túc: Tại sao chính phủ của tôi không thể nuôi nổi dân chúng? (bị ngắt liên lạc)

Người dẫn chương trình: Ngài có nghe thấy không, Giả? Tại sao các ngài không nuôi nổi dân chúng của mình?

Jamie Tống: Có phải chúng ta đã thỏa thuận rằng khi tôi phát biểu trên chương trình của các ông, tôi sẽ không trả lời những câu hỏi từ các công dân Trung quốc, đúng vậy không?

Người dẫn chương trình: Có sơ suất rồi, cho qua câu hỏi đó đi, Giả. Tôi sẽ đặt câu hỏi vậy. Có phải dân chúng Trung quốc đang bị đói không?

Jamie Tống: Không có chuyện đó.

Người dẫn chương trình: Có tình trạng thiếu lương thực không?

Jamie Tống: Tuyệt đối không có.

Người dẫn chương trình: Iowa, bạn có câu hỏi dành cho Jamie Tống.

Từ quận Madison: Thưa ngài ngoại trưởng, tôi là một nông dân trồng ngũ cốc. 80% sản lượng thu hoạch của tôi được dành để bán cho đất nước ngài. Thẳng thắn mà nói, tôi cảm thấy sợ hãi. Liệu tình hình có trở nên thật sự tồi tệ không, các ngài sẽ ngừng mua ngũ cốc của tôi chứ?

Người dẫn chương trình: Các ngài sẽ tôn trọng những hợp đồng mua lương thực của mình chứ?

Jamie Tống: Chúng tôi chưa bao giờ khởi xướng một sự đe dọa trừng phạt nào chống lại Mỹ. Chúng tôi chỉ nói rằng nếu Mỹ khởi sự một cuộc chiến tranh thương mại, chúng tôi sẽ trả đũa.
Người dẫn chương trình: Phải chăng sự trả đũa đó sẽ nhằm vào ngũ cốc của Mỹ?

Jamie Tống: Tôi có thể nói như thế nào nhỉ? Tại sao ngài không hỏi thẳng tổng thống Hoa kỳ xem ông ta có những kiểu trừng phạt nào ở trong đầu?

Người dẫn chương trình: Liệu Trung quốc có tồn tại được không nếu như không có ngũ cốc của Mỹ?

Jamie Tống: Chắc chắn là có thể.

Người dẫn chương trình: Iowa, nếu tất cả ngũ cốc mà bạn dành bán cho Trung quốc bị ngừng lại thì điều gì sẽ xảy ra?

Từ quận Madison: Tôi sẽ bị phá sản. Các ngân hàng sẽ rút lại các khoản tiền cho vay. Tôi nghĩ rằng các trang trại quanh vùng cũng sẽ gặp phải điều này. Đó là lý do tại sao chúng tôi cần mọi việc được giải quyết thận trọng và suôn sẻ...

Người dẫn chương trình: Ngài ngoại trưởng, các ngài có thể gây thiệt hại cho nước Mỹ như thế nào trong một cuộc chiến tranh buôn bán?

Jamie Tống: Tôi không ngồi làm công việc tính toán, Mike. Nhưng sẽ là tồi tệ đấy.

Người dẫn chương trình: (Ngừng lại sửa cặp kính để đọc một bức điện được đưa tới trước mặt ông). Bây giờ, chúng tôi đón nghe một số tin đáng sợ vừa mới được gửi đến. Jamie, xin vui lòng ở lại đây với chúng tôi để đưa ra bình luận của ông. Tất cả những gì chúng tôi cho đến nay được biết là máy bay Trung quốc đã tấn công đoàn xe dân sự đang rời Hải phòng. Hàng chục người đã bị giết hại, nhiều người trong đó là người Mỹ.

Lược thuật

DẦU LỬA (II) – Nội dung trình bày của Giám đốc Chiến lược kinh doanh – Công ty chứng khoán NOMURA

Hidei Kobayashi, giám đốc phụ trách vấn đề Chiến lược kinh doanh của công ty chứng khoán Nomura không thích phát biểu trước công chúng. Nhưng vào sáng thứ ba ngày 20/02 ông được yêu cầu thay mặt hội đồng quản trị của Nomura phát biểu về cuộc khủng hoảng ở biển Nam Trung hoa.

Kobayashi bắt đầu bài thuyết trình của mình bằng việc giải thích ý nghĩa chiến dịch Đòn Rồng của Trung quốc.

Ông nói:

- Thưa quý vị, lý do thực của chiến dịch này chỉ có một phần nhỏ liên quan đến những đòi hỏi về chủ quyền lãnh thổ, một phần lý do khác là việc Trung quốc muốn dạy cho những nước láng giềng nhỏ bé hơn một bài học về nền chính trị thực dụng, rằng khi đã chung biên giới với Trung quốc thì chớ nên nuôi dưỡng các yêu sách về lãnh thổ, đặc biệt là đối với vùng biển Nam Trung hoa. Lý do thực chất để các nhà cầm quyền Trung Nam Hải tiến hành cuộc chiến này lại là chuyện khác. Mối quan tâm hàng đầu của các nhà lãnh đạo Trung quốc luôn luôn là đòi hỏi giành giật cho bằng được nguồn dầu lửa và hơi đốt ở dưới biển.

Cử tọa chăm chú nghe những diễn giải của Kobayashi. Lời giải thích này tuy không có gì mới lạ đối với họ, nhưng danh tiếng của Kobayashi tại công ty Nomura khiến cho mọi người phải tỏ ra chăm chú hơn. Quay về phía các bản đồ và biểu số liệu được phóng lên những màn hình cỡ lớn, Kobayashi tiếp tục nói:

- Vào cuối thế kỷ 20, thị trường dầu lửa thế giới đã có một sự thay đổi cơ bản trong việc chuyển hướng thị trường từ châu Âu và Bắc Mỹ sang Đông Á . Sự chuyển hướng này biểu hiện trước hết là những thay đổi quan trọng liên quan đến quyền lực tương đối của Tổ chức các nước xuất khẩu dầu lửa (OPEC) trong việc chi phối giá dầu lửa trên thế giới. Thời kỳ giữa thập kỷ 1980’ là lúc quyền lực của OPEC bị suy giảm đến mức thấp nhất, năm 1985, thị phần của OPEC trong thị trường dầu lửa giảm xuống chỉ còn 30%, trong khi con số đó là 50% vào giữa những năm 1970. Khi đó OPEC đang ở đỉnh cao quyền lực, những quyết định của tổ chức này có tầm ảnh hưởng toàn cầu. Đến những năm 1990, OPEC đã dần khôi phục lại được vị trí thống soái của mình. Đây không phải là kết quả trực tiếp của bất kỳ hành động nào do tổ chức này thực hiện, mà chính là hệ quả của việc các nước Đông Á phát triển với tốc độ chóng mặt trong thời gian dài. Sự tăng trưởng nhanh chóng đó khiến mức tiêu dùng nội địa của các nước này ngày càng cao, tất cả các quốc gia Đông Á đều trở thành bạn hàng quan trọng của OPEC, những ông bạn hàng khát dầu này đã ngốn khá nhiều dầu lửa mà OPEC sản xuất ra, bởi vì ngay cả các nước sản xuất dầu cũ ở Đông Á như Trung quốc và Inđonêxia cũng không tự cung cấp nổi nhu cầu dầu trong nước, thậm chí cả những mỏ dầu mới được họ khoan thăm do phát hiện thêm cũng có trữ lượng thấp, không thể giúp các nước này đáp ứng được nhu cầu dầu lửa nhằm duy trì nhịp độ tăng trưởng kinh tế và công nghiệp hóa mạnh mẽ.

Vấn đề trở nên đặc biệt gay cấn đối với Trung quốc trong những cuối thế kỷ 20, sau nhiều năm liền luôn phát triển với nhịp độ trên 7%/năm, nền kinh tế Trung quốc đang phải đối mặt với nguy cơ thiếu hụt khoảng 3,5 triệu tấn dầu/năm, bài toán cân bằng cung cầu này chỉ có thể tìm được lời giải thông qua con đường nhập khẩu dầu lửa.

Trung quốc đã rất nỗ lực tìm kiếm dầu ở vùng biển nội địa nhưng kết quả đem lại không mấy khả quan. Họ chỉ phát hiện được vài mỏ khí đốt với trữ lượng khiêm tốn ở vùng biển Hoa Đông nhưng những mỏ này không có chút dầu nào. Phát hiện khả quan nhất của Trung quốc là túi khí trữ lượng khổng lồ ở ngoài khơi bờ biển phía nam đảo Hải nam, tức là ở cực bắc biển Nam Trung hoa, từ phát hiện này, họ đã xây dựng một đường ống dẫn khí dài 800 km ngầm dưới biển để cung cấp khoảng 2,9 triệu mét khối hơi đốt một ngày cho một nhà máy nhiệt điện ở Hồng công. Trên đất liền, việc áp dụng những kỹ thuật khoan mới đã thành công trong việc hút được nhiều dầu hơn từ mỏ Đại Khánh ở đông bắc Trung quốc, đây là mỏ dầu có sản lượng cao nhất của nước này. Thực tế các mỏ dầu ở vùng đông bắc chiếm 70% sản lượng dầu Trung quốc có thể khai thác trên đất liền. Việc khoan thăm dò ở vùng lòng chảo Tarim phía tây bắc cũng cho thấy ít nhiều có triển vọng, nhưng do khu vực này có địa hình hiểm trở và nằm khá xa bờ biển nên chi phí vận chuyển dầu từ vùng này đắt hơn bình thường khoảng ba đôla một thùng…
Phòng họp tiếp tục im lặng không hề có một tiếng xì xào, Kobayashi tiếp tục bài phát biểu của mình bằng việc nói với các giám đốc Nomura rằng trong bối cảnh đó chẳng có gì là khó hiểu khi Trung quốc tấn công phong tỏa vùng biển Nam Trung hoa:

- Giờ đây, vùng biển đó đã có sức hấp dẫn cực kỳ to lớn đối với ban lãnh đạo Trung quốc, đặc biệt khi các tài liệu thăm dò mới nhất đã thông báo cho họ biết sự giàu có không kể xiết của vùng biển này. Một tài liệu chính thức cho rằng “theo các con số ước tính” các mỏ dầu ở “Nam sa” có trữ lượng tới trên 10 tỷ tấn( ). Các nhà địa chất cho rằng khu vực bãi ngầm Tăng Mẫu nằm trên vùng thềm lục địa nông với lớp trầm tích dày khoảng 15.000 mét có thể là một trong những vùng có rất nhiều dầu và khí đốt. Rất có thể đây sẽ trở thành một “vịnh Pecxich” thứ hai. Nếu làm một phép so sánh nhỏ, có thể thấy trong suốt 35 năm khai thác liên tục từ năm 1960 đến năm 1995, mỏ Đại Khánh của Trung quốc đã sản xuất được 1 tỷ 490 triệu tấn dầu, vậy thì với nguồn dự trữ ước tính 10 tỷ tấn có thể khai thác ở “Nam sa”, Trung quốc sẽ không cần phải nhập dù là một giọt dầu trong tương lai gần.

Các láng giềng của Trung quốc cũng không bỏ qua điều này, đặc biệt là Việt nam. Kể từ năm 1987, khi Việt nam bắt đầu mở cửa và cho phép đầu tư nước ngoài thâm nhập vào thị trường nội địa, nước này đã coi việc phát triển ngành công nghiệp khai thác dầu và khí đốt ngoài khơi là ưu tiên hàng đầu của mình. Một phần tư số vốn đầu tư nước ngoài đã đổ vào ngành công nghiệp này. Hà Nội có những kế hoạch lớn. Họ đề ra mục tiêu sản lượng khai thác đạt 20 triệu tấn dầu một năm vào năm 2000, mục tiêu này đã được người Việt nam đạt tới một cách dễ dàng. Giờ đây, họ còn nhìn xa hơn và đang nhằm mục tiêu 25 triệu tấn/năm vào năm 2005. Điều này không có nghĩa là để tìm kiếm dầu ở biển Nam Trung hoa, tất cả những gì người ta phải làm là khoan giếng và hút dầu lên cho chảy vào một chiếc tàu chở dầu. Về mặt môi trường, biển Nam Trung hoa là một khu vực khó làm việc. Những trận bão làm cho việc khoan dầu trở nên mạo hiểm trong khi những dòng nước mạnh cuốn đi nhiều phương tiện thiết bị lặn thăm dò không người điều khiển. Ngoài những khó khăn nói trên, những người khai thác dầu còn gặp phải cấu tạo địa chất phức tạp và khó đánh giá của vùng biển này. Thực tế, ở mỏ Đại Hùng trong vùng biển nằm sát Trường sa, trữ lượng dầu phát hiện lúc ban đầu được dự đoán là 500 triệu thùng, đã giảm xuống còn 200 triệu trùng sau khi có những khảo sát đánh giá kỹ càng hơn. Tuy nhiên, chính quyền Việt nam vẫn khuyến khích các công ty thăm dò dầu lửa hàng đầu thế giới tới thử vận may ở khu vực này, chính sách khuyến khích đó đã thu được kết quả, công ty British Petroleum (BP) đã có những phát hiện quan trọng về khí đốt tại vùng thăm dò cách bờ biển phía nam Việt nam 360 km, đủ để cung cấp năng lượng cho thành phố Hồ Chí Minh trong vòng ít nhất 25 năm. BP còn là đối tác với Nippon Oil để vận hành một cơ sở khai thác dầu lớn ở quần đảo Hoàng sa .

Lợi ích chủ yếu của Nhật bản ở biển Nam Trung hoa gồm hai phần: thăm dò khai thác dầu khí và hoạt động thương mại hàng hải qua khu vực. Về khai thác dầu khí, một số công ty lớn của Nhật như Nippon Oil, Mitsubishi và Mitsui đã bỏ ra những khoản đầu tư không nhỏ để tiến hành khoan thăm dò và đã thu được những kết quả khả quan. Tuy nhiên hiện nay, mối quan tâm hàng đầu của Nhật bản lại là vai trò thông thương của biển Nam Trung hoa. Tuyến hàng hải đi qua khu vực này giống như một huyết mạch quyết định việc buôn bán giữa Nhật với châu Âu và Trung đông, đảm nhận vận chuyển trên 90% khối lượng dầu và khí đốt hóa lỏng (LNG) cùng với ít nhất 70% khối lượng than mà thị trường Nhật tiêu thụ. Tổng kim ngạch buôn bán dầu của thế giới qua tuyến đường biển này lên tới 500 tỷ đôla một năm. Trong đó Châu Á chiếm trên 1/3 còn Nhật bản chiếm một nửa mức tiêu thụ của châu Á. Vì toàn bộ hoạt động thương mại này đều phải đi qua biển Nam Trung hoa nên tầm quan trọng về kinh tế của vùng biển này không chỉ giới hạn ở lĩnh vực khai thác năng lượng mà còn bao gồm cả việc chuyên chở buôn bán các loại hàng hóa khác như nông phẩm, hàng công nghệ phẩm, thiết bị máy móc .v.v. Tổng giá trị hàng hóa vận chuyển qua đường biển Nam Trung hoa chiếm trên một phần tư khối lượng vận chuyển hàng hải của thế giới.

Kobayashi nhấn mạnh thêm tầm quan trọng của tuyến hàng hải qua biển Nam Trung hoa bằng một thông báo cho cuộc họp rằng giá dầu đã tăng 5 đôla một thùng vào ngày thứ Hai. Việc đóng cửa các mỏ dầu ở biển Nam Trung hoa đã loại Brunây và Inđônêxia ra khỏi mạng lưới cung cấp, vì vậy, Kobayashi khẳng định, trong một thời gian ngắn nữa giá dầu chắc chắn sẽ còn tăng. Mặc dù Nhật bản có những kho dự trữ lớn nhưng không thể đánh giá hết được những thiệt hại có thể xảy ra đối với các cơ sở sản xuất hiện đang nằm dưới sự kiểm soát của Trung quốc. Kobayashi cũng nhắc lại cho các giám đốc câu chuyện khi quân đội của Saddam rút lui khỏi Cô-oét, họ đã biến tất cả những giếng dầu ở đất nước đó thành những bó đuốc. Trước một bối cảnh không chắc chắn như vậy, Kobayashi cho rằng đồng yên và thị trường chứng khoán Tôkyô sẽ phải đối mặt với nguy cơ giảm giá trầm trọng, nguy cơ này đã hiển hiện và không có cách nào tránh khỏi. Chỉ số giá trên thị trường chứng khoán Tokyo vào lúc mở cửa sáng hôm đó đã giảm 1.267 điểm xuống còn 38.033 điểm. Nguyên nhân chính của việc giảm giá là do các quĩ đầu tư tín thác của Mỹ đã bán tống bán tháo ra thị trường ra một lượng chứng khoán khổng lồ, thêm nữa, do các nhà đầu tư Nhật bản quay sang mua vào đồng đôla vào một cách ồ ạt đã khiến cho đồng yên tiếp tục chịu sức ép khủng khiếp của một cuộc tấn công có tính chất đầu cơ. Đồng Yên đã giảm 10% giá trị vào ngày thứ hai và giảm thêm 5% giá trị nữa ngay trong phiên giao dịch buổi sáng hôm đó ở Tôkyô.

Kobayashi kết thúc bài phát biểu một cách buồn bã:

- Tình trạng sôi động trên các thị trường đã kết thúc. Lạm phát đã có chiều hướng gia tăng trước khi Trung quốc hành động. Nếu giá dầu tiếp tục đứng ở mức cao trong một thời gian đủ lâu, hậu quả gây ra sẽ là khôn lường, giá dầu cao sẽ tác động tiêu cực đến giá của tất cả các loại hàng hóa khác trên toàn thế giới. Tất cả các thị trường chứng khoán đều đã ở vào tình trạng dễ bị tổn thương nhất kể từ năm 1987 đến nay. Giá chứng khoán giảm sẽ đẩy mức lãi suất thị trường tăng lên, cộng với việc các ngân hàng trung ương phải bơm thêm tiền mặt vào lưu thông để tìm cách tăng dự trữ ngoại tệ sẽ làm cho tình trạng lạm phát trở nên khó kiểm soát hơn. Mặc dù Ngân hàng Nhật bản đã thực hiện các biện pháp thắt chặt tiền tệ để tìm cách hỗ trợ đồng yên nhưng kết quả đạt được chẳng đáng là bao - Dừng một chút để xem phản ứng của cuộc họp, Kobayashi nói tiếp - Trong bối cảnh đầy bất trắc như vậy, thưa các ngài, thật khó có thể bỏ qua kết luận cổ điển, rằng tiền là chúa tể.

Lược thuật

Những tác hại về mặt nội bộ từ chính sách chiến tranh của Trung quốc

Trong cuộc trả lời phỏng vấn của hãng CNN, khi nghe người dẫn chương trình thông báo tin tức về cuộc tấn công của máy bay Trung quốc vào đoàn xe ở Hải phòng, Tống đã phản ứng rất nhanh, ông ta lấy cớ là thực sự không được biết trước về sự kiện này, nhưng khi nói những câu đó, Tống đã để ý thấy tín hiệu đèn đỏ trên camera trong phòng quay tắt đi trong khi giọng nói của ông vẫn vang lên trên nền hình ảnh đạn đang bắn vào những chiếc xe đậu bên bờ sông.

Nội dung và kết quả những cuộc trả lời phỏng vấn trực tiếp kiểu như vừa rồi không làm cho công việc của Tống ở Trung Nam Hải dễ dàng hơn chút nào. Chủ tịch Vương Phong là người ít quan tâm đến sắc thái của các mối quan hệ quốc tế, trừ phi chúng ảnh hưởng trực tiếp đến vị trí lãnh đạo của ông ta ở đất nước này. Vấn đề quan trọng nhất mà ông ta phải đương đầu trong thời điểm hiện nay là hiệu lực của Hiệp ước an ninh Mỹ – Nhật. Vương Phong phải trả lời được câu hỏi liệu Trung quốc có đủ can đảm và đủ sức mạnh quân sự để đương đầu với hiệp ước này không? Tống hiểu rõ, nếu Chiến dịch Đòn Rồng là một thắng lợi về mặt tuyên truyền, thì Tống sẽ phải thuyết phục các tướng lĩnh hạn chế bớt những hành vi thái quá của binh lính đối với thường dân.

Tháng Ba năm 1996: Quân đội Trung quốc tập trận bên bờ eo biển Đài Loan, ngay trước khi Đài Loan dự định tiến hành cuộc bầu cử tổng thống Đài Loan. Để đáp trả hành động này, Mỹ cử 2 tàu sân bay đến khu vực này khiến Trung quốc không dám có thêm hành động hung hăng nào nữa

Chính sách chi tiêu mới của chính phủ đã được thực hiện trong suốt nhiều năm qua đã phát huy những tác dụng nhất định. Việc đột ngột chuyển toàn bộ ngân sách dành cho đầu tư phát triển sang cho lĩnh vực quân sự đã tạo ra một bộ máy chiến đấu có năng lực hơn, tự tin hơn và được tổ chức hợp lý hơn. Lực lượng tên lửa chiến lược và lực lượng tàu ngầm được hiện đại hóa mạnh mẽ đã đem lại cho quân đội Trung quốc khả năng triển khai sức mạnh mà mười năm trước đây, chính các tướng lĩnh trong quân đội cũng không thể hình dung nổi. Chương trình hạn chế đầu tư phát triển để hiện đại hóa quân đội là một trong những bí mật được bảo vệ chặt chẽ nhất của Trung quốc trong quá trình lập và thực hiện các kế hoạch dài hạn. Sau khi tổng thống Clintơn cử hai nhóm tàu sân bay đến bảo vệ Đài loan hồi tháng Ba năm 1996, Bộ chỉ huy tối cao của PLA đã nhấn mạnh là họ phải được phép bảo vệ chủ quyền và nhân phẩm của Trung quốc.

Chủ tịch Trung quốc khi đó là Giang Trạch Dân đã đi đến một kết luận, ông nói: “Nếu cứ tiếp tục theo đuổi hệ tư tưởng đôla một cách mù quáng thì chúng ta sẽ đi tới chỗ tồi tệ chẳng khác gì hơn tình cảnh mà triều đại phong kiến tham nhũng thối nát của thế kỷ 19 đã gặp phải. Chúng ta sẽ phải chịu bị lệ thuộc vào các công ty nước ngoài và sẽ bị các lực lượng đế quốc bắt nạt. Tổ quốc ta sẽ không bao giờ đánh đổi tự do của mình lấy sự giàu sang”.

Những tác động tiêu cực của chính sách “thắt lưng buộc bụng, giành sức cho quốc phòng” đối với dân chúng đã bị chính quyền bưng bít giữ kín. Tất cả các thông tin về sự khổ cực, đói nghèo, các cuộc nổi loạn, binh biến, các cuộc hành quyết, nạn đầu cơ lương thực … đều bị giới hạn tuyệt đối. Những sự việc tồi tệ đó bị đẩy ra những vùng xa xôi hiểm trở khó đi lại, tại đó chính quyền có thể sử dụng bạo lực để đàn áp mà không sợ những hậu quả tai hại. Và cứ như vậy, những khoản tiền đáng lẽ được dùng để xây dựng hệ thống tưới tiêu thì lại được chi cho việc huấn luyện tàu ngầm. Một vài tuyến đường giao thông đã bị hy sinh cho việc nghiên cứu công nghệ phát hiện hình ảnh tia hồng ngoại. Nhiều tỉnh nông thôn không được cung cấp đủ về thuốc men do ngân sách y tế được dành vào việc phát triển kỹ thuật tiếp nhiên liệu trên không…

Jamie Tống đã ghi trong cuốn nhật ký của mình như sau: “Trung quốc có thể sẽ đi đến sự kết thúc mà chẳng đạt được gì hơn ngoài sự phân tán niềm tự hào của chính mình, niềm tự hào về một đất nước Trung hoa rộng lớn, thống nhất sẽ được chia sẻ giữa các sứ quân với nhau”. Trên đường đến Ủy ban Trung ương ở Trung Nam Hải, Tống đã đọc tất cả những bài viết cắt ra từ báo chí phương Tây, chúng đang nhắc nhở ông ta về sự chia rẽ nội bộ, có thể sẽ làm tan rã nước Trung hoa hiện đại.

Bài viết đăng trên tờ Bưu điện Washington: “Câu chuyện từ Định Tây – Trung quốc”
Thứ Ba ngày 23/10/2004

Vùng Định Tây thuộc về tây bắc Trung quốc là một vùng đất hoang vu khô cằn trải dài hàng trăm kilômét. Quang cảnh thường gặp ở đây là những ngọn đồi khô trọc in hình lên bầu trời một cách cằn cỗi không chút mến khách. Đây đó, từng tốp nông dân mặc quần áo xanh đỏ sặc sỡ nhưng khá bẩn đang vất vả làm việc. Cách ăn mặc sặc sỡ khiến những người này trông tương phản nổi bật hẳn lên trên nền khung cảnh cằn cỗi. Những thửa ruộng bậc thang trồng lúa được họ đào đắp bằng tay chạy xuôi theo sườn đồi. Đất tơi xốp dưới đường cày. Vùng này nổi tiếng khô hạn, họa hoằn lắm mới có mưa, nhưng những cơn mưa đó lại hết sức dữ dội, cuốn trôi cả mùa màng. Sau cơn mưa, đất đai lại khô nẻ không còn giữ được độ ẩm khiến những gì còn sót của mùa màng thường bị mất sạch. Thời tiết nơi đây thật khắc nghiệt, hầu hết mọi ngày trong năm bầu trời không có mây. Mặt trời thiêu đốt làm cho mọi hình thức sống đều trở nên khó khăn, cây trồng chết héo dần dần. Tuy vậy từ nhiều năm nay, nông dân Định Tây vẫn tiếp tục ra sức cày cấy. Họ đặt lòng tin vào Tổ quốc, vào Đảng Cộng sản Trung quốc và lãnh tụ Mao Trạch Đông. Mao đã từng đặt căn cứ cách mạng ở đây và biến những người nông dân lam lũ nơi này thành những người anh hùng của cuộc Cách mạng Trung quốc. Hàng chục năm qua, những người nông dân Định Tây cách Bắc Kinh 3.000 km vẫn tin tưởng vào cuộc Cách mạng đó.

Mọi việc sẽ cứ tiếp tục như vậy cho đến khi một sự kiện đặc biệt xảy ra ở vùng ngoại ô thị trấn Định Tây nhỏ bé. Một người nông dân đang cày ruộng thì con ngựa gày gò, do phải làm việc quá sức mà không được chăm sóc đầy đủ đã quỵ xuống khi đang kéo cày. Người nông dân đi bộ đến thị trấn để xin được chính quyền giúp đỡ chuyển xác con vật đi. Ông ta cũng cần một con ngựa khác. Từ nhiều năm nay, việc quản lý, sử dụng sức kéo, phân phối hàng nông sản phẩm luôn cần có sự cho phép của chính quyền, người nông dân này đã thực hiện đúng quy định, sau khi báo cáo với cán bộ của ủy ban nhân dân thị xã, ông quay trở về mảnh ruộng của mình và chờ đợi. Một tuần sau, xác con vật thối rữa trên mảnh ruộng duy nhất của ông ta. Vụ ngô thế là không thể tiến hành gieo trồng được nữa. Không một quan chức nào của chính quyền thị xã đến thăm hỏi. Người nông dân quyết định trở lại ủy ban nhân dân thị xã Định Tây. Bên ngoài trụ sở chính quyền của thị trấn có treo một tấm biểu ngữ mang dòng chữ Trung quốc màu đỏ chói ca ngợi chủ nghĩa xã hội và nền văn minh tinh thần của Trung quốc. Vị cán bộ tiếp người nông dân này một cách hờ hững, thậm chí còn không mời ông uống nước chè. Thay vào đó, anh cán bộ kia nói cho người nông dân biết rằng bản thân ông ta đã không chịu theo dõi tình hình đang diễn ra ở Trung quốc. Anh cán bộ này đến từ Bắc Kinh và mới chỉ độ xấp xỉ 30 tuổi. Mặc dù chỉ kém hơn người nông dân vài tuổi, nhưng với khuôn mặt béo tốt nhẵn nhụi, lại luôn tỏ ra nhanh mồm nhanh miệng trong một bộ quần áo hợp mốt, anh ta như thuộc về thế hệ khác. Anh cán bộ cấm cảu giải thích cho người nông dân rằng chính phủ sẽ không cấp ngựa cày nữa. Ở nước Trung hoa hiện đại, mọi người phải tự lo cho mình. Chỉ những người nào có khả năng thích nghi tốt nhất mới tồn tại được. Khôn sống mống chết, sẽ có người phải chịu thiệt nhưng đó là cách duy nhất để giúp Trung quốc phát triển, trở nên giàu có hơn và có đủ sức đương đầu được với đường lối bá quyền của phương Tây.

Người nông dân im lặng nghe bài diễn thuyết của anh cán bộ này, trước đó ông ta cũng đã nghe phong phanh về những thay đổi lớn. Vài tháng trước, chính quyền đã nói những người nông dân như ông có thể tự bán sản phẩm thu hoạch của mình cho bất cứ người nào muốn mua. Nhưng họ chưa bao giờ nói cho ông biết rằng Đảng sẽ không giúp đỡ nữa nếu ông gặp khó khăn.

Hơi hoang mang chút xíu khi nhận ra rằng mình sẽ không được cấp ngựa cày nữa, người nông dân rụt rè hỏi anh cán bộ ủy ban rằng liệu chính quyền có giúp ông chuyển từ trồng ngô sang trồng lúa miến không? Ông đã nghe nói lúa miến cần ít nước tưới hơn, vả lại nếu trồng lúa miến thì ông có thể cày ruộng bằng tay, cái mà ông cần là được hướng dẫn cách làm. Thậm chí ông sẽ trồng thử đậu tương để lấy dầu bởi vì loại cây này chỉ cần ít nước tưới hơn trồng lúa miến.

Vị quan chức trẻ tuổi rõ ràng không hiểu người nông dân đang nói gì, có thể anh ta cũng chẳng quan tâm lắm đến vấn đề đó, anh nói dứt khoát:

- Ông có thể làm những gì ông muốn nhưng chúng tôi không thể trợ cấp cho ông được nữa.

Người nông dân sững sờ, hình như có sự đổ vỡ trong lòng ông, rõ ràng là lời di huấn của chủ tịch Mao kính mến đang bị phản bội. Ngươi ta đang bỏ rơi nhân dân, đang quay mặt lại với nông dân, quay mặt lại với động lực của cách mạng. Việc mất đi con ngựa kéo duy nhất, thậm chí mất cả vụ mùa màng năm đó không có ý nghĩa gì cả, tất cả những chuyện đó đều có thể chấp nhận được, đó là số phận của người nông dân Trung quốc từ nhiều thế kỷ nay. Và nông dân đã luôn vượt qua thử thách dữ dội nhất, đau thương nhất để làm cho đất nước này trở nên vĩ đại, nông dân đã một lòng theo cách mạng, theo Mao chủ tịch, quyết hy sinh tất cả vì đất nước, vì chủ nghĩa xã hội, thế mà giờ đây người ta đang tỉnh queo phản bội lại lời dạy của Mao chủ tịch, phản bội lại lợi ích của nông dân.

Rời khỏi trụ sở ủy ban nhân dân thị trấn, người nông dân đã quyết định phải làm một việc khác thường. Ông sẽ hành động bởi vì những lời hứa của chủ tịch Mao đã bị phản bội. Đang bước xuống cầu thang, ông chợt nhìn thấy ba quan chức chính quyền cười nói hỉ hả giống như khi những nhân vật tai to mặt lớn gặp nhau. Họ cùng chui vào một chiếc ô tô màu đen và cho xe rồ ga vọt nhanh ra cổng. Chiếc xe chồm lên như một con hổ dữ, hung hãn tới mức làm cho một phụ nữ đang cõng con trên lưng đứng cạnh đường hoảng sợ, chị bị mất thăng bằng và ngã sóng soài ra đường. Chiếc xe không hề dừng lại, nhả ra phía sau một tiếng rống kèm theo làn khói bụi mù mịt, nó lao biến đi nhanh chóng trên con đường quan trước mặt ủy ban nhân dân thị trấn. Những người bán hàng rong quanh đó vội chạy tới đỡ người phụ nữ kia dật, nhiều người tỏ ý bất bình trước cảnh này. Bác nông dân, người sẽ trở nên nổi tiếng sau ngày hôm đó, chợt nhớ lại một đoạn trong trước tác của Mao Trạch Đông: “Hàng trăm triệu nông dân Trung quốc sẽ vùng lên như một cơn bão tố, tạo nên một lực lượng hùng hậu, nhanh và mạnh như một trận cuồng phong khiến cho không thế lực nào có thể ngăn cản. Lực lượng nông dân ấy sẽ đập tan mọi xiềng xích trói buộc, xóa bỏ mọi kìm kẹp để tiến bước trên con đường đi tới tự do. Họ sẽ quét sạch bè lũ đế quốc, chôn vùi bọn địa chủ, tham quan, xóa bỏ bạo ngược cường quyền. Lực lượng nông dân Trung quốc sẽ đào mồ chôn sâu bọn áp bức bóc lột độc ác”.

Lời dạy của Mao chủ tịch vang lên trong đầu khiến người nông dân bất giác kêu lên giận dữ. Ông đưa tay giật tấm biểu ngữ treo ở lối vào cửa trụ sở thị trấn xuống, trải nó xuống đất và nhổ lên tấm biểu ngữ đó. Bất ngờ bởi hành động cả gan của mình, ông ta đứng ngơ ngẩn, nhưng ngay lúc đó, có thêm nhiều người tỏ thái độ ủng hộ ông. Một số cũng nhổ nước bọt, những người khác dẫm chân lên tấm biểu ngữ, vài người khác còn đổ nước chè từ những chiếc ấm trong tay họ lên tấm vải. Tiếp đó, có ba thanh niên đi xe máy đến. Họ nhặt tấm biểu ngữ lên, đổ dầu và châm lửa đốt. Một đám đông xúm đến xem. Không ai hò hét cổ vũ. Khi tàn tro tan ra bay theo gió, những thanh niên này trao cho đám đông những tờ giấy in sẵn.

Những tờ giấy này do một tổ chức có tên là Đảng Cộng sản mới của Trung quốc in ra, trên đó có những lời đề nghị dân chúng hãy tự xác định tầng lớp xã hội của chính mình: tư sản, tiểu nông, thợ thủ công, bán hàng rong, bán hàng thuê; tá điền, lao động không có tay nghề và cuối cùng là tầng lớp vô sản lưu manh. Nhóm vô sản lưu manh gồm những người được Mao Trạch Đông coi là một trong những vấn đề rắc rối lớn nhất mà nước Trung hoa phải giải quyết, họ gồm: “những người nông dân bị tước đoạt mất ruộng đất, thợ thủ công mất hết cơ hội việc làm và là kết quả của sự áp bức bóc lột... những người hiện phải sống một cuộc sống bấp bênh khổ cực nhất của con người”.

Dưới thời Mao có 20 triệu người thuộc nhóm vô sản lưu manh. Giờ đây con số đó đã là 200 triệu người. Người nông dân của chúng ta chỉ là một trong số những người này. Tối hôm đó, ông không trở về ngôi nhà của mình. Sau khi đốt tấm biểu ngữ, ông đã có thêm những người bạn mới, họ đưa ông đến quán cà phê và mua bia cho ông uống. Ông kể với họ về vấn đề con ngựa của ông. Ông lắng nghe những câu chuyện của người khác. Rõ ràng những tình trạng hết sức bất công đang diễn ra ở khắp Trung quốc. Sau đó, khoảng 100 người quay trở lại trụ sở ủy ban nhân dân thị trấn. Họ ném đá, đập vỡ các cửa sổ, sau đó họ xông vào nhà và lục lọi các phòng làm việc. Khi họ sắp đốt trụ sở này thì cảnh sát vũ trang nhân dân xuất hiện, bao vây và nổ súng. Mười người bị thương. Năm người chết. Người nông dân bị bắt giữ và kết án 15 năm lao động khổ sai. Những thanh niên phát các tờ giấy in đã rời khỏi Định Tây từ lâu. Chính Mao đã viết về tổ chức này như sau: “Họ có những tổ chức bí mật ở nhiều nơi”.

Sở Giao dịch chứng khoán Hồng côngGiờ địa phương: 10h30’ thứ Ba 20/02/2005
Giờ quốc tế: 02h30’ thứ Ba 20/02/2005

Damian Phillips, Chủ tịch công ty chứng khoán First China Securities đang chuẩn bị bản báo cáo đầu tiên trong loạt báo cáo thường xuyên sẽ liên tục gửi cho tướng Triệu. Kết quả của phiên giao dịch ở Sở Giao dịch Xăng dầu Quốc tế (IPE) ở London đã vượt ra ngoài những dự đoán thậm chí là điên rồ nhất của ông. Khác với Sở giao dịch thương mại New York, ở IPE người ta không đặt ra một giới hạn nào cả. Đó chính là cái hay của IPE, ngoài ra, khác với người Mỹ, các quan chức quản lý thị trường Anh không đặt câu hỏi về quốc tịch của nhà đầu tư; ở New York, nhà chức trách muốn biết danh tính của bất kỳ người nào mua trên 20.000 hợp đồng kỳ hạn dầu lửa ở Sở Giao dịch New York. Vì vậy, trước khi nổ ra cuộc chiến tranh vào ngày thứ sáu, First China đã mua vét 20% thị trường dầu mỏ kỳ hạn ở IPE. Mối quan tâm duy nhất của IPE là First China thỉnh thoảng thường báo cáo những khoản lợi nhuận khổng lồ. Tất nhiên những con số báo cáo kế toán vẫn được kiểm tra chính xác. IPE không thể phát hiện ra được điều gì đã làm nên những khoản lãi lớn của First China, không càng không thể ngờ được rằng chính những túi tiền khổng lồ của tướng Triệu và công ty Multitechnologies đã được sử dụng cho hoạt động kinh doanh của First China. Trong bản báo cáo gửi cho họ Triệu được chuyển đến Bắc Kinh bằng chuyên cơ, Phillips đã tính toán chính xác mức lãi thu được cho đến thời điểm đó. Con số 400 triệu đôla thu được từ ngày giao dịch đầu tiên đã được chuyển vào thị trường tiền tệ New York. Thị trường này rất lớn, dễ dàng chuyển mọi thứ sang tiền mặt mà không phải tiết lộ tên tuổi. Với khuynh hướng đổ xô “đầu tư vào chất lượng” thịnh hành vào lúc đó, thì đây là một quyết định đầu tư khôn ngoan. Khoản tiền lời nói trên cũng chưa được hạch toán vào sổ sách vì nếu đồng yên càng mất giá thì khoản đầu tư của họ càng có lời. Khoản lời trên sổ sách trị giá 181,95 triệu đôla vào hôm thứ hai đã tăng lên thành 261,6 triệu đôla vào hôm nay. Tuy nhiên, Damian cũng đã báo động với tướng Triệu về sự cần thiết phải hành động nhanh chóng nếu có một sự thay đổi lớn về chiều hướng kinh doanh tiền tệ và đề nghị Triệu cho phép First China Securities được chủ động hành động khi có cơ hội.

Bắc Kinh, Trung Nam hải.Giờ địa phương: 11h00’ thứ Ba, 20/02/2005
Giờ quốc tế: 03h00’ thứ Ba, 20/02/2005

Xe ô tô của Tống chạy qua các cổng bảo vệ ở Trung Nam Hải. Người lái xe là do ông chọn lựa nhưng người bảo vệ được cử đi theo ông từ cách đây hai tuần lại do Lữ đoàn cảnh vệ trung ương cử tới. Nhiệm vụ của anh này là bảo vệ tính mạng của ngoại trưởng đồng thời giám sát mọi hoạt động của Tống. Theo dõi người khác và bị người khác theo dõi là chuyện thường gặp đối với các cán bộ cao cấp Đảng Cộng sản Trung quốc.

Một người bảo vệ đi hộ tống ngoại trưởng trong khi những người lính khác thuộc lực lượng bảo vệ đặc biệt đứng rải rác dọc lối đi có treo chân dung các lãnh tụ trước đây của Trung quốc. Chủ tịch Trung quốc cùng với bốn Ủy viên thường trực Bộ chính trị đang chờ ông trong dãy phòng làm việc ở phía nam tòa nhà. Tống không phải là ủy viên Bộ chính trị nhưng là vị bộ trưởng duy nhất của Trung quốc có thể nói tiếng Anh như một người Mỹ nên ban lãnh đạo vừa cần vừa không tin ông. Hôm nay Tống được triệu đến đây để báo cáo với Ủy ban thường trực về một vấn đề duy nhất, đó là vấn đề Hoa kỳ. Khi Tống bước vào căn phòng, cái mà ông nhận thấy một cách rõ ràng là cuộc họp đã diễn ra từ trước đó. Sau khi Tống ngồi xuống, Chủ tịch Vương bắt đầu nói nhưng ông ta không đề cập ngay đến Chiến dịch Đòn Rồng:

- Các đồng chí, ở miền bắc của chúng ta đang thiếu lương thực, thiếu nguồn nước và dầu đốt. Hiện ở đấy đã xuất hiện tình trạng suy dinh dưỡng. Có cả những thứ bệnh dịch trước đây chưa bao giờ tác động đến quần chúng trên phạm vi diện rộng như vậy. Những người nông dân được coi là nòng cốt của Đảng tại miền bắc đã bị vỡ mộng. Họ đang nổi loạn chống lại chúng ta. Họ hành động có tổ chức. Họ lập ra các tổ chức riêng của họ và tự gọi mình là người Cộng sản mới. Nhiệm vụ của chúng ta là khôi phục mối liên kết giữa nhân dân và Đảng. Nhưng chúng ta hãy tự nhìn vào bản thân mình xem. Những đợt gió hung dữ từ Trung Á đang tràn qua khắp các vùng hoang mạc của chúng ta, nơi không loại cây gì có thể gieo trồng được. Các giếng dầu của chúng ta đã cạn khô. Các vụ thu hoạch của chúng ta là không đủ. Nếu Đảng Cộng sản không có đủ lương thực nuôi sống nhân dân, không cung cấp được nhà ở và lãnh đạo được 1,3 tỷ dân Trung quốc thì Đảng sẽ bị tiêu diệt. Và nếu không có Đảng, sẽ không có Tổ quốc. Chúng ta một lần nữa sẽ lại bị tư bản đế quốc phương Tây xâm lược. Những kẻ cai trị chúng ta sẽ là Boeing, Motorola, Toyota. Thưa các đồng chí, đoàn kết là sức mạnh; còn chia rẽ thì chỉ có thất bại và hỗn loạn.

Chủ tịch Vương ngừng một lát rồi quay sang nói trực tiếp với Jamie Tống.

- Tống bộ trưởng, sáng nay, đồng chí lại có một buổi phát biểu trực tiếp trên truyền hình. Các đại sứ của chúng ta báo cáo rằng buổi phát đầu tiên của đồng chí đã thành công trong khi đại sứ của chúng ta tại Pari đã bị họ Nguyễn biến thành một thằng ngốc. Chúng tôi đi đến kết luận rằng tốt nhất là nên tiến hành chiến dịch tuyên truyền ở đây, ngay tại Bắc Kinh này, đồng thời vẫn liên lạc với các công ty tư vấn của chúng ta ở Washington và châu Âu. Chúng tôi muốn biết đồng chí sẽ tập trung vào vấn đề gì trong cuộc phỏng vấn sắp tới.

- Vào lệnh trừng phạt, thưa đồng chí Chủ tịch. Tôi tin rằng có thể lợi dụng lệnh của Mỹ để giải quyết những vấn đề nội bộ mà đồng chí vừa nêu. Để làm được việc đó, chúng ta phải đảm bảo rằng ngoài Chiến dịch Đòn Rồng, Trung quốc chỉ phải chịu ít lời chỉ trích nhất từ báo chí quốc tế, việc chỉ trích này là điều không thể tránh khỏi.

Tôi đã nghiên cứu các báo cáo về tâm trạng bất mãn trong tầng lớp nông dân của chúng ta và về việc những người Cộng sản mới ngày càng được lòng dân, điều này thậm chí phương tiện thông tin đại chúng phương Tây cũng đã đưa tin. Điều đáng chú ý là họ đã lén đưa một số tin tức về vụ rắc rối ở Định Tây kèm theo tình hình ở nhà tù số 1 Lan Châu và đăng trên tờ Washington Post. Tôi có ý kiến là Bộ nội vụ nên chuyển các phương tiện theo dõi hiện đang được sử dụng để theo dõi các thương gia nước ngoài, những người mà chúng ta nên coi là đồng minh, sang theo dõi các phóng viên phương Tây, những người theo truyền thống thường có thái độ thù địch với chính quyền ta. Bất kỳ người phương Tây nào mang theo máy quay video hoặc máy ảnh vào các phương đều phải bị giữ lại để xét hỏi, tịch thu phim ảnh, băng hình, và nếu họ bị nghi ngờ đang làm việc cho một tổ chức báo chí nước ngoài nào đó thì họ phải bị trục xuất. Nhưng vấn đề là trong bất kỳ hoàn cảnh nào cũng không được đối xử tồi tệ với họ.

- Còn khách du lịch thì sao?

- Hãy theo dõi họ, thưa đồng chí Chủ tịch. Còn bây giờ, tuy không còn vấn đề trục trặc trong việc vận chuyển ngũ cốc giữa các địa phương nhưng do hậu quả của những trận lụt ở miền Nam hồi năm ngoái, chúng ta đã ước tính sẽ thiếu hụt trên 30 triệu tấn lương thực, số thiếu hụt này chúng ta sẽ phải nhập khẩu. Các tỉnh bị tác động nhiều nhất là các khu vực duyên hải miền Nam như Quảng Châu, Phúc Kiến, Vân Nam và vùng đồng bằng sông Dương Tử quanh Thượng Hải. Đây là cũng những địa phương có nhiều rắc rối nhất, chính quyền ở đó đã phớt lờ các chỉ thị từ Bắc Kinh. Đã đến lúc có thể coi họ là nguyên nhân gây ra sự chia rẽ trong đất nước Trung quốc. Những địa phương này có ngân sách dồi dào, họ thường trực tiếp mua nhiều gạo từ phía Mỹ.
Thưa các đồng chí, tôi có ý kiến đề nghị như thế này, ngay khi Washington tuyên bố lệnh trừng phạt, chúng ta sẽ trả đũa bằng cách hủy những hợp đồng mua lương thực của họ. Hàng hóa đang vận chuyển sẽ được trả lại. Lệnh trừng phạt và cấm vận của Mỹ chủ yếu nhằm vào hoạt động sản xuất hàng hóa xuất khẩu của chúng ta, hầu hết các hoạt động này tập trung ở các nhà máy tại mấy tỉnh miền Nam, miền Nam sống giàu có là dựa vào đó. Nếu Mỹ cấm vận thì công ăn việc làm của hàng chục nghìn người ở miền Nam sẽ bị đe dọa. Chắc chắn sẽ có hỗn loạn xã hội, đặc biệt là ở vùng đồng bằng sông Châu bao quanh Quảng đông, Hồng công, Thâm Quyến và Chu Hải.

Chủ tịch ngắt lời:

- Nói chính xác thì đồng chí định đề xuất cái gì, đồng chí bộ trưởng?

Nở một nụ cười đầy tự mãn, Tống nói tiếp:

- Nghệ thuật chiến tranh là biến cuộc tấn công không thể tránh khỏi của kẻ thù với chúng ta thành lợi thế của chúng ta. Không thực hiện được các hợp đồng tiêu thụ ngũ cốc thì nông dân Mỹ sẽ phải chịu thiệt hại. Trong khi đó khu vực miền Nam hay gây rắc rối cũng sẽ bị cắt nguồn nhập khẩu lương thực từ Mỹ, họ sẽ phải cần đến sự giúp đỡ của chúng ta để có được các nguồn cung cấp từ những nơi khác ở Trung quốc. Nguyên nhân chỉ tại lệnh trừng phạt và cấm vận của Mỹ, nhân dân phải hiểu ra điều đó. Trường hợp công nhân ở các đặc khu kinh tế biểu tình, chúng ta sẽ điều quân đội từ các tỉnh khác đến để kiểm soát tình hình. Trong một thời gian rất ngắn nữa thôi thưa các đồng chí, chúng ta có thể khôi phục được quyền lực của Bắc Kinh trên toàn Trung quốc. Các địa phương trên khắp Trung quốc sẽ phải nhận ra rằng họ cần chúng ta, họ cần có sức mạnh từ trung ương.

- Còn tình trạng thiếu lương thực thì sao?

- Tình trạng bế tắc này cùng lắm chỉ kéo dài trong vài tháng. Rồi thì công việc kinh doanh sẽ trở lại bình thường. Người Mỹ sẽ phải thương lượng lại. Nếu họ không làm như vậy, chúng ta sẽ trục xuất các công ty đa quốc gia của họ, dành công việc kinh doanh cho người châu Âu, chúng ta sẽ mua gạo từ Ôxtrâylia và Mỹ Latinh”.
Tư lệnh Chiến dịch Đòn Rồng của PLA bỗng xen vào một câu hỏi về các kế hoạch quân sự của Mỹ. Tống khẽ nghiêng đầu lắng nghe để tỏ thái độ tôn trọng một cách từ tốn. Ở nước Trung hoa hiện đại, giới quân nhân mới là những người có quyền lực thực sự chứ không phải giới trí thức hàn lâm, ông ta nói:

- Thưa đồng chí sỹ quan, tôi tin rắng liên minh giữa Mỹ và Nhật đang đứng trước một thử thách nghiêm trọng. Giới kinh doanh Mỹ nhấn mạnh vào một giải pháp ngoại giao nhanh chóng. Người ta không thể tin là Lầu Năm Góc có thể đưa các lực lượng của họ tới tham gia một cuộc xung đột kéo dài ở biển Nam Trung hoa. Tôi cho rằng chỉ cần những biện pháp trừng phạt trả đũa của chúng ta, tệ lắm là thêm một số thương vong của Mỹ, thế giới sẽ được chứng kiến việc Mỹ đơn phương chấm dứt sự can thiệp của mình ở khu vực này.

Tokyo - Dinh thủ tướng Nhật.Giờ địa phương: 14h00’ thứ Ba 20/02/2005
Giờ quốc tế: 05h00’ thứ Ba 20/02/2005

Giờ phút thử thách có ý nghĩa quyết định của thủ tướng Hyashi đến vào lúc diễn ra cuộc họp buổi chiều của Ủy ban Quốc phòng của Nội các. Ông đã chuẩn bị cho điều này từ nhiều năm nay. Trong thời gian làm cục trưởng Cục Phòng vệ Nhật bản, ông mải mê với các vấn đề phòng thủ và tình trạng sẵn sàng chiến tranh của Nhật bản, ông đã nghiên cứu kỹ khả năng nổ ra một cuộc chiến tranh với Trung quốc, việc phát triển tên lửa, và chủ đề cuốn hút Hyashi nhất cũng là điều cấm kỵ lớn nhất, đó là tái vũ trang vũ khí hạt nhân. Khi lựa chọn nội các của mình, Hyashi đã thận trọng lưu ý đến những mong muốn của các nhân vật chính trị đứng đầu các phe phái cạnh tranh nhau và có ảnh hưởng lớn nhất trong chính trường. Nhưng Hyashi, vốn thuộc phe thiểu số trong nội các, vẫn tin vào nghệ thuật cân bằng chứ không phải nghệ thuật cai trị. Ông đã dành nhiều đêm ngồi uống rượu đàm luận với các thành viên đầy triển vọng của các phe phái khác, không phải để tìm cách lôi kéo họ về phe mình mà là để khi đến thời điểm cần thiết, có thể sử dụng một số người phù hợp nhất trong số họ để phục vụ ông trong nội các. Sự kiên nhẫn và bền chí của ông đã được đền đáp. Hyashi có hai đồng minh dũng cảm, đó là cục trưởng Cục Phòng vệ Nhật bản Ishihara và Bộ trưởng ngoại giao Kimura. Hai ông này nhận thức rõ vị thế quân sự của Nhật bản trong khu vực, và giống như Hyashi, họ đều coi vị thế quân sự hiện tại của Nhật bản là điều khó có thể chấp nhận được. Họ đều sẵn sàng suy nghĩ một cách nghiêm túc về những vấn đề tuyệt mật, được cho là không thể và không được phép nghĩ tới vào thời điểm đó.
Ủy ban quốc phòng họp lại tại dinh thự của Hyashi.

Hyashi mở đầu:

- Thưa các vị, tôi hy vọng tất cả các vị đã có thời gian đọc bức điện của đại sứ Katayama ở Washington. Tôi nghĩ các vị sẽ đồng ý với tôi rằng thật đáng buồn khi đọc được bức điện này, điều đó đòi hỏi chúng ta ngay trong ngày hôm nay phải có những quyết định có tầm quan trọng sống còn và gây ảnh hưởng sâu rộng đối với vận mệnh của Nhật bản cũng như đối với nhân dân Nhật bản.

Tôi muốn nói ngay từ đầu rằng tôi hy vọng khi người Mỹ bị thúc ép, họ sẽ không tôn trọng hiệp ước mà họ ký với chúng ta. Khi sáng kiến ở Nye bị thất bại , tiếp theo là việc Mỹ rút quân khỏi Okinawa sau đó mấy năm, tôi đã biết việc Hiệp ước An ninh năm 1960 sẽ mất hiệu lực hoặc sụp đổ ngay khi gặp trở ngại đầu tiên chỉ là vấn đề thời gian. Những lời lẽ lập lờ của Bradlay với tôi và sau đó với đại sứ của chúng ta khiến tôi tin rằng đã đến lúc chúng ta phải hành động.

Người Nhật bản chúng ta luôn đơn độc. Hiệp ước An ninh Nhật Mỹ thực chất chỉ là một tờ giấy lộn, ít nhất điều đó cũng đúng kể từ khi kết thúc cuộc Chiến tranh Lạnh. Quan niệm về màu da, hay nói đúng hơn, là những định kiến về chủng tộc, luôn là cái khối u nhọt nằm ngay ở cốt lõi mối quan hệ Mỹ - Nhật. Tôi tin chắc rằng gốc rễ của mọi mâu thuẫn giữa Mỹ và Nhật chính là sự định kiến về chủng tộc. Định kiến đó của người Mỹ hình thành dựa trên đức tin cho rằng kỷ nguyên hiện đại là sản phẩm sáng tạo của chủng tộc da trắng.

Khi tôi còn làm Bộ trưởng quốc phòng, tôi đã có dịp nói chuyện với Bộ trưởng hải quân Mỹ về Hệ thống Màu Hổ phách . Màu Hổ phách được coi là màu thể hiện sự thận trọng và hệ thống của người Mỹ được đặt tên theo khái niệm đó. Hệ thống Màu Hổ phách là gì? Các tàu bè bình thường như tàu chở dầu và tàu côngtenơ được trang bị rađa định vị thủy âm ở mũi tàu. Hệ thống Màu Hổ phách chính là các thiết bị định vị thủy âm dùng có thể phát hiện các mục tiêu dưới nước. Nhưng những mục tiêu mà hệ thống đó săn tìm là gì? Những dải đá ngầm trên các tuyến biển đều được chỉ rõ trên hải đồ. Cái mà hệ thống này tìm kiếm là các tàu ngầm hạt nhân.

Chỉ riêng Hệ thống Màu Hổ phách không thể phát hiện ra quốc tịch của tàu ngầm; nó không thể cho biết tàu ngầm đó là của Mỹ, Nga hay nước nào khác. Nó đơn thuần chỉ phát hiện ra sự có mặt của một mục tiêu tàu ngầm nào đó, tín hiệu thủy âm sẽ được chuyển trực tiếp cho Lầu Năm Góc, và ở đó người ta sẽ biết được đó là cái gì dựa trên hải đồ và liệu một chiếc tàu ngầm nào đó có phải là của Mỹ hay không.

Tôi đã đề nghị hải quân Mỹ trang bị hệ thống này cho tất cả các tàu thương mại của Nhật bản. Các thủy thủ Nhật bản là những người đáng tin cậy, hạm đội tàu buôn của Nhật có mặt ở khắp các đại dương và vùng biển trên thế giới. Các tàu hàng của Nhật bản, trong đó có các tàu chở dầu có thể thu thập tin tức dọc các tuyến đường vận tải quan trọng và Mỹ có thể phân tích thông tin nhận được từ các tàu của Nhật.

Tuy nhiên tôi đã rất ngạc nhiên khi đồng nghiệp người Mỹ nói rằng việc do thám đó không phải là công việc của Nhật bản. Tôi đã hỏi: “Nếu xét về số lượng thì hạm đội tàu buôn của Mỹ rất hạn chế, làm sao người Mỹ lại có thể bỏ qua sự hợp tác giúp đỡ một cách cần thiết như vậy?”. Câu trả lời mà Bộ trưởng Hải quân Hoa kỳ là: “Chúng tôi không thể giao công việc quan trọng như vậy cho Nhật bản.” Tôi đã hỏi thẳng, vậy việc Mỹ hợp tác người Anh và người Đức trong công việc này liệu có thích hợp không, và ông ta nói là “có”.

Thực chất của vấn đề là người Mỹ không tin tưởng Nhật bản. Nhật bản chắc chắn có đủ chuyên môn và công nghệ hiện đại để phân tích các thông tin do Hệ thống Màu Hổ phách cung cấp, nhưng họ vẫn lo ngại về tính đáng tin cậy của Nhật bản trong việc thu thập những thông tin đó. Định kiến về chủng tộc của người Mỹ đối với Nhật bản là vấn đề cơ bản; chúng ta phải luôn ghi nhớ tới điều đó khi làm việc với người Mỹ. Trong Chiến tranh Thế giới

Thứ II, Mỹ đã ném bom các mục tiêu dân sự ở Đức, nhưng họ chỉ sử dụng bom nguyên tử với Nhật bản. Lý do duy nhất giải thích vì sao họ có thể sử dụng bom nguyên tử ở Nhật, trong khi họ từ chối thừa nhận điều đó, chính là thái độ định kiến về chủng tộc của người Mỹ đối với Nhật bản.

Người Nhật chúng ta hiện đang đứng trước những sự lựa chọn nên hành động táo bạo hay lặng lẽ lùi lại sau. Có khả năng Nhật bản có thể tìm được cho mình một tương lai mới dựa trên một vị thế độc lập thực sự trong khu vực và trên thế giới. Chúng ta không được tự kiềm chế mình chỉ trong giới hạn những gì chúng ta đã làm cho đến thời điểm này.

- Thủ tướng đã cân nhắc hình thức hành động nào chưa? - Bộ trưởng thương mại Naito hỏi.

- Tôi sẽ nói điều này sau, nhưng tôi nghĩ ít ra chúng ta phải làm cho Mỹ và thế giới thấy rõ rằng Hiệp ước An ninh không còn hiệu lực nữa. Tôi nghĩ chúng ta cũng nên xem xét việc thể hiện sức mạnh quân sự của Nhật bản, để cho các nước, đặc biệt là Trung quốc phải thừa nhận các quyền lợi và lợi ích chính đáng của Nhật bản ở biển Nam Trung hoa. Ngài Naito, hơn ai khác, ngài thừa nhận tầm quan trọng của việc đi lại tự do và không bị ngăn cản trên tuyến đường biển đó, đặc biệt là đối với nền kinh tế của chúng ta.

- Quả thực là tôi cũng nhận thức được rằng các khoản đầu tư của Nhật ở Trung quốc có thể bị đe dọa nếu chúng ta có hành động chống lại Bắc Kinh ở biển Nam Trung hoa một cách thiếu suy nghĩ - Naito nói - Việc vận chuyển dầu lửa bằng đường biển tuyệt nhiên không phải là một vấn đề vặt vãnh, nhưng liệu có đáng hy sinh những gì chúng ta có ở Trung quốc không? Trong số 30 liên doanh hàng đầu ở Trung quốc, chúng ta nắm 7. Chúng ta là nước nhập khẩu lớn nhất đối với hàng hóa Trung quốc, mối quan hệ buôn bán đó rất có lợi cho chúng ta. Tôi lo ngại sẽ có tình trạng quốc hữu hóa các tài sản Nhật bản ở Trung quốc. Tôi cũng biết rằng giới công nghiệp sẽ có thái độ lo ngại khi đề cập đến hành động quân sự này…
Ngoại trưởng Kimura ngắt lời Naito:

- Cái gì đã không thể tránh khỏi thì cũng không thể bị loại bỏ đơn giản chỉ bằng việc hy vọng như vậy. Ngoài ra, tất cả chúng ta đều là người châu Á. Tôi tin là chúng ta có thể đi đến một sự thỏa hiệp với Trung quốc. Các thương gia nên làm những công việc mà họ có khả năng nhất và nên tránh xa các hoạt động chính trị.

Thủ tướng Hyashi gật đầu, quay sang phía cục trưởng cục Phòng vệ Nhật bản, nói:

- Bây giờ, tôi muốn ngài Ishihara thông báo vắn tắt cho chúng ta về tình trạng sẵn sàng của các lực lượng vũ trang Nhật bản và về dự án Ogasarawa - Hyashi nghiêng đầu về phía cục trưởng Phòng vệ, - Mời ngài Ishihara”.

- Thưa thủ tướng, thưa các ngài, lực lượng quân sự của Nhật bản hiện ở trong trạng thái sẵn sàng cao độ. Hạm đội miền Nam của chúng ta có sở chỉ huy đóng tại các căn cứ trước đây của Mỹ ở Okinawa hiện đang có mặt ở ngoài khơi. Hạm đội này gồm một tàu sân bay nhỏ, ba tàu tuần dương được trang bị tên lửa điều khiển và các tàu hộ tống. Chúng ta cũng có một tàu ngầm hoạt động ở gần đó. Với trình độ công nghệ tiên tiến của chúng ta hiện nay, người Trung quốc khó có thể gây nhiều thiệt hại cho chúng ta. Nhưng tất nhiên, sự tự mãn chẳng mang lại điều gì hết. Đô đốc Yamashita hiện chỉ huy hạm đội này.

Như các ngài đều biết, căn cứ ở Ogasawara trải dài bao trùm một số hòn đảo nhỏ. Hòn đảo nhỏ nhất là một cơ sở thử nghiệm và cách đó 22 km về phía nam là hòn đảo lớn nhất, chúng ta đặt ở đó Cơ sở Nghiên cứu Quốc phòng số 317 với khoảng 165 nhà khoa học cùng một số quân nhân đang làm việc ở đó. Căn cứ này cũng đang trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu cao. Thực tế, tất cả đã sẵn sàng và chỉ chờ mệnh lệnh của thủ tướng.

- Tôi có biết về căn cứ bí mật này - Bộ trưởng tài chính Wada nói - Ngân sách dành cho nó được giấu trong ngân sách nông nghiệp hàng năm dưới danh nghĩa là tiền dành cho chương trình cho nghiên cứu cây lúa. Nhưng tôi cũng chưa bao giờ được báo cáo là Cơ sở 317 làm cái gì. Vậy ngài Ishihara có thể làm tôi rõ thêm chút nào về cái cơ sở này chăng?

- 317 là một cơ sở nghiên cứu vũ khí hạt nhân - Ishihara nói sau khi đưa mắt nhìn Hyashi và nhận được một cái gật đầu kín đáo của thủ tướng - Cơ sở này được xây dựng và duy trì để tập trung nghiên cứu và phát triển nhằm hỗ trợ những nỗ lực của chính phủ trong lĩnh vực hạt nhân. Cơ sở này được thành lập theo một quyết định mật của chính phủ khi đó và đã được các chính phủ kế tiếp ủng hộ với mục tiêu tối thượng là cố gắng để cho Nhật bản có được khả năng sản xuất một số lượng vũ khí hạt nhân nhất định. Chính phủ ta chưa bao giờ có ý định cạnh tranh với Mỹ, Nga hoặc Trung quốc về số lượng vũ khí hạt nhân. Thay vào đó chúng ta tập trung vào nghiên cứu phát triển mặt chất lượng và khả năng hướng dẫn tên lửa tới đúng mục tiêu. Từ kinh nghiệm bi thảm trong thế chiến II, nước Nhật của chúng ta là nước duy nhất trên thế giới phải chịu đựng bom hạt nhân trong chiến tranh, nên chúng ta cần xác định rõ mục tiêu là bí mật bắt tay vào triển khai chế tạo các thiết bị hạt nhân được đánh giá là sạch sẽ nhất. Những đầu đạn mà chúng ta sản xuất nếu được sử dụng sẽ chỉ gây ra những thiệt hại đáng kể ban đầu nhưng để lại rất ít hậu quả lâu dài về sức khỏe con người, điều này khác trường hợp sử dụng những trái bom tạo ra nhiều phóng xạ”.

Một bầu không khí im lặng tuyệt đối bao trùm lên phòng họp của nội các. Thủ tướng quyết định kết thúc cuộc họp.

- Mặc dù lúc đầu tôi là người có thái độ hoài nghi, nhưng giờ đây tôi tin rằng những diễn biến cho đến nay, đến tuần này đã biện minh đầy đủ cho quyết định thành lập dự án 317. Đề nghị mà tôi muốn đưa ra cho các ngài thảo luận chính là thế này. Chúng ta cần để cho mọi người biết chúng ta sẽ làm cái gì đó; chúng ta sẽ không phải là kẻ bất lực khoanh tay đứng nhìn cuộc khủng hoảng này diễn ra. Để đạt được mục tiêu này, tôi dự định cho phép thử một trong những đầu đạn hạt nhân nhỏ nhất của chúng ta, một quả bom 50 kilôtôn sẽ được cho nổ dưới lòng đất. Tôi tin rằng vụ nổ có mức độ này sẽ thông báo cho thế giới biết rằng kỷ nguyên mới đã đến, kỷ nguyên mà Nhật bản trở thành cường quốc hạt nhân. Vụ nổ này sẽ đồng thời là lời cảnh báo cho Trung quốc biết họ cần phải lưu ý rằng chúng ta sẽ không tha thứ cho những hành động phá hoại của họ ở biển Nam Trung hoa”.

Bắc Kinh, Bộ Ngoại giao Trung quốc.Giờ địa phương: 14h00’ thứ Ba 20/02/2005
Giờ quốc tế: 06h00’ thứ Ba 20/02/2005

Xe ô tô của đại sứ Ấn độ dừng lại bên ngoài tòa nhà mới của Bộ Ngoại giao ở Bắc Kinh năm phút trước khi bắt đầu cuộc họp giữa ông với bộ trưởng Ngoại giao Jamie Tống. Ông được dẫn luôn vào văn phòng bộ trưởng. Hai người bắt tay nhau và xưng hô với nhau bằng tên thánh. Sau này đại sứ có nói với hãng tin PTI của Ấn độ rằng các cuộc thảo luận đó có tính chất công việc, nhưng lại diễn ra một cách rất thân mật.

- Hardeep, Bộ Nội vụ vừa cho tôi biết các ngài đang điều thêm quân vào vùng biên giới Tây tạng - Ngoại trưởng mở đầu.

- Nếu đúng như vậy, Jamie, thì đó là một điều bí ẩn đối với tôi. Ngay sáng nay tôi đã hỏi Dehli và họ nói là đang theo dõi nhưng không thấy gì cả.

- Ngài có thể kiểm tra lại thông tin này được không?

- Hoàn toàn có thể, nhưng tôi cũng muốn lưu ý rằng RAW (Bộ phận nghiên cứu và phân tích thuộc lực lượng an ninh Ấn độ) đã có những báo cáo về những hoạt động chống đối ngày càng tăng ở Lhasa và các thành phố khác. Tất nhiên, tôi đề cập đến vấn đề này với tư cách cá nhân.

- Tất nhiên rồi.

- Và người ta tin rằng có khả năng các nhóm chống đối đang lợi dụng tình hình các ngài tập trung hoạt động quân sự ở biển Nam Trung hoa để khuếch trương hoạt động của họ ở miền bắc và Tây bắc.

- Tôi tin rằng Ấn độ sẽ không khuyến khích hoạt động của các nhóm này.

- Chúng tôi cung cấp nơi cư trú, ngài biết đấy. Ngoài ra không có gì khác. Nhưng tôi cũng phải thông báo với ngài rằng thủ tướng Ấn độ đã chỉ thị cho tôi phải nêu những vấn đề sau đây một cách chính thức.

- Mời ngài, Hardeep!

- Chúng tôi đang xem xét việc chấp nhận một đề nghị có từ lâu về việc mở rộng các chương trình hợp tác huấn luyện quân sự giữa Ấn độ với Mỹ. Như ngài biết đấy, người Mỹ bắt đầu đưa ra đề nghị này từ năm 1991. Cùng với những hoạt động khác, Mỹ sẽ tham gia việc huấn luyện quân sự ở độ cao trên dãy Himalaya. Tôi nhận được chỉ thị phải nói với ngài rằng Ấn độ lo ngại về việc Trung quốc mở rộng hoạt động quân sự và chúng tôi đang tìm kiếm những lời bảo đảm.

- Những bảo đảm như thế nào?

- Ngừng bán công nghệ hạt nhân cho Pakixtan. Đồng thời giảm bớt việc bán vũ khí thông thường cho họ. Đóng cửa hoặc cùng với chúng tôi sử dụng căn cứ quân sự của các ngài trên đảo Hangyi ở Mianma. Đó là nơi, như ngài biết đấy, nằm ở vị trí chiến lược bên sườn vịnh Bengan. Và cũng như vậy đối với trạm quan sát trinh thám trên đảo Great Coco của Mianma nằm ở phía bắc quần đảo Andaman của chúng tôi.

- Ngài thẳng thắn đấy, ngài đại sứ.

- Đó chẳng qua là nhờ ở chúng tôi đã quen với sự huấn luyện theo kiểu thuộc địa Anh. Tôi nghĩ tình hình sẽ tốt hơn đối với các ngài nếu Trung quốc sẵn sàng chia sẻ với Ấn độ những gì không phải là của các ngài, điều này chắc chắn sẽ làm cho chính phủ của tôi hài lòng.

- Nếu chúng tôi không làm như vậy thì sao?

- Nếu những điều lo ngại của chính phủ tôi về sự bành trướng lãnh thổ của Trung quốc không được xoa dịu, thì chắc chắn chính phủ Ấn độ sẽ quyết định đem ra trưng bày kho vũ khí hạt nhân của mình.

- Một hành động nguy hiểm, Hardeep.

- Thế giới đang đi đến chỗ điên loạn và sẽ trở thành một nơi còn nguy hiểm hơn gấp bội.

- Vậy nếu chúng tôi đồng ý?

- Ấn độ sẽ không can thiệp vào Tây tạng nữa.

Điện Kremlin, MoscowGiờ địa phương: 09h00’ thứ Ba 20/02/2005
Giờ quốc tế: 07h00’ thứ Ba 20/02/2005

Đại sứ Trung quốc tại Matxcơva được triệu gấp đến Điện Kremli, ông tới đó trong vòng chưa đầy một giờ đồng hồ kể từ khi nhận được giấy mời. Quãng thời gian ngắn ngủi này có ý nghĩa ngoại giao sâu sắc, tiếp đại sứ là vị quan chức ngoại giao có cùng cấp bậc như đại sứ, đó là thứ trưởng ngoại giao. Ngoại trưởng đang bận việc khác.
Bỏ qua các nghi lễ ngoại giao, thứ trưởng Nga đi thẳng vào vấn đề:

- Ngài đại sứ, chính phủ Nga rất lo ngại về những thương vong dân sự do các cuộc tấn công của Trung quốc nhằm vào Việt nam gây ra. Chúng tôi không muốn thấy thêm bất kỳ điều gì như thế nữa.

- Đây là một vấn đề nội bộ giữa Trung quốc và...

Thứ trưởng ngoại giao nói xen vào:

- Không phải như vậy khi mà máy bay của Nga cũng dính líu vào đó.

- Ngài có ý gì, ngài thứ trưởng?

- Tôi sẽ nói thẳng. Chúng tôi đang chịu sức ép từ phía Mỹ đòi phải rút lại sự hỗ trợ về mặt kỹ thuật của chúng tôi. Nếu các ngài có thể giữ cho chiến dịch của các ngài không gây ra đổ máu trong dân chúng, tốt hơn là không có sự đổ máu nào, thì chúng tôi không có lý do gì phải làm theo phía Mỹ yêu cầu. Những hình ảnh ghê rợn về các máy bay do Nga sản xuất đang ném bom vào các khu dân cư ở Việt nam là điều mà chính phủ Nga không thể chấp nhận được.

Bắc Kinh, Bộ Ngoại giao.Giờ địa phương: 16h30’ thứ Ba 20/02/2005
Giờ quốc tế: 08h30’ thứ Ba 20/02/2005

Jamie Tống yêu cầu thư ký xếp lịch cho các cuộc gặp với đại sứ Pháp, Đức và Anh vào buổi chiều, mỗi cuộc cách nhau nửa giờ một. Ông không muốn họ chạm trán nhau nhưng lại muốn họ có đủ thông tin để báo cáo và để cho các nước này thể hiện phản ứng của mình vào sớm ngày hôm sau.
Tống cố tình để cho đại sứ Pháp phải đợi chừng bảy phút và giữ nguyên tư thế đứng khi ông này được mời vào. Không ai ngồi trong cuộc gặp gỡ thế này. Ngay khi viên đại sứ bước vào, Tống đã ra đòn phủ đầu:

- Ngài đại sứ, chính phủ của tôi lấy làm ngạc nhiên và không hài lòng vì sự ủng hộ công khai mà các ngài thể hiện lần này đối với một kẻ thù của Trung quốc. Theo tôi hiểu thì nhân viên quân sự Pháp đã được sử dụng chống lại Quân giải phóng Nhân dân Trung quốc - Tống nói.

Đại sứ Pháp khẽ nhún vai, phân bua:

- Ngài biết đấy, chúng tôi có những nghĩa vụ theo hiệp ước đối với Việt nam.

Tống lạnh lùng đáp theo đúng khuôn mẫu ngoại giao:

- Những lời biện hộ vừa rồi không đủ sức thuyết phục lắm, thưa ngài đại sứ. Chính phủ Trung quốc không quan tâm đến hiệp ước đó. Ngài hãy nhớ rằng vì thiện ý, Trung quốc đã cho phép Pháp lập một phái đoàn ngoại giao ở Bắc Kinh trước Mỹ đúng 10 năm. Chúng tôi đã xem các ngài là những người bạn cũ đáng tin cậy. Đã có những thời kỳ quan hệ giữa hai nước có khó khăn khi các ngài bán tàu chiến và máy bay cho Đài loan trong những năm 1990, nhưng chẳng có gì có thể so sánh được mức độ phản bội mà các ngài đã thể hiện trong hai ngày qua.

Đại sứ Pháp vẫn giữ bình tĩnh, trả lời:

- Tôi sẽ truyền đạt những lời bình luận của ngài ngoại trưởng đến chính phủ của tôi.

“Tất nhiên là như thế”, Tống nghĩ thầm, nói tiếp:

- Ngài sẽ làm hơn thế nữa, ngài đại sứ. Ngài sẽ báo cáo với Chính phủ Pháp rằng nếu chúng tôi không được nghe thấy một tuyên bố ngay lập tức về thái độ trung lập của Pháp, chúng tôi sẽ gạch tên tất cả các công ty của Pháp ra khỏi danh sách tham gia đấu thầu những hợp đồng mới của Trung quốc và từ tuần tới, chúng tôi sẽ đóng cửa nhà máy Citroen của các ngài ở Vũ Hán. Đó là tất cả những gì chúng tôi muốn nói.
Jamie Tống tỏ ra thân mật hơn với đại sứ Anh. Hai người ngồi xuống trên những chiếc ghế da thoải mái đặt ở một góc trong văn phòng. Tống mở đầu:

- Chúng tôi đánh giá cao thái độ trung lập của Anh trong cuộc tranh chấp khu vực khó giải quyết này. Sự hiểu biết sâu sắc của các ngài về nhân dân Trung quốc và về nền văn hóa Trung quốc đã giúp các ngài hiểu rằng những vấn đề như thế này nên được giải quyết mà không có sự can thiệp từ bên ngoài. Xét cho cùng, đến lúc nào đó người châu Á chúng tôi cũng phải tự đứng trên đôi chân của mình mà không bị các tàu sân bay của Mỹ phát vào mông.

- Đúng là khó khăn, thưa ngài ngoại trưởng. Lần này, tôi chỉ nhận được chỉ thị nói rằng chúng tôi lo ngại cho các kiều dân Anh đang bị đe dọa ở cả Việt nam lẫn trên các dàn khoan dầu đã bị Trung quốc chiếm giữ gần quần đảo Trường sa. Hạ viện đang hết sức ầm ĩ. Ngài biết đấy, các nước dân chủ thích những giải pháp dễ dàng và hành động nhanh chóng. Nếu vào buổi chiều hôm nay thủ tướng có thể cho Hạ viện biết về sự an toàn của kiều dân Anh thì thái độ trung lập của nước Anh sẽ dễ được duy trì hơn nhiều. Vả lại những đoạn phim phát trên vô tuyến truyền hình về các cuộc tấn công nhằm vào Việt nam cũng không giúp gì được cho hình ảnh quốc tế của Trung quốc. Cũng vì lý do này, các ngài nên chấm dứt các cuộc tấn công đó nếu muốn nước Anh tiếp tục biện hộ cho trường hợp của Trung quốc.

- Đó là một vấn đề nội bộ giữa Trung quốc và Việt nam. Nói thẳng ra thì, ngài đại sứ, đó không phải là việc của ngài.

- Tôi e rằng với một thế giới nhỏ bé như ngày nay thì điều đó sẽ trở thành một vấn đề nội bộ của nước Anh. Khi quân Anh tiến vào Di Hòa viên năm 1860, không có các ống kính camera ghi lại hành vi của người Anh. Bay giờ thì khác rồi, nếu dân chúng Anh quốc cảm thấy bất bình với những hành động của các ngài ở Việt nam thì các chính khách Anh, mặc dù là miễn cưỡng, có lẽ sẽ phải phản ánh tâm trạng bất bình đó.
Jamie Tống đứng lên để ra hiệu rằng cuộc gặp gỡ đã kết thúc. Ông chìa tay ra, nắm chặt tay đại sứ và nói:

- Tôi muốn nói chuyện với ngài trong vài ngày tới về các hợp đồng xây dựng sân bay. Có khả năng những hợp đồng này sẽ rơi vào tay các công ty của Anh nếu tất cả chúng ta chơi đúng con bài của mình. Sẽ không có ai hài lòng hơn tôi và ngài nếu điều đó trở thành hiện thực.

Jamie Tống tiễn đại sứ hết đoạn hành lanh dài tới chỗ cầu thang máy, điều này thật là đặc biệt, theo nền văn hóa Trung quốc thì đó là một dấu hiệu thể hiện thái độ kính trọng đối với khách. Nhưng thái độ kính trọng đó vẫn chưa là gì so với hình ảnh Jamie Tống đứng đợi ở bậc thềm lên xuống khi chiếc xe của đại sứ Đức dừng lại, ngoại trưởng Trung quốc thân mật khoác tay nhà ngoại giao Đức, dẫn ông vào cầu thang máy rồi vào phòng làm việc của mình. Một người phục vụ mang vào một ly vốtca Smirnoff pha với cam tươi, thứ đồ uống mà Jamie Tống biết ông đại sứ thích dùng vào buổi chiều. Hai người ngồi xuống vẫn trên những chiếc ghế bành đó. Bản giao hưởng số năm của Mahler vang lên khắp căn phòng rộng làm thành một thứ nhạc nền. Họ xưng hô với nhau bằng tên thánh.

- Chúng tôi đang cố gắng tìm hiểu mọi công dân nước ngoài, Helmut ạ. Cách đây vài phút tôi đã nói chuyện với Chủ tịch Vương. Ông ta nói với tôi rằng các hoạt động quân sự chống Việt nam sẽ được ngừng lại vào cuối ngày. Các tuyến đường biển sẽ được mở lại. Đến cuối tuần mọi người chắc chắn sẽ quên hết những chuyện đã xảy ra.

- Thủ tướng Đức đã đề nghị cộng đồng quốc tế hãy kềm chế.

- Vương Chủ tịch đề nghị tôi nhờ ngài truyền đạt tới ngài thủ tướng rằng ông ấy đánh giá cao lập trường chín chắn của nước Đức đối với vấn đề khu vực khó khăn này. Hãy tin tôi, Helmut, một khi vấn đề này được giải quyết, người ta sẽ không nói gì thêm về những điểm dễ bùng nổ ở châu Á nữa.

- Thế những tuyến đường biển thì sao?

- Chúng tôi chỉ lo ngại về việc tàu bè bị kẹt ở những khu vực có chiến sự. Tôi nghĩ là ngay khi chúng ta đang nói chuyện ở đây thì các tuyến đường đã được mở lại.

- Tôi sẽ truyền đạt ý kiến của ngài với thủ tướng.

- Đúng, và ngài có thể nói rằng chúng tôi rất quan tâm đến những đề nghị liên doanh mới đây nhất của Siemens, Mercedes và Volkswagen... Tôi hiểu đã có vài chậm trễ trong các cuộc thương lượng nhưng tôi nghĩ ngài sẽ nhận thấy chúng được giải quyết trong một vài ngày tới.

Trụ sở của BOEING, SeattleGiờ địa phương: 00h30’ thứ Ba 20/02/2005
Giờ quốc tế: 08h30’ thứ Ba 20/02/2005

Hàng người biểu tình lập thành một hàng rào cản đường kéo dài hơn một kilômét, họ sẽ đứng đó suốt đêm. Reece Overhault, tổng giám đốc điều hành của hãng Boeing đang từ trên văn phòng của mình nhìn xuống đám người đó. Ông ta biết mình sẽ không có sự lựa chọn nào khác ngoài việc phải giơ mặt ra mà chịu đòn. Những tấm áp phích của những người biểu tình lên án Trung quốc và lên án hãng Boeing. “Ngừng xuất khẩu việc làm của Mỹ cho Trung quốc”; “Boeing hỗ trợ những kẻ sát nhân Trung quốc”; “Overhault, quá đủ rồi, tống cổ hắn đi!” Cầm đầu đoàn biểu tình là một quan chức của Hiệp hội thợ máy quốc tế (IAM). Năm 1995, chính IAM đã lãnh đạo một cuộc đình công quyết liệt kéo dài 7 tuần để phản đối hãng Boeing trong việc di chuyển sản xuất sang Trung quốc, thời gian đó, Boeing đặt vấn đề sử dụng nhân công rẻ của Trung quốc để sản xuất các cấu kiện phụ tùng lắp ráp máy bay, việc này được coi là chiến lược chủ chốt giúp hãng tăng cường sức cạnh tranh và thu lợi nhuận siêu ngạch, mặt trái của vấn đề là hãng sẽ cắt giảm bớt chỗ làm việc tại các nàh máy ở Seattle.

Để giành được các đơn đặt hàng máy bay của Trung quốc, Boeing đã đồng ý xuất khẩu một phần công việc sản xuất máy bay sang nước này. IAM Journal, tạp chí của Hiệp hội thợ máy quốc tế gọi những “sự đền bù” này là một “trò hăm dọa tống tiền công ăn việc làm có tính chất côn đồ... Các hãng chế tạo máy bay khổng lồ của Mỹ dường như không quan tâm đến điều này. Họ nuôi dưỡng con hổ châu Á để có được thêm vài đồng đola lợi nhuận mà không cần biết đến hậu quả là đối thủ cạnh tranh này đã trưởng thành lên rất nhanh”. Việc Trung quốc tấn công Việt nam và phong tỏa biển Nam Trung hoa có tác dụng như cột thu lôi cho tâm trạng bất bình của giới thợ và của hiệp hội này. IAM đã tố cáo Boeing bán rẻ quyền lợi của người lao động Mỹ bằng việc chấp nhận để Nhật bản sản xuất các bộ phận trị giá khoảng 20% giá trị loại máy bay thân rộng 777 mới của Boeing. Một quan chức của hiệp hội này lưu ý rằng Trung quốc đang sản xuất phần đuôi máy bay Boeing 737 ở một nhà máy do quân đội quản lý; nhà máy này cũng là nơi sản xuất những máy bay ném bom đang tấn công Việt nam. “Sẽ là không hợp pháp và lố bịch nếu trông chờ giới kinh doanh và lao động Mỹ cạnh tranh với giới lao động Trung quốc theo kỷ luật quân đội”.

Tuy nhiên, chiến dịch của IAM không phải là mối quan tâm lớn của Overhault, vấn đề cấp bách khiến cho ông ta lo ngại hơn cả trong lúc này là giá cổ phiếu của Boeing. Cổ phiếu của Boeing đã bị sụt mạnh giảm 3 đôla xuống còn 67,50 đôla. Nó sẽ còn bị mất giá với tốc độ nhanh hơn so với các cổ phiếu khác trên thị trường. Điều đó có thể thấy rõ qua những con số: trong khi chỉ số Dow Jones Industrial giảm 2,76% thì chỉ số giá cổ phiếu của Boeing giảm 4,4%. Đã xuất hiện những vụ bán tháo ồ ạt cổ phiếu Boeing ở thị trường chứng khoán Hồng công. Overhault đã phải gọi điện cho các cố vấn tài chính của Boeing và tới trụ sở ngân hàng đầu tư Goldman Sachs đóng tại Wall Street để yêu cầu họ tìm hiểu xem ai đang đứng đằng sau những vụ bán phá giá cổ phiếu Boeing ở Hồng công.

Bắc Kinh - Đài Truyền hình Trung ương.Giờ địa phương: 19h00’ thứ Ba 20/02/2005
Giờ quốc tế: 11h00’ thứ Ba 20/02/2005

Lời cầu khẩn của một công nhân dần lửa người Mỹ đã được BBC và CNN thu được và phát lại. Đoạn phim này được cả hai hệ thống phát xen vào các chương trình đã được lên kế hoạch từ trước, họ còn cho chạy một hàng chữ dưới những hình ảnh để giải thích điều gì đang xảy ra. Đó là tin thứ hai trong chương trình thời sự của đài truyền hình quốc gia Trung quốc. Tin thứ nhất nói về cuộc gặp gỡ giữa Chủ tịch Vương Phong và ngoại trưởng Iran đang ở thăm Trung quốc tại một biệt thự tại Trung Nam Hải. Lời tường thuật của phát thanh viên vang lên cùng với hình ảnh hai vị nguyên thủ bắt tay nhau, sau đó nắm chặt khuỷu tay nhau, nói về tình hữu nghị nồng ấm giữa hai chính phủ: “Đồng chí Vương Phong nói nhân dân Trung quốc và Iran đã nêu một tấm gương cho những nước khác trong thế giới đang phát triển noi theo. Chúng ta có thể đoàn kết, và cùng nhau đứng dậy chống lại cái gọi là các cường quốc phương Tây, những nước không những không tôn trọng các nền văn hóa châu Á mà còn muốn ngăn không cho những nền văn hóa này phát triển”.

Tiếp đó, trên nền tấm bản đồ biển Nam Trung hoa, nữ phát thanh viên của Truyền hình Trung quốc nhắc lại yêu sách lãnh thổ của Bắc Kinh. Trong khi bà này nói, hình ảnh đột ngột bị cắt ngang, xen vào đó là hình ảnh một công nhân khai thác dầu tự xưng là Jake Walker, người bang Minnesota. Chiếc áo phông màu đen của ông rách ở vai phải. Da mặt ông bị bong từng mảng vì cháy nắng. Mái tóc dài của ông này trông rối bù và được buộc túm lại. Jake Walker trông thật phờ phạc và mệt mỏi. Ông ta bắt đầu bằng việc giải thích diện mạo của mình, nói rằng ông và đồng nghiệp được ăn rất ít kể từ hôm Chủ Nhật, sau khi lính Trung quốc chiếm bãi đá ngầm Discovery. Thức ăn của họ đã bị số lính tham gia “giải phóng lãnh thổ” chiếm mất.

Chính cái cụm từ “giải phóng lãnh thổ” mà Jake Walker nhắc tới đã rung lên tiếng chuông báo động ở khắp các phòng tác chiến ở châu Âu và Mỹ. Hình ảnh Jake Walker là bằng chứng cho thấy vẫn còn khá nhiều người bị giam giữ trên bãi đá ngầm này. Giọng nói thiểu não của Jake Walker là điều sỉ nhục đối với nước Mỹ. Ở đây người ta nhìn thấy bóng dáng của Têhêran năm 1979, bóng dáng những con tin Mỹ ở Beirut trong những năm 1980 và nó cũng gợi thất bại thảm hại của quân đội Mỹ ở Xômali trong những năm 1990.

Walker nói: “Chúng tôi đánh bạn với nhiều lính Trung quốc. Họ đã giải thích lập trường của họ, chúng tôi hiểu và giờ đây ủng hộ lập trường đó. Toàn bộ vấn đề này có thể được giải quyết nếu nước Mỹ yêu mến của tôi rút đi và cho phép Trung quốc, một đất nước mà tôi kính trọng và sẽ yêu quý, lấy lại quyền lợi lịch sử của họ”.

Seoul, Nam Triều tiênGiờ địa phương: 21h00’ thứ Ba 20/02/2005
Giờ quốc tế: 12h00’ thứ Ba 20/02/2005

Người Mỹ đầu tiên chết trong khi làm nhiệm vụ ở bán đảo Triều Tiên trong chiến dịch Đòn Rồng bị bắn bằng một khẩu súng lục tự động 45 ly ở trung tâm buôn bán Itaewon, một trong những khu chợ đông đúc nhất Seoul. Anh ta gục ngã và chết ngay lập tức gần một cửa hàng bán gà rán Kentucky, giữa đống túi xách và áo khoác treo trên quầy. Anh này được nhận dạng là một hạ sĩ hải quân được biệt phái sang công tác tại sứ quán ở Seoul. Kẻ giết người lẩn mất dạng trong đám đông, những người chứng kiến sự việc này đã không hề làm gì ngoài việc đứng nhìn một cách sợ hãi. Trong ba tiếng đồng hồ tiếp theo có thêm 5 người Mỹ nữa bị bắn chết trong những vụ nổ súng tương tự. Tất cả đều diễn ra công khai ở những khu vực đông đúc trong thành phố. Ngoài ra còn có 23 người Nam Triều tiên bị bắn chết và 7 người bị thương. Có ít nhất 4 vụ bọn giết người từ trên xe dùng súng AK47 xả đạn bừa bãi vào các khách hàng trong một quán cà phê, những người đi bộ ở một ngã tư, đám khách chờ tàu ngoài ga Chong-gak và một đám đông đang từ rạp chiếu phim Piccadilly ở trung tâm Seoul đi ra, có 4 người khác bị bắn chết trong khi đang lái xe, họ chết vì bị trúng đạn bắn tỉa dọc đường quốc lộ chính đi về phía bắc tới khu phi quân sự chia cắt hai nước Triều Tiên, cách Seoul gần 40 km.

Bộ quốc phòng Nam Triều tiên ước tính có ít nhất là 5 chiếc tàu ngầm cỡ nhỏ loại chuyên hoạt động ở ven biển đã đổ bộ tới 100 lính biệt kích thuộc các lực lượng đặc biệt Bắc Triều tiên lên dọc bờ biển Nam Triều tiên. Những chiếc tàu ngầm này ban đầu do Nam Tư thiết kế nhưng từ đầu những năm 60, Bắc Triều tiên đã có thể sao chép mẫu của Nam tư và tự đóng lấy tàu ngầm của họ. Hải quân Bắc Triều tiên có khoảng 50 tàu ngầm đóng theo những mẫu thiết kế khác nhau đang hoạt động. Một số làm nhiệm vụ đặt mìn, số khác chuyên đưa các lực lượng đặc biệt xâm nhập, tấn công bằng ngư lôi và do thám. Những bức ảnh chụp qua vệ tinh của Mỹ vài giờ sau những vụ giết người đầu tiên ở Seoul cho thấy những chiếc tàu ngầm này được điều khiển từ hai tàu mẹ, tàu Dong Hae-ho ở biển Nhật bản và tàu Song Rim-ho ở Hoàng Hải, đây vốn là những tàu chở hàng đã được người Bắc Triều tiên chuyển đổi chức năng.

Các bức ảnh vệ tinh cũng cho thấy chắc chắn là vẫn còn những đơn vị biệt kích tinh nhuệ đang ở trên tàu chờ đợt đổ bộ thứ hai. Số lính biệt kích này thuộc lực lược đặc biệt tinh nhuệ của quân đội Bắc Triều tiên, họ được chọn lựa và huấn luyện khá kỹ càng, khả năng sống sót, hoạt động bí mật một cách độc lập, kỹ năng ám sát và đánh bom của họ có thể được đánh giá là tương đương, thậm chí còn giỏi hơn so với các lực lượng đặc biệt của các cường quốc phương Tây. Những người lính được huấn luyện đặc biệt cho hoạt động trên tàu ngầm thuộc đơn vị 22 của Cục Trinh sát Bộ Tổng tham mưu quân đội Triều tiên, đơn vị này là một lực lượng được chuyên môn hóa cao bao gồm 8 tiểu đoàn. Cục Trinh sát có những hoạt động phối hợp rất chặt chẽ với Bộ tư lệnh lực lượng đặc công Triều tiên, đây là một đội quân tinh nhuệ nhất gồm 88.000 người được huấn luyện khá bài bản và kỹ lưỡng về mọi lĩnh vực hoạt động bí mật, kỹ thuật chiến đấu đổ bộ và kỹ thuật không vận. Chính nhờ lực lượng chỉ có hơn 100.000 quân tinh nhuệ này mà Bắc Triều tiên đã có thể tiến hành một cuộc chiến tranh cân não với miền Nam trong thời gian lâu như vậy. Những người được lựa chọn vào lực lượng này phải đạt được những tiêu chuẩn khá cao về lòng trung thành, khả năng chịu đựng, sức khỏe và sự thông minh. Họ được huấn luyện đạt trình độ tinh nhuệ đến mức nhiều đơn vị đã được các nhà lãnh đạo, các nguyên thủ quốc gia của Thế giới thứ ba thuê để bảo vệ. Các hợp đồng bảo vệ yếu nhân được ký ở ít nhất là 12 nước châu Phi, ngay cả cố quốc vương Norodom Sihanouk của Campuchia cũng sử dụng lực lượng bảo vệ là bộ đội tinh nhuệ Bắc Triều tiên. Ông này hiếm khi đi đâu mà không có họ bảo vệ vì Sohanouk luôn sợ bị ám sát.

Các lực lượng đặc biệt của Bắc Triều tiên bị buộc tội về một số hoạt động khủng bố, trong đó có vụ sát hại các thành viên của nội các Nam Triều tiên năm 1987. Tối nay, khi mà thế giới đang bận rộn với các diễn biến của Chiến dịch Đòn Rồng, thì đội quân chết chóc này đã có mặt ở Nam Triều tiên với sứ mệnh gây bất ổn định, phá hoại nền kinh tế Nam Triều tiên và khủng bố dân chúng.

Một tốp nhân viên an ninh ở khách sạn Westin Chosun đã chặn được một gián điệp Bắc Triều tiên vào giờ cao điểm khuya hôm đó. Từ nhiều năm nay, khi Nam Triều tiên tự tăng cường vũ trang để chống lại những mối đe dọa từ phía bắc, khách sạn Westin Chosun 18 tầng với thiết kế hình bán nguyệt đã gần như trở thành nhà ở cho các đoàn ngoại giao, các phóng viên và sĩ quan quân đội. Khách sạn này nằm cách không xa đường cái, có một đoạn đường vòng dài cho xe hơi chạy vào và chạy ra. Người quản lý khách sạn không muốn chặn khách lại để kiểm tra và lục soát một cách nghiêm ngặt, nên ông quyết định tăng cường giám sát ngầm.

Nhân viên an ninh của khách sạn trà trộn vào đám khách đã phát hiện ra một mật vụ Bắc Triều tiên đang đi qua cánh cửa quay để vào sảnh chờ của khách sạn. Người này mặc bộ quần áo may rất xấu và vụng về bước trên sàn nhà lát đá hoa cương. Anh ta tỏ ra lúng túng trong bầu không khí ấm cúng lịch sự được tạo ra bởi các mảng tường ép bằng gỗ sồi và ánh sáng kiểu đèn cháy bằng ga thời Victoria. Sau mấy lần hỏi đường đến quầy rượu O’Kim dưới tầng hầm, nơi các ngoại kiều thích lui tới, anh ta tiến gần quầy lễ tân phía bên trái, sau đó đi nhanh qua cửa hàng cà phê. Thái độ anh ta vừa ngạo mạn vừa nôn nóng, luôn miệng lầm bầm chửi thề bằng tiếng Triều Tiên khi bị cản đường bởi một đống vali của nhóm khách du lịch xếp cạnh quầy rượu.

Nhân viên an ninh ở khắp khách sạn đã được báo động. Khi nghe thấy tiếng hô: “Đứng lại”, ngay lập tức, anh ta rút ra một con dao nhưng không phải để đe dọa những người đang vây quanh. Anh ta giơ dao chỉ nhằm làm cho đám nhân viên bảo vệ bị lưỡng lự vài giây đồng hồ, sau đó anh ta rút ra một khẩu súng lục nhỏ từ trong túi áo khoác và tự bắn vào đầu mình.

Nhà Trắng, Washington DCGiờ địa phương: 07h30’ thứ Ba 20/02/2005
Giờ quốc tế: 12h30’ thứ Ba 20/02/2005

Đại sứ Trung quốc tại Washington là Giang Hoa không giấu giếm sự bực bội của mình khi đột ngột được mời đến Nhà Trắng một cách thiếu trịnh trọng đến như vậy. Nhưng ông che đậy sự tức giận dưới vẻ lịch sự ngoại giao và tiếp đó là sự ngạc nhiên thật sự. Người Mỹ đã bỏ qua các nghi thức ngoại giao để đưa ông ta đến gặp tổng thống Hợp Chủng Quốc.

Tổng thống Bradlay quyết định ngồi trên ghế và nói chuyện thoải mái với đại sứ. Các quan chức khác của nội các ngồi bên cạnh đại sứ. Họ không nói gì. Chỉ riêng việc tất cả họ đều là những nhân vật có liên quan đến các lực lượng quốc phòng của Mỹ là đủ nói lên tất cả: Thương mại và buôn bán không phải là vấn đề được bàn đến trong cuộc gặp này.

Tổng thống chờ cho đến khi cà phê được mang ra. Nước trà là thứ mà tổng thống biết rằng đại sứ thích hơn lại không được mang ra mời, với một lời giải thích rằng uống cà phê buổi sáng là một phần cố hữu của nền văn hóa Mỹ. Sau này, tổng thống thừa nhận ông định đùa cợt bảo mang bánh nướng ra mời nhưng rồi nghĩ rằng như vậy có lẽ là đi quá xa. Mào đầu câu chuyện, Bradlay nói dăm ba câu về cái giá lạnh mùa đông đang bao phủ Washington. Ông đại sứ hưởng ứng nói đến nhiệt độ dưới không ở Bắc Kinh. Khi tổng thống chuyển sang nói về biển Nam Trung hoa, giọng của Bradlay trở nên nghiêm khắc hơn nhưng thái độ vẫn nhã nhặn:

- Ngài đại sứ, chúng tôi vừa tiến hành một số cuộc thăm dò ý kiến về những phát biểu của công nhân dầu khí Jake Walker, công dân Mỹ này đã xuất hiện trên chương trình tin buổi tối của các ngài. Chắc hẳn ngài đã xem chương trình đó trên CNN. Vốn dĩ vào thời điểm này Trung quốc không được ưa chuộng mấy do những vấn đề với Việt nam, có thể nói tình cảm đó đã xuất hiện trong lòng cử tri Mỹ ngay cả trước khi có chương trình này. Còn bây giờ, các cử tri của tôi muốn tôi trừng phạt đất nước các ngài.

Đại sứ đáp lại một cách yếu ớt:

- Tôi không cho rằng đó là một biện pháp có ích để xem xét các vấn đề quốc tế phức tạp...

Bradlay ngắt lời:

- Chúng tôi biết như vậy. Chính vì thế, chúng đang tìm kiếm sự giúp đỡ của ngài.

- Ngài cần sự giúp đỡ của tôi?

- Vâng, nói đúng hơn là chúng tôi cần sự giúp đỡ của chính phủ Trung quốc, - tổng thống nói tiếp, - Tôi cần tách riêng vấn đề biển Nam Trung hoa, mà như ngài nói là phức tạp, với vấn đề người Mỹ bị giữ làm con tin...

- Nói con tin là không đúng - Đại sứ Giang Hoa phản đối.

Bradlay nheo mắt nhìn thẳng vào Giang Hoa, nói gằn từng tiếng:

- Họ đang không được rời đi khỏi chỗ đó. Họ đang bị quân đội Trung quốc giam giữ. Truyền hình của các ngài đã phát đi những cảnh quay rất tồi, trong đó các ngài trông như một bọn khủng bố Trung đông. Vì vậy hãy nghe tôi nói.

Đại sứ gật đầu. Bradlay nói tiếp:

- Các cử tri ở một nước dân chủ không đánh giá vấn đề theo tính chất phức tạp mà đôi khi chúng ta hy vọng, thưa ngài đại sứ. Chúng tôi muốn tìm cách giải quyết vấn đề yêu sách chủ quyền của các ngài đối với biển Nam Trung hoa, vấn đề cuộc chiến tranh của các ngài với Việt nam và vấn đề sự an toàn của các tuyến đường buôn bán qua Thái bình dương, nhưng đồng thời chúng tôi cũng không muốn bị các cử tri Mỹ truy lùng ngay sau lưng. Để có thể làm điều đó, chúng tôi cần đưa những người Mỹ này ra khỏi quần đảo Hoàng sa và đưa họ về nước. Do vậy, tôi đã ra lệnh cho một trong những tàu tấn công đổ bộ của chúng tôi, tàu US Peleliu, cùng với các tàu hộ tống khác lên đường tới bãi đá ngầm Discovery để đón họ. Họ sẽ có mặt ở đó trong 26 giờ nữa. Liệu ngài có thể nói với Chủ tịch Vương Phong rằng chúng tôi không thách thức đòi hỏi chủ quyền của các ngài được không? Chúng tôi đang thực hiện một sứ mệnh nhân đạo. Chỉ sau khi sứ mệnh đó được thực hiện thành công thì chúng tôi mới thảo luận với ngài về những vấn đề phức tạp hơn.
Đại sứ Giang Hoa đã hiểu ý của Bradlay, ông ta nói:

- Tôi sẽ phải truyền đạt lại ý kiến của ngài cho Chủ tịch Vương Phong. Nhưng tôi không thể đưa ra một sự bảo đảm nào.

Bradlay hững hờ đáp:

- Chúng tôi đang hy vọng các ngài bảo đảm sự an toàn cho sứ mệnh nhân đạo này, ngài đại sứ.

Eo biển Miđôro, biển Nam Trung hoaGiờ địa phương: 23h30’ thứ Ba 20/02/2005
Giờ quốc tế: 12h30’ thứ Ba 20/02/2005

Tàu tấn công đổ bộ US Peleliu lớp Tarawa có lượng giãn nước 36.967 tấn, trước đó nằm trong đội hình tàu sân bay Nimitz triển khai bên ngoài quần đảo Cagayan, đã được báo động, họ nhận được lệnh dùng mọi khả năng để tiến hành cứu hộ trên biển đối với các công dân Mỹ. Các tàu hộ tống đã vào vị trí. Tàu ngầm tấn công USS Olympia lớp Los Angeles chạy bằng năng lượng hạt nhân xuất phát từ Trân châu cảng hiện đang dẫn đầu nhóm tàu này. Khinh hạm USS Ford lớp Oliver Hazard Perry mang tên lửa có điều khiển và các tàu khu trục USS Oldendorf, USS O’Brieh, USS Hewitt lớp USS Spruance dàn hàng ngang theo hình trăng lưỡi liềm phía trước tàu USS Peleliu và tàu chở dầu US Willamette ở giữa. Tuần dương hạm USS Bunker Hill lớp Ticonderoga mang tên lửa điều khiển đi cuối cùng. Nhóm tàu chiến này có 5 máy bay trực thăng chiến đấu chống tàu ngầm. Hai chiếc bay phía trước đội hình.

Tàu USS Peleliu là một trong những tàu chiến đa năng nhất của hải quân Mỹ, nó đặc biệt phù hợp với các hình thức hoạt động mà Mỹ đã tham gia sau khi kết thúc Chiến tranh Lạnh. Tàu này cao 65 mét, tương đương độ cao của một tòa nhà 20 tầng, dài 250 mét, bằng 3 sân bóng đá, và boong đỗ máy bay rộng 35 mét. Tàu USS Peleliu có thể chuyên chở một lực lượng khá lớn lính thủy đánh bộ với đủ cơ số chiến đấu cùng với thiết bị và hậu cần, nó cũng có thể đưa lực lượng lên bờ bằng máy bay trực thăng hoặc xuồng đổ bộ. Phía đuôi tàu là một bãi đậu khổng lồ cho các xuồng đổ bộ. Khi đuôi tàu chìm xuống nước, các xuồng đổ bộ sẽ nổi lên mặt nước. Hôm nay, tàu USS Peleliu chở 15 máy bay trực thăng chuyển quân CH-53E, mỗi chiếc chở được 36 lính thủy đánh bộ, cùng với 4 máy bay trực thăng AH-1 Sea Cobra. Những chiếc máy bay này được thiết kế rất đẹp và khá nguy hiểm, chúng được trang bị một hệ thống vũ khí đa dạng gồm các tên lửa Hell-Fire, Tose, Sidewinder và một khẩu pháo 25 ly gắn ở mũi. Cột chặt ở đuôi tàu là 5 máy bay phản lực hỗ trợ cất cánh thẳng đứng AV8-B Harrier, dựa trên thiết kế của hãng Aerospace Harrier của Anh, trang bị vũ khí gồm bom chùm và bom rơi tự do, tên lửa, pháo và tên lửa không đối không. Trên tàu cũng được trang bị những vũ khí phòng thủ khá mạnh. Ở mạn trái phía mũi tàu có đặt hệ thống tên lửa Rolling Airframe Missile (RAM) có thể bắn từng loạt hai quả tên lửa có sức công phá lớn, khi nổ sẽ tung ra làm nhiều mảnh bay xa tới 4 km. Ở mạn phải của tàu bố trí hai hệ thống vũ khí tấn công nhiều hướng (CIWS) Vulcan Phalanx có khả năng bắn ra mỗi phút 4000 phát đạn vào bất kỳ mục tiêu thù địch nào đang tiến lại gần. Trong hầm tàu chứa hàng trăm tấn thuốc men và thực phẩm, lượng thực phẩm này có thể được dùng để phân phát cho các nạn nhân của thiên tai hoặc chiến tranh. Hệ thống máy phát trên tàu có thể cung cấp đủ điện và nước ngọt cho 6.000 người. Bệnh viện trên tàu được thiết kế đủ chỗ cho 300 bệnh nhân. Bệnh viện có 4 phòng phẫu thuật có thể thực hiện các ca phẫu thuật phức tạp và khó khăn nhất do chiến tranh và thiên tai gây ra. Tất cả các công nhân dầu khí được cứu thoát khỏi Hoàng sa sẽ được kiểm tra sức khỏe ở đây ngay sau khi được đưa lên boong tàu an toàn.

Tàu đi qua eo biển Mindoro cách Manila 150 km về phía nam với tốc độ 20 hải lý giờ. Điểm đến của tàu là quần đảo Hoàng sa, cách đó 26 giờ tàu chạy. Tàu sân bay USS Nimitz, với khả năng tung ra một sức mạnh tấn công khủng khiếp được triển khai ở biển Sulu ngay sát khu vực nằm dưới quyền kiểm soát của Trung quốc. Lầu Năm Góc tin rằng người Trung quốc sẽ trao trả các công nhân dầu khí mà không xảy ra xung đột.

Mệnh lệnh đối với thuyền trưởng tàu USS Peleliu là không làm điều gì ngoài việc nhận lại các con tin và rời khỏi biển Nam Trung hoa. Tàu USS Peleliu và những tàu hộ tống tiếp tục hành trình theo hướng Tây – Tây bắc về phía quần đảo Hoàng sa. 300 trong số 1.800 lính thủy đánh bộ trên tàu được lệnh sẵn sàng chiến đấu. Chỉ có 12 người sẽ lên 8 máy bay. Nhiệm vụ của họ là đưa công nhân dầu khí trở về với 24 người trên mỗi máy bay. Thuyền trưởng của tàu giữ liên lạc với sở chỉ huy Hạm đội Thái bình dương ở Hawaii. Không ai nghĩ là sẽ xảy ra một cuộc chiến dữ dội.

Đòn Rồng (Phần 2)

Những bí ẩn của lịch sử Việt Nam

Thứ Bảy, 25 tháng 5, 2013

Đòn Rồng (Phần 1)

Không có nhận xét nào: